Pâbéaa kâra tii kà Paulo
tà
Timotéo
Bétapoo popai
Wàilàapà na wii tii bèeni?
Wà Paulo, pwi *apostolo.
É wii wiidà?
Nabibiu kâra *naja 62 ma 66, gée na càùru pai tapoo tâa kà Paulo na karapuu wâ *Roma, na wii naa na Apostolo naporomee 28. Munaa mwa gée na càùé, na é mwa pâra pitiri pàra napô (pwiri tiagoo napô Espagne) ba na é picémara mwara ê *Picémara Wâdé. Pwiri é wii gée Macédoine ê tii bèeni. Â gée na càùé, âna rà tâjùrué côwâ wà tèpa Roma, â rà tétàmwereê naa napô kàra.
É wii tâî?
Tà Timotéo. Wà pwi caa kêe, âna pwi *Grec; â wà nyaa kêe, âna tô Juive, tô a cèikî naa goo Iésu Kériso. Wà Paulo, âna é pâmari Timotéo, naa na béârailu kâra pai pâra kêe, na é tâa Lystre, na ê naja 49. Â wà Timotéo, âna é pâ nau pwi a *câmu jaaé (Apostolo 16.1–3). Gée na càùé, â wà Paulo, âna é cùrué pâ, naa Tésalonika, ma Korénito (1 Korénito 4.14–17), ma naa Éféso, ba na é wéaari ê wâra pwapwicîri wê (1 Timotéo 1.3).
Cina é wii?
É têre wà Paulo pâ, wà pàra tàpé, âna rà tapoo pacâmuri tèpa âboro goro pâ muru na pwâ, naa na pâ wâra pwapwicîri wâ Éféso. Êkaa na é wii tà Timotéo, ba na ée mwa pwa pupûra tà tèpa cèikî, ma wà tèpa pitûâ kàra.
Dà êre ê tii bèeni?
Wàéni ê pàra pupûra, na é naa tà Timotéo, wà Paulo, naa na ê tii bèeni:
• Gà cimwü, naa na ê pai pâra'gà, wiâra ê Tii Pwicîri.
• Gà wakè ba gòo, goro ê Picémara Wâdé.
• Gà ina tà tèpa cèikî pâ, wâdé na rà ciburà pwapwicîri naima.
• Gà tòimiri ê pâ wâra pwapwicîri.
• Gà pitòrigari cè tèpa wéaari wèe.
Pai pitàgoo tii 1 Timotéo
Ipwabwàcu (1.1–2)
Tèpa pwa pupûra na rà tèpa pwâ (1.3–20)
Popai goro pai pwapwicîri (2.1–3.13)
Càrajè na jè pwapwicîri naima (2.8–15)
Tèpa pitûâ ma tèpa dikona (3.1–13)
Aupitûâri kà Paulo tà Timotéo (3.14–4.16)
Càrajè naa na wâ kà Pwiduée (3.14–16)
Câmu na ipa-imwüru (4.1–5)
Pwi a wakè bwàti ba kà Kériso (4.6–11)
Ipwacôoco pai wâro'gà (4.12–16)
Pai pacâmuri na jèpapara tèpa cèikî (5.1–6.2)
Bénabwé popai ma ipicijii (6.2–21)
1
Ipwabwàcu
1-2 Apostolo 16.1–3; Tito 1.4Wâgo Paulo na pwa tii tâgà co Timotéo. Go pwi *apostolo kà *Kériso Iésu, wà pwi majoro ê cèikî kâjè. Ba ru cùruo pâ, wàilu ma wà Pwiduée, *pwi a pa-udòjè, [ba na go picémara ê popai kà Kériso]. Gà pwi âji naîô naa na cèikî naa goo Kériso. Wâdé na tà tâgà ê *pimeaari imudi ma pinaanapô, na me gée goo Pwiduée kâjè ma Pwi Ukai Kériso Iésu. Â [wâdé na gà tâmogòori] pai moo kàru naa googà. Cidòri nyuâagà!
