Surat dut mengeꞌ tawʼt
ROMA
Kepurisnan et itueng Surat et Roma
Itueng Roma kelang lungsud et tawʼt Romano, bekeꞌ kabisera neng bangsa dye. Megaay banar si Pablo memeritaꞌ eset mengengandel i Jesus Kristo na sebarang meglelegdeng esentin, segwaꞌ kaya lang ya mekepelahyun sabab maya daran megsagkaꞌ eset kenye.
Indyari tiban mekepelahyun ne ya sumurung duntin. Angkansa negpebibit ne ya et itueng surat ne mepesewd ne lagi kedye ne ya in memeritaꞌ kedye.
Indyari ganang ya mekepeuliꞌ mewanan dut peglayag ye eset lungsud et Jerusalem in, pegperuen ye gasi na sumurung dut bangsa et Espanya. Ipebunayag eset kedye itueng Menungang Abar mewanan ki Jesus Kristo. Dut kenyeng peglayag neparu ye na dumungguꞌ dut lungsud et Roma. Nepikir ye tumerna ya tetegeyan kedye apang mengabar esentin.
Mekansang duntin mengengandel eset lungsud et Roma, sebarang iba in tawʼt Judio, segwaꞌ kinensangan kedye esentin in lein lang mengeꞌ Judio.
Eset itueng surat, sinugid i Pablo kedye ketentuan et pegandel eset ki Jesus Kristo lang. Sinugid ye na pebiyaꞌ lang et pegandel ki Jesus, si Empuꞌ mekebiriꞌ et ketignaaʼt taaw. Sinugid ye gasi pasal eset pegperuen et Empuꞌ eset mengeꞌ Judio bekeꞌ dut sebarang lein lang Judio supaya ya mekepelayam et kedyeng keselaan. Itueng pinikeemuring ginis na bineres i Pablo na baꞌ enukwanen et mengengandel tuꞌ kumpet et kedyeng diri.
Segwaꞌ si Pablo ga nekerateng dut lungsud et Roma, itue pebiyaꞌ et kedyeng pegpirisu kenye duntin. Indyari ya in duntin dye ne peteyen. Diki ne metuman ye itueng kenyeng pegpeperuen dut lungsud et Roma.
Ketulduan et itueng Surat
Penegnaan bekeꞌ kepurisnan 1:1-17
Punsabab et keselaaʼt taaw, keilangan kepuwasan 1:18—3:20
Enukwan nebiriꞌ et Empuꞌ kityung ketignaan 3:21—5:21
Empuꞌ memuwat et ebian na kityu mengandel eset Kenye 6:1—8:39
Neparu et Empuꞌ tudyu dut Judio na nepiliꞌ Ye 9:1—11:36
Itueng Arat et Taaw neng mengeꞌ Mengengandel 12:1—15:13
Penektak i Pablo neng beres atueʼt kenyeng surat 15:14—16:27
1
(v 1,7) Teyeg dut ki Pablo na uripen i Jesus Kristo, tiningkag supaya megmendyaring apostol* 1:1 apostol - ingin bersen Mengengabar et Empuꞌ, bekeꞌ sembatung taaw eset ating sempulung duwa bekeꞌ mengeꞌ iba piniliꞌ i Jesus Kristo supaya ipeabar ating Menungang Abar et Empuꞌ dut ginsan taaw atueʼt dunyaꞌ. Sampay, dye in mendyaring mengeꞌ pegibuten et mengeꞌ unang mengengandel i Jesus. Roma 1:5; 11:13., ingin bersen Mengengabar et Empuꞌ, bekeꞌ piniliꞌ supaya menulduꞌ et Menungang Abar 1:1 Menungang Abar - Ating abar teyeg et Empuꞌ Banar dut Langit pasal i Jesus Kristo, bekeꞌ kenyeng kepuwasan et utang tyu ki Empuꞌ Yahweh dut Langit. et Empuꞌ. Na, dut kemyu neng pegmerganen et Empuꞌ ne esen et lungsud et Roma 1:1 Roma - Ating masa, ngaran et kelang lungsud na kabisera et kelang bangsa et Roma na pemegbeg et kineldaman et mengeꞌ bangsa et ating bagi et dunyaꞌ., na tiningkag apang megmendyaring mengeꞌ mengengandel ye. Mesen teyen et dimyu ating redyikiꞌ bekeꞌ kesenangan teyeg et kityung Empuꞌ Amaꞌ bekeꞌ teyeg dut Begerar na si Jesus Kristo. Pasal