41
Mayatja Piiṟalu Tjukurmankunytja
Ka Josephanya rawa nyinangi tjailangka. Ka ngula kuḻi kutjara ngaṟala wiyaringkunyangka Itjipaku mayatja Piiṟalu munga kutjupangka ngarira tjukurmanu, munu nyanga alatji paluṟunku walytjangku nyangu karu puḻka uṟu ini Nayilta kantilytja ngaṟanytja. Munu paluṟu nyangu puluka 7 uṟunguṟu ngalya-pakannyangka uṟungka unngu ngaṟanytjatjanu. Paluṟu tjana kuka palya kaṉpi puḻka. Munu paluṟu tjana uṟunguṟu pakantjatjanungku karu kantilytja ngaṟala ukiṟi ngalkuningi.
3-4 Ka palula maḻangka palu puṟunypa puluka 7 kutjupa uṟu panya palulanguṟuṯu ngalya-pakaṉu. Palu paluṟu tjana palya wiya nyurka-nyurka tjuṯa. Munuya pakaṟa puluka panya palya tjuṯangka itingka ngaṟangi karungka kantilytja. Munuya palulanguṟu nyurka panya tjuṯangku puluka panya kaṉpi puḻka tjuṯa ngalkula uwankara wiyaṉu. Ka alatji tjukurmankunytjatjanu mayatja panya Piiṟanya wankaringu.
Munu palulanguṟu maḻaku kunkunarira piṟuku tjukurmanu nyanga alatji, panya ukiṟi mai wiita ngaṟangi miṉa 7-tjara mai uṉinypa puḻkatjara. Ka mai uṉinypa panya paluṟu tjana piḻṯiringkula wiṟu ngaṟangi urantjaku. Ka palula maḻangka ukiṟi kultu panya palulaṯu piṟuku pakaṉu miṉa 7 kutjupa mai uṉinypa kurakuratjara kutju-kutjutjara panya waḻpa waṟungku kampara kurantja. Ka mai nyanga kuḻingku kampara kurantjitjangku mai panya ngaṉmanypa puḻka pakantja ngalkula wiyaṉu.
Munu nyanga alatji tjukurmankunytjatjanu mayatja panya Piiṟanya piṟuku wankaringu munu ngarira kuliningi, “Munta, tjukurmanangi-mantiṉa.” Munu paluṟu mungawinki pakaṟa nyinara puṯulta kuliningi, “Yaaltji-yaaltjiṉa panyatja tjukurmanu?” Munu palulanguṟu aḻṯingu palumpa panya wati nintipuka tjuṯa munu ayinayini palyalpai tjuṯa munu ngangkaṟi tjuṯa kuḻu. Kaya pitjangu Piiṟalakutu. Ka paluṟu tjanala tjakultjunu tjukurmankunytjatjanungku tjana kuliṟa palula utiṟa wangkanytjaku. Palu tjana puṯu kuliningi utiṟa wangkanytjikitjangku, “Nyaala wangkaku? Puṯula kulini?”
Piiṟalu Josephanya Aḻṯinytja Utintjaku
9-11 Ka palulanguṟu wati panya waina ungkupaingkulta kulinu, “Munta-uwal panyatja! Wati panya Josephanya ninti.” Munu paluṟu Piiṟala wangkangu, “Kurangkuṉanta wantingi. Utiṉanta panyatja ngaṉmanytjulpi tjakultjunama panya nyuntu ngalimpa mirpaṉaringu munu panyan ngalinya tjailangka tjarpatjunu tjaultji tjuṯaku mayatjaku waḻingka. Kali nyara palula nyinara nyinara ngulalta munga kutjupa ngarira tjukurmanu, paluṟu kutjupa, ka ngayulu kutjupaṯu. 12 Ka wati Iipuṟu nyara palula ngalila tjungu nyinangi. Paluṟu panya yangupala tjaultji tjuṯaku mayatjaku waṟkaripai. Kali tjukurmankunytjatjanungku palula tjakultjunu. Ka ngalila utiṟa wangkangu tjukaṟurungku. 13 Ka paluṟu panya wangkanytja mulapaṯu maḻangka utiringu. Panya nyuntu ngayunya pakaltjingaṟa maḻakungku tjunu nyuntumpa waṟkarinytjaku, munun wati panya kutjupa mai paulpainya iluntanu.”
