5
Jesulu Wati Uṟungka Itingka Palyaṟunguntja
Ka ngula Jesunya Galileela nyinanytjatjanu Jerusalemalakutu anu inma puḻkaku, panya Jew tjuṯangku tjakangkuya kutjupa-aṟa inma puḻka palyalpai. Ka ngura pala Jerusalemala uṟu ngaringi ngaṯingka kaita kutjupangka itingka panya kaita nyara palulawanungkuya tjiipi tjuṯa ngalya-katira tjarpatjunkupai uṟilnguṟu. Uṟu paluṟu ini Pitjitjanya wangka Iipuṟungku ini tjunkunytja. Ka uṟu ngaṯingka itingka wiltja tjulypinypa 5 para-ngaṟala waṉaningi. 3-4 Kaya pikatjara tjuṯa wiltja nyara palula tjanala nyinara waṉaningi kuṟutjara tjuṯa, nyumpu tjuṯa, wawanypa tjuṯa kuḻu. Nyara paluṟu tjana nyinara paṯalpai uṟu urinytjaku.* Wati kutjupangku kunyu verse 4 walkatjunu munu maḻa tjunguṉu Johnku tjukurta alatji Panya kutjupa-aṟa angeltu ukalingkula uritjingalpai uṟu nyara palunya, kaya pika puḻka nyinanytjatjanu uṟu uritjingannyangka mapalku tjarpapai pika wiyaringkunytjikitja. Palu aṉangu ngaṉmanypa mapalku tjarpanytjatjanu kutju pika wiyaringkupai. Ka wati kutju ngaringi iriti mulapa pikatjararingkula wawanyarinytja kuḻi 38.
Ka Jesulu uṟu pala palula wirkaṟa nyangu wati panya palunya munu ngurkantanu paluṟu iritilpi wawanypa ngarinytja. Munu palunya tjapinu, “Nyuntu mukuringanyi palyaringkunytjikitja?”
Ka wati panya pikatjarangku wangkangu, “Uwa, palyaringkunytjikitjaṉa mukuringanyi, palu uṟu urinyangka wati kutjupa ila ngaṟanytja wiya ngayunya miṉaṟa tjarpatjunkunytjikitja. Kaya tjana-waraṟa tjarpapai, ka ngayulu rawa maḻaringkupai.”
Ka Jesulu wangkangu palula, “Pakala! Mununku mantara pala mantjiṟa paḻtjuṟa para-ngaṟa.” Ka mapalku palyaringu mununku pakaṟa mantara mantjiṟa para-ngaṟangi.
Ka tjiṉṯu nyara paluṟu Saturday panya aṉangu tjuṯa pakuwiyaringkunytjaku. 10 Ka Jewku mayatja tjuṯangku wati panya paluṟu mantara katinyangka nyakula wangkangu, “Wati awa! Nyaakun mantara pala katinyi? Tjiṉṯu nyangatja Saturday pakuwiyaringkunytjaku kutjupa kutjupa para-katinytjaku wiya. Kan nyaaku tjiṉṯu miḻmiḻpa kuraṉi?”
11 Ka wangkangu tjanala, “Wiya, wati nyara ngayunya palyantjaluṉi wangkangu mantara mantjiṟa ankunytjaku.”
12 Kaya piṟuku tjapinu, “Wati nganalunta wangkangu mantara mantjiṟa ankunytjaku?” 13 Ka wati panya pika palyaringkunytjalu ngurpangku Jesunya yunpa puṯu para-ngurkantanangi tjanala nintintjikitjangku. Panya aṉangu tjuṯa mulapa ngaṟangi ngura pala palula, ka Jesunya tjanala unnguwanu kumpiṟa mapalku anu.
14 Ka ngula Jesulu wati panya palunya piṟuku nyangu timpulangka ngaṟanyangka munu palunya wangkangu, “Kulila! Kuwari nyuntu palyaringu. Palu piṟuku kuralwiya nyinama nyuntula piṟuku pika puḻka mulapa wirkankunytjaku-tawara.”
15 Ka wati panya paluṟu anu munu pitjala Jewku mayatja tjuṯangka tjakultjunu munu wangkangu, “Wati paluṟu ini Jesunya, ngayunya panya palyaṟunguntjanya.”
16 Kaya palulanguṟu ini kuliṟa Jesuku kuraringu, panya paluṟu nyanga alatji Saturday-ngka palyannyangka tjiṉṯu panya pakuwiyaringkupaingka. Munuya palunya wangkara kuranmanangi munuya palunya iluntankunytjikitjangku kuliningi.
17 Ka Jesulu tjanala wangkangu, “Ngayuku Mama tiṯutjara waṟkaripai nguṟurpa pakuringkula wantinytja wiya. Kaṉa ngayulu palu puṟunypaṯu tiṯutjara waṟkarinyi.”
