٢
ثَاسْڒِيثْ إِغْضَارنْ
١ يُوسَا-د غَارِي وَاوَاڒْ ن سِيذِي، إِنَّا: ٢ ”ؤُيُورْ، بَارّحْ ذڭْ ؤُمزُّوغْ ن ؤُرْشَالِيمْ، إِنِي: ’أَمُّو إِ إِقَّارْ سِيذِي: نشّْ تّْخَارَّاصغْ ذَايمْ، ذِي ثْمخْسِيوْثْ إِشوَّارنْ ن ثمْژِي نّمْ، خْ ثَايْرِي ن وُوسَّانْ ن ثْنخْضَابْثْ نّمْ، ؤُمِي د أَيِي د-ثضْفَارذْ ذِي ڒخْڒَا، ذِي ثمُّورْثْ ثَامسُّوشِيثْ. ٣ إِسْرَائِيل ثُوغَا ذ أَمْقدّسْ إِ سِيذِي، ثَامزْوَارُوثْ ن صَّابثْ نّسْ. مَارَّا وِي زَّايسْ إِشّنْ، إِدَّاكّْوَاڒْ ذَايسْ ڒْْعِيبْ،  إِوْضَا-د خَاسنْ ڒْْغَارْ، أَمُّو إِ إِقَّارْ سِيذِي.‘ “
٤ ”سْڒمْ إِ وَاوَاڒْ ن سِيذِي، كنِّيوْ زِي ثَادَّارْثْ ن يَاعْقُوبْ، ذ مَارَّا ڒَْادْجَاثْ ن ثَادَّارْثْ ن إِسْرَائِيل. ٥ أَمُّو إِ إِقَّارْ سِيذِي: ’مَانْ ڒْْغشّْ نِّي ذَايِي ؤُفِينْ ڒجْذُوذْ نْومْ أَڒَامِي خَافِي حيّْضنْ ؤُشَا ضْفَارنْ لْ-أَصْنَامْ إِبطّْڒنْ ؤُشَا ذوْڒنْ سِيمَانْثْ نْسنْ ذِي ڒْبَاطڒْ، 2:‏5 مِيخَا 6‏:‏3، 4 ٦ وَارْ سّقْسِينْ: مَانِي إِدْجَا سِيذِي، ونِّي ذ أَنغْ د-إِسُّوفّْغنْ زِي مِيصْرَا، ونِّي ذ أَنغْ إِسّشْننْ أَبْرِيذْ ذِي ڒخْڒَا، خْ إِشْثْ ن ثمُّورْثْ ن ڒخْڒَا ذ إِخنْذْرَاقْ، خْ إِشْثْ ن ثمُّورْثْ ن ڒَْاژَاغْ ذ ثِيڒِي ن ڒْْموْثْ، خْ إِشْثْ ن ثمُّورْثْ وَارْ خَاسْ إِعْذُو ؤُڒَا ذ إِجّْ ؤُ وَارْ ذَايسْ إِزْذِيغْ ؤُڒَا ذ إِجّْ ن بْنَاذمْ؟ ٧ نشّْ إِوْيغْ كنِّيوْ غَارْ إِشْثْ ن ثمُّورْثْ إِسّغْمَاينْ حِيمَا أَذْ زَّايسْ ثشّمْ ڒْْغِيدْجثْ ذ ڒْْخَارْ. مَاشَا ؤُمِي ذِينْ ثِيوْضمْ، ثسّْخمْجمْ ثَامُّورْثْ إِنُو ؤُ ثَارِّيمْ ثَاسْغَارْثْ إِنُو ذ جّْعِيفشْثْ. ٨ إِكهَّاننْ وَارْ سّقْسِينْ: مَانِي إِدْجَا سِيذِي؟، ؤُشَا إِنِّي ثُوغَا إِحطَّانْ شَّارِيعَا وَارْ ذ أَيِي سِّيننْ ؤُ إِمكْسَاونْعدُّونْ-د خَافِي ؤُ إِنَابِييّنْ تّْنَابّنْ س بَاعَالْ ؤُشَا ضْفَارنْ مِينْ وَارْ إِنفّْعنْ. 2:‏8 ’إِمكْسَاونْ‘ - نِيغْ ’إِنِيتْشَانْ‘.  2:‏8 رُوم. 2‏:‏20 ٩ س ؤُيَا نشّْ أَذْ أَرْنِيغْ أَذْ مْشُوبّْشغْ أَكِيذْومْ، ؤُڒَا أَكْ-ذ إِحنْجِيرنْ ن إِحنْجِيرنْ نْومْ أَذْ مْشُوبّْشغْ، أَمُّو إِ إِقَّارْ سِيذِي.‘ “
 
