12
Waral cäkil wi ri c'utbal chquij ri ajchaquib ri man e utz taj
Ri Jesús xuchaplej qui tzijobexic ri winak cuc' tak c'utbal, xubij c'u chque: C'o jun achi ri xuban jun ticbal uvas, xucoralij rij, te c'u ri' xuc'ot jun jul ri cäpitz' wi ri uvas, xuban xukuje' jun tac'aticalaj ja ri cäcoj che chajibal re ronojel, xuya c'u can pa kajomal chque jujun tak ajchaquib, xe' naj pa jun tinimit chic, —cächa'.
Xopan c'u ri k'ij ri cäban ri cosecha rech uvas, ri ajchak'el xutak bi jun patänil re cuc' ri ajchaquib chuc'amic re ru wächinic ri ticbal uvas. Are c'u ri ajchaquib xquichap ri patäninel, xquich'ayo, xquitak bic, man c'o tä xquiya bi che, —cächa'. Ri ajchak'el ri ticbal uvas xutak c'u bi jun patäninel chic cuc' ri ajchaquib. Ri e are' c'ut xca'n chi abaj ri patäninel ri', xquisoc chujolom, xa etzelal xca'n bi che. Xutak chi c'u bi jun patänil re, ri ajchaquib c'ut xquicämisaj wa', je ri' xukuje' xca'n chque ri jule' u tako'n chic. Jujun chque xequich'ayo. Jujun chic xequicämisaj.
C'ä c'o na jun tako'n chic ruc' ri ajchak'el, are c'u ri u c'ojol, ri sibalaj lok' chuwäch. Chuq'uisbal ronojel xutak bi wa' cuc' ri ajchaquib, xubij c'ut: “Kas nim cäquil wi na ri nu c'ojol,” —xcha ri ajchak'el. Ri ajchaquib xquitzijobej quib, xquibij: “Are wa' ri quechben ronojel. ¡Jo', kacämisaj c'ut, rech cäk'ax ronojel wa' pa ka k'ab!” —xecha'. Xquichapo, xquicämisaj, xquesaj c'u bi ru cuerpo pa ri ticbal uvas, —xcha ri Jesús chque.
Te c'u ri' ri Jesús xuta' chque, xubij: ¿Jas c'u cuban na ri' ri ajchak'el ri ticbal uvas? —cächa ri Jesús. Copan na cuc', queucämisaj na ri ajchaquib, cuya c'u na ru ticbal uvas chque jule' chic, —cächa chque.
10 ¿A mat siq'uim alak wa' we tz'ibam ri' pa ru Lok' Pixab ri Dios? Je ri' cubij:
Ri abaj ri man xcaj tä ri yacal tak ja,
are abaj wa'* We abaj ri' ri xubij ri Jesús are ri Jesús mismo. xcoj che tok'ebal re ri ja.
11 Je' banom wa' rumal ri Kajaw Dios.
Kas cajmabal c'u wa' chkawäch,
—cächa', —xcha chque.
12 Ri qui nimakil ri winak aj Israel xquitzucuj c'ut jas cäca'n chuchapic ri Jesús rumal chi xquich'obo chi chquij ri e are' xutzijoj wa' we c'utbal ri'. Cäquixej c'u quib chquiwäch ri q'uialaj winak, xa rumal ri' xquiya can ri Jesús, xebe'c.
Cäta' che ri Jesús we rajwaxic cätoj alcabal
13 Xetak c'u bi jujun chque ri tata'ib fariseos ruc' ri Jesús, xukuje' jujun chque ri rachi'l ri tat Herodes che rilic we c'o jas quecowin chubanic rech cäkaj ri Jesús pa qui k'ab. 14 Aretak xeopanic, xquibij che ri Jesús: Ajtij, ketam chi jicom anima' la, xukuje' chi man cäxej tä ib la chquiwäch ri winak jas pu cäquichomaj ri e are' chij la. Man nim tä c'u quil wi la jun winak chuwäch ri jun chic, xane kas tzij cäc'ut la u beyal ru rayinic ri Dios chquiwäch conojel. ¿A takal chke cäkatoj alcabal che ri César o a man takal taj? —quecha'. ¿A rajwaxic c'ut cäkatojo o a man rajwaxic taj? —xecha che.
15 Retam c'u ri Jesús chi xak quieb qui wäch, rumal ri' xubij chque: ¿Jas che cäta' alak wa' chwe? ¿A mat xa caj alak chi quinkaj pa k'ab alak? —cächa'. C'amampe alak lok jun puak chnuwäch rech quinwilo, —xcha chque.
16 Ri e are' xquic'am lok ri puak, xril c'u wa' ri Jesús, te ri' xubij chque: ¿Jachin c'u ajchak'el we ca'yebal xukuje' we bi'aj ri'? —xcha chque.
Xquibij c'u che: Are rech ri César, —xecha che.
