A Koina Wewapua un Iesu Kaarisito
Ioaanes
i timui
A pirpir kaapa muga
Ioaanes ia raa ko ra 12 naat na wawer anun Iesu (babo Mt 4:21). I babo a kum utnaa baa Iesu i paami ma i walangoro anuna kum wawer. I timu a buk mi namur taa ra tula buk baa Maataio, Maarko ma Lukaa ditul timui. I timu a buk mi kabina maa i nemi naa daat a nunura Iesu ma daat a nurnur uni, ma un Iesu ku daat a lalaaun takum, babo Io 20:31.
Raa ngaala na utnaa baa Ioaanes i nem na wapua daat uni i lenbi: Iesu ia God ma ia a Natun God. U ra turpaai ra buk mi i pirpir kaapa un Iesu naa ia God ma narnaraap utbaai i ki ungaai ma God. I wapua daat kaai u ra kum utnaa na kakaian baa Iesu i paami, ma Ioaanes i waatung diat naa a kum wakilang, kabina maa diat walingtatunai naa Iesu ia God. Ioaanes i wapua daat kaai naa mongoro na taara pa diat nurnur un Iesu, a kum mukmuga anu ra taara Iudaia kaai pa diat nurnur.
A winawaan i ra buk Ioaanes:
A Pirpir i waan paat a muaana (1:1-18)
Ioaanes a Tena Baapitaaiso ma ra kum mugaana naat na wawer anun Iesu (1:19-51)
A pinapaam anun Iesu karom a taara (2:1–12:50)
A tintinip na wik ma ra minaat anun Iesu (13:1–19:42)
A tinur balet anun Iesu ko ra minaat (20:1-31)
Iesu i waan paat karom a kum naat na wawer irong Gaalilaia (21:1-25)
1
Iesu ia ut maa a Pirpir anun God
1 Narnaraap utbaai baa pa di waki utbaai a rakrakaan buaal, a Pirpir ia ki muga. A Pirpir i ki ungaai ma God, ma a Pirpir ia ut maa God. 2 Narnaraap utbaai i ki ungaai ma God. 3 U ra Pirpir ut, God i waki a kum utnaa raap, pa ta utnaa God i waki baa pa i waki ma ra Pirpir. 4 A lalaaun i ki uni, ma a lalaaun maa ia a kaapa anu ra taara raap. 5 A kaapa i baarabaara u ra baboto, ma a baboto pa i uwia laar paai.
6 God i tula wa raa muaana, a iaana Ioaanes. 7 I waan paat kupi in wewapua u ra kaapa, kupi a taara raap diat a nurnur uni. 8 Ia ut wakir a kaapa, i waan paat ku kupi in wewapua u ra kaapa. 9 Maa a kaapa lingtatuna baa i wakaapa a taara raap, in waan paat ma urin u ra rakrakaan buaal.
10 A Pirpir i ki u ra rakrakaan buaal. Ma u ra Pirpir di waki a rakrakaan buaal, iaku a taara u ra rakrakaan buaal pa diat babo lele paai. 11 I waan paat kup anuna taara, iaku maa anuna taara ut pa diat nemi. 12 Iaku, karom diat baa diat nemi, ma diat nurnur u ra iaana, i mulaaot pa diat kupi diat a kum natnatun God. 13 Wakir di waatung diat naa a kum natnatun God kabina u ra binabuta na wuna taara, baa u ra nemnem anun ta muaana taanga min napia. Pate, di buta diat ut u ra nion, u ra nemnem anun God.