١٠ ”ژْوَامْ غَارْ ثڭْزِيرِينْ ن أَيْثْ ن كِيتِّيمْ، أَقَا سكّمْ إِرقَّاسنْ غَارْ قِيذَارْ، بيْثمْ ؤُشَا خْزَارمْ مْلِيحْ، مَا إِمْسَارْعمَّارْصْ أَمْ مَانْ أَيَا! 2:‏10 ’كِيتِّيمْ‘ - إِخْسْ أَذْ يِينِي ’قُوبْرُوسْ‘. ’قِيذَارْ‘ - إِشْثْ ن جِّيهثْ ن جّْوَايهْ ن ثمُّورْثْ ن وعْرَابنْ. ١١ مَاعمَّارْصْ إِبدّڒْ شَا ن ڒْْڭنْسْ إِربِّيثنْ نّسْ، وَاخَّا وَارْ دْجِينْ ذ إِربِّيثنْ؟ ڒْْڭنْسْ إِنُو مَاشَا إِوْشَا ڒْْعزّْ نّسْ ذڭْ ومْشَانْ ن مِينْ وَارْ إِنفّْعنْ. 2:‏11 إِزهد. 106‏:‏20 ١٢ إِڒِيمْ ذ إِڭْنَاونْ خْ مَانْ أَيَا، كنِّيوْ أَ إِجنْوَانْ، ڭّْوذمْ، نْخڒْعمْ أَڒْ طَّارْفْ، أَمُّو إِ إِقَّارْ سِيذِي. 2:‏12 أَعَوذ. 32‏:‏1؛ إِشا. 1‏:‏2 ١٣ مَاغَارْ ڒْْڭنْسْ إِنُو إِڭَّا ثْنَاينْ ن ڒعْيُوبْ: نشّْ، ڒْْعُونْصَارْ ن وَامَانْ إِدَّارنْ، أَقَا سمْحنْ ذَايسْ مَاحنْذْ أَذْ غْزَانْ أَنُوثنْ إِ يِيخفْ نْسنْ، أَنُوثنْ س ثَازّشْثْ إِ إِخْوَانْ زڭْ وَامَانْ.2:‏13 إِزْڒِي 4‏:‏15؛ إِرْم. 17‏:‏13 ١٤ مَا إِسْرَائِيل ذ إِسْمغْ نِيغْ ذ إِجّْ إِتّْوَارُو ذ إِسْمغْ ذِي ثَادَّارْثْ؟ مَايمِّي إِذْوڒْ إِ زَّارْذثْ خنِّي؟ ١٥ سّْبُوعْرُوثنْ خَاسْ وَايْرَاذنْ إِمژْيَاننْ، ڭِّينْ أَذْ سْڒنْ إِ ثْمِيجَّا نْسنْ. نِيثْنِي أَرِّينْ ثَامُّورْثْ نّسْ ذ إِشْثْ ن ڒْْقشْعثْ ن ؤُنخْڒِيعْ ثِيندَّامْ نّسْ تّْوَاسّْشمْضنْثْ أَڒَامِي وَارْ إِقِّيمْ إِزدّغْ ذَايْسنْثْ ؤُڒَا ذ إِجّْ. 2:‏15 إِشا. 5‏:‏29؛ إِرْم. 4‏:‏7 ١٦ عَاذْ حفّنْ أَيْثْ ن نُوفْ ذ ثَاحْفَانِيسْ أَشقُّوفْ ن ؤُزدْجِيفْ نّشْ. ١٧ مَا وَارْ ثڭِّيذْ شَا مَانَاوْيَا إِ يِيخفْ نّمْ، مِينْزِي شمْ ثْسمْحذْ ذِي سِيذِي، أَربِّي نّمْ أَمْ نتَّا إِنْذحْ إِ شمْ ذڭْ وبْرِيذْ؟“
 