17 Xubij c'u ri Jesús chque: Ya ba' alak che ri César ri rech ri César. Ya c'u alak che ri Dios ri rech ri Dios, —xcha ri Jesús chque.
Ri e are' xquicajmaj u wäch ri Jesús rumal ri xubij chque.
C'o jas cäquita' ri tata'ib saduceos che ri Jesús chrij ri qui c'astajibal ri cäminakib
18 Te ri' xeopan jujun tata'ib saduceos ruc' ri Jesús. Ri winak ri', ri saduceos, cäquibij chi man quec'astaj tä chi na ri cäminakib. Xquita' c'u che ri Jesús, xquibij: 19 ¡Ajtij! Tz'ibam can chke rumal ri ka mam Moisés chi we cäcäm ru chak' jun achi, we cäcäm ri ratz, c'o c'u can ri rixokil, we c'u man e c'o tä can ralc'ual ruc' ri rixokil, rajwaxic c'ut chi ri rachalal ri c'o canok, cäc'uli ruc' ri ixok ri' ri malca'n rech quec'oji can ralc'ual ruc'. Ri ac'alab ri' je' ta ne e rech ri cäminak, —quecha che. 20 E c'o c'u wukub achijab e cachalal quib. Ri nabeal xc'uli'c, xcäm c'ut, man c'o tä c'u can ralc'ual ruc' ri rixokil. 21 Ri ucab xc'uli ruc' ri rixnam malca'n, xukuje' xcäm bic, man c'o tä can ralc'ual. Je' xukuje' xuban ri urox achi. 22 Je c'u ri' xca'n ri wukub achijab, cachalal quib, man xquiya tä can calc'ual. E cäminak chic conojel, xcäm c'u bi ri ixok. 23 Aretak c'ut quec'astaj na ri cäminakib, ¿jachin chque wa' we wukub achijab ri' cäc'amow ri ixok che rixokil? Xc'oji c'u che quixokil ri wukub, —xecha che.
24 Xch'aw c'u ri Jesús, xubij chque: Ri alak xa sachinak alak rumal chi man etam tä alak ru Lok' Pixab ri Dios ri Tz'ibtalic. Man etam tä c'u alak ru chuk'ab ri Dios, —cächa chque. 25 Aretak ri cäminakib quec'astajic, man quec'uli tä chic. Ri ka nan ka tat c'ut man cäquiya tä chi ri calc'ual che c'ulanem, xane e junam chi cuc' ri ángeles ri e c'o chicaj, —cächa'. 26 Chrij c'u wa' chi quec'astaj na ri cäminakib, c'o na ri cwaj quinbij chech alak: ¿A mat siq'uim alak pa ri wuj ri tz'ibam rumal ri ka mam Moisés jawije' ri cubij wi chi ri Dios c'o chupam ri juwi' q'uix ri tajin cäc'atic, xuch'abej lok ri ka mam Moisés? Je wa' xubij: “In ri' ru Dios ri Abraham, ru Dios ri Isaac, ru Dios ri Jacob,” —xcha ri Dios, —cächa'. 27 Ri ka Dios man are tä Dios quech ri cäminakib, xane quech ri e c'asc'oj. Je ri' k'alaj chi xa sachinak alak, —xcha ri Jesús chque.
Ri Jesús cutzijoj ri takanic ri nim na u banic
28 Xopan c'u jun chque ri tijonelab re ri Pixab ri tajin cätatabenic aretak xquichomala quib. Retam c'ut chi ri Jesús utz u tzelexic u wäch ri qui tzij u banom, rumal ri' xuta' che: ¿Jas ri takanic ri nim na u banic chquiwäch conojel? —xcha che.
29 Ri Jesús xch'awic, xubij che: Are wa' ri tznim na u banic: “Winak aj Israel, ¡chitatabej!” —cächa'. “Ri ka Dios ri Kajaw, xak xuwi ri Are', are Kajaw,” —cächa'. 30 “Sibalaj chiwaj ri i Dios ri Iwajaw, chijiquiba ri i c'ux, chijiquiba ri iwanima', chicojo ri i chomanic, chitija c'u ri i chuk'ab chubanic wa',” —cächa'. Tzare c'u wa' ri nabe takanic ri sibalaj nim u banic. 31 Ri ucab takanic ri sibalaj nim na u banic are wa': “Chiwaj ri iwach winak jas ri ix quiwaj iwib,” —cächa'. Man c'o tä chi c'u jun takanic ri nim na u banic chquiwäch wa', —xcha ri Jesús che.
32 Xubij c'u ri tijonel re ri Pixab che ri Jesús: ¡Utz ri cäbij la, Ajtij! Kas tzij ri cäbij la chi xa jun ri ka Dios, man c'o tä chi jun chuwäch ri Are', —cächa che. 33 Xukuje' rajwaxic chi jun winak sibalaj craj ri Dios, cujiquiba ru c'ux, cujiquiba ri ranima', cucoj ru chomanic, cutij c'u u chuk'ab chubanic wa'. Xukuje' rajwaxic chi craj ri rach winak je' jas ri are' craj rib. Nim na u banic wa' chquiwäch conojel ri sipanic ri queporox cho ri Dios, xukuje' chquiwäch conojel ri awaj ri quecämisax che sipanic cho ri Dios, —xcha che.