14 A Pirpir i waan paat i muaana mulu, ma i ki naliwan taa miaat. Miaat aa babo taa anuna minamaar, a minamaar anun Natuna raa ot ku, baa i waan kon Tamaana, i teng ma ra maarmaari ma ra lingtatuna. 15 Ioaanes i wewapua kaapa uni ma i piri ma ra ngaala na ingaana lenbi, “Ia ut mi maa iaau wewapua muga uni naa, ‘Ia baa in murmur taang, i ngaala taang, maa ia ut i lalaaun muga taang.’ ” 16 I teng ma ra maarmaari, ma ko ra nuna ngaala na maarmaari, i wadaan daat ma ra mongoro na koina utnaa baa i waanwaan paat karom daat. 17 Un Moses, God i taar taa a kum Naagagon taan daat, iaku un Iesu Kaarisito i taar taa a maarmaari ma ra lingtatuna karom daat. 18 Pa te utbaai i babo taa God. Iaku raa Natuna ku, i ki ungaai ma Tamaana, i waiaa God karom daat.
Ioaanes a Tena Baapitaaiso i wapua a taara un Iesu
(Mt 3:1-12; Mk 1:1-8; Lk 3:1-18)
19 A kum mukmuga anu ra taara Iudaia taanga Ierusalem, diat tula wa a kum tena wetabaar, ma raa taara ko ra wuna taara Lewi,*A taara ko ra wuna taara Lewi diat laana papaam u ra ruma na wetabaar. karom Ioaanes kupi diat a tiri naa, “Woi ui?” 20 Ma Ioaanes wakir i pirpir baatbaati, i pirpir kaapa ut uni naa, “Wakir iaau Kaarisito.” 21 Diat tiri balet naa, “Woi ui? Ui Eliaas?” Ma i baalu diat naa, “Pate, wakir iaau Eliaas.” Diat tiri balet naa, “Ui a propet baa di piri naa in waan paat?” I baalu diat naa, “Pate.” 22 Namur diat piri taana naa, “Woi ui? Un wapua miaat kupi miaat a wapua diat baa diat tula wa miaat urin. Aawa maa un piri un ui ut?” 23 Ioaanes i baalu diat, “Iaau a muaana baa a propet Aaisaia i pirpir muga uni naa, ‘In ingaan raa i wewataai u ra bil na wanua lenbi: Muaat a paam kado a aakapi anu ra Tadaaru.’ ” Aais 40:3
24 A kum Parisaaio baa di tula wa diat karom Ioaanes, 25 diat tiri naa, “U piri naa, wakir ui Kaarisito, ma wakir kaai ui Eliaas, baa a propet, baa di piri naa in waan paat. Io, baa lenmaa, aawa kabina baa u baapitaaiso a taara?” 26 Ioaanes i baalu diat naa, “Iaau baapitaaiso muaat ma ra palaa, iaku raa kuri i tur naliwan taa muaat baa pa muaat nunura lelei. 27 Ia baa in murmur taang, i ngaala, ma iaau, iaau kinalik aakit taana.” 28 A kum utnaa mi i waan paat irong Betaania un raa papaara daanim Ioridaan, baa Ioaanes i baapitaaiso a taara iaai.
Iesu a Naat na Sip baa in maat u ra aakaina mangamangaan anu ra taara
29 Raa bung namur, Ioaanes i babo paa Iesu baa i waan waanwaan karomi, ma i piri naa, “Muaat baboi, a Naat na Sip anun God, ia baa in lo wa aakaina mangamangaan anu ra rakrakaan buaal. 30 Mi ut ia a muaana baa iaau wewapua muga uni naa, ‘A muaana baa in murmur taang, ia i ngaala aakit taang, maa ia lalaaun muga taang.’ 31 Iaau kaai namuga pa iaau nunurai. Iaku iaau baapitaaiso ma ra palaa kupi ang waiaa a muaana mi karom a taara Israael.”
32-33 Ma Ioaanes i piri naa, “Pa iaau nunurai naa woi maa a Kaarisito. Iaku God, baa i tula wa iaau kupi ang baapitaaiso ma ra palaa, i wapua iaau naa, ‘Un babo a Takado na Nion in waan pari ma in ki un raa muaana. Ma raa ia a muaana baa in baapitaaiso ma ra Takado na Nion.’ Ma iaau babo a Takado na Nion i waan pari taanginaanga u ra maawa, i welaar ma ra ina buna ma i ki taau nate un Iesu. 34 Iaau aa babo taa a utnaa mi i waan paat, ma iaau wewapua uni baa ia a Natun God.”