١٨ ”ڒخُّو، مِينْ ذِينْ جَارْ أَمْ ذ جَارْ وبْرِيذْ ن مِيصْرَا مَاحنْذْ أَذْ ثسْوذْ ذِينْ أَمَانْ زِي شِيخُورْ، زڭْ إِغْزَارْ ذ أَبَارْشَانْ؟ مِينْ جَارْ أَمْ ذ جَارْ وبْرِيذْ ن أَشُّورْ أَڒَامِي ذِينْ إِ غَا ثسْوذْ أَمَانْ ن إِغْزَارْ ن لْفُورَاطْ؟ 2:‏18 ’شِيخُورْ‘ - وَانِيثَا ذ إِسمْ نّغْنِي ذڭْ ومْشَانْ ن ’نِيلْ‘. شِيخُورْ إِخْسْ أَذْ يِينِي ’أَبَارْشَانْ‘، مِينْزِي إِغْزَارْ ن نِيلْ إِذْوڒْ ذ أَبَارْشَانْ زِي سِّيبّثْ ن ؤُبدْجَاعْ ذ ؤُبَارْيُوضْ إِ ذَايسْ إِدْجَانْ.  2:‏18 إِشا. 31‏:‏1 ١٩ ثُوعفّْنَا نّمْ أَذْ شكْ ثَاربَّا ؤُ إِبْرِيذنْ ن ؤُودَّارْ نّمْ أَذْ شمْ عَاقْبنْ. سّنْ ؤُ خْزَارْ، مَامّشْ وَارْ إِحْڒِي ؤُ مشْحَاڒْ يَارْزڭْ أَقَا ثْسمْحذْ ذِي سِيذِي، أَربِّي نّمْ، ؤُ وَارْ زَّايِي ثتّڭّْوذذْ، أَمُّو إِ إِقَّارْ سِيذِي إِنُو، سِيذِي ن ڒْْعسْكَارَاثْ.“ 2:‏19 إِشا. 3‏:‏9؛ حُوش. 5‏:‏5
 
