FILIPENSES
1. Kay cartatari, ¿pitaq escribiran? Kay cartataqa apóstol Pablon escribiran, Filipos llaqtapi creyentekunaman apachinanpaq (Filip 1.1). Apóstol Pabloqa Cilicia provincia ukhupi kaq Tarso llaqtapin naceran (Hech 21.39; 22.13). Pablopa papanqa ishkay nacionniyoqmi karan: Israel nacionniyoq hinallataq Roma nacionniyoq ima. Chayraykun Pablopas chay ishkay nacionniyoq karan (Filip 3.4-5). Pabloqa ishkay sutiyoqmi karan: Hebreo rimaypin karan Saulo, Roma nacionniyoq runakunapa rimayninpitaqmi karan Pablo (Hech 13.9). Pabloqa Moisespa escribisqan leykunamanta allin yachaq runan karan. Señor Jesucristopi manaraq iñishaspaqa, Jesucristopi creeq runakunatan nishuta cheqnikuran (Hech 9.1, 2; 22.5).
2. Kay cartari, ¿hayk'aqtaq escribisqa karan? Kay cartaqa escribisqa kanman karan Señor Jesucristopa nacesqanpa qepanta 61 otaq 62 watakunapin. Hinaspapas apóstol Pabloqa kay cartataqa escribinman karan Roma nacionpi ishkay wataña carcelpi kashaspanmi (Filip 1.7, 13; Hech 28.30-31).
3. Kay cartari, ¿pikunapaqtaq escribisqa karan? Kay cartaqa escribisqa karan Filipos llaqtapi tiyaq creyentekunapaqmi (Filip 1.5; 2.25-30; 4.14-18). Chay Filipos llaqtaqa Macedonia provincia ukhupin karan. Chay Macedonia provinciañataqmi Grecia nacionman perteneceran. Ichaqa chay Filipos llaqtañataqmi politicamenteqa Roma nacionman perteneceran (Hech 16.12).
4. Kay cartari, ¿imapaqtaq escribisqa karan? Kay cartaqa escribisqa karan Señor Jesucristopi llapallan iñiqkuna allin kaqkunata ruwanankupaq, ch'uya runakuna kanankupaq, kallpanchakuspa humilde runakuna kanankupaq, kusisqa kawsanankupaq, hinallataq Diosman tukuy imamanta graciasta qospa kawsanankupaq iman.
5. Kay cartapiri, ¿mayqen versiculotaq aswan más importante yuyanapaq? Kay versiculon aswan más importanteqa: “Chaymi noqaqa ruegakuykichis, qankunaqa huk sonqolla kawsaychis; qankunapura khuyanakuspayá allinta kawsaychis; saynallataqyá huk piensayniyoq hinalla kaychis…” (Filip 2.2).
6. Kay cartari, ¿imayna dividisqataq kashan? Kay cartaqa khayna dividisqan kashan:
(1) Jesucristopi creeqkunapaq apóstol Pablo mañakusqanmanta, hinallataq Jesucristopa munasqanman hina kawsanankumantawan (Filip 1.1-30).
(2) Señorninchis Jesucristo hina humilde kananchismanta (Filip 2.1-30).
(3) Jesucristopi creespa allinta kawsananchismanta (Filip 3.1-11).
(4) Premio chashkinanchismanta (Filip 3.12-21).
(5) Señor Jesucristopi creesqanchisrayku kusisqa kawsananchismanta (Filip 4.1-9).
(6) Filipos llaqtayoq creyentekuna Pablota ofrendankuwan yanapasqankumanta (Filip 4.10-23).
1
Cartapa qallariyninmanta
Filipos llaqtapi tiyaq khuyasqay wawqe panaykuna, noqa Pablon, hinallataq wawqenchis Timoteo iman, Señorninchis Jesucristopa serviqninkuna kayku. Hinaspan qankuna Señorninchis Jesucristopi llapallan creeqkunata, iglesiapi yachachiq liderkunata, hinallataq diaconokunatawan ima saludamuykichis. Noqaykuqa Diosninchista, hinallataq Señorninchis Jesucristotan mañakushayku, qankunata anchata khuyakuspa, hawkallata kawsachisunaykichispaq.
