1 Raa bung na wanua, Iaakob i walangoro taa a kum natnatun Lebaan, a kum muaana, diat piri lenbi, “Iaakob ia lo raap paa a kum utnaa baa tamaandaat i naagagoni, ma u ra kum utnaa anun tamaandaat i lo paa a ngaala na wunuwung koni.” 2 Ma Iaakob ia babo lele paa kaai a mangamangaan anun Lebaan karomi, wakir ma i welaar ma namuga. 3 Ma a Tadaaru i piri taan Iaakob naa, “Un waan talili kup a pia anu ra kum tamtamaam ma ra num wuna taara, ma iaau ang ki ungaai ma ui.”

4 Io, Iaakob i taar wa a pirpir kup Raakel ma Leaa baa diaar a waan kupi, u ra pakaana baa anuna kum wewagua diat ki iaai. 5 Iaakob i piri taan diaar lenbi, “Iaau baboi naa a mangamangaan anun tamaamur karom iaau wakir ma i welaar ma namuga, iaku a God anun tamaang kuri ut i ki ungaai ma iaau. 6 Mur nunurai naa iaau papaam karom tamaamur ma ra dekdeking raap, 7 ma a tamaamur ia waruga ta iaau ma i puku anung wedok welaar ma noina pakaan. Iaku God pa i maadek wai kupi in baanaakaka iaau. 8 Baa i piri naa, a kum tukatuka na wewagua raap maa anung wedok, io, a kum wewagua raap diat buta utkaai a kum naat na tukatuka na wewagua. Ma namur i pukui bulung ma i piri naa, a kum wewagua baa i aalaal na liklik kabaang kuraa un diat, maa anung wedok. Io, a kum wewagua raap diat buta a kum naat na wewagua baa i aalaal na liklik kabaang kuraa un diat. 9 Io mi, God ia lo wa a mongoro na wewagua kon tamaamur ma ia taar ta diat taang.

10 “U ra kalaang baa a kum wewagua diat laana taulaa uni, iaau beberon. Ma u ra nung beberon iaau babo a kum muaana na me, a kum tukatuka ma diat baa i aalaal na liklik kabaang kuraa un diat, diat taulaa ma ra kum tabuan na me. 11 U ra nung beberon a aangelo anun God i wataa iaau naa, ‘Iaakob.’ Iaau baalui naa, ‘Mi ut iaau.’ 12 Ma aangelo i piri naa, ‘Babo tato ma un babo a kum muaana na me raap baa diat taulaa ma ra kum tabuan na me, diat a kum tukatuka ma diat kaai baa i aalaal na liklik kabaang kuraa un diat, maa iaau aa babo a kum utnaa raap baa Lebaan i paampaami karom ui. 13 Tur 28:18-22Iaau a God taanga Betel, a wanua baa u langer taa a wel u ra toro na waat iaai, ma u paam taa a weweliman karom iaau iaai. Io, tur paa, ma un waan taanga min. Un waan talili kup a pia baa di buta ui iaai.’ ”

14 Raakel ma Leaa diaar baalu Iaakob lenbi, “Mir a ki balet ma kup aawa? Maa pain mir a kale ta utnaa ko ra kum wunuwung anu ra tamaamir. 15 Maa i babo mir ku welaar ma ra ru waira. Wakir i taraam wa mir ku kupi un kul pa mir, i waraap wa utkaai a winekul baa u kul pa mir mai. 16 Lingtatuna aakit, God ia lo wa a wuwuwung kon tamaamir ma ia taar taai baa anundaat ma ra kum natnatundaat. Io, un paam ku a utnaa baa God ia pir taai taam.”

17 Ma Iaakob i wakaa taa anuna ru tabuan ma ra kum natnatuna u ra kum kaamel. 18 Ma i lu ungaai muga paa anuna kum wewagua kupi diat a muga, ma diat waan. I lo raap paa kaai a kum utnaa liklik baa i kalei baa i ki utbaai irong Mesopotaamia. Ma diat waan kup Aaisaak, a tamaan Iaakob, baa i ki irong u ra pia Kaanaan.

