٢٨
پُولُوسْ ذِي ثڭْزِيرْثْ ن مَالْثَا
١ أَوَارْنِي مَانْ أَيَا نفْهمْ، بلِّي ثَاڭْزِيرْثْ-أَ قَّارنْ أَسْ مَالْثَا. ٢ إِبَارَّانِييّنْ إِنِّي ذِينْ إِزذْغنْ ڭِّينْ أَكِيذْنغْ مْلِيحْ أَطَّاسْ، أَمْ سِّيغنْ إِشْثْ ن ثْمسِّي ذ ثَامقّْرَانْثْ ؤُشَا ڒَْاغَانْ أَنغْ مَارَّا غَارْسنْ، حِيمَا أَذْ نژْغڒْ مِينْزِي أَنْژَارْ ثُوغَا إِشَّاثْ أَطَّاسْ ؤُ ثُوغَا ثسْمضْ. ٣ ؤُمِي ثُوغَا إِسّْمُونْ بُولُوسْ أَعُورِّيشْ ن إِكشْوَاضْ، إِسَّارْسْ إِ-ثنْ خْ ثْمسِّي، خنِّي س ڒحْمُو نِّي إِفّغْ-د إِجّْ ن ؤُفِيغَارْ ؤُشَا إِقّسْ أَسْ ذڭْ ؤُفُوسْ. ٤ ؤُمِي ژْرِينْ إِبَارَّانِييّنْ أَقَا يُويڒْ ؤُفِيغَارْ غَارْ ؤُفُوسْ نّسْ، نَّانْ: ”أَذْ ثَاغْ بْنَاذمْ-أَ ذ أَقتَّاڒْ، وَارْ ث ثجِّي ’لَالَّا ڒْْحقّْ‘ أَذْ إِدَّارْ، وَاخَّا إِنْجمْ-د زِي ڒبْحَارْ.“ ٥ مَاشَا بُولُوسْ إِزّرْزْ س ؤُفُوسْ نّسْ، إِمّنْضَارْ أَفِيغَارْ ذِي ثْمسِّي، بْڒَا مَا ذ أَسْ ثمْسَارْ ؤُڒَا ذ إِشْثْ ن ذْرُوشْثْ. 28:‏5 مك. 16‏:‏18؛ لك. 10‏:‏19. ٦ مَاشَا نِيثْنِي ثُوغَا تّْرَاجَانْ أَذْ يُوفّْ ڒخْذنِّي ؤُشَا أَذْ إِوْضَا أَذْ إِمّثْ. مَاشَا ؤُمِي ژْرِينْ، أَوَارْنِي ڒَْامِي رَاجَانْ أَطَّاسْ، بلِّي وَارْ ذ أَسْ ثمْسَارْ ؤُڒَا ذ إِشْثْ ن ڒْْحَاجّثْ ثَاعفَّانْثْ، إِبدّڒْ ڒْْهَارْذْ نْسنْ، نَّانْ، أَقَا-ث ذ إِجّْ ن أَربِّي. 28:‏6 ڒخ. 14‏:‏11.
٧ ثُوغَا ذ جِّيهثْ نِّي إِيَّارنْ إِ يدْجَانْ ذ أَڭْڒَا ن إِجّْ ن ورْيَازْ ؤُمِي قَّارنْ بُوبْلِييُوسْ. نتَّا ثُوغَا ذ أَزدْجِيفْ ن ثڭْزِيرْثْ، إِسّْنوْجُو أَنغْ س ڒْْخَارْ ثْڒَاثَا ن وُوسَّانْ ذِي ثَادَّارْثْ نّسْ. ٨ بَابَاسْ ن بُوبْلِييُوسْ ثُوغَا ذَايسْ ثِيمسِّي ذ ڒحْرِيقْ. ذَايسْ إِجّْ ن ڒحْڒَاشْ ن ثقّْرِينْثْ. يُوذفْ بُولُوسْ غَارسْ، إِژُّودْجْ، إِسَّارْسْ خَاسْ أَفُوسْ ؤُشَا إِسّْڭنْفَا إِ-ث. ٩ ؤُمِي إِمْسَارْ مَانْ أَيَا، ؤُسِينْ-د غَارسْ إِنّغْنِي ن ثڭْزِيرْثْ إِنِّي ثُوغَا غَارْ إِدْجَا إِمهْڒَاشْ ؤُشَا تّْوَاسّْڭنْفَانْ. ١٠ كَارْمنْ خَانغْ إِنَا س وَاطَّاسْ ن شَّانْ. ؤُمِي نْرُوحْ نْبحَّارْ سّنِّي، وْشِينْ أَنغْ مِينْ ثُوغَا نحْوَاجْ.
 
