မာကု
တဲမ်အူန် ဆဒါင်ကျ ယေဆုခရိ
ကောစဒါ
မာကု တဲမ်အူန် ဆဒါင်ကျ ယေဆုခရိအီုဝ် တဘေဲႇကျံမ်က်ုန်မဲ တန်ုဆဒါင်ကျ ဖိုန်အူပ်ဒီန် လီပ်ရန်ုအူအူပ်။ ယာမ်ယေဆုခရိ ပဲန်ဘီ တန်ုကံမ်ဖာအီုဝ် အ်ုန်ဂြည်ဒဲႈအူန် “ဧဝံဂေလိ” ဖိုန်အူပ်အီုဝ်၊ အိုမ်ငဲအ်ုန်မိူဝ်ႈ “ဆဒါင်ကျ။” ဆဒါင်ကျဖိုန်အူပ်ဂဲဒီန် ယေဆု ဟွည်ႇခါမ်ဒေယံမ် ဂဲတဲမ်အူန် ဘေဲႇကျံမ် မဿဲ၊ မာကု၊ လုကာဂါရ် ယောဟန်။ မာကု တဲမ်အူန် ဆဒါင်ကျ ယေဆုခရိအီုဝ် တန်ုဘေဲႇကျံမ်ခရိ ဆဒါင်ကျ ဖိုန်အူပ်ဒီန် အ်ုန်အဲမ်ညှိုႈညှိုႈ။ ပံပ်ဘေဲႇဆဒါင်ကျအီုဝ် ဘီဂဲညှိုမ်ဒိုည်ႇ မိူဝ်ႈပည်ဂဲတဲမ်အူန် ဇူႈအူ တက်ုန်ဒီ ၆၅–၇၀ (တောရ်ကိူရ်ဖံန်–ပူရ်ကိူရ်ဆန်ုမ်) ဘံန်ခရိ ဟွည်ႇကိူတ်လေႈ။ ဘေဲႇကျံမ် ပ်ုန်တဲမ်ဂဲအီုဝ် ဘီမှောဘီနံပ်၊ ဘီယိူဝ်ပိင်ငျာဂဲ ညှိုမ်ဒိုည်ႇ မိူဝ်ႈဂဲတဲမ်ဘေဲႇကျံမ်ဒီန် တန်ုကုင်ရောမ။ အတွငဲဒဲႈရဲင် တဘီအ်ုန်ဂွည် န်ုကုင်ရောမ တခရိဆျှံန်ဂဲ။
မာကုအီုဝ်၊ ဂဲနံပ်ပည်အ်ုန်မိူဝ်ႈ ယောဟန်မာကု၊ အ်ုန်ဘိူည်မိူဝ်ႈဂံတ် ဘူဂေါ တမန်ဇ်ုပေါလုဂါရ် ဗာရဗ္ဗ အခိင်အ်ုန်ဘ်ုပ်ဒေပဲတ်ပဲတ် ဒေင်ဆာဆနာဒေဒီန် ထိညှိုႈဂုင်ဆရေအ်ုန် (တ ၁၃.၁၃)။ ဘံန်လာ မာကုဂါရ် ဗာရဗ္ဗအာရ်ကူ ႎီရ်လာ်ႈရူမ်ထဲင်ဒေင် (တ ၁၅.၃၇–၃၉)။ မာကုအီုဝ် မှံတ်ညှိုႈပေတရုမိူဝ်ႈ ခိူည်ဘူဂေါအရာင်ဒေ (၁ ပေ ၅.၁၃)။ ယာမ်ယေဆု ပဲန်ဘီတန်ုကံမ်ဖာအီုဝ် မာကုဒီန် ဘိူည်မိူဝ်ႈဂံတ် ဆာ့်ဆေကာယိူဝ်ဒေငိူပ် တငါည်ဒေ၊ ဘီနံပ်ပိင်ငျာဂဲ ဘာ့်ဘာ့်ဘိူဝ်ဘိူဝ် ညှိုမ်ဒိုည်ႇ မိူဝ်ႈမာကုတဲမ်အူန် ဆာ့်ဆေပ်ုန်ဂြည် ပေတရု။ အီအီုဝ်မိူဝ်ႈ မာကု တဲမ်အူန် ဆဒါင်ကျ ယေဆုခရိအအီုဝ် အတွတီုင်ဆဒါင်ကျ။ တန်ုဆဒါင်ကျဒီန် မာကု ခံပ်အူန်တနွံရ်ႈဒေ အတွပဲန်တဘဲႇယေဆုဂါရ် ပ်ုန်ဆာင်ဆောန်အ်ုန် တခိင်ခါဝ်ဟာဆူတ်ဒီန်။