Gà pwacôoco tèpa pwa pupûra na rà tèpa pwâ
3 Ico pwi béeò, go taniimiri tâgà i pwi ia go ina tâgà, na ia go pâra jiigà naa na province Macédoine. Ba go tacoo googà pâ, na gà tà tâa na ville Éféso, ba na gà pacoo tèpa pwa pupûra na rà tèpa pwâ. 4 1 Timotéo 4.7; Tito 1.14Rà nye ciburà tùra taaci, goro pâ jèmaa na pwâ, ma pâ jèkutâ gòri, goo pâ nee tèpa jojoorojè*1re phrase—Côo note goo Tito 3.9..  gà ina tàra pâ, na rà panuâ diri ê pwiibà. Ba êpwiri, âna tagòtù kaa ê pitaèkâa.  càcaa pitu târa ê wakè kà Pwiduée, pwi wakè na jè pwa naa na ê cèikî†Wakè na jè pwa naa na ê cèikî—é, Ê wakè kêe, âna pai udò kà tèpa âboro.  jè tâmogòorié goro co ê cèikî..
5 Go ina tâgà pâ, gà pwa pwiri, co Timotéo, ba na [gà pacâmuri tèpa cèikî pâ, na] rà pimeaarirà, gée na âji pwâranümarà. Ê pimeaari, âna me gée goro ê pai pitêre dàra kâjè, ê *pwâratùra-nigée-goojè. Â é me gée goro mwara, ê pai pâra kâjè, wiâra ê cèikî kâjè, na âjupâra.
6 Êco na wà tèpa âboro bèepwiri na rà tèpa pwâ‡Wà tèpa âboro bèepwiri, na rà tèpa pwâ—Grec: Wà pàra tàpé., âna rà pàgà jii ê naigé bèepwiri na wâdé.  rà jèe imwüru, ba rà tâa goro pâ popai na ticè êreê. 7 Ba nümarà na rà tèpa pacâmuri âboro goro ê *Naèà kà Moosé. Êco na càra caa tâmogòori bamwara, ê pâ pwina rà gére gòo goro pacâmuri!
Naèà âna wâdé wiàna jè wârori
8 Roma 7.12,16Jè nye tâmogòori pâ, i Naèà âna nye wâdé, wiàna jè wârori bwàti. 9 Ba wà Pwiduée, âna câé caa naa ê Naèà, ba kà tàpé na wâdé ê wâro kàra. Â é naa i Naèà [tà Moosé] ba kà tàpé na rà ciburà pwa na èpà. Wà tàpéebà, âna tàutàra na rà pitêre dàra, â rà êgòjai ê pâ pitûâ kêe:
Rà naa càùrà tà Pwiduée, â tàutàra na rà pwamainaê;
Rà pitaurèe goo ê pâ muru pwicîri;
Rà tèpa pitétàmwara âboro, tiagoo na rà tétàmwara du nyaa ma caa kàra;
10 Rà tèpa toomura, ba rà cîâa jii wâdàra;
Rà ipuu imudi ma wà pàra tàpé—tiagoo na wà tèpa paao, âna rà pipuu côwâ;
Rà tèpa pwa âraicu goro âboro§Tèpa pwa âraicu goro âboro—Trafiquants d'esclaves. Rà tâjùru pâ âboro, ma icurirà ba na rà tèpa ênawéna kîri kà pàra tàpé.;
Rà tèpa pwâ;
Rà pitòti pàra tàpé, ma *ipwataâboro pwâ, naa na wâra pitèimuru.
[Ê Naèà, âna naa, ba kà tàpé na rà wàrapwiri] ma wà diri tàpé na rà pwa pâ na jèpapara tûâ na èpà. Wàilà na càra caa pitêre dàra ê ârapupûra na *tàrù, na ia jè tòpi. 11 Ê pwi bèepwiri, âna é me gée goo ê *Picémara Wâdé, na é naa tôo wà Pwiduée, [ba na go wéaari ma inapàpari]. Dau maina ma muugère wà Pwiduée! Wâdé na jè pwamainaê*Wâdé na jè pwamainaê—é, É naa tâjè pinaanapô ma ipwàdée.!
Ipwaolé tà Kériso na é pa-udòjè
12 Apostolo 9.15; 1 Korénito 15.9–10; Galatia 1.15–16Go pwaolé tà Kériso Iésu, Pwi Ukai kâjè. Ba é niimiri pâ, pâriô ma é pûra naa gooò, ma naa tôo ê wakè kêe.  é naa tôo ê nii kêe, ba na go wakè. 13 Apostolo 8.3, 9.1–5[Câé caa côo pâ] béaa, âna go pwi a pitaurèe gooé, ma pi-inaê ba èpà†Pi-inaê ba èpà—Rà ina mwara wà tèpa ijiao pâ: Pinabaèpàé..  ia go po dau tubaèpà têe, [na go tubaèpà tà tèpa âboro kêe]. Êco na é meaario, â é wâdéario, [â câé caa naa wârimuru tôo]. Ba é côo pâ, go wàrapwiri, gée goro ê pai càcaa tâmogòori kôo. Ba ia câgo caa pâji cèikî naa gooé.