أَوَاضْ ن بُولُوسْ غَارْ رُومَا
١١ أَوَارْنِي ثڒْثْ ن إِيُورنْ نْرُوحْ، نْبحَّارْ ذڭْ إِجّْ ن ؤُغَارَّابُو زِي إِسْكَانْذَارِييَّا إِ إِسّعْذُونْ ڒْْمشْثَا ذِي ثڭْزِيرْثْ، ثُوغَا خَاسْ أَرْشَامْ ن ’ثشْنِيوِينْ‘. ١٢ ؤُمِي د-نِيوضْ غَارْ سِيرَاڭُوسَا، نقِّيمْ ذِينْ ثْڒَاثَا ن وُوسَّانْ. ١٣ سّنِّي نْذُورْ ؤُشَا نِيوضْ-د غَارْ رِيخِييُومْ. أَوَارْنِي إِجّْ ن وَاسّْ إِكَّارْ-د ؤُسمِّيضْ ن ثْشَارْمِينْ ؤُشَا نِيوضْ-د ذڭْ إِجّْ ن ڒْْمِيجَاڒْ ن ثْنَاينْ ن وُوسَّانْ غَارْ بُوثِييُولِي، إِشْثْ ن ثنْذِينْثْ ذِي إِطَالْيَا. ١٤ ذِينِّي إِ نُوفَا ثَاوْمَاثْ نِّي زَّايْنغْ إِتَّارنْ أَذْ كِيذْسنْ نقِّيمْ، ؤُشَا نقِّيمْ أَكِيذْسنْ سبْعَا ن وُوسَّانْ. خنِّي نْرُوحْ غَارْ رُومَا. ١٥ ؤُمِي سْڒِينْ ثَاوْمَاثْ ذِي رُومَا خْ ؤُمدُّورْ نّغْ، ؤُسِينْ-د حِيمَا أَذْ كِيذْنغْ مّڒْقَانْ ذڭْ وَازَّايْ ؤُمِي قَّارنْ ’أَبِييُوسْ فُورُوسْ‘ ؤُ غَارْ ’ثْڒَاثَا ن ثْحُونَا‘. ؤُمِي ثنْ إِژْرَا بُولُوسْ، إِشكَّارْ أَربِّي ؤُشَا إِتّْوَاشجّعْ.
١٦ ؤُمِي د-نِيوضْ غَارْ رُومَا، إِوْشَا ڒْْقبْطَانْ خْ مْيَا تّسْرِيحْ إِ بُولُوسْ مَاحنْذْ أَذْ إِزْذغْ مَانِي إِخْسْ نتَّا، أَكْ-ذ إِجّْ ن ؤُعسَّاسْ ونِّي ث إِ غَا إِحْضَانْ. 28:‏16 ڒخ. 24‏:‏23؛ 27‏:‏3.
 
أَمڒْقِي ن بُولُوسْ أَكْ-ذ وُوذَاينْ ذِي رُومَا
١٧ أَوَارْنِي ثْڒَاثَا ن وُوسَّانْ إِڒَاغَا بُولُوسْ إِ إِمْشنّْعنْ ن وُوذَاينْ. أَڒَامِي مُوننْ، إِنَّا أَسنْ:
 
