20
Viaje de Pablo a Macedonia y Grecia
Idécanáamité imáalàacawa yái Efeso ìyacàlená mìnanái imàníináca máiwitáiséeri iyú, yá Pablo imáidaca yàataléwa níái wenàiwica yeebáidéeyéica Jesús itàacái, yàalàacaténá nía. Néese idécanáami ichàiniadaca nawàwa, yá yàacawa náicha Macedonia yàasu cáli nérépiná. Pablo ipáchiaca macái yàcalé imanùbaca ìyéeyéica Macedonia yàasu cáli íinata. Yá ichàiniadaca nawàwa manuísíwata, yàalàaca nía déecuíri iyú níái yeebáidéeyéica Jesús itàacái. Néese Pablo yàanàaca Grecia yàasu cáli néré. Yá iyamáacawa néré máisiba quéeri. Néeseté mawiénica yéenáiwaná iwàlùanápinátéwa nave irìculé yàacaténáwa manuíri úni yáacubàa Siria yàasu cáli nérépiná. Yá yéemìaca judíonái iináwaná náináidáanáwa namàníinápiná irí báawéeri. Iná iwènúadaca íiwitáisewa, yá íináidacawa yèepùanápinátéwa cáli íinatabàa, ichàbacaténáwa àniwa Macedonia yàasu cáli íinatalé. Nàa nacáiwa yáapicha áibanái íipidenéeyéi: Sópater, yái Pirro ìirica, Berea ìyacàlená mìnali; Aristarco nacái, Segundo nacái, níái pucháiba asìanáica Tesalónica ìyacàlená mìnanáica; Gayo nacái, Derbe ìyacàlená mìnalica; Timoteo nacái; Tíquico nacái, Trófimo nacái, níái pucháiba asìanáica Asia yàasu cáli néeséeyéica. Níái asìanáica nàacatéwa wapíchalépiná, wía Pablo, núa Lucas nacái, nacùacaténá wàanàaca Troas íidalutalená néré. Néese idécanáamité ichàbacawa Pascua yàasuná culto, judíonái iyáacaalíté pan càmíiri idènìa levadura, yáté wàacawa Filipos íidalutalená íicha manuíri úni yáacubàa nave irìcu. Néese báinúaca èeri idénáami, mapisáináami àniwa, yá wàanàaca níái wáapichéeyéicawa Troas íidalutalená néré. Yá wayamáacawa néré siete èeri.
Visita de Pablo a Troas
Néeseté domingo irìcu, wàwacáidáyacacawa náapicha níái yeebáidéeyéica Jesús itàacái wawacùacaténá wàwaliwáaca pan, yái Santa Cenaca. Yá Pablo icàlidaca nalí. Iwàwacutápináté Pablo yàacawa náicha mapisáita, íná icàlidaca nalí àta bamuchúamicataléta catá. Wàwacáidáyacacatéwa abéeri imàdáaná irìculé ìyéerica chènunibàa cáli inàni íicha. Nàyaca néré madécaná lámpara ipucuèyéicawa nacamalá piná. Néese abéeri ùuculìiri íipidenéeri Eutico yáawinéeriwa ìyaca ventana irìcu. Pablo itàanícáiná mamáalàacata, yá cadapùleca báawanama yái ùuculìirica. Yá iimáca íichawa yáawinacawa. Néese icaláacawa ventana irìcuíse, máisiba pisoíri ichènunica. Yá yéetácawa. 10 Pablo iricùacawa ùuculìiri yàatalé. Néese Pablo yáawia iicáidaca ùuculìirimi irí, yá Pablo yeedácani yùucutaléwa. Yá íimaca nalí níái yeebáidéeyéica Jesús itàacái:
—‍Picácué cáalu pía. Cáucani —‍íimaca yái Pabloca.
11 Néeseté Pablo yèepùa iwàlùacawa nàwacáidacàalu irìculé chènuniréerica. Yá iwacùaca nalí pan, yái Santa Cenaca, iyáaca iyáacaléwa náapicha nacái, yá Pablo icàlidacaté nalí mamáalàacata, àta amalácataléta wawicáu. Néese yàacawa náicha. 12 Néese yái ùuculìirica, yèepùacawa yéenánái yáapichawa, icáucàacáinátéwa, íná yéewa casíimáica nawàwa manuísíwata.
