Tii kà Paulo
tà tàpé
Kolosé
Bétapoo popai
Wàilàapà na wii tii bèeni?
Wà Paulo, pwi *apostolo. Â é tâa jaaé wà Timotéo.
É wii wiidà?
Nabibiu kâra *naja 60 ma 62, na pai tapoo tâa kà Paulo na karapuu wâ *Roma (Apostolo 28.30–31). Na pwi pàara bèepwiri, âna é wii mwara tii tà Philémon, ma tii tà tàpé Filipi ma tàpé Éféso. Wâru pâ popai na ê Tii tà tàpé Kolosé, na ipaiwà bau ê pâ popai na ê Tii tà tàpé Éféso.
É wii tâî?
Târa ê wâra pwapwicîri wâ Kolosé, ville naa province na nee pâ Asia (napô Turquie nabà) na pàara na rà pitûâ naawê wà tèpa Roma. Wà pwi jè âboro na nee Épafras, âna é picémara tàra ê *Picémara Wâdé goo Iésu na naja 52–55, béaa kâra pai tâa kàru na karapuu naima ma Paulo.
Cina é wii?
Wâru tàpé gée goo tèpa cèikî wâ Kolosé, na càra caa tèpa *Juif, â càra caa tâmogòori ê pâ naèà kà Pwiduée. Pwa pàra tèpa âboro, na rà ipa-imwürurà goro pâ pupûra na pwâ. Ba rà ina tàra pâ, ê naiijè, âna muru na èpà, â wâdé na jè wâro wiâra pâ naèà na gòo, ba na jè dau piaabòrijè. Â rà ina mwara pâ, wâdé na jè pwamaina tèpa *angela. Êdiri pâ pwi bèepwiri, âna muru na pwâ, ba muru na pâiti jii ê âji Picémara Wâdé goo wà Iésu.
Dà êre ê tii bèeni?
É ipwàdée wà Paulo, ba ê cèikî kà tàpé Kolosé, âna gòo. Â é pagòorà na rà tà tâa na âji pupûra goo Kériso, â na rà cibwaa pâiti jii. Wâdé na jè pwamaina co wà Pwiduée ma wà Kériso, ba wàilu na ru pitûâ kâra diri ê pâ muru naa gòropuu ma naa napwéretòotù. Â é ina mwara wà Paulo pâ, na jè cèikî naa goo wà Kériso, â o câ mwa caa pâ naèà kâra pâ âboro na o nama wâdé tà Pwiduée wàijè. Ê âji naèà kâjè, âna tâa na pwâranümajè, â ticè na piijè côwâ, wàijè na jè tâa goo Kériso, ba pwacèwii na jè jèe bà, ma wâro côwâ ma wàé.
Pai pitàgoo tii tà tàpé Kolosé
Ipwabwàcu ma pwâra pwapwicîri (1.1–14)
Kériso na é âjimuru jii diri pâ muru (1.15–23)
Wakè kà Paulo ba kâra wâra pwapwicîri (1.24–2.5)
Tâa goo Kériso (2.6–15)
Cibwaa ipacè naa goro naèà na pwâ (2.16–23)
Wârori âmu wâro naa goo Kériso (3.1–17)
Popai târa pwârawâ na rà cèikî (3.18–4.1)
Bénabwé popai ma ipicijii (4.2–18)
1
Ipwabwàcu
1-2 Wâgo*Wâgo—Grec: Wàibu. Wà Paulo na é pwa tii, êco na é paari pâ, caapwi pwâranümaru ma wà Timotéo na é tâa jaaé. Paulo, na pwa tii tàwà, wâguwà tèpa âboro kà Pwiduée na ville Kolosé. Tàgére wàibu ma Timotéo, wà pwi a cèikî béejè. [Â é naa bwàcu kàwà mwara.] Go pwi *apostolo kà *Kériso Iésu, wiâra ê câbawâdé kà Pwiduée. [Ba é cùruo pâ, ba na go picémara ê popai kêe.] Â wâguwà, âna é pitòrigariwà, ba na guwà tèpa âboro kêe, na guwà pitêre dèe, ba guwà tâa goo Kériso.