အောပ်ရံတ် ခိူည်မိူဝ်ႈခိူည်ပိုည်
၁။ ယာမ်စက်ုရ်ယိူဝ်ဒဲႈ ပံပ်ဘေဲႇကျံမ်မာကု (၁.၁–၁၃)
၂။ ဟွည်ႇဒီန်၊ မာကုဂြည်ပျ အကျံင်ကာန်ပ်ုန်ရ်ုရ် ယေဆု ယာမ်အ်ုန်ဂွည် တကပီုန်ကုင်ဂါလိလဲ (၁.၁၄—၈.၂၁)
၃။ ဟွည်ႇဒီန်၊ အ်ုန်ဂြည်ပျ အကျံင် ဒေင်ဆာဆနာ ယေဆု တကုင်ယေရုရှလင် (၈.၂၂—၁၀.၅၂)
၄။ မာကု တဲမ်အူန် ပ်ုန်ဟွည်ႇဒေဒိူည် ယာမ်အကျံင် ယေဆု ဂွည်တကုင်ယေရုရှလင်၊ အကျံင်အ်ုန်ခါမ်ဒေယံမ်ဂါရ် အကျံင် အ်ုန်ႎီရ်ယိူဝ်ႇအီမ်ဒိုရ်ယံမ်ဒီန် (၁၁.၁—၁၆.၈)
1
တရာပ်ုန်ဟောဂြည် ဗတ္တိဇံဆရာယောဟန်
(မဿဲ ၃.၁–၁၂; လုကာ ၃.၁–၁၈; ယောဟန် ၁.၁၉–၂၈)
1 ယာမ်စ ဆဒါင်ကျ ကွံန်ဖြာ*န်ုပံပ်ဘေဲႇကျံမ် ပ်ုန်တဲမ်ဇောမ်တီ ပ်ုရ်ဒီဂဲ ကာပါစိ ကွံန်ဖြာ။ အကျံင်ယေဆုခရိ မိူဝ်ႈခိူည်အီုဝ်။ 2 ပ်ုန်တဲမ်အူန် တန်ုဘေဲႇကျံမ် ပရောဖက်ဟေရှာယမိူဝ်ႈ၊
“ဖြာဒါႈ၊ ‘ငိူပ်မေန်၊ အောဒီပ္လေါည်လေႈ ဖဇ်ုတပ္လေင်အော ရအာတ်မီ၊ အတွ ရဲန်ပိူဝ်ႈဒဲႈ ရဒေင်လာ်ႈ ကီုရ်ညာဖြာ။’
3 တန်ုကန္တာရ ဘီအူကူပြိုႈဒါႈ၊
‘ရဲန်ဘြဲရဒေင် အတွစွလေႈ ကီုရ်ညာဖြာ၊
ရ်ုရ်ဒဲႈ ရဒေင်လာ်ႈအ်ုန် ဆီုဝ်ဆီုဝ်အေ့။’ ”
4 ကောပ်ခိူည်ဒီန် ယောဟန် ပေါရောတ်ဒေ ဟောဂြည်တရာ တန်ုကန္တာရ ဒဲႈပွံတ် မံင်ဂလာဗတ္တိဇံ။†ကောပ်ခိူည်ဒီန် ယောဟန် ပေါရောတ်ဒေ ဟောဂြည်တရာ တန်ုကန္တာရ ဒဲႈပွံတ် မံင်ဂလာဗတ္တိဇံ၊ ယိူဝ်တပံပ်ဘေဲႇကျံမ် ပ်ုန်တဲမ်ပ်ုရ်ဒီဂဲ၊ ဗတ္တိဇံဆရာယောဟန် ဟောဂြည်ဒဲႈတရာ အ်ုန်လိူရ်ႈ တန်ုကန္တာရ။ အ်ုန်ဒါႈ တဘီဂဲ၊ “ဒဲႈပဲလှောႇဖိူမ် ဒိုရ်အပေတ်ဒေ ခါမ်ပွံတ် မံင်ဂလာဗတ္တိဇံ၊ က်ုန်ညာခိူည်ဒီန် ဖြာ ဒီပ္လိုတ်ခွါင်ဒဲႈ အပေတ်ပဲ။” 5 အခိင်ဒီန် ဘီကုင်ဘီရူ တကုင်ယေရုရှလင်၊ ဘီကပီုန်ကုင်ယုဒ ဘာ့်ဘာ့်ဘိူဝ်ဘိူဝ်ဂဲဒီန် လေႈလာ်ႈဇူ တယောဟန်။ ဂဲလာည်ဂြည်ပျဒိုည်ႇ အပေတ် ပ်ုန်က်ုရ်လူတ်ဒေ တအ်ုန် ဂဲခါမ်ဒိုည်ႇပွံတ် မံင်ဂလာဗတ္တိဇံ န်ုအိုမ်ယော်ဒန်။
6 ယောဟန် ချူပ်ဒေဒါ ဂြူရ်ုရ် တဟုကလာအု၊ တုပွံတ်ႎံရ်ဆဲႇဆရေ တညွည်ဒေ၊ အ်ုန်ဟောမ် ႎါႇဆျှံတ်ငှေါဂါရ် ငါမ်ဖျံရ်ဘြီ။ 7 အ်ုန်ပြိုႈဂြည် တဘီဂဲ၊ “အီအ်ုန်မျြံတ်ဒါင် ဒိုရ်အော ဒီစွလေႈရဘံန်အောယာ့်။ ကူပ်အောကာႈဒဲႈ ႎံရ်ချှူပ်စာပ်အ်ုန်လိုည် အောကာထိူဝ်ႇ။ 8 အောအီုဝ် ဒဲႈတပဲ မံင်ဂလာဗတ္တိဇံ ဇ်ုတ်တအိုမ်၊ ကောည်လိုည် အ်ုန်ဒီဒါႎိငျံန်ဆပဲ ဒဲႈမံင်ဂလာဗတ္တိဇံ တပဲ။”
ယေဆု ခါမ်မံင်ဂလာဗတ္တိဇံဂါရ် ဘ်ုပ်ခါမ်ကဝ်ဆျှူ
(မဿဲ ၃.၁၃; ၄.၁၁; လုကာ ၃.၂၁–၂၂; ၄.၁–၁၃)
9 အခိင်ဒီန် ယေဆု ယိူဝ်ႇဒိုရ် ကုင်နာဇရက် တကပီုန်ဂါလိလဲ၊ စွလေႈဇူ ခါမ်ပွံတ် မံင်ဂလာဗတ္တိဇံ တယောဟန် တအိုမ်ယော်ဒန်။ 10 ယာမ်ယေဆု ယိူဝ်ႇဇံင် ဒိုရ်န်ုအိုမ်၊ အ်ုန်ယိူဝ်ဒေငိူပ် ပ္လေင်က်ုရ်ပိူဝ်ႈပွံတ်ဒေ၊ ႎိငျံန်ဖြာ ညာခိူည်ဆီမ်အပ္လိုည် လေႈစံပ် ဒါ့်တပါင်ယာႇဒေ။ 11 မ ၃.၁၇; ၁၂.၁၈; မာ ၉.၇; လု ၃.၂၂ဟွည်ႇဒီန် ဂံရ်ႈလေႈ ဒိုရ်န်ုပ္လေင်ဒီန် ဒါႈ၊ “မီ မိူဝ်ႈညှိုႈ ကွံန်ပ်ုန်ရံက်အောယာ့်၊ မီဇူႈညှိုႈ နွံရ်ႈဖိူမ်အော။”
12 ဟွည်ႇဒီန် ႎိငျံန် တောႇလာ်ႈပွံတ် ယေဆု တန်ုကန္တာရ အူဒီန်တောအူဒီန်။ 13 ယာမ်ဒီန် အ်ုန်ဂွည်ဒေ တန်ုကန္တာရ ဖိုန်ကိူရ်ဆငီ၊ ဘ်ုပ်က်ုရ်တူႈ စာတန် ကီုရ်နံမ်ချှိုဂဲ ကဝ်ဆျှူစုင်ဇာမ်ဒေ။ အ်ုန်ဂွည်ရူမ် ဇောမ်တိုဘြီချှိုဂဲ အရာပ်ဒီန်၊ တမန်ဇ်ုဂဲတပ္လေင်မိူဝ်ႈ လေႈပေါဒေ ဟျံင်လူမ်လာပွံတ်အ်ုန်။