Apóstol Pablo Jesucristopi creeqkunapaq mañakusqanmanta
Noqaqa qankunamanta sapa kutin yuyarispaymi, Diosman graciasta qoni. Hinaspan noqaqa Diosmanta mañakuspay, ancha kusikuywan llapallaykichispaq mañakuni. Saynataqa mañakuni, Jesucristopi creesqaykichismantapacha kunankama, Diosmanta allin willakuykunata yachachiqtiy qankuna yanapawasqaykichisraykun. Diosmi qankunataqa yanapasurankichis Señorninchis Jesucristopi chayllaraq creeqtiykichis, saynapi payta servispa, allinta imatapas ruwaspa, kawsanaykichispaq. Noqaqa seguro kashani, Diosqa saynallataqmi qankunataqa yanapasunkichis, paypa munasqanta ruwanaykichispaq asta Señorninchis Jesucristo kutimunan p'unchawkama. Noqaqa qankunata khuyakusqayraykun, qankunamanta yuyarispay, anchata kusikushani. Diosmanta willakusqayrayku carcelpi kaqtiypas, qankunaqa tukuy imapin yanapawarankichis. Hinaspapas runakunapa ñawpaqninpi Señorninchis Jesucristomanta allin yachachikuykunata willakuqtiymi, qankunaqa allinta rimanaypaq kallpanchawarankichis. Hinaspapas Diosninchisqa allintan yachan, Señorninchis Jesucristopa khuyakuyninwan qankunata anchatapuni khuyakusqaytaqa.
Saynallataqmi noqaqa Diosninchismanta mañakushani, aswan más khuyakuyniyoq kanaykichispaq, Diosmanta astawanraq yachanaykichispaq, allinta imatapas entiendenaykichispaq, 10 allinta entiendespa allin kaqkunallata ruwanaykichispaq, mana huchallikuspa kawsanaykichispaq, asta Señorninchis Jesucristo kutimunan p'unchawkama mana pipapas acusasqan kanaykichispaq, 11 saynallataq allin kaqkunata ruwaspa kawsaqtiykichis, llapallan runakuna Diosta alabaspanku, allinta respetanankupaq ima.
Señor Jesucristollapaqña kawsanamanta
12 Wawqe panaykuna, kaytan yachanaykichista munani. Noqataqa tukuy sasachakuykunan pasawaran. Ichaqa chay pasawasqankunaqa aswanmi yanapawaran, Diosmanta runakunaman aswan mastaraq willanaypaq. 13 Hinaspapas reypa palacio wasinpi cuidaq llapallan guardiakunapas, hinallataq llapallan runakunapas yachankun, noqaqa Señor Jesucristomanta willakusqayrayku, kay carcelpi preso kasqaymantaqa. 14 Señor Jesucristopi creeqmasinchiskunapas preso kasqayta yacharuspankun, astawanraq kallpanchakuranku. Hinaspan Señor Jesucristopi confiaspanku, mana manchakuspa, Diosmanta astawanraq willakuranku.