Wâdé na tà tàwà ê *pimeaari imudi ma pinaanapô, na me gée goo Pwiduée kâjè. Cidòri nyuâawà!
Pwâra pwapwicîri kà Paulo
3 Éféso 1.15,16Bà nye ciburà pwapwicîri ba kàwà, â bà nye ciburà ipwaolé tà Pwiduée, wà Caa kà Pwi Ukai Iésu Kériso. 4 Ba bà têre ê jèkutâ goro ê cèikî kàwà naa goo wà Kériso Iésu ma ê pimeaari kàwà, ba kà diri tèpa âboro kà Pwiduée. 5 Éféso 1.13; 1 Pétéru 1.4Â guwà wàrapwiri, ba guwà tapacîri goro cèikî ê pâ *aupwényunyuâari na é pwabwàti ba kàwà naa *napwéretòotù wà Pwiduée. Â guwà jèe tâmogòori pwiri, na ia guwà mara têre ê *Picémara Wâdé, pwi popai na é âjupâra.
6 Ê Picémara Wâdé, âna é tàgére bwiari, ma maina pâ, naa gòropuu diri.  é tàgére tòotéri ê wâro kà tèpa âboro na diri pâ ére, ma pame ê pâ aupwényunyuâari naa goorà†2e phrase—Grec: É tòpò pwêe..  é jèe nye wàrapwiri naa jaawà, tapoo na pàara na guwà tapoo têre. Na pwi pàara-bà, âna guwà mara tâmogòori ê âjupâra, goro ê pimeaari imudi kà Pwiduée ba kâjè tèpa âboro.
7 Kolosé 4.12; Philémon 1.23Ba wà Épafras, pwi béebà goro wakè, na é mara pame tàwà i popai bèepwiri. É pwi ênawéna na é dau pitêre dà Kériso, â é wakè ba kàwà‡Ba kàwà—é, Ba kôo naa jaawà.. 8  é piwiâ tâbà mwara ê pimeaari na é tòpò naa goowà ê *Nyuâaê Pwicîri.
Bà pwapwicîri ba kàwà
9 Éféso 1.16,17Tapoo na tòotù na bà têre ê jèkutâ goowà, â câbà caa nao goro pwapwicîri ba kàwà. Â bà ilari jii Pwiduée pâ, na é naa tàwà ê autâmogòorimuru, na é naigé mee Nyuâaê Pwicîri kêe, ba na guwà tâmogòori bwàti ê câbawâdé kêe. 10-11 Éféso 1.19, 3.16Â, naa wàrapwiri, â guwà o wârori ê wâro na o pwamaina Pwi Ukai. Â o wâru pâ tûâ na wâdé na guwà o pwa, na o nama é ipwàdée. Â o dau pimaina too ê pai tâmogòori kàwà wà Pwiduée, na é maina ma muugère. Â é pagòowà goro ê pàtàmee na dau maina, ba na guwà o tà mwü ma pidàpwicâariwà, ma ipwàdée, naa na diri pâ muru na o tèepaa mariwà.
12 Éféso 1.11,18Â guwà o mwa ipwaolé tà Caa. Ba é naa tàwà ê tàrù ma o tâa tàwà ê mwato kàwà, gée goro ê pâ wâdé kêe na é pwabwàti, ba kà tèpa âboro kêe, na rà wâro na pwéelaa.
13 Luka 22.53; Éféso 2.2Ba é upajè jii ê pitûâ naa mwaciri kâra bàutê. Â é popajè pâ naa na Mwaciri kà Pwina naîê, na dau wânümee têe. 14 Éféso 1.7Wà Pwina naîê, âna é ipanuâê côwâ, ba na é tipijè jii ê èpà, ba na é pame tâjè ê pai pwanauri wàra ê pâ èpà kâjè.
Kériso na é âjimuru jii diri pâ muru
15 Ioane 1.18; 2 Korénito 4.4Càcaa pâri ma jè côo Pwiduée.
Êco na wà Kériso, âna é pwi
ânuu Pwiduée, na jè côoê.