أَ إِرْيَازنْ ثَاوْمَاثْ، وَاخَّا نشّْ وَارْ ڭِّيغْ ؤُڒَا ذ إِشْثْ ن ڒْْحَاجّثْ ضِيدّْ إِ ڒْْڭنْسْ نِيغْ ضِيدّْ إِ شَّارِيعَا ن ڒجْذُوذْ إِنُو، أَقَا تّْوَاسلّْمغْ ذ أَمحْبُوسْ زِي ؤُرْشَالِيمْ ذڭْ إِفَاسّنْ ن إِرُومَانِييّنْ. 28:‏17 ڒخ. 24‏:‏12؛ 25‏:‏8. ١٨ أَوَارْنِي ڒَْامِي ذ أَيِي بقّْشنْ، ثُوغَا خْسنْ أَذْ أَيِي أَرْخُونْ مِينْزِي وَارْ ذَايِي ؤُفِينْ ؤُڒَا ذ إِشْثْ ن ڒْْحَاجّثْ ثسّْذَاهدْجْ ڒْْموْثْ. ١٩ مَاشَا ؤُمِيعكّْسنْ وُوذَاينْ خْ مَانْ أَيَا، س ؤُغِيڒْ خَافِي أَذْ سّْڭعّْذغْ دّعْوثْ إِنُو غَارْ قَايْصَارْ، مَاشَا بْڒَا مَا أَذْ غَارِي يِيڒِي إِجّْ ن ؤُشثْشِي خْ ڒْْڭنْسْ إِنُو. ٢٠ خْ سِّيبّثْ-أَ تَّارغْ حِيمَا أَذْ كنِّيوْ ژَترغْ ؤُشَا أَذْ كِيومْ سِّيوْڒغْ. مِينْزِي ذِي سِّيبّثْ ن ؤُسِيثمْ ن إِسْرَائِيل، أَقَا أَيِي شَارْفغْ س سّْنسْڒثْ-أَ.“ 28:‏20 إِرْم. 14‏:‏8؛ 17‏:‏13؛ ڒخ. 23‏:‏6؛ 24‏:‏21. ٢١ مَاشَا نِيثْنِي نَّانْ أَسْ: ”وَارْ خَاكْ نطِّيفْ شَا ثِيبْرَاثِينْ زِي يَاهُوذِييَّا ؤُشَا ؤُڒَا ذ إِجّْ ن ثَاوْمَاثْ وَارْ د-يُوسِي ذَا وِي إِنَّانْ نِيغْ إِسِّيوْڒنْ خَاكْ س شَا ن ڒْْعِيبْ. ٢٢ مَاشَا نشِّينْ نخْسْ أَذْ زَّايكْ نْسڒْ مِينْ ثتّْوَاڒِيذْ، مِينْزِي زِي جِّيهثْ ن ثبْرِيذْثْ-أَ، أَقَا نسّنْ بلِّي تّْعكّْسنْ ت مَانِي مَا.“
٢٣ نِيثْنِي مْعَاهَاذنْ أَكِيذسْ خْ إِجّْ ن وَاسّْ، ؤُشَا مُوننْ. أَطَّاسْ إِ-د-يُوسِينْ غَارْ ومْشَانْ مَانِي إِزدّغْ. نتَّا ثُوغَا إِتّْفسَّارْ أَسنْ ثَاڭلْذِيثْ ن أَربِّي، أَمْ إِشهّذْ ؤُ يَارزُّو أَذْ ثنْ إِسّقْنعْ زِي جِّيهثْ ن يَاسُوع، زِي شَّارِيعَا ن مُوسَا ؤُ زڭْ إِنَابِييّنْ، زِي ڒفْجَارْ أَڒَامِي ذ ثَامذِّيثْ. 28:‏23 أَمز. 3‏:‏15؛ 22‏:‏18؛ 26‏:‏4؛ 49‏:‏10؛ أَعَوذ. 18‏:‏15؛ 2 صم. 7‏:‏12؛ إِزهد. 132‏:‏11؛ إِشا. 4‏:‏2؛ 7‏:‏14؛ 9‏:‏5؛ 40‏:‏10؛ إِرْم. 23‏:‏5؛ 33‏:‏14؛ حِز. 34‏:‏23؛ 37‏:‏24؛ دَان. 9‏:‏24؛ مِيخَا 7‏:‏20. ٢٤ شَا تّْوَاسّْقنْعنْ س وَاوَاڒنْ نّسْ، مَاشَا إِنّغْنِي وَارْ تّْوَاسّْقنْعنْ شَا. 28:‏24 ڒخ. 17‏:‏4. ٢٥ نِيثْنِي فّْغنْ خَاسْ أَمْ وَارْ د-ؤُسِينْ أَكْ-ذ وَايَاوْيَا. خنِّي إِنَّا أَسنْ بُولُوسْ عَاذْ أَوَاڒْ-أَ: ”س ڒْْحقّْ إِسِّيوڒْ أَرُّوحْ إِقدّْسنْ خْ ؤُقمُّومْ ن إِشَاعْيَا إِ ڒجْذُوذْ نْومْ، إِنَّا:
 