34 Aretak ri Jesús xuto chi sibalaj cäna'w ri tata' chutzelexic u wäch u tzij, xubij che: Xak jubik' craj man cätakan ri Dios puwi' la, —xcha che.
Te c'u ri' man c'o tä chi jun xuchajij anima' chi c'o jas xuta' che ri Jesús.
Ri Jesús cätzijon chrij ri ralc'ualaxic ri Cristo
35 Ri Jesús tajin queutijoj ri winak pa ri nimalaj rachoch Dios, cäch'awic, cubij: ¿Jas che cäquibij ri tijonelab re ri Pixab chi ri Cristo are xak xuwi ralc'ual can ri ka mam David? 36 Tzare c'u ri ka mam David cubij rumal ri Lok'alaj Espíritu:
Xubij ri Kajaw ri ka Dios che ri Kajaw:
“Chatt'uyul pa ri nu wiquiäk'ab, Ri cät'uyi jun pu wiquiäk'ab jun nim takanel, we are ri Dios o jachin jun ri c'o takanic pu k'ab, quel cubij chi ri jun ri t'uyul pu wiquiäk'ab, are cäyi' nim takanic pu k'ab ri are' xukuje'.
c'ä quinya na chawe chi catch'acanic
cattakan pa qui wi' conojel
ri cäca'n qui c'ulel chawe,”
—cächa'. 37 We ri ka mam David cubij: “Kajaw” che ri Cristo, ¿jas ta c'u che cäquibij ri e are' chi ri Cristo are xak xuwi ralc'ual can ri ka mam David? ¡Man je' tä ri'! —xcha chque.
Ri winak c'ut, ri sibalaj e q'uia chic qui mulim quib, cäquicot canima' chutatabexic ru tzij ri Jesús.
Ri Jesús cubij chi rajwaxic chi ri winak cäquichajij quib chquiwäch ri tijonelab re ri Pixab
38 Ri Jesús tajin queutijoj ri winak, cubij chque: Chajij ib alak chquiwäch ri tijonelab re ri Pixab. Ri e are' cäkaj chquiwäch quebinicat pa chärchäk tak catz'iak. Xukuje' cäkaj chquiwäch chi nim queil wi na, cäyi' c'u rutzil qui wäch pa tak ri c'ayibal, pa tak ri be. 39 Cäquitzucuj ri t'uyulibal ri nimak qui banic pa tak ri rachoch Dios, xukuje' ri t'uyulibal ri nim queil wi pa tak ri ula'nem ri quewi' wi, —cächa chque. 40 Xukuje' cäquitokij tak ri cachoch ri malca'nib tak ixokib. Te ri' cäquiyuk u tza'm ri qui tzij aretak cäca'n orar rech man k'alaj tä ri etzelal ri tajin cäca'no. ¡Kas nim na ri c'äx cäquirik ri tijonelab re ri Pixab aretak cäk'at na tzij pa qui wi'! —xcha ri Jesús chque ri winak.
Kas nim ri cusipaj jun malca'n chichu' cho ri Dios
41 T'uyul c'u ri Jesús pa ri nimalaj rachoch Dios chquiwäch tak ri cäxon ri cäyi' wi ri puak ri cäsipax cho ri Dios. Tajin cäca'y chque ri winak ri cäquiya ri qui rajil chupam tak ri cäxon ri'. E q'uia c'u chque ri k'inomab xequiya nimak tak qui rajil. 42 Xopan c'u jun malca'n chichu' ri meba', xuya xa quieb alaj tak puak, craj ne xa jun centavo rajil ri quieb puak ri'. 43 Ri Jesús xeusiq'uij ru tijoxelab, xubij c'u chque: Kas tzij ri quinbij chiwe, chi we meba'laj malca'n chichu' ri', are nim na wa' ri xusipaj ri are' chquiwäch conojel ri niq'uiaj winak ri qui yo'm qui rajil pa tak ri cäxon ri c'olibal puak. 44 Ri e are' qui yo'm jubik' re ri q'uia ri c'o cuc'. Are c'u we malca'n chichu' ri' u yo'm ronojel ri c'o ruc', ronojel ri tzukubal re, —xcha chque.

*12:10 We abaj ri' ri xubij ri Jesús are ri Jesús mismo.

12:36 Ri cät'uyi jun pu wiquiäk'ab jun nim takanel, we are ri Dios o jachin jun ri c'o takanic pu k'ab, quel cubij chi ri jun ri t'uyul pu wiquiäk'ab, are cäyi' nim takanic pu k'ab ri are' xukuje'.