A kum mugaana naat na wawer anun Iesu
35 Raa bung talili, Ioaanes ma rudi ko ra nuna kum naat na wawer ditul tur balet matira. 36 Baa i babo paa Iesu i waan aakit ditul, i piri uni naa, “Baboi, a Naat na Sip anun God.”
37 Baa a ru naat na wawer diaar walangoro a pirpir maa, diaar murmur maut Iesu. 38 Baa Iesu i tur tapuku, i babo pa diaar baa diaar murmuri, ma i tiri diaar naa, “Aawa maa mur nemi?” Diaar baalu Iesu naa, “Raabi” (a kukuraaina naa Tena Wawer), “kuraa u ki awaai?” 39 Iesu i baalu diaar naa, “Mur waan urin kupi mur a baboi.” Io, diaar murmuri, ma diaar babo a pakaana baa Iesu i ki iaai. Ma baa ditul waan paat, ia waat na pakaana bung paa, ma ditul ki maku matira a kudulaana bung na maluraap maa.
40 Raa ko ra ru muaana baa diaar walangoro a pirpir anun Ioaanes ma diaar murmur Iesu, a iaana Aanderiaas, a tein Simon Petero. 41 A mugaana utnaa Aanderiaas i paami, i baat paa tenalik Simon, ma i wapuai naa, “Miaat aa baat paa a Mesaia!” (a kukuraaina baa Kaarisito).
42 Aanderiaas i ben paa Simon karom Iesu. Baa Iesu i baboi, i piri taana naa, “Ui Simon, a natun Ioaanes,†Ioaanes a tamaan Petero, wakir Ioaanes a Tena Baapitaaiso. din waatung a iaam baa Kepaas.” (U ra pirpir Grik di waatungi naa Petero, a kukuraaina ina waat.)
Iesu i wataa paa Pilipo ma Natanaael
43 Raa bung talili balet, Iesu i nem na winawaan urong Gaalilaia. I baraata paa Pilipo, ma i piri taana naa, “Un murmur iaau.” 44 Pilipo ia taangirong Betsaaida, a taamaan anun Aanderiaas ma Petero. 45 Pilipo i baat paa Natanaael, ma i wapuai naa, “Miaat aa baat paa a muaana baa Moses i pirpir muga taau uni u ra Buk na Naagagon, ma ia baa a kum propet kaai diat aa wewapua muga taau uni u ra nundiat kum timtimu, ia Iesu a te Naasaret, natun Iosep.”
46 Iaku Natanaael i baalui ku naa, “Naasaret! Lelawaai, ta koina utnaa ut in waan paat taangirong Naasaret?” Pilipo i baalui naa, “Un waan ku urin baa un baboi.” 47 Baa Iesu i babo paa Natanaael i waan paat karomi, i piri naa, “A te Israael mulu ut mi, pa i nunura warwaruga.” 48 Natanaael i tiri Iesu naa, “U nunura lelawaai iaau?” I baalui naa, “Baa Pilipo i ben pa ui urin, iaau aa babo muga wa ui baa kuraa u ki taau natudaangi ra in diwaai na fig.” 49 Natanaael i piri taana naa, “Tena wawer, ui a Natun God, ui a King anu ra taara Israael.” 50 Iesu i piri taana naa, “Lelawaai, u nurnur maraagaam baa iaau wapua ui naa u ki taau natudaangi ra in diwaai na fig? Namur un babo a kum ngaalangaala na utnaa aakit in waan paat, in ngaala ko ra utnaa mi u baboi.” 51 Iesu i piri balet naa, “Iaau pir a lingtatuna taa muaat, muaat a babo a maawa in tapaapa, ma a kum aangelo anun God diat a waanwaan tato ma diat a waanwaan pari karom a Natu ra Muaana.”