Menungang Abar pasal si Jesus Kristo Sinurat i
MARKUS
Kepurisnan et itueng Surat i Markus
Ating Menungang Abar sigun dut ki Markus na itue pasal ki Jesus Kristo neng bugtung na Yegang et Empuꞌ banar. Ipinetlang atue e na si Jesus bilang sembatung taaw na maya keksegan. Itue e mebiriꞌ dut kenyeng pegtulduꞌ, dut pegindaag dut mengeꞌ kampung i Seytan, bekeꞌ dut pegmaap et keselaan et mengeꞌ taaw. Pasal dut kenyeng diri, pegsugiren i Jesus na ya Yegang et Taaw na natuꞌ supaya isimayaꞌ kenyeng biyag apang mepuwas ating mengeꞌ keselaan et sengketaawan.
Keberbenaran na pegsusugid i Markus ating ketuturanan pasal ki Jesus pinesebanar pasal dut kenyeng binwat, imbes dut mengeꞌ tinulduꞌ. Atue gasi maya metugnaꞌ pengretiꞌ pasal kenye bekeꞌ kenyeng kesukuan. Segwaꞌ sebarang mengeꞌ kebanta i Jesus lebi neng nemengiseg. Pegdateng dut emuring ketuturanan neng sinurat i Markus, pineabar sebarang mengeꞌ neinabu dut emuring linggu et biyag i Jesus atuʼt timbewʼt dunyaꞌ, lebi ne dut pegkeransang kenye dut krus bekeꞌ dut pegkebiyag ye peuliꞌ.
Ketulduan et itueng Surat
Mura si Jesus Timinagnaꞌ Nenulduꞌ 1:1-13
Si Jesus Negtagnaꞌ Nenulduꞌ dut Lungsud Galilea 1:14—9:50
Si Jesus Siminurung dut Jerusalem 10:1-52
Emuring Linggu et Pegbiyag i Jesus 11:1—13:37
Pegpatey Dye ki Jesus 14:1—15:47
Itueng Pegkebiyag Peuliꞌ i Jesus Kristo, Pegperibuwat dut Langit 16:1-20
1
Pinanyap i Juan neng Mememewtismu Dalan
(Mateo 3:1-12; Lukas 3:1-18; Juan 1:19-28)
1 Menungang Abar itue pasal ki Jesus Kristo neng Yegang et Empuꞌ. 2 Timinagnaꞌ samat sinurat i Isaias neng tarus tagnaꞌ dut kesuratan ye. Bineres et Empuꞌ, kwan, “Kinggaꞌ mu. Ipedaak ku mengengabar ku na meuna dimu. Ya megpanyap et dalan mu. 3 Itue beres neng pegbebensag et mengengabar dut kelnangan, kwan,
‘Baꞌ maya sembatung Pegibuten megderateng, pegtignaan bekeꞌ pegpetlangan tyu dalan.
Megderateng ne Begerar, angkansa, pegpanyap kew et diri myu.’ ”
4 Angkansa, neinabu itue. Diminateng dut kelnangan si Juan neng mememewtismu apang tegnanan ye pegpeabar na megsusun mengeꞌ taaw et keselaan dye bekeꞌ bewtismuan, supaya maapen et Empuꞌ mengeꞌ keselaan dye. 5 Mengeꞌ taaw teyeg dut Jerusalem bekeꞌ teyeg dut ginsan neng lungsud et Judea siminurung apang kumingeg kenye. Pegketbes et peglilaꞌ dye et mengeꞌ keselaan dye, binewtismuan ye dye dut danum et Jordan.
6 Bulbul et kamelyo badyuꞌ i Juan bekeꞌ kulit bakes ye. Kumetumban bekeꞌ deges et lebten pegkaan ye. 7 Itue penulduꞌ na ating pegsugiren ye, “Lebing mekegees ya in pegbikianen ku. Diki ku keteup misan sumelukud apang memabad et siget et tempaꞌ ye. 8 Binewtismuan ku kemyu dut danum, segwaꞌ, bewtismuan ye kemyu dut Menungang Nakem.”