14-15 Ka Piiṟalu nyangatja kuliṟa wati waṟka kutju tjailakutu wituṟa iyaṉu Josephanya aḻṯira ngalya-katinytjaku. Ka Josephalu tjailanguṟu pakaṟa ngaṉkurpa kaṯaṉu munu mantara palyangka tjarpara anu Piiṟalakutu. Ka Piiṟalu palula tjakultjunu alatji, “Mungangkaṉa tjukurmanu munuṉa mungawinki pakaṟa nyanga tjanala tjakultjunu. Kaya puṯu kuliningi ngayula utiṟa wangkanytjikitjangku. Palu kutjupangkuṉi wangkangu nyuntu kunyun tjukurmaṟa wangkanyangka utiṟa tjakultjunkupai.”
16 Palu Josephalu mayatja panya palula wangkangu, “Uwa palya, kulilaltaṉi! Ngayulu kutjungku tjukurmankunytja uwankara puṯu walytjangku utiṟa wangkapai. Palu Godalu ngayula nintinnyangka kutjuṉa utiṟa tjakultjunkupai. Kuwariṉi Godalu ngayula nintini tjukurpa nyanga nyuntumpa utiṟa wangkanytjaku nyuntula, kan nyara palulanguṟulta kuliṟa pukuḻariku.”
17 Ka Piiṟalu tjakultjunu Josephala, “Nyanga alatjiṉa tjukurmanu. Ngayulu karu panya puḻka uṟu ini Nayilta kantilytja ngaṟangi. 18 Munuṉa nyangu kuka puluka kaṉpi puḻka tjuṯa tjapanpa uṟu unngu ngaṟanytjatjanu ngalya-pakannyangka. Kaya puluka paluṟu tjana pakaṟa karu kantilytja ngaṟala ukiṟi ngalkuningi. 19 Kaṉa piṟuku nyangu uṟu palulanguṟuṯu puluka 7 kutjupa ngalya-pakannyangka nyurka-nyurka tjuṯa. Kaṉa nyara palulanguṟu nyakula urulyaraningi, panya ngura nyanga Itjipala ngayulu ngaṉmanytju nyakunytja wiyaṯu puluka kantilypa uti nyanga palu puṟunypa. 20 Kaya nyurka-nyurka tjuṯangku pakaṟa ngalkula wiyaṉu puluka panya palya tjuṯa. 21 Kaṉa ngayulu nyangangi paluṟu tjana ngalkuntjatjanu tjuni paḻtjaringkunytja wiya nyurkaṯu ngaṟangi. Munuṉa nyara palunya nyakunytjatjanu wankaringu.
22-23 “Munuṉa maḻaku kunkunarira kutjupa ngapartji piṟuku tjukurmanu nyanga alatji, panya ukiṟi mai wiita ngaṟangi miṉa 7-tjara mai uṉinypa puḻkatjara. Ka mai uṉinypa panya paluṟu tjana piḻṯiringkula wiṟu ngaṟangi urantjaku. Ka palula maḻangka ukiṟi panya palulaṯu miṉa 7 kutjupa piṟuku pakaṉu mai uṉinypa kurakuratjara kutju-kutjutjara panya waḻpa waṟungku kampara kurantja. 24 Ka mai panya kuḻingku kampara kurantjitjangku mai panya ngaṉmanypa puḻka pakantja ngalkula wiyaṉu. Alatjiṉa nyangu, munuṉa tjukurmankunytjatjanungku ngayuku wati nintipuka tjuṯa aḻṯira tjakultjunu. Kaya puṯu kuliningi ngayula utiṟa wangkanytjikitjangku.”