ယေဆုတောႇ အီဘဲႇကာဖိုန်ကူ
(မဿဲ ၄.၁၂–၂၂; လုကာ ၄.၁၄–၁၅; ၅.၁–၁၁)
14 ယောဟန် ဟွည်ႇ က်ုရ်တူႈ ဘ်ုပ်ဇာ်ႈထံင်၊ ယေဆု စွလာ်ႈပွံတ်ဒေ တကပီုန်ကုင် ဂါလိလဲ၊ ဟွည်ႇဒီန် အ်ုန်ဟောဂြည် ဆဒါင်ကျဖြာ၊ 15 မ ၃.၂အ်ုန်ဒါႈ “အခိင်ဟွည်ႇပြေ့စုင်၊ ကပီုန်ကုင်ဖြာ ဟွည်ႇဒံတ်တဲယာ့်၊ ဒဲႈပဲလှောႇဖိူမ် ဒိုရ်အပေတ်ဒေ၊ ညှိုမ်ဆဒါင်ကျအီုဝ်အေ့။”
16 ယာမ်ယေဆု စွလာ်ႈရာင်ကောည်ဒေ တပြါအိုမ်ဆက္လုင် ဂါလိလဲ၊ အ်ုန်ယိူဝ်ဒေငိူပ် ရှိမုန် ဇီုဝ်ပေတရုဂါရ် အန္ဒြေ ႎါႎည် မိူဝ်ႈအီဘဲႇကာ၊ ဂါရ်ဒါ့်ပျာ်ႈ ရရ်ုပ်ကာဒေ တန်ုအိုမ်ဆက္လုင်။ 17 ယေဆုဒါႈ တဂါရ်၊ “လာ်ႈ ဇောမ်ရဘံန်အော၊ ပါရ်အာရ်ကူဒီန် အောဒီဒဲႈပဲပဲန် အီဘဲႇတိုဘီ။” 18 ဂဲဒီန်မိူဝ်ႈ ပဲတ်ပွံတ်ရရ်ုပ်ကာဒေ အူဒီန်တောအူဒီန် လာ်ႈဇောမ်ပွံတ်အ်ုန်။ 19 ဘံန်ဟွည်ႇ စွလာ်ႈဘိုန် အရာပ်ဒီန်တရီတ် အ်ုန်ယိူဝ်ဒေငိူပ် ကွံန်အီမဲဇေဗေဒဲ ယာကုပ်ဂါရ် ယောဟန် ႎါႎည်အာရ်ကူ၊ ဂဲ ဒါ့်က်ုန်ဘာန် ရရ်ုပ်ကာဒေ တပါင်ရိူဝ်။
20 ဘံန်ယေဆု ယိူဝ်ဒေငိူပ် အ်ုန်တောႇပွံတ်ဂါရ် အူဒီန်တောအူဒီန်၊ ဂါရ်ဒီန် ပဲတ်ပဲတ် ကူန်ဒေ ဇေဗေဒဲ ဒါ့်ဂွည်ဒေဇောမ်ဘီစာင်ဂဲ တပါင်ရိူဝ် လာ်ႈဇောမ်ပွံတ် ရဘံန်အ်ုန်။
ကီုရ်နံမ်ချှို လီပ်စံပ်တအီအူကူ
(လုကာ ၄.၃၁–၃၇)
21 ဟွည်ႇဒီန် ယေဆုဂါရ် တဘဲႇအ်ုန်ဂဲ လာ်ႈလီပ်ဒိုည်ႇ တန်ုကုင် ကပေရနောင်၊ ဘံန်ရောတ် ဆငီဆဒါင် ယေဆုလီပ်ပွံတ် တကျောင်ရဆောန်ဒဲႈတရာ အ်ုန်ဆာင်ဆောန်ပွံတ်ဂဲ။ 22 မ ၇.၂၈,၂၉ယာမ်ဒီန်ဖုင်ဘီဂဲ ယိူဝ်ဒေဆတီုင် ငဲပ်ုန်ဆာင်ဆောန်အ်ုန် ဂဲညာအာမ်ဒိုည်ႇပွံတ်ဒေ။ ပ်ုန်ဆာင်ဆောန်ဒဲႈအ်ုန် ကာနှေရ်စိ ခိူည်တာဆရာနံပ်ဘေဲႇကျံမ်ဂဲ၊ ညာခိူည် ဘီယိူဝ်အခွါင်အာဏာ ဆုင်မဆာင်ဆောန်ဒဲႈ တဘီဂဲ။
