Hawaaruntsi Oocha
Gele
Hawaaruntsi oocha maxaafize, Luqasa Wonggele kaallii xaafinttide maxaafe. Maxaafizes yeze aafe qoftta tiino Yesuusa kaallide asuntsi Geeshi Ayyaana kaalitsin, E baz ohize Wonggele qaala, Yerusalaame, Yihuda sa7a ubba, Samaara, sa7a gaxappa gaxa yellodes (1:8) wayzi yeltsezako ohodes. Maxaafize, markkatitsi Ayhude asunts gidda aykkii, kumutsi alamite yeze asunts si7ode wontsis wayzi dalggezako ohize taarike aykkidaya. Hyay maxaafize xaafize, ammanze asuntsi Roome ka7itumo gol7isades giddara zorinttize asi maaqqikaayzannon ammano Ayhuduntsi haymaanote folo oochchiza maaqqizanno erisodes gaama labbii oochchida.
Hawaaruntsi oocha maxaafite Yesuusa baz ohize Wonggele yeltsize bessita wodite wodite dalggii dalggii hyammadannon woosa keetstsi eqqidanno beeze hyaydzdzii aafe kifile tagodes dandda7inttane:
Ammano Yesuusa Salo kezii maaqqin aykkinttidanno.
Ammano Isra7eele sa7a ubba yellidanno.
Roome gujjii Meditiraane Abba kale wutii yeze sa7a ubba dalggidanno beezane.
Hawaaruntsi oocha maxaafite aadhii benttize Geeshi Ayyaana oocha maaqqadera, Phenxeqosxe wode Yerusalaame yeze ammanzuntsalla wolqqara wodhdhidanno ohine. Yinnii gaara, maxaafize gidda oochinttide oochito ubba benttidannigaara Geeshi Ayyaana woosa keetstsan woosa keetstsa ahizuntsana kaalitsodannon mintsitsodanno gujjii ohine. Hawaaruntsi oocha gidda oochinttide oochito kiittize ammanze asuntsi de7iten woosa keetstsa fettetitsa yeze wolqqa akko gaar damma yezako beezane.
Aafe Qofuntsi
Markkatitsis giigintte 1:1-26
Yesuusa wurssutsite inggide kiitan ye7odes yeze Ayyaana inggide ufayssi 1:1-14
Yihuda besite Maatiyasa doore 1:15-26
Markkatitsi Yerusalaame 2:1—8:3
Markkatitsi Yihudan Samaaran 8:4—12:25
Phawuloosa hawaaretitsi oocha 13:1—28:31
Tiino hawaaretitsi qite13:1—14:28
Yerusalaame shiiqo 15:1-35
Lam7intsa hawaaretitsi qite15:36—18:22
Hyaydzdzintsa hawaaretitsi qite18:23—21:16
Phawuloosa Yerusalaame, Qisaariyan Roomen acintte 21:17—28:31
1
1-2 Tewofiloosa, Yesuusa fa oochito aykkide wodeppa salo qitode wode yellodes, oochchidannon tamaarssidannon ubba taanii ta tiino maxaafite xaafida. Salo kessadannippa tiino E fa dooride hawaaruntsana Geeshi Ayyaanara kiittida.Luqa. 1:1-4 3 E fa madhitip suuba hyayqoppa denddidanno de7o maaqqii unttis fana beezida. Oyttam qamma unttis benttii Xoozze ka7itumo unttana tamaarssida. 4 Fettii ode unttara wolla mu7itera unttana hyannigaar ga7i kiittida: «Ta yinttis ohide, ta Aday inggoda gayde ufays qaaltto naagotep attin Yerusalaameppa kezippete.Luqa. 24:49 5 Akkos gayko, Wahannisa hyaatsara xammaqida, yezin eerats wodeppa suuba Geeshi Ayyaanara yin xammaqinttoda» gayda.Maato. 3:11; Mar. 1:8; Luqa. 3:16; Waha. 1:33