Josephalu Piiṟala Utiṟa Wangkanytja
25-27 Ka Josephalu kulintjatjanungku Piiṟala wangkangu, “Uwa, nyuntun kutjara-aṟangku tjukurmanu. Munu aṟa pala palula pulalanguṟu kulinma tjukurpa kutju nyanga alatji, Godalu nyuntula nintini ngula nyaaringkunytjaku. Panya nyuntu puluka 7 nyangu kaṉpi puḻka tjuṯa. Munun palu puṟunypaṯu nyangu ukiṟi mai 7-tjara mai panya puḻkatjara. Nyanga aṟa kutjaranguṟu kulinma kuḻi nyiṉnga 7 ngaṟakatiku mina puḻka mai puḻka itjanu puḻka mulapa. Palu kutjupa nyuntu nyangu puluka nyurka-nyurka 7. Munun palu puṟunypaṯu nyangu ukiṟi mai 7-tjara mai uṉinypa kurakuratjara kuḻingku kampara kurantja. Nyara aṟa kutjaranguṟu kulinma kuḻi nyiṉnga 7 kura ngaṟaku ailuru puḻka, nyara yiya panya palya tjuṯa ngaṟakatinytjala maḻangka. 28 Nyangatjaṉa mulapa wangkanyi, Piiṟa, panya Godalu nyuntula nintini ngula nyanga alatjirinytjaku.
29 “Palu panya kuwari nyanga nganaṉa manta nyanga Itjipala winkingka pukuḻpa nyinaku mai puḻkatjara yiya 7. 30-31 Nyara palula maḻangka yiya palya tjuṯa ngaṟala wiyaringkunyangka yiya panya 7 kutjupa ngaṟaku ailuru puḻkalta. Ka manta piḻṯiringkunyangka mai wiya ngaṟaku. Kala ailuru puḻkangku manta winki kurannyangka paḻtjatjiratja nyinaku tjituṟu-tjituṟu mulapa. Munula mai panya puḻkangka ngaṉmanypa nyinanytjitjaku watarkuriku alatjiṯu.
32 “Ka nyuntu panya kutjara-aṟa tjukurmanu panya kutju pulukatjara munu kutjupa mai wiitatjara. Pala palula pulalanguṟu tjukurpa kutjuringu, panya kuwariṉanta utiṟa wangkangu yiya palya tjuṯa ngaṉmanypa ngaṟaku munu palula maḻangka yiya kura tjuṯa ngaṟaku. Ka nyuntu tjukurpa kutjara tjukurmankunytjatjanungku alatji kulinma, ‘Munta mulapa nyangatja Godalu palyalku kuwari nguwanpa.’ Paluṟunta mulamulangku nintini tjukaṟurungku.” Alatji Josephalu utiṟa wangkangu mayatja Piiṟala.
33-35 Munu palulanguṟu piṟuku wangkangu Piiṟala, “Mai wiyaringkunytjaku-tawara-puṯa ngaṉmanytju wati kutjupa ngurkantara nintipuka puḻkanya, uwankaraku ninti. Munu palunya tjura mayatja nyuntula itingka nyinanytjaku ngura nyanga Itjipaku mayatjarira mai purkaṟangku aṯunymankunytjaku. Munu wati mayatja tjunkula wati waṟka kutjupa tjuṯa kuḻu tjura wati nyara paluṟu tjananya wituwituntjaku. Munu tjanala wangka alatji, ‘Kuḻi palya tjuṯa ngaṟanyangkalpi wati paamatjara tjuṯakutu ara munuya mai uṉinypa urannyangka nyakula tjara tjukutjuku mantjiṟa kati wati mayatjaku tjuwa puḻkangka mai ngaripaingka tjunkunytjikitjangku ailuru panya puḻkaku paṯaṟa. Nyanga alatji paama uwankaranguṟu mai tjaraṟa mantjila kuḻi kutjupa kuḻi kutjupa yiya panya 7-kutu-wangkara. Munu mai tjunkula aṯunymaṟa anga-kanyinma kutjupangku kutitjunkunytjaku-tawara.’ Alatji tjanala wangka. 36 Ka mai paluṟu tjana paṯaṟa ngariku ngulaku ailuru puḻkaringkunyangka ngalkuntjaku. Alatji nyuntu palyannyangkampa aṉangu tjuṯa paḻtjatjiratjariwiya nyinaku, wanka tiṯutjara.” Alatji Josephalu tjakultjunu mayatja panya Piiṟala paluṟu kulintjaku.