Pegbewtismu bekeꞌ Pegsulay ki Jesus
(Mateo 3:13—4:11; Lukas 3:21-22; 4:1-13)
9 Ganang dun negaʼt Judea si Juan sinurungan ya i Jesus teyeg dut Nasaret et Galilea apang bewtismuan ya i Juan dut Danum et Jordan. 10 Pegtindal i Jesus dut danum timiningaraꞌ ya bekeꞌ nebiriꞌ ye Menungang Nakem samat aksang megineug kenye teyeg dut lelegdengan et Empuꞌ. 11 Nekingeg ye gasi beres teyeg dut lelegdengan et Empuꞌ, kwan, “Ikew yegang na pegkesien ku. Pinanyap mu aku.”
12 Pegketbes, pinesurung ya megtuy et Menungang Nakem dut kelnangan. 13 Mengeꞌ meklag neng ayup lang iba ye. Timineteg ya duun seked epat neng pulung eldew. Na pegsulayan ya i Seytan, segwaꞌ, tinimuru ya et mengeꞌ dereakan et Empuꞌ.
Si Jesus Pegayat et Epat neng Meneneraꞌ
(Mateo 4:12-22; Lukas 4:14-15; 5:1-11)
14 Pegketbes nalew si Juan, siminurung si Jesus dut Galilea apang ipabar Menungang Abar teyeg dut Empuꞌ. 15 “Timpu ne,” sinugid ye, “Mengmilik ne Empuꞌ. Pegsusun kew sampay mengandel et itueng Menungang Abar.”
16 Ganang megpepanew dut deplakan et Dagat et Galilea nebiriꞌ i Jesus megtipused, si Simon bekeꞌ si Andres. Pemengrambat sabab meneneraꞌ dye. 17 Ginayat ye dye, kwan, “Aniꞌ kew. Bayaꞌ kew daken. Samat pegrambat myu et seraꞌ, deaken ku tiban kemyu menulus et taaw apang pebaran apang mengandel dye gasi et Empuꞌ.” 18 Tinektak dye megtuy mengeꞌ rambat sampay nayaꞌ kenye.
19 Ingga peꞌ merayuꞌ nepenewan ye, nebiriꞌ ye megtipused si Santiago* 1:19 Santiago - etawa si Jakob yegang i Sebedeo. bekeꞌ si Juan neng mengeꞌ yegang i Sebedeo. Pegpunaan dye mengeꞌ rambat dut gubang. 20 Megtuy ginayat ye gasi dye. Tinektak dye dut gubang amaꞌ dye sampay mengeꞌ taaw neng pegtetengdanan. Nayaꞌ dye kenye.
Pineugad i Jesus Meyaat neng Nakem
(Lukas 4:31-37)
21 Neglembus dye dut Kapernaum. Siminled si Jesus dut sinagoga et Eldew et Kepeternan apang menulduꞌ.† 1:21 sinagoga - Pengempuan neng benwa et mengeꞌ tawʼt Judio. 22 Negliluꞌ mengeꞌ taaw et pegtulduꞌ ye kedye. Sama ya et taaw neng maya basag, segwaꞌ diki samat mengeꞌ menunulduꞌ et Keseraan.
23 Maya lelaki neng negbegbalig et meraat siminled gasi dut sinagoga bekeꞌ mara bebresan ye. 24 “Enu lamud mu damen, Jesus neng tawʼt Nasaret? Natuꞌ ke takuꞌ apang binesanen mu kami? Kilala kay ikew, Metignaꞌ ke neng teyeg dut Empuꞌ.”
