28
پُولُوسْ ذِي ثڭْزِيرْثْ ن مَالْثَا 
  1 أَوَارْنِي مَانْ أَيَا نفْهمْ، بلِّي ثَاڭْزِيرْثْ-أَ قَّارنْ أَسْ مَالْثَا.   2 إِبَارَّانِييّنْ إِنِّي ذِينْ إِزذْغنْ ڭِّينْ أَكِيذْنغْ مْلِيحْ أَطَّاسْ، أَمْ سِّيغنْ إِشْثْ ن ثْمسِّي ذ ثَامقّْرَانْثْ ؤُشَا ڒَاغَانْ أَنغْ مَارَّا غَارْسنْ، حِيمَا أَذْ نژْغڒْ مِينْزِي أَنْژَارْ ثُوغَا إِشَّاثْ أَطَّاسْ ؤُ ثُوغَا ثسْمضْ.   3 ؤُمِي ثُوغَا إِسّْمُونْ بُولُوسْ أَعُورِّيشْ ن إِكشْوَاضْ، إِسَّارْسْ إِ-ثنْ خْ ثْمسِّي، خنِّي س ڒحْمُو نِّي إِفّغْ-د إِجّْ ن ؤُفِيغَارْ ؤُشَا إِقّسْ أَسْ ذڭْ ؤُفُوسْ.   4 ؤُمِي ژْرِينْ إِبَارَّانِييّنْ أَقَا يُويڒْ ؤُفِيغَارْ غَارْ ؤُفُوسْ نّسْ، نَّانْ: ”أَذْ ثَاغْ بْنَاذمْ-أَ ذ أَقتَّاڒْ، وَارْ ث ثجِّي ’لَالَّا ڒْحقّْ‘ أَذْ إِدَّارْ، وَاخَّا إِنْجمْ-د زِي ڒبْحَارْ.“   5 مَاشَا بُولُوسْ إِزّرْزْ س ؤُفُوسْ نّسْ، إِمّنْضَارْ أَفِيغَارْ ذِي ثْمسِّي، بْڒَا مَا ذ أَسْ ثمْسَارْ ؤُڒَا ذ إِشْثْ ن ذْرُوشْثْ. ◘28:5 مك. 16:18؛ لك. 10:19.    6 مَاشَا نِيثْنِي ثُوغَا تّْرَاجَانْ أَذْ يُوفّْ ڒخْذنِّي ؤُشَا أَذْ إِوْضَا أَذْ إِمّثْ. مَاشَا ؤُمِي ژْرِينْ، أَوَارْنِي ڒَامِي رَاجَانْ أَطَّاسْ، بلِّي وَارْ ذ أَسْ ثمْسَارْ ؤُڒَا ذ إِشْثْ ن ڒْحَاجّثْ ثَاعفَّانْثْ، إِبدّڒْ ڒْهَارْذْ نْسنْ، نَّانْ، أَقَا-ث ذ إِجّْ ن أَربِّي. ◘28:6 ڒخ. 14:11.    
 7 ثُوغَا ذ جِّيهثْ نِّي إِيَّارنْ إِ يدْجَانْ ذ أَڭْڒَا ن إِجّْ ن ورْيَازْ ؤُمِي قَّارنْ بُوبْلِييُوسْ. نتَّا ثُوغَا ذ أَزدْجِيفْ ن ثڭْزِيرْثْ، إِسّْنوْجُو أَنغْ س ڒْخَارْ ثْڒَاثَا ن وُوسَّانْ ذِي ثَادَّارْثْ نّسْ.   8 بَابَاسْ ن بُوبْلِييُوسْ ثُوغَا ذَايسْ ثِيمسِّي ذ ڒحْرِيقْ. ذَايسْ إِجّْ ن ڒحْڒَاشْ ن ثقّْرِينْثْ. يُوذفْ بُولُوسْ غَارسْ، إِژُّودْجْ، إِسَّارْسْ خَاسْ أَفُوسْ ؤُشَا إِسّْڭنْفَا إِ-ث.   9 ؤُمِي إِمْسَارْ مَانْ أَيَا، ؤُسِينْ-د غَارسْ إِنّغْنِي ن ثڭْزِيرْثْ إِنِّي ثُوغَا غَارْ إِدْجَا إِمهْڒَاشْ ؤُشَا تّْوَاسّْڭنْفَانْ.   10 كَارْمنْ خَانغْ إِنَا س وَاطَّاسْ ن شَّانْ. ؤُمِي نْرُوحْ نْبحَّارْ سّنِّي، وْشِينْ أَنغْ مِينْ ثُوغَا نحْوَاجْ.   