18 Ka nyanga palulanguṟu Jewku mayatja tjuṯangku palunya iluntankunytjikitjangku puḻkaṟa alatjiṯu wangkara kuliningi. Panya tjana alatji kuliningi, “Wati nyanga paluṟu kura mulapa, panya paluṟu tjiṉṯu miḻmiḻpa Saturday kuraṉu munu palulanguṟu piṟuku Godanya mamanmanu. Alatji wangkara paluṟunku walytjangku Godanmananyi mununku Godala tjunguṉi.”
19 Ka Jesulu tjanala wangkangu, “Tjukaṟurungkuṉa nyurala wangkanyi. Panya ngayulu Godaku katjangku walytjangku palyantja wiya, palu Mamalu palyannyangka nyakula kutjuṉa palu puṟunypaṯu palyalpai. Panya paluṟu uwankara palyannyangka nyakula ngayulu palu puṟunypaṯu palyalpai. 20 Ka panya Mamanya ngayuku puḻkaṟa mukuringanyi munuṉi paluṟu palyaṟa ngayunya kuḻu nintilpai uwankara ngayulu ngapartji palyantjaku. Munuṉi puḻka mulapalta piṟuku nintilku ngayulu witulya puḻkangku palyantjaku, wati nyanga kuwari palyantjanya puṟunypa wiya, waintaṟa puḻka mulapa, nyura nyakula puḻkaṟa urulyarantjaku. 21 Panya Mamalu aṉangu kutjupa ilunyangka wankaṟa pakaltjingalpai, ka ngayulu palu puṟunytjuṯu aṉangu kutjupa ilunyangka mukuringkula wankalpai. 22 Mamalu aṉangu tjuṯa kura ngurkantankupai wiya. Palu paluṟu ngayunya tjunu uwankara walytjangku ngurkantankunytjaku, kura munu palya. 23 Alatji paluṟu palyaṉu aṉangu uwankarangku ngayunya ngurkantaṟa waḻkuntjaku, panya Mamanya nyura waḻkulpai, palu puṟunytjuṯu nyura ngayunya waḻkuntjaku. Palu nyura ngayunya anaṟampa nyura Mamanya kuḻu anaṉi panya nyara paluṟuṉi ngayunya iyaṉu.”
24 Munu piṟuku paluṟu tjanala wangkangi, “Tjukaṟurungkuṉa nyurala wangkanyi alatji kutjupangku ngayuku tjukurpa wangaṉarangku kuliṟa munu ngayunya iyantjitjaku mulamularingkula nyara paluṟu wanka tiṯutjara nyinaku Godala tjungu wiyaringkunytja wiya. Ka aṉangu palunya Godalu piṟuku ngurkantaṟa ngura kurakutu paiṟa iyantja wiya, panya paluṟu wankakutu ananyi ilunytjikitja wiya. 25 Tjukaṟurungkuṉa nyurala wangkanyi panya tjiṉṯu ilaringu munu kuwari nyanga alatjiṯu ngaṟanyi aṉangu Godanya wantipai tjuṯangku Godaku Katjangku wangkanyangka kulintjaku, kaya wangaṉarangku kulintjatjanu wankaringkukulta. 26 Panya Mamalu witulya puḻkangku wankalpai, munu palu puṟunypaṯu ngayunya kuḻu witulyanu aṉangu tjuṯa wankantjaku. 27 Ngayulu panya Watiku Katjanya.* Jesulunku tjakangku paluṟunku wangkapai Watiku Katja. Alatji paluṟu wangkapai panya paluṟu Godalanguṟu pitjala aṉangurira mantangka nyinangi wati puṟunypa alatjiṯu. Kaṉi palulanguṟu Mamalu ngayunya tjunu mayatja puḻkangku aṉangu tjuṯa ngurkantaṟa tjarantjaku. 28-29 Kaya tjukurpa nyangatja kuliṟa urulyaralwiya nyinama. Tjiṟirpi panyatja ilaringanyi, panya miri tjuṉutjunkunytja tjuṯangku ngayulu wangkanyangka kulintjaku, kaya kuliṟa kurulnguṟu pakalku. Panya tjara kutjupa wiṟu palyantjatjanu pakalku Godala tjungu wanka tiṯutjara nyinanytjikitja, ka tjara kutjupa kura palyantjatjanu pakalku Godalu ngura kurakutu paiṟa iyantjaku.” Alatji Jesulu wangkangi tjanala Jewku mayatja tjuṯangka.
Jesunyatjaraya Ngaṉmanytju Tjakultjunkunytja
30 Munu piṟuku Jesulu tjanala wangkangi, “Ngayuluṉatju kutjungku puṯu palyaṉi. Palu Mama Godalu wangkanyangka kutjuṉa kulintjatjanungku aṉangu tjuṯa ngurkantankupai. Pala palulanguṟuṉa tjukaṟurungku ngurkantankupai. Panya ngayulu kutjungku puṯu palyaṉi, palu ngayunya iyantjala kuliṟa kutjuṉa wangaṉarangku kuliṟa palyaṉi.