19 Namuga taa ra nundiat winawaan, baa Lebaan i waan kupi in gele anuna kum sip, Raakel i walong paa a kum naatnaat na taabataaba liklik, a kum god anun tamaana Lebaan. 20 Iaakob i waruga taa Lebaan, a te Aaraam, ma i kalaa ino paa koni, ma pa i nemi naa in wapua kaapa taai. 21 Io, i tur paa ma i waan ungaai ma ra nuna kum utnaa raap, i waan likaai a daanim Eupraat, ma i waan tutunga ku a kum taangaai u ra papaar Giliaad.

22 Baa ia tula bung u ra winawaan anun Iaakob, di wapua Lebaan naa Iaakob ia kalaa ino paa. 23 Namur Lebaan i ben paa anuna taara ma diat murmur kup Iaakob welaar ma 7 na bung, ma diat waan paat karomi u ra kum taangaai irong u ra papaar Giliaad. 24 U ra marum God i waan paat karom Lebaan a te Aaraam u ra beberon, ma i piri taana naa, “Baboura ui u ra num pirpir karom Iaakob. Koku u maangi ma ta mangaana pirpir baa in burut uni.” 25 Io, Lebaan i waan paat matira u ra kum taangaai irong u ra papaar Giliaad, baa Iaakob diat, diat aa watur paa anundiat kum ruma na sel iaai. Io, Lebaan ma ra nuna taara diat kaai diat watur anundiat kum ruma na sel matira.

26 Lebaan i piri karom Iaakob lenbi, “Aawa mi u paami karom iaau? U waruga iaau, ma u aal paa a ru natnatung lenbaa naa u aal pa diaar u ra purpuruan. 27 I lawaai maa u waruga iaau lenmi? U welulu ino paa ku, ma pa u wapua ta iaau kupi ang tula wa muaat ma ra gaaia ma ra kelekele u ra tinaangi i ra gitaa ma ra taambarin. 28 U aa paam wa a longlong na mangamangaan, baa pa u ki pa iaau kupi ang dum taa a papaara waa ra kum taptabung ma a ru natnatung ma ang tur tula wakaak wa diat. 29 A dekdeking kuri ut, i tale ku baa ang baanaakaka ui, iaku nabari a God anun tamaam i piri taang lenbi, ‘Baboura ui u ra num pirpir karom Iaakob. Koku u maangi ma ta mangaana pirpir baa in burut uni.’ 30 U aa waan kabina maa u nemi naa un waan talili ma kup a taamaan anun tamaam, iaku kup aawa maa u walong paa anung kum god?”

31 Iaakob i baalu Lebaan naa, “Iaau burut, maa iaau nuki naa un ben talili paa a ru natnatum kon iaau ma ra kaankaan. 32 Iaku baa un baat paa te baa anum kum god kuaa taana, in maat. Namuga u ra mataara kum kakundaar, ui ut un baat kup ta utnaa baa anum, kuri min naang. Ma baa u aa baat paa ta utnaa, io, un lo paai.” Iaakob pa i nunurai naa Raakel ia walong paa a kum god.

33 Io, Lebaan i ruk u ra ruma na sel anun Iaakob ma u ra ruma na sel anu ra ru tabuan na tultul anun Raakel ma Leaa, ma pa i baat paa ta utnaa. I ruk kaai u ra ruma na sel anun Leaa. Baa i pari, i ruk bulung u ra ruma na sel anun Raakel. 34 Raakel ia wapari wa a kum taabataaba na god maa, ma ia waruk taai u ra nuna kiki, baa i laana ki uni nate u ra kaamel, ma i ki baat pa diat. Lebaan i taakit pukpuku raap taa a kum utnaa u ra ruma na sel ma pa i baat paa ta utnaa. 35 Raakel i piri taan tamaana naa, “Anung tadaaru, koku u kaankaan karom iaau baa pa iaau tur u ra mugaana mataam, maa anung kalaang i um iaau.” Io, i baat papaa ma pa i baat paa ta utnaa.

36 Iaakob i kaankaan ma i pirpir dekdek karom Lebaan lenbi, “Aawa maa iaau paam aaka taai, ma woi na mangaana aakaina maa iaau paam taai mi, u lu murmur iaau uni? 37 Mi baa u aa baat pukpuku taa anung kum utnaa raap, aawa ma maa u baat paai ko ra num ruma? Ung taai bin namuga naa ra kum kakum ma ra kum kakung, kup diat ut diat a naagagoni baa woi na paan daar maa i takado.