15 Wakin runakunaqa noqamanta envidiakuspallankun, hinallataq contraypi kaspallankun Señor Jesucristomantaqa willakushanku. Ichaqa wakin runakunañataqmi Señor Jesucristomanta allin sonqonkuwan willakushanku. 16 Chay noqapa contraypi kaq yachachikuq runakunaqa Señor Jesucristomantaqa willakunku manan allin sonqonkumantachu; aswanqa envidioso kaspankun willakunku, hinallataq noqapa contraypi problemakunata ruwawayta munaspallankun. 17 Ichaqa Señor Jesucristomanta chay allin sonqonkuwan willakuqkunañataqmi noqata khuyakuwaspanku yachanku, noqaqa Señor Jesucristopa palabranta defiendespay, paymanta willakusqayrayku preso kasqayta. 18 Ichaqa manan imananchu, allin sonqonkuwanchus otaq mana allin sonqonkuwanchus Jesucristomanta willakusqankuqa. Saynata willakushaspankupas Señor Jesucristomantan willakushanku. Chaykunawanmi noqaqa kusikuni; hinaspapas astawanraqmi kusikusaq, 19 kay carcelmanta prontolla lloqsimunayta yachasqaywan ima. Kaymantaqa lloqsimusaq Jesucristopa Santo Espiritunpa yanapayninwanmi, hinallataq Diosmanta qankuna mañapuwasqaykichisraykun. 20 Noqaqa tukuy sonqoywanmi munashani Diospa munasqanman hina imatapas ruwayta, saynapi Diospa ñawpaqninpi mana p'enqaypi qepanaypaq. Chaymi noqaqa kawsaspaypas otaq wañuspaypas Señor Jesucristota hatunchayta munani. 21 Noqaqa Señor Jesucristota servinallaypaqñan kawsashani; wañusaq chaypas, paywanmi kawsasaq. Chaymi wañuspayqa, aswan allinraq kasaq. 22 Sichus kay pachapi kawsasaqraq chayqa, Señor Jesucristomanta willakuspaymi, payta servisaq. Chayraykun noqapaqqa wañuypas otaq kawsaypas igualla. Chaymi noqaqa mana ni mayqen akllakuytapas atinichu. 23 Noqapaqa ancha sasan, kawsayta otaq wañuyta akllakuyqa. Ichaqa aswanmi noqaqa wañurpallaytaña munayman, saynapi Señor Jesucristowan kushka kawsakunaypaq. Chaymi noqapaqa aswan más allin kanman. 24 Ichaqa necesarioraqmi kay pachapi qepakunaypaq kashan, saynapi qankunata yachachispay yanapanaypaq. 25 Chayraykun kawsanaymantaqa seguro kashani. Chaymi noqaqa qankunata yanapasqaykichis, Señorninchis Jesucristopi astawanraq confianaykichispaq, saynapi kusisqa qankuna kawsanaykichispaq. 26 Saynapin qankunaqa kusikuywan Señorninchis Jesucristota alabankichis, (kay carcelmanta lloqsispay), qankunawan kushka kaqtiy.
Señorninchis Jesucristopi confiaspa kawsananchismanta
27 Noqaqa kaytan ruegakuykichis, qankunaqa imaña pasaqtinpas Jesucristomanta allin willakuykunata uyarisqaykichisman hinayá kay pachapiqa kawsaychis, saynapi qankunaman visitaq hamuspay otaq mana hamuspaypas, qankunamanta allin noticiakunata uyarinaypaq. Hinaspapas noqaqa qankunamantan uyariyta munani, ch'ulla runa hinalla kawsasqaykichismanta, acuerdoman haykuspa imatapas ruwasqaykichismanta, hinallataq Diosmanta allin willakuykunata llapallaykichis huk sonqollawan willakusqaykichismantawan ima. 28 Saynaqa amayá qankunaqa manchakunkichishchu contraykichispi kaq runakunamantaqa. Chay contraykichispi kaq runakunaqa contraykichispi kasqankuraykun, infiernoman destinasqa kashanku. Ichaqa qankunañataqmi salvasqa kanaykichispaq destinasqa kashankichis. Chay salvasqa kanaykichisqa Diosmantan hamun. 29 Hinaspapas kikin Diosmi munaran Señor Jesucristopi qankuna confianaykichista. Diospaqqa anchatan valen paypi confiasqaykichispas, hinallataq payrayku sufrisqaykichispas. 30 Saynallataqmi qankunapas ñak'arinkichis, imaynan noqapas ñak'arirani tukuy ima sasachakuykunapi saynata. Hinaspapas qankunaqa allintan yachankichis, ñawpaq tiempopi ñak'arisqaytapas, hinallataq kunan tiempopi tukuy ima sasachaykuna pasasqaytapas.