Piiṟalu Josephanya Mayatja Puḻka Tjunkunytja
37-38 Ka mayatja Piiṟalu tjana wati kuranyitja tjuṯangku kuḻu kuliṟa pukuḻaringu Josephalu tjanala alatji tjakultjunkunyangka munuya palyanmanu. Munu Piiṟalu tjanala wangkangu, “Palu Josephanyampa wati wiṟu mulapa. Nyanga paluṟu alatjiṯu Godaku kuruntjara wati palya. Utila nyanga palunya tjunkuku, panya wati nyanga palu puṟunypala kutjupa puṯu ngurkantankuku, palu Josephanya kutju wiṟu mulapa.”
39-40 Palulanguṟu Piiṟalu Josephala wangkangu, “Nyangatja mulapa panya Godalu nyuntula nintinu uwankara. Palulanguṟula uti kulini nyuntu panya ninti puḻka mulapa kutjupa uwankarangka waintarira nyinanyi. Kaṉa kuwari nyuntunya mayatja puḻka tjunanyi ngayula maḻangka, ka nyuntu mayatjarira ngayuku ngura kanyilku. Kaya aṉangu Itjipanya nguraṟa uwankarangku nyuntula wangaṉarangku kulilku, ka ngayulu kutju nyuntumpa mayatja nyinaku. 41 Uwa, kuwari nyuntu ngura nyanga Itjipaku mayatja puḻka nyinanyi aṉangu winkiku.”
42 Munu palulanguṟu Piiṟalu Josephanya mayatja tjunkula maṟanguṟu ringi araṟa Josephala maṟangka tanpaṉu. Ringi nyanga paluṟu panya mayatja puḻkangku kutju kanyilpai. Munu palunya ungu tjarpanytjaku mantara wiṟu mulapa. Munu liringka kuḻu tjunu nikilitja gold-nguṟu palyantja wiṟu mulapa aṉangu tjuṯangku panya liritja kanyinnyangka nyakula mayatja ngurkantankunytjaku. 43 Palulanguṟu Piiṟalu Josephanya ungu tjinka wiila kutjaratjara panya mayatja tatiṟa para-ngaṟapai. Munu paluṟu kuranyuringu tjinka palumpangka, ka Josephalu palumpa tjinkangka tatiṟa maḻawanungku waṉaningi. Ka Piiṟaku wati tjaultji tjuṯangku kuranyu ankula aṉangu tjuṯangka mirara wangkangi, “Wati-kitikitiriwaya aḻangka pula ankunytjaku.” Alatji pula anangi aṉangu tjuṯangku mirara Josephanya mayatja kulintjaku, “Ngangarku! Nyawaya mayatja kuwaritjaṟara pala pula Piiṟanya para-ngaṟanyi.” Alatjiya nyakula kuliningi Piiṟalu panya Josephanya ngura Itjipaku manta winkiku mayatja tjunkunyangka.
44 Ka Piiṟalu palula wangkangu Josephala, “Ngayuluṉa mayatja puḻka mulapa, palu nyuntu mayatja ngayula ititja munun aṯunymaṟa kanyilku uwankara ngura Itjipala. Kaya aṉangu tjuṯangku nyuntula kulilku wangaṉarangku.” 45 Munu Piiṟalu ini kutjupa tjunu Josephanya ini Itjipanya nguraṟa panya “Tjapina Paniyanya”. Munu palunya kungkawaṟa kuri ungu ini Atjinatjanya. Paluṟu panya wati tjukurtjaraku uṉṯalpa wati panya ini Patipaṟaku ngura panya Anannga nguraṟaku.