٢٠ ”أَطَّاسْ زڭْ وَامِي ثَارْژِيذْ أَزَايْڒُو نّمْ، ثْشَارّْڭذْ إِشذِّييّنْ نّمْ. شمْ ثنِّيذْ: ’وَارْ خْسغْ أَذْ أَشْ سخَّارغْ!‘ مِينْزِي خْ كُوڒْ ڒْْڭعّْذثْ يُوعْڒَانْ ؤُ سَاذُو كُوڒْ ثَاشجَّارْثْ ثَازِيزَاوْثْ ثُوضَارذْ أَمْ ثمْغَارْثْ ن فَارْقْ-شّْغڒْ. 2:‏20 ’ثَاشجَّارْثْ‘ - نِيغْ ’أَدَّاڭْ‘ (’إِدَّاڭنْ‘). ٢١ نشّْ مَاشَا ثُوغَا ژُّوغْ شمْ ذ ثَازَايَارْثْ ثَاحُورِّيثْ، ذ زَّارِيعثْ إِشْنَانْ أَطَّاسْ. مَامّشْ ثْذوْڒذْ غَارْ ثْسضْوِينْ ن ثْزَايَارْثْ ن ڒخْڒَا ثَابَارَّانشْثْ؟ 2:‏21 ؤُف. 15‏:‏17؛ إِزهد. 44‏:‏3؛ 80‏:‏9 ٢٢ وَاخَّا ثسِّيرْذذْ إِخفْ نّمْ س لِّيخِييَّا ؤُشَا ثَارْنِيذْ أَسْرَايْ س صَّابُونْ، عَاذْ أَذْ ثقِّيمْ ڒْْمُوعْصِييّثْ نّمْ زَّاثْ إِ وُوذمْ إِنُو، أَمُّو إِ إِقَّارْ سِيذِي إِنُو، سِيذِي.“ 2:‏22 أَيُوبْ 9‏:‏30
٢٣ ”مَامّشْ ثْزمَّارذْ أَذْ ثِينِيذْ: ’نشّْ وَارْ تّْوَاسّْخمْجغْ شَا، نشّْ وَارْ ضْفَارغْ شَا ’إِبَاعْلنْ!‘ خْزَارْ غَارْ وبْرِيذْ نّمْ ذِي ثغْزُورْثْ، عْقڒْ مِينْ ثڭِّيذْ، شمْ ذ ثَاڒْغمْثْ ثفْسُوسْ ثتَّازّڒْ، ثنِّي إِتّمْخَارْوَاضنْ ذڭْ إِبْرِيذنْ نّسْ! ٢٤ أَقَا-ت ذ ثَاغْيُوتْشْ ن ڒخْرَا، إِنُّومنْ ذِي ڒخْڒَا، ثنِّي إِتّْشمَّانْ أَرِّيحْ ذڭْ ونْژَارْ نّسْ ؤُمِي ثْحَاجْ. وِي ت إِ غَا إِسّْبدّنْ ذِي نّشْوثْ نّسْ؟ قَاعْ وِي ت يَارزُّونْ وَارْ إِحْذِيجْ أَذْ إِسِّيحڒْ إِخفْ نّسْ، أَذْ ت يَافْ ذڭْ ؤُيُورْ ن نّشْوثْ نّسْ. ٢٥ حْضَا وَارْ إِتِّيڒِي ؤُضَارْ نّمْ بْڒَا ثِيسِيڒَا ؤُڒَا ثْمِيجَّا نّمْ وَارْ ثتِّيژغْ س ؤُفَاذِي! شمْ مَاشَا ثقَّارذْ: ’وَارْ خَاسْ نسِّيوِيڒْ،عمَّارْصْ! مَاغَارْ نشّْعشْقغْ ذِي مِيدّنْ، خْسغْ أَذْ ؤُيُورغْ أَوَارْنِي أَسنْ!‘ “
٢٦ ”أَمْ ؤُخوَّانْ إِنّحْصڒْ إِسضْحَا، أَمُّو إِ غَا سضْحَانْ إِنِّي ن ثَادَّارْثْ ن إِسْرَائِيل، نِيثْنِي ذ إِجدْجِيذنْ نْسنْ ذ ڒْْحُوكَّامْ نْسنْ ذ إِكهَّاننْ نْسنْ ذ إِنَابِييّنْ نْسنْ. ٢٧ نِيثْنِي قَّارنْ إِ ؤُكشُّوضْ: ’شكْ ذ بَابَا!‘، ؤُ إِ وژْرُو: شكْ ثجِّيذْ أَيِي-د!، مَاغَارْ نِيثْنِي وْشِينْ أَيِي س وعْرُورْ، وَارْ إِدْجِي س ؤُغمْبُوبْ، مَاشَا ذِي ڒحْصَارثْ نْسنْ قَّارنْ: ’كَّارْ، سنْجمْ أَنغْ!‘ ٢٨ مَانِي دْجَانْ ڒخُّو إِربِّيثنْ نّشْ، إِنِّي ثڭِّيذْ إِ يِيخفْ نّشْ؟ أجّْ إِ-ثنْ أَذْ د-كَّارنْ، مَاڒَا زمَّارنْ أَذْ شكْ فكّنْ غَارْ ڒْْوقْثْ ن ڒحْصَارثْ نّشْ، مَاغَارْ إِربِّيثنْ نْومْ أَمْ لْعَاذَاذْ ن ثْندَّامْ نّشْ، أَ يَاهُوذَا!“ 2:‏28 إِشا. 2‏:‏8؛ إِرْم. 11‏:‏13