38 “Iaau aa ki paa karom ui 20 kilaala ma. Anum kum sip ma ra kum me diat lalaaun wakwakaak ma diat babuta wakaak u ra nung binaboura. Pa iaau aan paa ta naat na muaana na sip kon ui. 39 Pa iaau lo taa ta wewagua karom ui baa ta kuaabaar na wewagua i aak doko taai, iaau ut iaau laana kiaanai. Baa te i raara, baa di walong paai u ra marum baa u ra keke, u nemi naa iaau ut ang baalui. 40 U ra bungbung na keke, a mage i raang aakaka iaau, ma u ra bungbung na marum iaau madiring ma pa iaau ininep wakaak. 41 I lenmi karom iaau u ra 20 kilaala raap baa iaau ki karom ui. U ra 14 na kilaala iaau papaam karom ui kup a ru natnatum, ma 6 na kilaala iaau papaam kup anung kum wewagua. Iaku ui, u puku anung wedok noina pakaan. 42 Iaku God anun tamaang i ki ungaai ma iaau, a God anun Aabaraam, ma a God anun Aaisaak. Baa gun pa in ki ungaai ma iaau, kuri un tula wa iaau ku ma ra pabono limaang. God ia babo anung kum mawaat ma ra dekdek na pinapaam baa iaau paami ma ra ru limaang, ma nabari u ra marum i taar a dekdek na pirpir karom ui.”

43 Lebaan i piri karom Iaakob lenbi, “A ru tabuan baa a ru natnatung, ma anundiaar kum naat kaai a kum taptabung. A kum wewagua kaai anung ut, io, a utnaa raap baa u watur akotoi, anung ut. Iaku pang paam ta utnaa kabina u ra ru natnatung ma ra kum taptabung baa diaar aa buta pa diat. 44 Io mi, daar a paam ta kunubu. Ma a kunubu maa in papaam lenbaa a wewapua kaapa naliwan karom daar.”

45 Io, Iaakob i lo paa ina waat ma i watur taai lenbaa a toro. 46 Ma i piri taa ra kum kakuna naa, “Muaat a lo ungaai a waatwaat urin.” Io, diat lo ungaai taa a kum waat, ma diat paam paa a aaim mai. Namur diat wangaan naa ra aaim maa. 47 Lebaan i waatung taa a waat na aaim maa baa Iegaar-Saadutaa, ma Iaakob i waatungi naa Gaaled.*Iegaar-Saadutaa a pirpir Aaraam, ma Gaaled a pirpir Ebraaio. Raa kukuraain diaar ku naa “waat na aaim na wewapua kaapa” 48 Lebaan i piri, “A waat na aaim mi in lenbaa a wewapua kaapa naliwan karom daar u ra bung mi.” Maa ia a kabina baa di waatungi naa Gaaled. 49 Di waatungi kaai naa Mispaa, †Mispaa a kukuraaina naa “turtur na ruma kup a tena binaboura” maa Lebaan i piri kaai naa, “A Tadaaru in babo daar u ra nundaar kinkini weraan. 50 Baa pa un waki wakaak a ru natnatung ma baa un taulaa ingen balet kon diaar, nuk paai, God in nunura a weweliman naliwan taan daar, baa pa te i ki ungaai ma daar.” 51 Lebaan i piri kaai karom Iaakob lenbi, “Bi ia a aaim ma bi ia a toro na waat. Iaau aa watur taai naliwan taan daar. 52 A aaim, ma a toro na waat mi diaar wewapua kaapa baa iaau pang waan likaai a aaim mi kup anum pakaana kupi ang baanaakaka ui iaai. Ma ui kaai pa un waan likaai a aaim mi ma ra toro na waat mi kup anung pakaana kupi un baanaakaka iaau iaai. 53 A God anun Aabaraam, ma a God anun Naaor, ma a God anu ra kum tamtamaandiat, in naagagon naliwan taan daar.”

Io, Iaakob i paam a weweliman u ra iaan God anun tamaana Aaisaak. 54 Ma i aak doko paa raa wewagua ma i wetabaar mai karom God, matira u ra kum taangaai. Ma i aaring Lebaan ma ra nuna taara baa diat raap diat a wangaan ungaai. Baa diat aa wangaan raap, diat inep paa balet matira.

55 U ra malaana kinalik, u ra bung namur taana, Lebaan i dum taa a papaa ra waa ra kum taptabuna, a ru natnatuna ma i pir wadaan ta diat ma i waan talili kon diat kup anuna taamaan.