Josephanya Mayatja Puḻka Itjipalawanu Waṟkarinytja
46 Nyanga palula-aṟangka panya Josephanya yangupala yiya nampa 30 iṯinguṟu nyinanytjatjanu. Munu paluṟu mayatjarira Piiṟaku ngura wantikatira anu ngura kutjupa kutjupa tjuṯa para-nyakunytjikitja manta pala Itjipala. 47 Ka kuḻi panya palya tjuṯa ngaṟakatinyangka mai puḻka mulapa pakaningi paama tjuṯangka Itjipala yiya kutjupa yiya kutjupa. 48 Ka Josephalu wati waṟkaripai tjuṯa wangkangu mai uṉinypa paama tjuṯanguṟu mantjintjaku, kaya mantjiṟa katira tjunangi waḻi panya puḻka tjuṯangka ngura tjuṯatja. 49 Paluṟu tjana mai panya puḻka mulapa mantjiṟa piti tjuṯangka katira tjunangi paama kutjupa kutjupa tjuṯanguṟu. Ka Josephalu panya piti maitjara tjuṯa katira tjunkunyangka ngaṉmanytju kantamilaningi. Palu tjana ngura tjuṯanguṟu winki mulapa ngalya-katingi, ka pakuringkula wantingu puṯu kuliṟa.
50 Ka ailururingkunytja kuwaripangka Josephaku kuringku Atjinalu katja kutjara kanyinu. 51 Ka Josephalu katja inintjikitjangku wangkangu, “Ngayulu panya ngura nyangaku pitjangu walytja tjuṯanguṟu kawankatira, ka panyaṉiya tjailangka tjarpatjunu wiyanguṟu alatjiṯu. Palu palya, panya Godaluṉi tjailanguṟu pakaltjingaṉu munuṉi pukuḻmanu, kaṉa watarkuringu ngayulu panya kurangka ngaṉmanypa nyinanytjitjaku, munuṉa walytja tjuṯaku kuḻu watjilarinytja wiyaringu. Palulanguṟuṉa kuwari katja nyanga ngaṉmanyitja inilku ‘Manatjanya.’ ” 52 Munu piṟuku katja maḻatja inintjikitjangku alatji wangkangu, “Ngura nyanga palula panya ngayunya tjailangka tjarpatjunu watjilpa nyinanytjaku. Palu palya, panya Godaluṉi ngayunya katja kutjara ungu. Palulanguṟuṉa katja nyanga maḻatja inini Ipuṟaimanya.”
Ailuru Puḻka Manta Winkingka Ngaṟanytja
53 Palulanguṟu yiya panya palya tjuṯa mai puḻkatjara ngaṟala wiyaringu. 54 Ka ailururingulta. Munu ailuru puḻka mulapalta ngaṟangi rawa yiya 7. Panya Josephalu ngaṉmanytju wangkanytjitja mulapaṯu utiringu. Ka ailuru panya paluṟu manta Itjipala kutju wiya ngura aḻa lipingka ngaṟangi. Palu Itjipalaya mai puḻkatjara nyinangi ngaṉmanytju uṯuḻuṟa tjunkunytjatjanu panya waḻi puḻka tjuṯangka.
55-56 Ka ailuru panya paluṟu puḻka mulararingu, ka paama winkingka mai wiyaringu ngura Itjipala munu ngura kutjupa uwankarangka kuḻu. Kaya Itjipanya nguraṟa tjuṯangku paḻtjatjiratjarira pitjala puḻkaṟa ngatjiningi Piiṟala maiku. Ka paluṟu wangkangu, “Ankulaya Josephala tjapila munuya paluṟu wangkanyangka kulinmaṯu.” Kaya ankula tjapiningi Josephala. Ka Josephalu aḻaṉu waḻi panya puḻka tjuṯa maitjara panya, munu tjananya ungangi manikitjangku Itjipanya nguraṟa tjuṯa. 57 Kaya aṉangu kutjupa tjuṯa kuḻu rawa pitjangi ngura panya kutjupa tjuṯanguṟu Itjipalakutu mai Josephala payamilantjikitja, panya ailuru manta winkingka ngaṟanyangka.