أَوَاضْ ن بُولُوسْ غَارْ رُومَا 
  11 أَوَارْنِي ثڒْثْ ن إِيُورنْ نْرُوحْ، نْبحَّارْ ذڭْ إِجّْ ن ؤُغَارَّابُو زِي إِسْكَانْذَارِييَّا إِ إِسّعْذُونْ ڒْمشْثَا ذِي ثڭْزِيرْثْ، ثُوغَا خَاسْ أَرْشَامْ ن ’ثشْنِيوِينْ‘.   12 ؤُمِي د-نِيوضْ غَارْ سِيرَاڭُوسَا، نقِّيمْ ذِينْ ثْڒَاثَا ن وُوسَّانْ.   13 سّنِّي نْذُورْ ؤُشَا نِيوضْ-د غَارْ رِيخِييُومْ. أَوَارْنِي إِجّْ ن وَاسّْ إِكَّارْ-د ؤُسمِّيضْ ن ثْشَارْمِينْ ؤُشَا نِيوضْ-د ذڭْ إِجّْ ن ڒْمِيجَاڒْ ن ثْنَاينْ ن وُوسَّانْ غَارْ بُوثِييُولِي، إِشْثْ ن ثنْذِينْثْ ذِي إِطَالْيَا.   14 ذِينِّي إِ نُوفَا ثَاوْمَاثْ نِّي زَّايْنغْ إِتَّارنْ أَذْ كِيذْسنْ نقِّيمْ، ؤُشَا نقِّيمْ أَكِيذْسنْ سبْعَا ن وُوسَّانْ. خنِّي نْرُوحْ غَارْ رُومَا.   15 ؤُمِي سْڒِينْ ثَاوْمَاثْ ذِي رُومَا خْ ؤُمدُّورْ نّغْ، ؤُسِينْ-د حِيمَا أَذْ كِيذْنغْ مّڒْقَانْ ذڭْ وَازَّايْ ؤُمِي قَّارنْ ’أَبِييُوسْ فُورُوسْ‘ ؤُ غَارْ ’ثْڒَاثَا ن ثْحُونَا‘. ؤُمِي ثنْ إِژْرَا بُولُوسْ، إِشكَّارْ أَربِّي ؤُشَا إِتّْوَاشجّعْ.   
 16 ؤُمِي د-نِيوضْ غَارْ رُومَا، إِوْشَا ڒْقبْطَانْ خْ مْيَا تّسْرِيحْ إِ بُولُوسْ مَاحنْذْ أَذْ إِزْذغْ مَانِي إِخْسْ نتَّا، أَكْ-ذ إِجّْ ن ؤُعسَّاسْ ونِّي ث إِ غَا إِحْضَانْ. ◘28:16 ڒخ. 24:23؛ 27:3.    