Ba é pwacèwii wà Pwiduée,
naa na diri pai pwa wèe.
É Pwina naîê na é pâbéaa kâra
diri pâ muru.
É piwéna jii diri pâ muru
na é tòpò wà Pwiduée§Grec: É ânuu Pwiduée na câjè caa côoê. É Pwina naîê, pwi apâbéaa kâra diri pâ muru na jèe tòpòrà..
16 Cau tòpòrà diri gooé:
Diri pâ muru naa napwéretòotù
ma wâni gòropuu;
diri ê pwina jè côo,
ma ê pwina câjè caa côo;
diri pâ nyuâa, ma ê pâ pàtàma;
diri pâ pitûâ, ma ukai,
ma mwaciri.
Wàé na tòpò diri pâ muru
ba kêe.
Ba pwina nüma Pwiduée goo,
âna wà Kériso na pacoo*Wàé na tòpò diri pâ muru…wà Kériso na pacoo—Grec: Tòpò diri gooé, ma ba kêe..
17 Ioane 1.1, 8.58É nye tâa, béaa kâra
diri ê pâ muru.
 é pwi pàara diri pâ muru;
é tòimirirà ma caajurirà.
18 Apostolo 26.23; Éféso 1.22–23; Auinapàpari 1.5É pwi pûru ê naiié—
[ukai kâra] wâra pwapwicîri kêe.
Wàé na é nama é wâro†Wàé na é nama é wâro—Grec: Wàé, âna ê autapoo..
Wàé pwi âboro, na é mara
wâro côwâ gée na aubà
ba na é tâdòiti jiirà diri.
19 Kolosé 2.9Â wâdé tà Pwiduée,
na ipaiwàilu ma wà Pwina naîê
naa na diri pâ ére‡Ipaiwàilu ma wà Pwina naîê… Grec: É tâa bamwara goo wà Pwina naîê..
20 Éféso 1.10, 2.16Gée goo wà Pwina naîê,
âna é tòpò pinaanapô
wà Pwiduée,
naa nabibiu kêe
ma wà diri tèpa âboro,
ma diri pâ muru,
wâni gòropuu
ma wânidò napwéretòotù.
É wàrapwiri goo ê domii
kà Kériso
[na joro na ia é bà]
naa goro satauro.
Nabwé!
É jèe pinaanapô ma wâguwà
21 Roma 5.10; Éféso 2.12[Ê pâ popai bèepwiri, âna ina] ba kàwà mwara, ba béaa, âna guwà pitâiti jii Pwiduée. Ia guwà tèpa èpàrié, â guwà cicaraé goro pâ auniimiri ma tûâ kàwà na èpà. 22 Éféso 2.14–16, 5.27Â nabàni, âna wà Pwiduée, âna é jèe tòpò pinaanapô naa nabibiu kàwà ma wàé. Ba wà Pwina naîê, âna é pa naiiri âboro, â é bà [naa goro *satauro] ba na é popawà na ara Pwiduée, ma guwà pwicîri ma tâbawêe na araé. Â jèe nye ticè èpà goowà, cèna ée mwa pitèiwà goo.
23 Wâdé na guwà tà cimwü naa na cèikî kàwà. Â guwà cibwaa pâiti jii ê Picémara Wâdé na guwà jèe tòpi, ba wàépwiri ê pàara cèikî kàwà. Gée goo pwiri, na guwà tapacîri na cèikî, diri pâ aupwényunyuâari kà Pwiduée. Ê pwi Picémara Wâdé bèepwiri, âna jèe picémara pitiri naa gòropuu. Â wâgo Paulo, âna go pwi ênawéna kêe.