23 ဟွည်ႇဒီန် တန်ုကျောင်ရဆောန်ဒဲႈတရာ ယိူဝ်ကီုရ်နံမ်ကာကျကာလ လီပ်စံပ် တအီအူကူ လာ်ႈရောတ် အ်ုန်ပြိုႈဒေဒါႈ၊ 24 “အိူဝ် ကွံန်ကုင်နာဇရက် ယေဆု၊ ဆေမီ က်ုရ်ဆဴင် တယဲ၊ မီလာ်ႈရောတ် တအရာပ်အီုဝ် မိူဝ်ႈအတွ ပ်ုန်လူယဲအဲႈ။ အဆေမီမိူဝ်ႈ ယဲနံပ်အေ့၊ မီမိူဝ်ႈ ဘီမျြံတ်ဆပဲဖြာ။”
25 ယေဆု ဒါႈငဲဆုင်မပွံတ် တကီုရ်နံမ်ကာကျကာလဒီန်၊ “ဂွည်ညီမ်ညီမ်၊ လေႈပွံတ်မီ ဒိုရ်အ်ုန်။”
26 အခိင်ဒီန် ကီုရ်နံမ်ကာကျကာလ ဟွည်ႇယူႈရဲင်ပ်ုန်ခေါပွံတ် အီကူဒီန်၊ ပြိုႈဂံရ်ႈရဲင်ရဲင် လေႈပွံတ်ဒေ ဒိုရ်တိုအ်ုန်။ 27 ဟွည်ႇဒီန် ဘီဂဲ ညာအာမ်ဒိုည်ႇပွံတ်ဒေ၊ ဂဲလာည်က်ုရ်မိုန်တဒေ အူကူတောအူကူ ဂဲဒါႈ၊ “ပ်ုန်ဆာင်ဆောန်အ်ုန် က်ုန်မဲအီုဝ် ဆေမိူဝ်ႈအဲႈ။ အီကူအီုဝ် ယိူဝ်အခွါင်အာဏာ ဘံန်အ်ုန်ဒဲႈအမိင် တကီုရ်နံမ်ကာကျကာလဂဲ ဂဲဇူဒိုည်ႇငဲပ်ုန်ဂြည်အ်ုန်။”
28 ဘံန်ညာခိူည်ဒီန် အကျံင် ဆဒါင်ယေဆုမိူဝ်ႈ ပြံတ်ဖာည်ပွံတ်ဒေ တန်ုကပီုန်ဂါလိလဲ အရာပ်တွံန်တီတွံန်တီ။
ယေဆု ဒဲႈဘီဘာ့်ဘိူဝ်ဂဲ ချံမ်ဆာ
(မဿဲ ၈.၁၄–၁၇; လုကာ ၄.၃၈–၄၁)
29 ဟွည်ႇဒီန် ယေဆုလေႈရူမ်ဇောမ် တဘဲႇဒေ ယာကုပ်ဂါရ် ယောဟန် ဒိုရ်ကျောင်ရဆောန်ဒဲႈတရာ၊ လာ်ႈပွံတ်တဂါင် ရှိမုန်ဂါရ် အန္ဒြေ။ 30 ကန်ရှိမုန်ပီ စံပ်ဆူဖိူဝ်နာ ဒါ့်အီတ်နှေရ်ဒေ တရအီတ်၊ ဂဲဂြည်ပွံတ် အကျံင်အ်ုန် တယေဆု အူဒီန်တောအူဒီန်။ 31 အ်ုန်လာ်ႈဇူပွံတ် အီပ်ုန်ဒီန်၊ ဘာတီပျိုႇယိူဝ်ႇပွံတ်အ်ုန်၊ ဒံင်အူကပြေ့ ဆူဖိူဝ်နာအ်ုန်ဒီန် ဟြာည်ပွံတ်ဒေ။ အ်ုန်ယိူဝ်ႇဘဲပွံတ်ဒေ ရ်ုရ်ခါမ်ခဲႇ ဟျံင်လူမ်လာပွံတ်ဂဲ။