14 Po dau maina ê pimeaari imudi kà Pwi Ukai [Pwiduée] kâjè; pimeaari na é piêdò ba kôo. Â é pwa ma go cèikî, naa goo Kériso, â é pwa ma go meaari tèpa âboro kêe, goro ê pimeaari kà Kériso Iésu. 15 Luka 19.10Ba [jè mu ina pâ]: «Wà Kériso Iésu, âna é me naa gòropuu, ba na é pa-udò tàpé na rà pwa na èpà, [ma naa tàra ê *âji wâro jaaé].» Â wàépwiri ê popai na âjupâra, na pâri ma jè cèikî naa goo.
Wâgo, âna nye wâgo kaa, pwina go nye dau pwa na èpà kaa. 16 Êco na wà Pwiduée, âna é meaario, [â câé caa naa wârimuru tôo]. Â é wàrapwiri, ba na é paari pâ, é dau pidàpwicâariê wà Iésu Kériso naa gooò. [Ba wiàna é wàrapwiri naa gooò]—pwi âboro na go dau èpà jii pàra tàpé—â o câmu, ba kà pàra tèpa âboro. Â rà o cèikî naa gooé, ma tòpi jiié ê *wâro dàra gòiri jaa Pwiduée.
17 Pwamaina ma picagòtù Pwiduée! Wàé na é Pwi Ukai na muugère; wà Pwina ticè pwâadèreè; wà Pwina câjè caa côoê; wà Pwina é caapwi co! Pwamainaê dàra gòiri awé! Wâdé na wàra! Amen!
Gà tà cimwü naa na cèikî
18 Ê pwina go ina tâgà, co Timotéo, pwina naîô, âna pitatée bau i pwi ia rà ina naa googà wà tèpa *péroféta, [na ia rà pame ê popai kà Pwiduée]. Ê pwiibà, âna o naa cè nii'gà, ba na gà o pipaa, [târa pwamuru ê Picémara Wâdé]. 19 Wâdé na gà cimwü naa na cèikî'gà [naa goo Kériso]. Â gà ipwacôoco, â gà wâro bwàti, wiâra ê *pwâratùra-nigée-googà.
Ba wà pàra tàpé, âna tàutàra na rà pitêre dàra ê pwâratùra-nigée-goorà. Â rà jèe tubatiàu ê cèikî kàra. 20 1 Korénito 5.5; 2 Timotéo 4.14–15Ru wâjaarà, wà Himéné ma wà Alexandre. Go jèe panuâru tà *Caatana‡Go jèe panuâru tà Caatana—Munaa é pacòobéru wà Paulo gée na ê wâra pwapwicîri, tapacîri ê pàara na rà pitòotéri ê wâro kàra., ba naa wàrapwiri, â ru mwa bàra tâmogòori pâ, ru cibwaa ina pâ, ru tùra naa na nee Pwiduée.
1:1-2 Apostolo 16.1–3; Tito 1.4
1:4 1 Timotéo 4.7; Tito 1.14
*1:4 1re phrase—Côo note goo Tito 3.9.
†1:4 Wakè na jè pwa naa na ê cèikî—é, Ê wakè kêe, âna pai udò kà tèpa âboro. Â jè tâmogòorié goro co ê cèikî.
‡1:6 Wà tèpa âboro bèepwiri, na rà tèpa pwâ—Grec: Wà pàra tàpé.
1:8 Roma 7.12,16
§1:10 Tèpa pwa âraicu goro âboro—Trafiquants d'esclaves. Rà tâjùru pâ âboro, ma icurirà ba na rà tèpa ênawéna kîri kà pàra tàpé.
*1:11 Wâdé na jè pwamainaê—é, É naa tâjè pinaanapô ma ipwàdée.
1:12 Apostolo 9.15; 1 Korénito 15.9–10; Galatia 1.15–16
1:13 Apostolo 8.3, 9.1–5
†1:13 Pi-inaê ba èpà—Rà ina mwara wà tèpa ijiao pâ: Pinabaèpàé.
1:15 Luka 19.10
1:20 1 Korénito 5.5; 2 Timotéo 4.14–15
‡1:20 Go jèe panuâru tà Caatana—Munaa é pacòobéru wà Paulo gée na ê wâra pwapwicîri, tapacîri ê pàara na rà pitòotéri ê wâro kàra.