٢٦ ’رُوحْ غَارْ ڒْْڭنْسْ-أَ، إِنِي أَسنْ:
’س ؤُسدْجِي أَذْ ثسْڒمْ،
وَارْ ثْفهّممْ،
س ثْمُوغْڒِي أَذْ ثخْزَارمْ،
وَارْ ثتّْوِيڒِيمْ، 28:‏26 إِشا. 6‏:‏9‏-‏10؛ حِز. 12‏:‏2؛ مت. 13‏:‏14؛ مك. 4‏:‏12؛ لك. 8‏:‏10؛ يُوح. 12‏:‏40؛ رُوم. 11‏:‏8.
٢٧ مِينْزِي ؤُڒْ ن ڒْْڭنْسْ-أَ أَقَا إِذْوڒْ إِقْسحْ،
إِمزُّوغنْ نْسنْ سّْضقْڒنْ ثنْ إِ ؤُسدْجِي،
ؤُ ثِيطَّاوِينْ نْسنْ قّْننْ ثنْثْ،
مَاحنْذْ وَارْ تّْوِيڒِينْ س ثِيطَّاوِينْ نْسنْ،
وَارْ تّسْڒِينْ س إِمزُّوغنْ نْسنْ،
وَارْ فهّمنْ س وُوڒْ نْسنْ،
أَڒَامِي وَارْ غَارِي ذكّْوِيڒنْ
ؤُشَا أَذْ أَسنْ غْفَارغْ.‘ 28:‏27 إِشا. 6‏:‏9‏-‏10.
 
٢٨ مَانْ أَيَا إِتّْخصَّا أَذْ ثسّْنمْ: أَرقَّاسْ ن ؤُسنْجمْ-أَ ن أَربِّي أَقَا إِتّْوَاسّكّْ-د إِ ڒڭْنُوسْ ؤُشَا ؤُڒَا ذ نِيثْنِي أَذْ غَارسْ سْڒنْ.“ ٢٩ أَوَارْنِي ڒَْامِي إِنَّا مَانْ أَيَا، فّْغنْ وُوذَاينْ، أَمْ ثُوغَا تّمْشُوبُّوشنْ جَارْ أَسنْ أَطَّاسْ.
 
٣٠ بُولُوسْ إِشْرَا إِشْثْ ن ثَادَّارْثْ، إِخدْجصْ إِ-ت س يِيخفْ نّسْ، إِزدّغْ ذَايسْ ثْنَاينْ ن إِسڭّْوُوسَا. ثُوغَا إِتَّارحَّابْ س مَارَّا إِنِّي ثُوغَا غَارسْ د-إِتَّاسنْ، ٣١ إِتّْبَارّحْ س ثْڭلْذِيثْ ن أَربِّي، إِسّڒْمَاذْ خْ سِيذِيثْنغْ يَاسُوع لْمَاسِيحْ س بْطَايْطَايْ ؤُ بْڒَا مَا ثتّْوَاسّْبدّْ ؤُڒَا ذ إِشْثْ ن ثْعنْكْرِيفْثْ.

٢٨:٥ 28:‏5 مك. 16‏:‏18؛ لك. 10‏:‏19.

٢٨:٦ 28:‏6 ڒخ. 14‏:‏11.

٢٨:١٦ 28:‏16 ڒخ. 24‏:‏23؛ 27‏:‏3.

٢٨:١٧ 28:‏17 ڒخ. 24‏:‏12؛ 25‏:‏8.

٢٨:٢٠ 28:‏20 إِرْم. 14‏:‏8؛ 17‏:‏13؛ ڒخ. 23‏:‏6؛ 24‏:‏21.

٢٨:٢٣ 28:‏23 أَمز. 3‏:‏15؛ 22‏:‏18؛ 26‏:‏4؛ 49‏:‏10؛ أَعَوذ. 18‏:‏15؛ 2 صم. 7‏:‏12؛ إِزهد. 132‏:‏11؛ إِشا. 4‏:‏2؛ 7‏:‏14؛ 9‏:‏5؛ 40‏:‏10؛ إِرْم. 23‏:‏5؛ 33‏:‏14؛ حِز. 34‏:‏23؛ 37‏:‏24؛ دَان. 9‏:‏24؛ مِيخَا 7‏:‏20.

٢٨:٢٤ 28:‏24 ڒخ. 17‏:‏4.

٢٨:٢٦ 28:‏26 إِشا. 6‏:‏9‏-‏10؛ حِز. 12‏:‏2؛ مت. 13‏:‏14؛ مك. 4‏:‏12؛ لك. 8‏:‏10؛ يُوح. 12‏:‏40؛ رُوم. 11‏:‏8.

٢٨:٢٧ 28:‏27 إِشا. 6‏:‏9‏-‏10.