et Menungang Abar na itue e, na itinangeꞌ et Empuꞌ nekeuna tiꞌ pebiyaꞌ dut mengeꞌ tarus bekeꞌ netuturan dut seled Kesuratan et Empuꞌ. Na ating Menungang Abar ye pasal dut kenyeng Yegang, na kityung Begerar na si Jesus Kristo. Sabab negpeketaaw, ya pinegyegang dut pengkatan i Surutan Dabid tagnaꞌ. Bekeꞌ dut kenyeng meinempuen, na asal ne lagi, nepesebanar na ya Yegang et Empuꞌ pebiyaꞌ dut buwat ne maya keksegan pasal et kenyeng pegbiyag peuliꞌ. Indyari, pebiyaꞌ kenyeng pepetngaꞌ, tinerima ku dut Empuꞌ ating begey megmendyaring apostol, sembatung mengengabar et Empuꞌ. Negmendyaring aku gasi apostol apang bentugen si Kristo, apang ginsan mengeꞌ taaw lein Judio§ 1:5 Taaw lein Judio - eset orig na Kesuratan “Hentil”, etawa “mengeꞌ bangsa”. Ingin bersen ginsaʼt taaw selyu lang et mengeꞌ tawʼt Judio. Betsaen Roma 1:13. merundun dut keibuten sabab et pegandel dut kenye. Nekeibut kew gasi dut sebarang mengeꞌ tiningkag ne megmendyaring keiba-iba i Jesus Kristo. (-) * 1:7 Pinedingan dut bersikulo 1:1, tumagnaꞌ dut: Na, dut.
Gaay i Pablo na Memeritaꞌ dut Roma
Lembus-lembus pegpeselamat ku dut Empuꞌ pebiyaꞌ dut ki Jesus Kristo sabab et dimyung ginsan, sabab et dimyung pegandel nebuar dut ginsaʼt sengkedunyaan. Daran ku kemyu pegpenelang. Na itue sewd et Empuꞌ. Na daken neng pegsukuan, ginsan et atey ku pasal et daken neng pegpeabar et Menungang Abar pasal et kenyeng Yegang, si Jesus. 10 Daran ku ne pegtewen na teyen tugutan et Empuꞌ na aku mekesentin ku ne et dimyu megtuy. 11 Pegenepen ku na mebiriꞌ kew apang ibgey ku dimyu et kenungaan et Empung Nakem supaya lang et ikepangger myu. 12 Ingin ku bersen apang megketabang-tabang tyu ikepangger et semba-sembatu pebiyaꞌ dut pegandel tyu dut Empuꞌ. 13 Mengeꞌ tipused, ingin ku ne mesewran myu ne kesenu ku ne peruen apang sumentin eset dimyu, segwaꞌ diki ku kelembus-lembus. Gaay ku ne mekegayat gasi sentin et mengeꞌ mengandel ki Kristo, samat binwat ku dut ibang mengeꞌ tawʼt lein Judio. 14 Maya pegeerapen na aku menulduꞌ dut mengeꞌ tawʼt Griego 1:14 Griego - Taaw teyeg et bangsa et Gresia. bekeꞌ dut mengeꞌ tawʼt barbaro, dut mengeꞌ mekesewd bekeꞌ dut mengeꞌ awam. 15 Pasal et atin angkan manu ingin ku ipengabar gasi set Roma ating Menungang Abar.
Kebesagan et Menungang Abar
16 Diki ku ipegleew ating Menungang Abar pasal ki Kristo, sabab itue keksegan Empuꞌ dut ikebawiꞌ et sebarang mengandel. Pegbawiꞌ una dut mengeꞌ tawʼt Judio 1:16 Judio - Tagnaꞌ tiꞌ, taaw piniliꞌ et Empuꞌ Banar supaya ipeabar bebresen et Empuꞌ dut ginsan et mengeꞌ taaw atueʼt dunyaꞌ., indyari megdemikian dut mengeꞌ ibang tawʼt lein Judio. 17 Itueng Menungang Abar ipegsusugid pasal et ketignaan§ 1:17 “Una dut ketimpusan,” etawa dut orig: “tihad pegandel dut pegandel”. et taaw dut pemiriꞌ et Empuꞌ sabab lang dut pegandel dye kenye, tihad et una seked et ketimpusan.* 1:17 Habakuk 2:4; Galasia 3:11; Hebreo 10:38. Itueng ketignaan sigun dut Kesuratan et Empuꞌ, kwan,
“Ya pinegtignaꞌ dut Empuꞌ sabab dut pegandel, ya megbiyag banar dut Empuꞌ.”
Pegkekesalaꞌ et Ginsan et Taaw