32 အခိင်ဆငီလီပ် စူန်မှိူဝ်ဒီန် ဘီဂဲ ဒေါလာ်ႈဒေဒိူည် ဘ်ုရ်ယိူဝ်ဘီဆူနာဂဲဂါရ် ဘီကီုရ်နံမ်ချှို လီပ်စံပ်တဂဲ တရအာတ်ယေဆု။ 33 ဘီပည်ကုင်ဂဲဒီန် လာ်ႈရောတ်ဒေက်ုရ်စုဒိုည်ႇ တရအာတ်ဘာင်ဘိုႈဂါင်။ 34 အခိင်ဒီန် ဘီဘ်ုပ်ရောဂါ တွံန်မျိုတွံန်နဲ ယေဆု ဟွည်ႇဒဲႈဂဲချံမ်ဆာ၊ ရူပ်လေႈဒိုည်ႇပဲတ် ကီုရ်နံမ်ချှိုတဂဲ။ ကောပ်ကီုရ်နံမ်ချှိုဂဲဒီန် နံပ်အ်ုန်မိူဝ်ႈအဆေ၊ ငဲအူမိုတ်လိုည် အ်ုန်ကာဒဲႈစိ အခွါင်တဂဲဂြည်။
ယေဆုဟောဂြည်တရာ တန်ုကပီုန်ကုင်ဂါလိလဲ
(လုကာ ၄.၄၂–၄၄)
35 ဆငီဘံန် အခိင်ရႎါရ်ႈဇံဝ်ဇံဝ်၊ ယေဆု ယိူဝ်ႇလေႈဒိုရ်ဂါင် စွလာ်ႈဆုတောင် တအရာပ်ယေန်ညီမ်။ 36 အခိင်ဒီန် ရှိမုန်ဂါရ် ဘူဂေါဘူဆေဂဲ ဇောမ်ဒေလဲမ်ဒိုည်ႇအ်ုန်၊ 37 ဘံန်ဂဲယိူဝ်ဒေငိူပ်အ်ုန် ဂဲဒါႈ၊ “ဘီဂဲ လဲမ်ဒိုည်ႇမီ။”
38 ကောည်လိုည် ယေဆုဒါႈတဂဲ၊ “အယ်လာ်ႈဒိုည်ႇ အတွဒဲႈအောဘိူန်အော ဟောဂြည်တရာ တရူက်ုရ်ဒံတ်အရာပ်အီုဝ်။ ကောပ်မိူဝ်ႈခိူည်ဒီန် အောတလာ်ႈပေါရောတ် ဟာအီုဝ်။”
39 မ ၄.၂၃; ၉.၃၅ဘံန်ညာခိူည်ဒီန် အ်ုန်လာ်ႈဒေင် တကပီုန်ကုင်ဂါလိလဲ အရာပ်တွံန်တီတွံန်ဒဲန်၊ အ်ုန်ဟောဂြည်တရာ တကျောင်ရဆောန်ဒဲႈတရာဂဲ ရူပ်လေႈဒိုည်ႇ ကီုရ်နံမ်ချှို။
ယေဆု ဒဲႈဘီအူကူချံမ်ဆာ
(မဿဲ ၈.၁–၄; လုကာ ၅.၁၂–၁၆)
40 ဘီဘ်ုပ်တူတ်အူကူဒီန် လာ်ႈရောတ်ဒေ မာ့်ပ်ုရ်ဒ်ုပ်ပွံတ် တရအာတ်ယေဆု၊ အ်ုန်မှာန်ဒါႈ၊ “မီက်ုန်ယိူဝ်နွံရ်ႈဖိူမ်၊ မီဘဲအေ့ဒေ ရ်ုရ်ဒဲႈအောဆပဲ။”‡ရ်ုရ်ဒဲႈအောဆပဲ၊ တထုင်အူန်ကူန်မာ ဒါႈထာင်မိူဝ်ႈ ရောဂါအီုဝ် ဆမာဒဲႈပဲန်ကာဆပဲ တအီအူကူ။