25 Binulag i Jesus mengeꞌ meyaat neng nakem, “Kas kegibek. Lumiwan kew kenye.”
26 Mura liminiwan dut lelaki meyaat neng nakem pinepulpug ye lelaki sampay giminerwak. 27 Negliluꞌ mengeꞌ taaw bekeꞌ negingkut-ingkutan dye, “Enu itue? Bagung tulduꞌ takuꞌ itue? Mebasag banar. Misan mengeꞌ meyaat neng nakem megkingeg baꞌ ya memulag.”
28 Metikas limingkep dut mengeꞌ ibang bagiꞌ et lungsud et Galilea abar pasal et keradya ye.
Mekansang Pinenunga i Jesus
(Mateo 8:14-17; Lukas 4:38-41)
29 Pegliwan dye dut sinagoga neglembus dye dut benwa i Simon bekeꞌ i Andres. Iba dye si Santiago bekeꞌ si Juan. 30 Pengibanan i Simon neng libun pebubuntul sabab pegegnewan. Sinugid dye megtuy itue ki Jesus. 31 Pinekebian ya i Jesus indyari kineptan keremut ye apang ipetiyeg. Timinngew megtuy egnew ye, angkansa, neketimuru ya kedye.
32 Ganang megurisarem ne binibit ki Jesus ginsan taaw neng tegesakit sampay mengeꞌ negbegbalig. 33 Kisek mamin-amin mengeꞌ taaw et ating lungsud negtimung dut lelengewan et pegeldengan i Jesus. 34 Pinenunga ye mengeꞌ sekiten et mekansang taaw bekeꞌ pineugad ye mengeꞌ meyaat neng nakem. Kaya pinebres ye meyaat neng nakem sabab kilala dye ya.
Nenelangin si Jesus et Yaya Lang
(Lukas 4:42-44)
35 Kueldew nega pagkaꞌ ingga gikgibek negtiyag si Jesus bekeꞌ yaya lang liminiwan et benwa bekeꞌ kebebenwanan apang menelangin et Empuꞌ. 36 Tinulus ya i Simon bekeꞌ mengeꞌ iba ye. Pegkebiriꞌ dye kenye, kwan dye, 37 “Pegtulusen ke et ginsaʼt mengeꞌ taw.”
38 Temed sinugid i Jesus, “Sumurung tyu ne lang dut mengeꞌ ibang lungsud apang menulduꞌ gasi duun. Itue sabab angkansa nanew ku atue.”
39 Angkansa, linibut ye lungsud et Galilea. Nenulduꞌ ya dut mengeꞌ sinagoga sampay pineugad ye mengeꞌ meyaat neng nakem dut mengeꞌ taaw neng negbegbalig.
Pinenunga i Jesus Taaw neng Tegeldew-eldew
(Mateo 8:1-4; Lukas 5:12-16)
40 Kasa, nepekabiꞌ ki Jesus sembatung lelaki neng tegeldew-eldew bekeꞌ nepekleb et pegpeingasiꞌ peuru. “Baꞌ mekedyari dimu, ipenunganaꞌ ku.”
41 Meingesien si Jesus, angkansa, dinpen ye keremut ye dut lelaki. “Ingin ku numunga ke ne,” sugid i Jesus. 42 Pinenunga ya megtuy. 43 Indyari pinesurung ya i Jesus bekeꞌ sinugiran ya et kwantin, 44 “Kasiꞌ itue isugiraꞌ et misan sinu-sinu. Surungiꞌ pariꞌ apang pebiriꞌ ke kenye. Megey ke et sigun et tinahag i Moises apang pebnar dut mengeꞌ taaw na melinis ke ne.”
45 Nugad ating taaw neng penenunga i Jesus, segwaꞌ, pinesewd ye dut mengeꞌ taaw baꞌ enu neinabu. Angkansa, kaya ne pepesewd i Jesus dut mengeꞌ taaw baꞌ sumurung ya dut mengeꞌ lungsud. Misan timineteg ya dut kelnangan sinurungan nega ya et mengeꞌ taaw teyeg dut leing-leing lungsud.