٢٩ ”مَايمِّي أَكِيذِي ثمْشُوبُّوشمْ كنِّيوْ؟ كنِّيوْ مَارَّا ثتّْعدَّامْ خَافِي، أَمُّو إِ إِقَّارْ سِيذِي. ٣٠ خْ بَاطڒْ إِ وْثِيغْ إِحنْجِيرنْ نْومْ، وَارْ جِّينْ إِخفْ نْسنْ أَذْ أَريّْضنْ. سِّيفْ نْومْ إِشَّا إِنَابِييّنْ نْومْ أَمْ وَايْرَاذْ إِغَارّْصنْ. 2:‏30 إِشا. 1‏:‏5؛ إِرْم. 5‏:‏3 ٣١ أَ كنِّيوْ، أَ جِّيڒْ ن يِيضَا، حْضَامْ أَوَاڒْ ن سِيذِي. مَا ثُوغَا أَيِي ذ ڒخْڒَا إِ إِسْرَائِيل، نِيغْ ذ ثَامُّورْثْ ن ثَادْجسْثْ ذ ثَابَارْشَانْثْ؟ مَايمِّي خنِّي إِقَّارْ ڒْْڭنْسْ إِنُو: ’أَقَا نشِّينْ ننُّوفْصڒْ زَّايكْ، وَارْ إِ د غَاركْ نذِّيكّْوِيڒْ عَاذْ‘؟ 2:‏31 مت. 23‏:‏26‏-‏39 ٣٢ مَا أَذْ ثتُّو ثعْزَارشْثْ ثَالْوِيزْثْ نّسْ نِيغْ أَذْ ثتُّو ثسْڒِيثْ ثَاحزَّامْثْ نّسْ إِزوّْقنْ؟ وَاخَّا أَمنِّي إِ ذ أَيِي إِتُّو ڒْْڭنْسْ إِنُو أَطَّاسْ ن وُوسَّانْ بْڒَا ڒحْسَابْ. 2:‏32 إِرْم. 3‏:‏21 ٣٣ مشْحَاڒْ ثسّْنذْ مْلِيحْ أَذْ ثَارْزُوذْ أَبْرِيذْ ن ثَايْرِي؟ س ؤُيَا إِ ثسّْڒمْذذْ ذِي إِبْرِيذنْ نّمْ ثِيمسْڒَايِينْ ثِيعفَّانِينْ إِ يِيخفْ نّمْ. ٣٤ ؤُڒَا ذڭْ ؤُبحْرُورْ ن وَارُّوضْ نّمْ ؤُفِينْ إِذَامّنْ ن ڒعْمُورَاثْ إِضعْفنْ إِزْذِيڭنْ، إِنِّي وَارْ ثمْنِيعذْ ؤُمِي ؤُشَارنْ ثُوذْرِينْ، وَاهْ، زِي سِّيبّثْ ن مَارَّا مَانْ أَيَا أَقَا إِمْسَارْ. 2:‏34 ’زِي سِّيبّثْ ن مَارَّا مَانْ أَيَا‘ - إِذَامّنْ وَارْ ؤُزِّيڒنْ شَا ؤُمِي طّْفنْ إِشفَّارنْ نِيغْ إِخوَّاننْ ذِي إِسْرَائِيل ؤُشَا نْغِينْ ثنْ، مَاشَا إِذَامّنْ ؤُزّْڒنْ ؤُمِي نْغِينْ إِنَابِييّنْ ن سِيذِي (خْزَارْ 2 إِج. 21‏:16 ؤُ 2 إِج. 24‏:4). ثُوغَا أَيْثْ ن إِسْرَائِيل ذ إِخوَّاننْ ذ إِذَارْغَاڒنْ ؤُمِي عبْذنْ لَاصْنَامْ إِفنَّانْ، وَارْ إِدْجِي أَربِّي إِ إِدْجَانْ إِ ڒبْذَا.  2:‏34 أَمب. 11‏:‏9 ٣٥ ؤُشَا عَاذْ ثقَّارذْ: ’س ثِيذتّْ، نشّْ ذ ثَامزْذَاڭْثْ، أَقَا أَغْضَابْ نّسْ إِحيّذْ خَافِي!‘ خْزَارْ، نشّْ أَذْ كِيمْ شَارّْعغْ، مِينْزِي ثقَّارذْ: ’نشّْ وَارْ ڭِّيغْ دّْنُوبْ!‘ ٣٦ مَايمِّي ثتّڭّْوْجذْ أَطَّاسْ ؤُشَا ثْبدّْڒذْ ڒبْذَا أَبْرِيذْ نّمْ؟ ؤُڒَا ثَامُّورْثْ ن مِيصْرَا أَذْ شمْ ثشْمثْ، أَمْ مَامّشْ إِ ذ أَمْ ثشْمثْ أَشُّورْ. ٣٧ ؤُڒَا سّنِّي أَذْ ثڭّْوجذْ س إِفَاسّنْ نّمْ خْ ؤُزدْجِيفْ، مَاغَارْ سِيذِي إِنْضَارْ مَارَّا إِنِّي خْ ثتّشْڒذْ، أَڒَامِي وَارْ إِتِّيڒِي أَيَا ؤُڒَا أَكِيذْسنْ.“
 