Viaje desde Troas a Mileto
13 Néeseté wàacawa Pablo ipíchalépiná. Wàacawa nave irìcu manuíri úni yáacubàa àta wàanàacatalétaté Aso íidalutalená néré wáipunitáidacaténá Pablo néré càide iyúwaté iwàwáaná, iwàwacáináté yàacawa néré cáli íinatabàa. 14 Wàanàaca Pablo Aso íidalutalená néré, yá iwàlùacawa wàatalé nave irìculé. Yá wàacawa manuíri úni yáacubàa Mitilene íidalutalená néré. 15 Néeseté wàacawa Mitilene íicha. Wàacawa abé èeri manuíri úni yáacubàa. Néese wàacawa mawiénita Quío yàasu iwàwata irí. Néese mapisáita àniwa wàanàaca Samos íidalutalená néré, idécanáamité wayamáidacawa Troguilio íidalutalená néré. Néese mapisáita àniwa wèepùa wàacawa. Yá wàanàaca Mileto íidalutalená néré. 16 Càité wèepunícawa càmicáináté Pablo iwàwa idècunìacawa manùba èeri Asia yàasu cáli íinata. Càmitaté nacái iwàwa yàacawa Efeso ìyacàlená néré. Néese, iwàwacaté yàanàaca caquialéta Jerusalén ìyacàlená néré iwàwacáináté iicáca náapicha judíonái yàasu culto íipidenéerica Pentecostés.
Discurso de Pablo a los ancianos de Efeso
17 Idècunitàacá Pablo ìyaca Mileto íidalutalená néré, yáté ibànùaca tàacáisi Efeso ìyacàlená néré imáidacaténá ancianonái icuèyéica wenàiwica yeebáidéeyéica Jesús itàacái Efeso ìyacàlená mìnanái. 18 Idécanáamité ancianonái nàanàaca yàatalé, yá Pablo íimaca nalí: “Píalíacuécawa nuináwaná ìwali, càinácaalíté nùyacuéca pèewi èeri imanùbaca nùanàacatáiseté Asia yàasu cáli íinatalé àta siùca nacáide. 19 Macái èerité nùyaca pèewi íibaidéeri Wáiwacali irípiná. Càmitaté cachàini nuicáca núawawa. Máiní achúmacaté nuwàwa nàwali níara càmíiyéicaté yeebáida Wáiwacali itàacái. Nùuwichàacaté nacáiwa cáiwíiri iyú judíonái nawàwacáináté imànica nulí báawéeri. 20 Ewitaté nùuwichàacáanítawa manuísíwata, càicáaníta càmitaté numáisanìa píichacué tàacáisi iyúudèeripinácuécaté pía, ibatàa abéeri tàacáisipináta idècunitàacá nucàlidacuéca piríni nàwacáidacàalu néré, nacapèe irìcu nacái. 21 Nùalàacaté níara judíoca, càmíiyéi judío nacái. Núumacaté nalí iwàwacutáaná nawènúadaca náiwitáisewa Dios irípiná neebáidáanápiná nacái Wáiwacali Jesús itàacái. 22 Iná siùcade nùacawa Jerusalén ìyacàlená nérépiná. Espíritu Santo idéca ichùulìaca nùanápináwa néré, càmita quéwa núalíawa càinápinácaalí namànica nulí néré. 23 Núalíacáitawa abéeri wawàsi. Yàcalé imanùbaca Espíritu Santo icàlidaca nulíni náucáanápiná núa presoíyéi ibànalìculé, nùuwichàanápiná nacáiwa madécaná yàawiría. 24 Quéwa càmita nuicá nucáucawa iyúwa máiníiri cawènica nulí. Abéerita nuwàwacáita numáalàidaca numànica nuíbaidacaléwa casíimáiri iyú, yái nuíbaidacalécawa Wáiwacali Jesús ichùulièrica numànica, nucàlidáanápiná tàacáisi wenàiwicanái irí, yái cayábéeri tàacáisi íiméerica cáinináca Dios iicáca wenàiwica.