18 Nepesewd mawaꞌ dut langit na ating iseg et Empuꞌ atu dut ginsaʼt arat sagkaꞌ dut Empuꞌ bekeꞌ kereatan et mengeꞌ taaw na buwaten et mereraat supaya laagen et kebanar-benaran. 19 Dusaen dye et Empuꞌ sabab merugey retian sebarang pasal dut Empuꞌ. Sabab pinesewd itue kedye et Empuꞌ. 20 Angkansa diki ne mekerawa mengeꞌ taaw pasal diki kilala dye Empuꞌ. Sabab tihad nega dut pegpendyari et sengkedunyaan, ating mengeꞌ pemerihuanan et Empuꞌ neng kaya mekebiriꞌ, ating keksegan na kaya seskeran bekeꞌ ating pemendiring Ya Empuꞌ, atin metampar ne mekebiriꞌ. Bekeꞌ ginsan itue neretian tyu sabab dut mengeꞌ ginisan neng pinendyari. 21 Sabab misan ne kilala dye Empuꞌ, diki dye ya pegbentugen bilang Empuꞌ, etawa pineseselematan. Misan ga in lebi neng kaya pulus kedyeng pemikiran bekeꞌ nelingban kedyeng awam neng pikiran. 22 Pegpentunen dye, na dye mekesewd, segwaꞌ liminiwan na dye mengeꞌ dupang. 23 Sinembian dye ating kebentugan et Empuꞌ banar na diki matey dut pengempuan na mengeꞌ empuꞌempuan na dagbes et taaw maya kepeteyan, etawa begit, etawa setwaꞌ, etawa setwaꞌ na meglululub, ginsan ne maya kepeteyan.
24 Angkansa pinesaran dye ne et Empuꞌ dut kedyeng keleleewan neng ginis seked nepesedsaad dye nemuwat et diki menungang napsuꞌ dut iba dye angkan penanding dut bilug dye kiminebabaꞌ. 25 Sinembian dye et keberbenaran pasal et Empuꞌ et keembutan. Inempuꞌ dye bekeꞌ sinukuan ating mengeꞌ ginis neng mengeꞌ pinendyari et Empuꞌ imbes teyen Ya negpendyari, ingin bersen Empuꞌ tyu banar, na ya subaliꞌ teyen bentugen et misan ingyan. Amen. 1:25 Amen - gay bersen “Mepatut ne” etawa “kwantin ne meinabu”. Bersen dye atin dut ketimpusan et pegpenalangan. Dut gasi 16:24.
26 Sabab et itue e, pinesaran dye ne et Empuꞌ dut mengeꞌ napsuꞌ et kelewleew. Sinembian et mengeꞌ kelilibunan ating patut na pegulid dut diki mepatut ne ibanen megulid. 27 Tinirengan gasi et mengeꞌ kelelekian ne libun kaya teyen meteup uliren, bekeꞌ ninit kedyeng napsuꞌ na meraki dut saliꞌsaliꞌ dye. Megpemuwat et mengeꞌ lelaki et keleleewan neng ginis, nekipegulid dye dut sama-sama dye lelaki angkan tinerima dye ne ating peniksaꞌ na teup dut kedyeng keyeatan. 28 Lyu sentin, sabab et mendiꞌ dye merganen ating kesesewran pasal dut Empuꞌ. Dye in, dut ketimpusan, pinesaran ne et Empuꞌ dut kedyeng belingkeg neng pikiran supaya buwaten ating mengeꞌ bubuwaten na diki mekedyari buwaten. 29 Nepus dye et ginsan neng dagbes et keyeatan, kebelingkegan, kenepsuan bekeꞌ kerupangan. Dye in meinimbengen, memematey-taaw, menununsang, mengrurugiꞌ, maya meyaat neng pikiran bekeꞌ merilaꞌ. Mengbesberes dye. 30 Dye in mesinawey, megpengatu dut Empuꞌ, mepegmetaas. Biaksa dye memuwat et mengeꞌ bubuwaten na meyaat, bekeꞌ mesesmal dut mengeꞌ gunggurang. 31 Dye in mengeꞌ mekeknel, menenaksir, kaya ingasiꞌ bekeꞌ kaya melingew et sebayaꞌ. 32 Misan sewd dye ne pasal saraꞌ et Empuꞌ na sebarang megpemuwat et itue meteup na ya imeteyen. Segwaꞌ lang dye iraran na memuwat et itue e. Imbes gasi baꞌ maya mebiriꞌ dye na mengeꞌ iba memuwat et itue, meksan dye.