Wakè kà Paulo ba kâra wâra pwapwicîri
24 Napwa naa gooò, âna go ipwàdée na go pwamaagé côo ba kàwà. Ba êkaa na go pa ê nakake kôo, gée goro pâ maagé côo kà Kériso ba kâra ê naiié, ê wâra pwapwicîri kêe. 25 Éféso 3.2,7–8Ba wà Pwiduée, âna é cùruo, ba na go pwi ênawéna kâra diri ê wâra pwapwicîri kêe, ba na go inapàpari tàwà bwàti êdiri popai kêe, 26 Roma 16.25–26; Éféso 3.5,9popai goro ê auniimiri kêe na é pacoo, ba kâjè. Béaa, âna i pwi auniimiri kêe bèepwiri, âna ia tàbinyiri. Â tiagoro nabàni, âna nye ticè âboro na tâmogòori. Â nabàni, âna ée jèe nye inapàpari tâjè, wàijè pwi Ba kêe.
27 Ba nümee na jè tâmogòori pâ, dau maina ma pwényuâa awé ê pwina é pwa ba kâjè. Â muru na maina ba kâra diri na jèpapara âboro, â càcaa kà tèpa *Juif co. Â wàéni ê êreê: É wâro goojè wà Kériso! Â gée goo kaa pwiri, â jè tâmogòori pâ, jè mwa tâa na ê pai maina ma muugère kêe§Grec: Nümee na rà tâmogòori ê pwényuâa kâra ê pwina cârü, ba kà tèpa Ba. Wàéni: Wà Kériso, âna é tâa goowà, â wàépwiri ê majoroé, ma guwà tapacîri ê muugère..
28 Â wàépwiri majoroé ma bà inapàpari wà Kériso târa diri pâ âboro. Â bà patùrarà, ma pacâmurirà, goo diri ê autâmogòorimuru na tâa goobà. Bà wàrapwiri, [ba na bà poparà pâ, naa goo Pwiduée] ba na rà cimwü ma tâbawêe [naa na cèikî kàra] naa goo Kériso. 29 Éféso 3.7,20; Filipi 4.13Wàé kaa pwiri, na go wakè ba gòo, goro ê pàtàma Kériso na dau maina, na é wakè gooò.
*1:1-2 Wâgo—Grec: Wàibu. Wà Paulo na é pwa tii, êco na é paari pâ, caapwi pwâranümaru ma wà Timotéo na é tâa jaaé.
1:3 Éféso 1.15,16
1:5 Éféso 1.13; 1 Pétéru 1.4
†1:6 2e phrase—Grec: É tòpò pwêe.
1:7 Kolosé 4.12; Philémon 1.23
‡1:7 Ba kàwà—é, Ba kôo naa jaawà.
1:9 Éféso 1.16,17
1:10-11 Éféso 1.19, 3.16
1:12 Éféso 1.11,18
1:13 Luka 22.53; Éféso 2.2
1:14 Éféso 1.7
1:15 Ioane 1.18; 2 Korénito 4.4
§1:15 Grec: É ânuu Pwiduée na câjè caa côoê. É Pwina naîê, pwi apâbéaa kâra diri pâ muru na jèe tòpòrà.
*1:16 Wàé na tòpò diri pâ muru…wà Kériso na pacoo—Grec: Tòpò diri gooé, ma ba kêe.
1:17 Ioane 1.1, 8.58
1:18 Apostolo 26.23; Éféso 1.22–23; Auinapàpari 1.5
†1:18 Wàé na é nama é wâro—Grec: Wàé, âna ê autapoo.
1:19 Kolosé 2.9
‡1:19 Ipaiwàilu ma wà Pwina naîê… Grec: É tâa bamwara goo wà Pwina naîê.
1:20 Éféso 1.10, 2.16
1:21 Roma 5.10; Éféso 2.12
1:22 Éféso 2.14–16, 5.27
1:25 Éféso 3.2,7–8
1:26 Roma 16.25–26; Éféso 3.5,9
§1:27 Grec: Nümee na rà tâmogòori ê pwényuâa kâra ê pwina cârü, ba kà tèpa Ba. Wàéni: Wà Kériso, âna é tâa goowà, â wàépwiri ê majoroé, ma guwà tapacîri ê muugère.
1:29 Éféso 3.7,20; Filipi 4.13