Yesuusa salo qite
6 Unttin wolla shiiqide wode, «Laatstso, Isra7eeluntsis ka7itumtto ne mahode wodita hyanno?» yaga7i oocida.
7 Yesuusa unttago, «Ta Aday fa adetits wolqqite oochchize woditon beriton yin erodes dandda7oos. 8 Yezin Geeshi Ayyaana yinttalla wodhdhide wode yin wolqqa ekkoda. Yeyizi maaqqii, Yerusalaame, Yihuda sa7a ubba, Samaaran sa7a gaxa yellodes yin taas markka maaqqada» gayda.Maato. 28:19; Mar. 16:15; Luqa. 24:47-48
9 Yinno gaydannip maaqqii un be7izin, dhoqi dhoqi ga7i, salo kezin dhonne eza un aafittippa geentsida.Mar. 16:19; Luqa. 24:50-51
10 Yesuusa qitodera un salo mahi be7adera, bootsi ma7o ma77ide lam77i asuntsi tiirikaayzin un kale eqqii, 11 «Galila asuntso, salo bi7itera, yin akkos eqqidote? Hyay yin be7izin salo qitide Yesuusa yinnii fana maaqqii ye7oda» gayda.
Yihuda besite Maatiyasa doorinttida
(Maato. 27:3-10)
12 Yinnippa maaqqii, hawaaruntsi Shamahe Derizeppa Yerusalaame maaqqida. Shamahe Derize Yerusalaames fettii kilo metire fana yene. 13 Un Yerusalaame gelii, fa yeze fooqe keetsitilla kezida. Unttin: Phexiroosa, Wahannisa, Yayqooba, Inddirase, Filphoosa, Toomaasa, Bartolomiyoosa, Maatoosa, Ilfiyoosa na7a Yayqooba, fa sa7itis yiqsinttize Simoonara Yayqooba na7a Yihuda.Maato. 10:2-4; Mar. 3:16-19; Luqa. 6:14-16 14 Hyantses ubbuntsi maachuntsara, Yesuusa intta Mayramiran Yesuusa ishuntsaran ubba fettii wozina maaqqii mintsii woossane.
15 Ye wode Phexiroosa xeeti lam7itam maaqqade ammanze asuntsi shiiqide besite denddii eqqii, hyannigaar gayda: 16 «Asuntso, Yesuusa aykkiduntsana kaalitside Yihudabaz Geeshi Ayyaana tiino Dawute doontte ohide Xoozze qaaltta folinttodes beezane. 17 Yihuda nuura wolla hyanna oochito oochchodes doorinttide asi.»
18 Yezin Yihuda fa gene oochitira denggide miishera gade wonggida. E tiinor guphunttii gol7in, E sazita feedhinttida; E merqita wul7inttida.Maato. 10:2-4; Mar. 3:16-19; Luqa. 6:14-16 19 Yihudalla afa hyanidanno Yerusalaame yeze as ubbuntsi si7ida. Yinnii gisho, yinna sa7ito fa doonara Akelddaama (Suuts gade) ga7i xeegida.
20 «Yinnan mazmure maxaafite,
«E keetsita hyarii atto;
ooden ize yezippe.
Mahi ‹E shuumatitsito melle ekko› ga7intti xaafinttida.Maz. 69:25; 109:8
21 «Yinnii gisho, Laatstse Yesuusa nu gidda wutii hyanttide wode ubba nuura yezuntsappa, 22 mahi Xammaqize Wahannisa woditippa aykkii Laatstse Yesuusa salo kezide wode yellodes nuura yezuntsappa fettii asi E dendditis nuura markka maaqqades beezane» yagayda.Maato. 3:16; Mar. 1:9; Luqa. 3:21
23 Yinnii gisho, asuntsi dooritis Yosxoosa gaaze Barssabaasa ga7inttize Yoosefan Maatiyasa lam77untsana shiishida. 24 Yinnippa suuba, Xooz woossittera, «As ubba wozina erize Laatstso, hyantsi lam77untsappa ne oona doorezako nuna beezo. 25 Yihuda fa bessa qitii, ashshide oochchite hawaaretitsi oocha ekkode gaar hyantsesappa nuus shago» gayda. 26 Unttis ixa olida. Ixitan Maatiyasas wodhdhin Maatiyasa taphpho fettii hawaaruntsalla gujinttida.
1:1-2 Luqa. 1:1-4
1:4 Luqa. 24:49
1:5 Maato. 3:11; Mar. 1:8; Luqa. 3:16; Waha. 1:33
1:8 Maato. 28:19; Mar. 16:15; Luqa. 24:47-48
1:9 Mar. 16:19; Luqa. 24:50-51
1:13 Maato. 10:2-4; Mar. 3:16-19; Luqa. 6:14-16
1:18 Maato. 10:2-4; Mar. 3:16-19; Luqa. 6:14-16
1:20 Maz. 69:25; 109:8
1:22 Maato. 3:16; Mar. 1:9; Luqa. 3:21