41 ယေဆု ယိူဝ်နွံရ်ႈဖိူမ်က်ုရ်ႎေ§က်ုရ်ႎေ၊ ယိူဝ် တပံပ်ဘေဲႇ ပ်ုရ်ဒီဂဲ ဒေါဆ။အ်ုန်၊ ဆာတ်တီဒေ ထိပွံတ်တိုအီကူဒီန်။ အ်ုန်ႎီရ်ဒါႈ၊ “အောယိူဝ်အေ့ နွံရ်ႈဖိူမ်၊ ဒဲႈမီရောတ်တဆပဲ။” 42 ဒံင်အူကပြေ့ တူတ်ပ်ုန်ဘ်ုပ်အ်ုန်ဒီန် မိူဝ်ႈဟြာည် ဆပဲပွံတ်ဒေ။ 43 ဟွည်ႇဒီန် ယေဆု တံမ်ရံတ်ငဲတအ်ုန် ဒဲႈအ်ုန်ႎေင်ပွံတ်ဒေ အူဒီန်တောအူဒီန်၊ 44 ဘံန်ဟွည်ႇဒါႈတအ်ုန်၊ “ဆတီုင်ဘိူဝ်၊ မီမာည်ဂြည်တအဆေ အကျံင်အီုဝ်၊ လာ်ႈပွံတ်မီ တတာယဇ်ပုရောဟိတ် ဒဲႈဂဲစဲတ်မီ၊ က်ုန်ဟွည်ႇ ပျတိုဒေတဂဲ၊ ခိူည်မီရောတ်တဆပဲအီုဝ် ဒဲႈမီပဲန်ဆာ့်ဆေ တရအာတ်ဘီဂဲ၊ လှူအာပ်ကာပ်ဒဲႈပ်ုန်လှူ ခိူည်ပ်ုန်ပိင်ငျှံပ်အူန် မောရှေ တပဲအေ့။”
45 ကောည်လိုည် အီကူဒီန် လေႈပွံတ်ဒေ လာ်ႈဂြည်ဆဒါင်ဒီန် တအရာပ်တွံန်တီ၊ ဘံန်အ်ုန်ဂြည်ဆဒါင်ဒီန်ဘ္လံမ် ယေဆုကာဂိူပ်ယာႇလီပ်ဂွည် တက်ုန်ဒီဘီ လိူရ်ႈလိူရ်ႈ။ ဆဲႈဒီန်၊ အ်ုန်ဂွည်ဂိူဝ်ဒေ တဘြီရိူဝ်ႇကုင် အရာပ်ယေန်ညီမ်၊ အခိင်ဒီန် ဘီအရာပ်တွံန်တီ လာ်ႈရောတ်ပေါဒိုည်ႇတအ်ုန်။
*1:1 န်ုပံပ်ဘေဲႇကျံမ် ပ်ုန်တဲမ်ဇောမ်တီ ပ်ုရ်ဒီဂဲ ကာပါစိ ကွံန်ဖြာ။
†1:4 ကောပ်ခိူည်ဒီန် ယောဟန် ပေါရောတ်ဒေ ဟောဂြည်တရာ တန်ုကန္တာရ ဒဲႈပွံတ် မံင်ဂလာဗတ္တိဇံ၊ ယိူဝ်တပံပ်ဘေဲႇကျံမ် ပ်ုန်တဲမ်ပ်ုရ်ဒီဂဲ၊ ဗတ္တိဇံဆရာယောဟန် ဟောဂြည်ဒဲႈတရာ အ်ုန်လိူရ်ႈ တန်ုကန္တာရ။
1:11 မ ၃.၁၇; ၁၂.၁၈; မာ ၉.၇; လု ၃.၂၂
1:15 မ ၃.၂
1:22 မ ၇.၂၈,၂၉
1:39 မ ၄.၂၃; ၉.၃၅
‡1:40 ရ်ုရ်ဒဲႈအောဆပဲ၊ တထုင်အူန်ကူန်မာ ဒါႈထာင်မိူဝ်ႈ ရောဂါအီုဝ် ဆမာဒဲႈပဲန်ကာဆပဲ တအီအူကူ။
§1:41 က်ုရ်ႎေ၊ ယိူဝ် တပံပ်ဘေဲႇ ပ်ုရ်ဒီဂဲ ဒေါဆ။