25 “Siùcade núalíacawa báisíiri iyú càmitacué piicá núa quirínama, píacué nucàlidéeyéicaté irí yái tàacáisica icàlidéerica càinácaalí iyú Dios icùaca yàasu wenàiwicawa. 26 Iná siùcade nuwàwacué nucàlidaca piríni, canáca nubáyawanácué pìwalíise, péetácaalícuéwa pibáyawaná yáapichawa, nùalàacáinátécué pía. 27 Nucàlidacatécué pirí macái tàacáisi Dios iwàwéericuéca píalíacawa ìwali; càmitacué nubàa píicha tàacáisi, ibatàa abéeripináta, càmitacué nubàa píichani. 28 Iná piicácué píichawa cayába, picùacué píiwitáisewa báawéeri íicha. Picùacué nacái macáita níara yeebáidéeyéica Jesús itàacái ìwacáidáyaquéeyéicawa pìyacàle nérécué, yácáiná Espíritu Santo imàacacué picùaca Dios yàasu wenàiwica Dios iwènièyéicaté Iiri íiraná iyúwa. 29 Núalíaca nacáiwa nùacanáamiwa píichacué, yásí áibanái nàanàaca pìatalécué iwàwéeyéica iwènúadacuéca píiwitáise Wáiwacali íichawa càide iyúwa caluéyéi cuwèesi lobo namáalàidacaalí ovejanái. 30 Abénaméeyéi péenácué, áiba èeriwa néewáidaca wenàiwicanái nachìwa báawéeri iyúwa, nachìwáidacaténá wenàiwica yeebáidéeyéica Jesús itàacái nàacaténáwa cachìwéeyéi yáapicha. 31 Iná piicácué píichawa cayába. Piwàwalicué cayába nùalàacatécué pía máisiba camuí èeríapi, táiyápi nacái. Nùalàacatécué pía macáita manuísíwata, nuícháanícaté nacái pìwalicué.
32 “Siùcade nuénánái numàacacué Dios icùaca pía, péewáidáanápinácué nacáiwa tàacáisi ìwali, yái nucàlidéericatécué pirí íiméerica cáinináca Dios iicáca èeri mìnanái. Dios itàacái yáalimácué ichàiniadaca píiwitáise Dios ìwali, yáalimácué nacái imàacaca píalíacawa cayába ìwali yái cawèníirica Dios yèeripinácuéca piríwa áiba èeriwa, náapicha macáita yàasu wenàiwicaca Dios yeedéeyéica yàasunáipináwa. 33 Càmitaté nuwàwa nùasupináwa áibanái yàasu plata, nabàle nacái. 34 Píalíacuécawa nuíbaidacaté cachàiníiri iyú nucáapi iyúwa nuwènìacaténáté càinácaalí wawàsi wamáapuèricaté, núa nacái, núapichéeyéi nacái. 35 Nucàlidacatécué pirí càiripináta iwàwacutáanácué wáibaidaca, wayúudàacué nacái catúulécanéeyéi wenàiwica. Piwàwalicué Wáiwacali Jesús itàacái. Yá íimacaté walí: ‘Casíimái cachàini wía wàacaalí áibanái irí yái namáapuèrica, íicha yái nàanáca walí cawèníiri’, càité íimaca yái Wáiwacalica”, íimaca yái Pabloca.
36 Idécanáami Pablo icàlidaca nalíni, yá ibàlùacawa yùuluì ipùata iyúwa. Yá isutáca Dios íicha náapicha. 37 Néese macáita náicháaníca achúmaca nawàwa Pablo yàacáinátéwa náicha. Yá asìanái nàanalìcuca Pablo nasùsùa nacái inàni ìwali, càide iyúwa judío íiwitáise ìyáaná, namàacacaalí yèepùacawa náicha wenàiwica cáininéeri naicáca. 38 Yá máiní achúmaca nawàwa Pablo íimacáináté nalí càmíinápináté yèepùa iicáca nía quirínama. Néese nàaca nàacawéeridaca Pablo àta nàanàacataléta nave néré.