أَمڒْقِي ن بُولُوسْ أَكْ-ذ وُوذَاينْ ذِي رُومَا 
  17 أَوَارْنِي ثْڒَاثَا ن وُوسَّانْ إِڒَاغَا بُولُوسْ إِ إِمْشنّْعنْ ن وُوذَاينْ. أَڒَامِي مُوننْ، إِنَّا أَسنْ:  
”أَ إِرْيَازنْ ثَاوْمَاثْ، وَاخَّا نشّْ وَارْ ڭِّيغْ ؤُڒَا ذ إِشْثْ ن ڒْحَاجّثْ ضِيدّْ إِ ڒْڭنْسْ نِيغْ ضِيدّْ إِ شَّارِيعَا ن ڒجْذُوذْ إِنُو، أَقَا تّْوَاسلّْمغْ ذ أَمحْبُوسْ زِي ؤُرْشَالِيمْ ذڭْ إِفَاسّنْ ن إِرُومَانِييّنْ. ◘28:17 ڒخ. 24:12؛ 25:8.    18 أَوَارْنِي ڒَامِي ذ أَيِي بقّْشنْ، ثُوغَا خْسنْ أَذْ أَيِي أَرْخُونْ مِينْزِي وَارْ ذَايِي ؤُفِينْ ؤُڒَا ذ إِشْثْ ن ڒْحَاجّثْ ثسّْذَاهدْجْ ڒْموْثْ.   19 مَاشَا ؤُمِيعكّْسنْ وُوذَاينْ خْ مَانْ أَيَا، س ؤُغِيڒْ خَافِي أَذْ سّْڭعّْذغْ دّعْوثْ إِنُو غَارْ قَايْصَارْ، مَاشَا بْڒَا مَا أَذْ غَارِي يِيڒِي إِجّْ ن ؤُشثْشِي خْ ڒْڭنْسْ إِنُو.   20 خْ سِّيبّثْ-أَ تَّارغْ حِيمَا أَذْ كنِّيوْ ژَترغْ ؤُشَا أَذْ كِيومْ سِّيوْڒغْ. مِينْزِي ذِي سِّيبّثْ ن ؤُسِيثمْ ن إِسْرَائِيل، أَقَا أَيِي شَارْفغْ س سّْنسْڒثْ-أَ.“ ◘28:20 إِرْم. 14:8؛ 17:13؛ ڒخ. 23:6؛ 24:21.    21 مَاشَا نِيثْنِي نَّانْ أَسْ: ”وَارْ خَاكْ نطِّيفْ شَا ثِيبْرَاثِينْ زِي يَاهُوذِييَّا ؤُشَا ؤُڒَا ذ إِجّْ ن ثَاوْمَاثْ وَارْ د-يُوسِي ذَا وِي إِنَّانْ نِيغْ إِسِّيوْڒنْ خَاكْ س شَا ن ڒْعِيبْ.   22 مَاشَا نشِّينْ نخْسْ أَذْ زَّايكْ نْسڒْ مِينْ ثتّْوَاڒِيذْ، مِينْزِي زِي جِّيهثْ ن ثبْرِيذْثْ-أَ، أَقَا نسّنْ بلِّي تّْعكّْسنْ ت مَانِي مَا.“   
 23 نِيثْنِي مْعَاهَاذنْ أَكِيذسْ خْ إِجّْ ن وَاسّْ، ؤُشَا مُوننْ. أَطَّاسْ إِ-د-يُوسِينْ غَارْ ومْشَانْ مَانِي إِزدّغْ. نتَّا ثُوغَا إِتّْفسَّارْ أَسنْ ثَاڭلْذِيثْ ن أَربِّي، أَمْ إِشهّذْ ؤُ يَارزُّو أَذْ ثنْ إِسّقْنعْ زِي جِّيهثْ ن يَاسُوع، زِي شَّارِيعَا ن مُوسَا ؤُ زڭْ إِنَابِييّنْ، زِي ڒفْجَارْ أَڒَامِي ذ ثَامذِّيثْ. ◘28:23 أَمز. 3:15؛ 22:18؛ 26:4؛ 49:10؛ أَعَوذ. 18:15؛ 2 صم. 7:12؛ إِزهد. 132:11؛ إِشا. 4:2؛ 7:14؛ 9:5؛ 40:10؛ إِرْم. 23:5؛ 33:14؛ حِز. 34:23؛ 37:24؛ دَان. 9:24؛ مِيخَا 7:20.    24 شَا تّْوَاسّْقنْعنْ س وَاوَاڒنْ نّسْ، مَاشَا إِنّغْنِي وَارْ تّْوَاسّْقنْعنْ شَا. ◘28:24 ڒخ. 17:4.    25 نِيثْنِي فّْغنْ خَاسْ أَمْ وَارْ د-ؤُسِينْ أَكْ-ذ وَايَاوْيَا. خنِّي إِنَّا أَسنْ بُولُوسْ عَاذْ أَوَاڒْ-أَ: ”س ڒْحقّْ إِسِّيوڒْ أَرُّوحْ إِقدّْسنْ خْ ؤُقمُّومْ ن إِشَاعْيَا إِ ڒجْذُوذْ نْومْ، إِنَّا:   
 26 ’رُوحْ غَارْ ڒْڭنْسْ-أَ، إِنِي أَسنْ:  
’س ؤُسدْجِي أَذْ ثسْڒمْ،  
وَارْ ثْفهّممْ،  
س ثْمُوغْڒِي أَذْ ثخْزَارمْ،  
وَارْ ثتّْوِيڒِيمْ، ◘28:26 إِشا. 6:9-10؛ حِز. 12:2؛ مت. 13:14؛ مك. 4:12؛ لك. 8:10؛ يُوح. 12:40؛ رُوم. 11:8.    