 

٢:٥ 2:‏5 مِيخَا 6‏:‏3، 4

٢:٨ 2:‏8 ’إِمكْسَاونْ‘ - نِيغْ ’إِنِيتْشَانْ‘.

٢:٨ 2:‏8 رُوم. 2‏:‏20

٢:١٠ 2:‏10 ’كِيتِّيمْ‘ - إِخْسْ أَذْ يِينِي ’قُوبْرُوسْ‘. ’قِيذَارْ‘ - إِشْثْ ن جِّيهثْ ن جّْوَايهْ ن ثمُّورْثْ ن وعْرَابنْ.

٢:١١ 2:‏11 إِزهد. 106‏:‏20

٢:١٢ 2:‏12 أَعَوذ. 32‏:‏1؛ إِشا. 1‏:‏2

٢:١٣ 2:‏13 إِزْڒِي 4‏:‏15؛ إِرْم. 17‏:‏13

٢:١٥ 2:‏15 إِشا. 5‏:‏29؛ إِرْم. 4‏:‏7

٢:١٨ 2:‏18 ’شِيخُورْ‘ - وَانِيثَا ذ إِسمْ نّغْنِي ذڭْ ومْشَانْ ن ’نِيلْ‘. شِيخُورْ إِخْسْ أَذْ يِينِي ’أَبَارْشَانْ‘، مِينْزِي إِغْزَارْ ن نِيلْ إِذْوڒْ ذ أَبَارْشَانْ زِي سِّيبّثْ ن ؤُبدْجَاعْ ذ ؤُبَارْيُوضْ إِ ذَايسْ إِدْجَانْ.

٢:١٨ 2:‏18 إِشا. 31‏:‏1

٢:١٩ 2:‏19 إِشا. 3‏:‏9؛ حُوش. 5‏:‏5

٢:٢٠ 2:‏20 ’ثَاشجَّارْثْ‘ - نِيغْ ’أَدَّاڭْ‘ (’إِدَّاڭنْ‘).

٢:٢١ 2:‏21 ؤُف. 15‏:‏17؛ إِزهد. 44‏:‏3؛ 80‏:‏9

٢:٢٢ 2:‏22 أَيُوبْ 9‏:‏30

٢:٢٨ 2:‏28 إِشا. 2‏:‏8؛ إِرْم. 11‏:‏13

٢:٣٠ 2:‏30 إِشا. 1‏:‏5؛ إِرْم. 5‏:‏3

٢:٣١ 2:‏31 مت. 23‏:‏26‏-‏39

٢:٣٢ 2:‏32 إِرْم. 3‏:‏21

٢:٣٤ 2:‏34 ’زِي سِّيبّثْ ن مَارَّا مَانْ أَيَا‘ - إِذَامّنْ وَارْ ؤُزِّيڒنْ شَا ؤُمِي طّْفنْ إِشفَّارنْ نِيغْ إِخوَّاننْ ذِي إِسْرَائِيل ؤُشَا نْغِينْ ثنْ، مَاشَا إِذَامّنْ ؤُزّْڒنْ ؤُمِي نْغِينْ إِنَابِييّنْ ن سِيذِي (خْزَارْ 2 إِج. 21‏:16 ؤُ 2 إِج. 24‏:4). ثُوغَا أَيْثْ ن إِسْرَائِيل ذ إِخوَّاننْ ذ إِذَارْغَاڒنْ ؤُمِي عبْذنْ لَاصْنَامْ إِفنَّانْ، وَارْ إِدْجِي أَربِّي إِ إِدْجَانْ إِ ڒبْذَا.

٢:٣٤ 2:‏34 أَمب. 11‏:‏9