11
Diospi cheqaqta iñinamanta
Cheqaqta Diospi iñiyqa, Diospa prometesqankunata manaraq rikushaspa, segurotapuni chashkiymi, hinallataq Diosta mana rikushaspapas, paypi cheqaqtapuni creeymi. Sayna iñiyniyoq kasqankuraykun, ñawpaq tiempopi kawsaq runakunatapas Diosqa chashkiran.
Noqanchisqa Diospi iñisqanchisraykun entiendenchis, kikin Diospuni kay pachataqa rimayllanwan unanchasqanta. Chaymi yachanchis, tukuy imapas kunan rikusqanchisqa mana imamanta unanchasqa kasqanta.
Saynallataqmi Abelqa Diospi iñisqanrayku, wawqen Cainmantapas aswan más allin sacrificio ofrendata Diosman ofreceran. Chayraykun Diosqa Abelpa sacrificio ofrendanta qawarispan, payta aprobaran, cheqaq iñiyniyoq kasqanrayku. Chaymi Abelqa, wañusqaña kashaspanpas, Diospi anchata iñisqanrayku asta kunankama huk allin ejemplo noqanchispaq [Génesis 4.3-10].
Saynallataqmi Enocpas Diospi iñisqanrayku mana wañuranchu. Aswanqa manaraq wañushaqtinmi, Diosqa kawsashaqllata kay pachamanta apakapuran. Chayraykun mana ni pipas Enocpa cuerpontaqa tarirankuchu. Paymantan Bibliapiqa khaynata nishan: “Enocqa Diospi iñispan Diosman agradaran”, nispa. Ichaqa manan ni pipas Diosmanqa agradanmanchu paypi mana iñispaqa. Chaymi pipas Diosman ashuyuqkunaqa primerta creenanku Diospa kawsasqanpi, hinallataq payta mashkaqkunaman premiasqanpi ima.
Saynallataqmi Noeypas Diospi iñisqanrayku, Diospa advertisqanta uyarispa kasukuran. Hinaspan payqa manaraq ni imatapas rikushaspan, huk hatun barcota ruwaran, nishu parata Dios parachimuqtin familianta chaypi salvananpaq. Sayna iñisqanwanmi Noeyqa enteron mundontinpi runakunaman rikuchiran, paykunaqa pantaypi kasqankuta. Chayraykun Diosqa Noeyta bendeciran, paypi creespa anchata iñisqanrayku [Génesis 6.8].
Saynallataqmi Abrahampas Diospi iñisqanrayku, Diosta kasukuran. Chayraykun Abrahamqa llaqtanmanta lloqsinanpaq Dios kamachiqtin, kasukuspa riran, Diospa prometesqan mana reqsisqan llaqtaman. Chaymi Abrahamqa, Diosta kasukusqanrayku, mana ni maymanpas risqanta yachashaspan, riran [Génesis 12.1-5]. Hinaspan Abrahamqa Diospi iñisqanrayku, huk forastero runa hina Diospa prometesqan nación llaqtapi tiyaran. Chaypin Abrahamqa apakachana campamento carpakunapi tiyaran. Saynallataqmi wawan Isaacpas, hinallataq Isaacpa wawan Jacobpas sayna campamento carpakunapi tiyaranku, paykunapas chay prometesqanta chashkisqankurayku. 10 Abrahamqa Diospin confiaran. Chayraykun payqa Diospa prometesqan hanaq pachapi cheqaq llaqtatapas rikuytapuni munaran. Chay cheqaq llaqta rikuy munasqanqa, Diospa ruwasqanmi, manan runapa ruwasqan llaqtachu.
11 Saraqa Diospi iñisqanraykun Diosmanta kallpata chashkiran wawayoq kananpaq. Chaymi payqa qolluri warmi kashaspanpas, wawata onqokuran, yuyaqña kashaspanpas, Diospi allinta confiasqanrayku. Saynataqa onqokuran, ñawpaqtaraq kikin Diospuni payman prometesqanraykun [Génesis 21.1-5]. 12 Saynallataqmi Abrahamtaqa ña wañunanpaq hina viejoña kashaqtinpas, Diosqa permitiran wawayoq kaspa, ashka mirayniyoq kananpaq. Chaymi Abrahampa mirayninkunaqa ashka karanku cielopi qoyllurkuna hinaraq, saynallataq lamar qochapa patanpi aqo hinaraq, mana yupay atina.
13 Llapallan chay ñawpaq runakunaqa Diospa prometesqanta manaraq chashkishaspankun, Diospi iñiranku asta wañunanku p'unchawkama. Ichaqa Diospi confiasqankuraykun paykunaqa Diospa prometesqankunataqa piensayllankupi rikuranku. Chaymi paykunaqa kay allpa pachapi forastero runa hina kasqankuta yachaspanku, chayman hina kawsaranku. 14 Saynata kawsaspankun, paykunaqa Diospa unanchasqan cheqaq llaqtata mashkaranku. 15 Chaymi paykunaqa, chay ñawpaq nacesqanku llaqtankumanqa mana kutiyta munarankuchu. Sichus kutipuyta munankuman karan chayqa, maypacharaqchá kutipunkuman karan. 16 Ichaqa paykunaqa hanaq pacha cielopi sumaq llaqtayoq kaytan munaranku. Chayraykun Diosqa paykunapaq huk sumaq llaqtata cielopi preparapuran. Hinaspapas Diosqa manan p'enqakunchu paykunapa Diosnin kaytaqa.
17 Diosqa Abrahampa iñiynintan pruebaman churaran. Chayraykun Diosqa Abrahamta kamachiran, wawan Isaacta wañuchispa sacrificananpaq. Chaymi Abrahamqa ancha iñiyniyoq kasqanrayku, sapallan wawan Isaac kashaqtinpas, Diospa nisqanta kasukuran. Hinaspapas Abrahamqa confiaranmi Diospa khayna prometesqanpi: 18 “Qanpa mirayniykikunaqa wawayki Isaacnintakaman miranqa”, nisqanpi. 19 Hinaspapas Abrahamqa yacharanmi, Diosqa ancha atiyniyoq kaspa, wañusqa runakunatapas kawsarichimunanta. Chaymi Abrahamqa, Diospi anchata confiasqanrayku, yacharan wawan Isaacta wañuchiqtinqa, Dios kawsarichimunanmanta. (Chaymi Abrahamqa wawan wañuchiytaqa mana ishkayaranchu. Chayraykun Diosqa Abrahamta kamachiran, amaña wawan Isaacta wañuchinanpaq). Saynapin Isaacqa wañusqanmantapas kawsarimushanman hinaña Abrahampaqqa karan [Génesis 22.1-14].
20 Saynallataqmi Isaacpas Diospi allinta iñisqanrayku, Diosmanta mañakuran, wawan Jacobpas, hinallataq wawan Esaupas, qepa tiempopi bendecisqa kanankupaq [Génesis 27.27-40].
21 Saynallataqmi Jacobpas Diospi iñisqanrayku, wañuypa patallanpiña kashaspan, wawan Joseypa wawankunata bendeciran. Chaymantan Jacobqa bastonninwan allinta tawnachayukuspa Diosta adoraran [Génesis 47.31-48].
22 Saynallataqmi Joseypas Diospi iñisqanrayku, manaraq wañushaspan, Israel nacionniyoq llaqtamasin runakunaman willatamuran, Egipto nacionmanta libre lloqsinankupaq. Saynallataqmi kamachitamuran, paypa tullunkunatapas apanankupaq ima [Génesis 50.24-25].
23 Saynallataqmi Moisespa tayta mamanpas Diospi iñisqanrayku, wawan Moisesta nacesqanmantapacha kinsa killa hunt'a pakasqallata hap'iranku. (Chay tiempopin Egipto nacionpi reyqa kamachimuran, Israel nacionniyoq llapallan qari wawakuna wañuchisqa kanankupaq). Ichaqa saynata kamachimushaqtinpas, Moisespa tayta mamanqa mana manchakuspankun, wawan Moisestaqa pakaranku, ancha sumaq wawacha kasqanrayku [Éxodo 1.22–2.2].
24 Saynallataqmi Moisespas Diospi iñisqanrayku, maduro jovenña kashaspa, mana munaranchu Egipto nacionpi rey Faraonpa ususinpa wawan hina kaytaqa. 25 Aswanmi payqa munaran Israel nacionniyoq llaqtamasin runakunawan kushka ñak'ariyta, saynapi chay Egipto nacionpi tukuy kusikuy huchakunamanta karunchakuspa kawsananpaq. 26 Hinaspapas Moisesqa manan munaranchu Egipto nacionpi reypa tukuy qapaq kayninkunataqa. Aswanmi payqa ñak'ariran, imaynan Cristopas qepa tiempopi ñak'arinan karan chay hinata. Sayna kawsaytan payqa decidiran, premionta Diosmanta chashkiyta munasqanrayku. 27 Moisesqa Diospi iñisqanraykun, Egipto nación llaqtamanta lloqsiran, rey Faraonpa phiñakusqanta mana manchakuspa. Hinaspapas Moisesqa manan iñiyninpiqa ishkayaranchu. Aswanmi payqa Diospa nisqanpi allinta creespa, mana rikuna Diostapas rikushanman hina, iñiyninpi qaqa hina sayaran. 28 Moisesqa Diospi iñisqanraykun, Pascua fiestata ruwaran. Hinaspan kamachiran, Israel nacionniyoq runakuna wasi tiyasqanku punkupa umbralninta yawarwan ch'allanankupaq, saynapi Diospa angelnin chay yawar ch'allasqankuta rikuspa, Israel nacionniyoq llapallan runakunapa primer kaq kuraq wawankuta ama wañuchinanpaq.