 27 مِينْزِي ؤُڒْ ن ڒْڭنْسْ-أَ أَقَا إِذْوڒْ إِقْسحْ،  
إِمزُّوغنْ نْسنْ سّْضقْڒنْ ثنْ إِ ؤُسدْجِي،  
ؤُ ثِيطَّاوِينْ نْسنْ قّْننْ ثنْثْ،  
مَاحنْذْ وَارْ تّْوِيڒِينْ س ثِيطَّاوِينْ نْسنْ،  
وَارْ تّسْڒِينْ س إِمزُّوغنْ نْسنْ،  
وَارْ فهّمنْ س وُوڒْ نْسنْ،  
أَڒَامِي وَارْ غَارِي ذكّْوِيڒنْ  
ؤُشَا أَذْ أَسنْ غْفَارغْ.‘ ◘28:27 إِشا. 6:9-10.    
 28 مَانْ أَيَا إِتّْخصَّا أَذْ ثسّْنمْ: أَرقَّاسْ ن ؤُسنْجمْ-أَ ن أَربِّي أَقَا إِتّْوَاسّكّْ-د إِ ڒڭْنُوسْ ؤُشَا ؤُڒَا ذ نِيثْنِي أَذْ غَارسْ سْڒنْ.“   29 أَوَارْنِي ڒَامِي إِنَّا مَانْ أَيَا، فّْغنْ وُوذَاينْ، أَمْ ثُوغَا تّمْشُوبُّوشنْ جَارْ أَسنْ أَطَّاسْ.   
 30 بُولُوسْ إِشْرَا إِشْثْ ن ثَادَّارْثْ، إِخدْجصْ إِ-ت س يِيخفْ نّسْ، إِزدّغْ ذَايسْ ثْنَاينْ ن إِسڭّْوُوسَا. ثُوغَا إِتَّارحَّابْ س مَارَّا إِنِّي ثُوغَا غَارسْ د-إِتَّاسنْ،   31 إِتّْبَارّحْ س ثْڭلْذِيثْ ن أَربِّي، إِسّڒْمَاذْ خْ سِيذِيثْنغْ يَاسُوع لْمَاسِيحْ س بْطَايْطَايْ ؤُ بْڒَا مَا ثتّْوَاسّْبدّْ ؤُڒَا ذ إِشْثْ ن ثْعنْكْرِيفْثْ.   
◘28:5 28:5 مك. 16:18؛ لك. 10:19.
◘28:6 28:6 ڒخ. 14:11.
◘28:16 28:16 ڒخ. 24:23؛ 27:3.
◘28:17 28:17 ڒخ. 24:12؛ 25:8.
◘28:20 28:20 إِرْم. 14:8؛ 17:13؛ ڒخ. 23:6؛ 24:21.
◘28:23 28:23 أَمز. 3:15؛ 22:18؛ 26:4؛ 49:10؛ أَعَوذ. 18:15؛ 2 صم. 7:12؛ إِزهد. 132:11؛ إِشا. 4:2؛ 7:14؛ 9:5؛ 40:10؛ إِرْم. 23:5؛ 33:14؛ حِز. 34:23؛ 37:24؛ دَان. 9:24؛ مِيخَا 7:20.
◘28:24 28:24 ڒخ. 17:4.
◘28:26 28:26 إِشا. 6:9-10؛ حِز. 12:2؛ مت. 13:14؛ مك. 4:12؛ لك. 8:10؛ يُوح. 12:40؛ رُوم. 11:8.
◘28:27 28:27 إِشا. 6:9-10.