31 “Ngayulu walytjangku wangkanyangkampa nyura tjinguṟu kuliṟa mulamularingkuwiyangku wantima. 32 Palu panya kutjupangku ngayunya tjukaṟurungku tjakultjunkupai nyinanyi, ka nyara palulanguṟu nyura ngayuku mulamularingkunytjaku ngaṟanyi. Ngayulu ninti palumpa, panya paluṟu ngayunya tjukaṟurungku tjakultjunkupai.
33 “Ka panya nyura wati maṉkurpa wituṟa iyaṉu Johnta tjapintjaku, ka wati paluṟu tjanala ngayunya tjukaṟurungku wangkangu. 34 Watingku ngayunya tjukaṟurungku tjakultjunkunytjaku wiya ngaṟanyi, palu nyangatjaṉa Johntu wangkanytja nyurala wangkanyi nyura kuliṟa ngayuku mulamularingkunytjaku, ka palulanguṟu Godalu nyuranya wankaṟunkuku.
35 “Panya Johntu tjukurpa wiṟu wangkara tili puṟunytju nyuranya irnyaningi, ka nyura unytju pukuḻaringi paluṟu wangkanyangka kuliṟa munu nyura wiyaringu. 36 Ka panya Johntu ngayunyatjara nyurala wangkara tjakultjunangi nyura mulamularingkunytjaku. Palu kutjupa puḻka mulapa ngaṟanyi nyura nyakula mulamularingkunytjaku, panya Mamaluṉi waṟka puḻka tjuṯa ungu witulyangku palyantjaku. Ka nyanga palunya tjananya palyannyangka nyakula nyura kulilku alatji, ‘Nyangatja mulapa Godalu iyantja.’ 37 Kaṉi Mamalu ngayunya iyantjatjanungku ngayunyaṯu tjakultjunkupai. Palu nyura palumpa wangkaku ngurpa, munu nyura palunya yunpa nyakunytja wiyaṯu. 38 Munu panya nyura nyara palumpa iyantjitjaku mulamularingkuwiyangku wantira palumpa tjukurpa kuḻu wantinyi. 39 Nyura nyiri irititjangka Godaku tjukurpa puḻkaṟa ngurilpai nyakula wanka tiṯutjara nyinanytjikitjangku. Palu tjukurpa nyara paluṟu tjana ngayunyatjara wangkanyi. 40 Palu nyura wanyu ngayulakutu pitjanyi wankaringkunytjikitja? Wiya, nyura wantinyi alatjiṯu.
41 “Ngayuluṉa aṉangu tjuṯangku ngayunya mirawaṉinytjaku mukuringkunytja wiya. 42 Palu ngayulu nyuranya nintingku nyanganyi, panya nyura Godaku mukuringkunytja wiya alatjiṯu. 43 Ngayulu Mamalu iyannyangka kutju pitjangu, ka nyura ngayunya wantingi. Palu wati kutjupangku walytjangku paluṟunku mayatjanmaṟa pitjanyangka nyura wati nyara palumpa pukuḻaripai. 44 Uwa, nyura pukuḻaripai aṉangu tjuṯangku nyuranya mirawaṉira palyanmankunyangka. Palu nyura mukuringkunytja wiya Godalu nyuranya palyanmankunytjaku. Palulanguṟu nyura puṯu mulamularinganyi ngayulu wangkanyangka. 45 Palu kulila, ngayulu nyuranya Mamala miṟangka puntuṟa wangkanytja wiya. Palu panya Moseku tjukurtu alatjiṯu nyuranya puntuṟa wangkaku. Panya nyura Moseku tjukurku ngunti mulamularinganyi nyuranya wankaṟunkunytjaku. Palu wiya, Moseku tjukurtu nyuranya puṯu wankaṉi. 46 Moselu panya tjukurpa ngayunyatjara walkatjunu, ka nyura tjinguṟu palumpa tjukurku mulamularingkulampa ngayuku kuḻu mulamularingama. 47 Palu nyura palumpa tjukurku mulamularingkuwiyangku wantira yaaltjingaṟa ngayulu wangkanytjitjaku mulamularingkuku? Wiya alatjiṯu, nyura puṯu kulilku.” Alatji Jesulu tjanala wangkangi Jewku mayatja tjuṯangka ngura panya Jerusalemala.

*5:3-4 Wati kutjupangku kunyu verse 4 walkatjunu munu maḻa tjunguṉu Johnku tjukurta alatji Panya kutjupa-aṟa angeltu ukalingkula uritjingalpai uṟu nyara palunya, kaya pika puḻka nyinanytjatjanu uṟu uritjingannyangka mapalku tjarpapai pika wiyaringkunytjikitja. Palu aṉangu ngaṉmanypa mapalku tjarpanytjatjanu kutju pika wiyaringkupai.

*5:27 Jesulunku tjakangku paluṟunku wangkapai Watiku Katja. Alatji paluṟu wangkapai panya paluṟu Godalanguṟu pitjala aṉangurira mantangka nyinangi wati puṟunypa alatjiṯu.