29 Israel nacionniyoq runakunapas Diospi iñisqankuraykun, Puka Qochawan sutichasqa hatun lamar qochapa chawpinta pasaranku, ch'aki allpantapas purishankuman hinata. Ichaqa Egipto nacionniyoq runakunañataqmi, chay qochapa chawpinta pasayta munaspanku, unupi heq'epaspa wañuranku [Éxodo 2.14].
30 Israel nacionniyoq runakuna Diospi iñisqankuraykun, Jericó llaqtapa muyuriqninpi hatun perqapas thuñiran. Saynataqa thuñiran, paykunaqa chay perqapa ladonta qanchis p'unchaw muyuqtinkun [Josué 6.12-20].
31 Saynallataqmi huk-huk qarikunawan puñuq mana allinpi puriq Rahab sutiyoq warmipas Diospi iñisqanrayku, llaqtamasin huchasapa runakunawanqa mana kushkachu wañuran chay Jericó llaqtapiqa. Aswanmi payqa Jericó llaqtata qawamunanpaq Josueypa mandasqan ishkaynin runakunata pakaran, saynapi ama wañuchisqa kanankupaq [Josué 2.1-21; 6.22-25].
32 Noqari, ¿imakunamantawantaq aswan mastaraq rimapayaykichisman? Ichaqa manan tiempopas aypawanmanchu, nitaqmi willaytapas tukuytaqa atiykichismanchu, Diospi confiaq kay runakunamanta rimaspaqa: Gedeonmanta, Baracmanta, Sansonmanta, Jefteymanta, Davidmanta, Samuelmanta, hinallataq Diosmanta willakuq ñawpaq profetakunamantapas. 33 Chay runakunamanta wakinkunaqa, Diospi iñisqankuraykun, huk law nacionkunamanta kaq soldadokunawanpas guerrapi peleaspa ganaranku; hinallataq allinta gobiernaranku. Saynata ruwaspankun paykunaqa Diospa prometesqantapas chashkiranku. Wakintaqmi Diospi iñisqankurayku leonkunapa simintapas taparanku; 34 Wakintaqmi ancha manchakuypaq nina rawrashaqtapas wañuchiranku; wakintaqmi filollaña espadawan enemigonku wañuchinanmantapas ishkapakuranku; wakintaqmi mana kallpayoqña kashaspankupas, kallpata chashkiranku; wakintaqmi guerrapi peleaspankupas, ancha atiyniyoq karanku; enemigonkutapas guerrapi peleaspanku venceranku. 35 Saynallataqmi wakin warmikunapas Diospi iñisqankurayku, wañusqa kaq familiankutapas chashkiranku kawsashaqtaña.
Ichaqa wakin huk runakunañataqmi Diospi confiasqankurayku mana munarankuchu Diosta negayta, libre kanankupaq; aswanmi paykunaqa permitiranku maltratasqa kaspa wañuchinankuta, saynapi kawsarimuspanku allin sumaq wiñay kawsayman haykunankupaq. 36 Saynallataqmi Diospi iñiqkunapas wakinqa ancha maqasqa karanku; wakinmantataqmi ashka runakuna burlakuranku. Saynallataqmi wakinpas latigasqa, hinallataq cadenakunawan watasqa kaspanku, carcelkunaman churasqa karanku. 37 Wakintañataqmi rumiwan p'anashaspalla wañuchiranku. Wakintataqmi serruchokunawan kuchuspa kushkanman partiranku. Wakintataqmi espadakunawan wañuchiranku. Wakinñataqmi ovejapa qarankunawan hinallataq kapipa qarankunawan p'istuyukuspa puriranku. Paykunaqa, Diospi iñisqankuraykun, maltratasqa kaspa ñak'ariranku; wakchayaspa puriranku; hinallataq runakunapa qatikachasqan ima karanku. 38 Hinaspapas Diospi confiaq runakunaqa, huchallapi kawsaq runakunamantaqa aswan más importanten karanku. Ichaqa sayna importante kashaspankupas, paykunaqa Diospi confiasqankuraykun ch'inñeq lugarkunapi, hinallataq orqokunapi ima puriranku. Saynallataqmi paykunaqa mach'ay t'oqokunapi, hinallataq wayq'okunapi pakakuspa tiyaranku.
39 Chay ñawpaq tiempopi kawsaq runakunaqa, Diospa allin reqsisqanmi karanku, Diospi iñisqankurayku. Ichaqa Diospi iñishaspankupas, manan ni mayqenninkupas Diospa prometesqan promesataqa chashkirankuchu. 40 Aswanmi Diosqa noqanchispi piensaran, saynapi chay ñawpaq tiempopi iñiqkunapas, kunan tiempopi iñiqkunawan kushka Diospa prometesqanta chashkinanchispaq. Chaymi niykichis, Diosmi noqanchista salvawaspanchis, chay ñawpaq tiempopi iñiq runakunatapas salvanqa.