*1:1 1:1 apostol - ingin bersen Mengengabar et Empuꞌ, bekeꞌ sembatung taaw eset ating sempulung duwa bekeꞌ mengeꞌ iba piniliꞌ i Jesus Kristo supaya ipeabar ating Menungang Abar et Empuꞌ dut ginsan taaw atueʼt dunyaꞌ. Sampay, dye in mendyaring mengeꞌ pegibuten et mengeꞌ unang mengengandel i Jesus. Roma 1:5; 11:13.

1:1 1:1 Menungang Abar - Ating abar teyeg et Empuꞌ Banar dut Langit pasal i Jesus Kristo, bekeꞌ kenyeng kepuwasan et utang tyu ki Empuꞌ Yahweh dut Langit.

1:1 1:1 Roma - Ating masa, ngaran et kelang lungsud na kabisera et kelang bangsa et Roma na pemegbeg et kineldaman et mengeꞌ bangsa et ating bagi et dunyaꞌ.

§1:5 1:5 Taaw lein Judio - eset orig na Kesuratan “Hentil”, etawa “mengeꞌ bangsa”. Ingin bersen ginsaʼt taaw selyu lang et mengeꞌ tawʼt Judio. Betsaen Roma 1:13.

*1:7 1:7 Pinedingan dut bersikulo 1:1, tumagnaꞌ dut: Na, dut.

1:14 1:14 Griego - Taaw teyeg et bangsa et Gresia.

1:16 1:16 Judio - Tagnaꞌ tiꞌ, taaw piniliꞌ et Empuꞌ Banar supaya ipeabar bebresen et Empuꞌ dut ginsan et mengeꞌ taaw atueʼt dunyaꞌ.

§1:17 1:17 “Una dut ketimpusan,” etawa dut orig: “tihad pegandel dut pegandel”.

*1:17 1:17 Habakuk 2:4; Galasia 3:11; Hebreo 10:38.

1:25 1:25 Amen - gay bersen “Mepatut ne” etawa “kwantin ne meinabu”. Bersen dye atin dut ketimpusan et pegpenalangan. Dut gasi 16:24.