25
أَبَارّحْ س لْمنْفَا ذِي بَابِيلْ
أَوَاڒْ نِّي د-يُوسِينْ غَارْ إِرْمِييَا خْ مَارَّا ڒْڭنْسْ ن يَاهُوذَا، ذڭْ ؤُسڭّْوَاسْ وِيسّْ أَربْعَا ن يَاهُويَاقِيمْ، مِّيسْ ن يُوشِييَا، أَجدْجِيذْ ن يَاهُوذَا. ثُوغَا-ث ذ أَسڭّْوَاسْ أَمزْوَارُو ن نابُوخَاذْرَاصَّارْ، أَجدْجِيذْ ن بَابِيلْ. إِنَّا ؤُنَابِي إِرْمِييَا أَوَاڒْ-أَ إِ مَارَّا ڒْڭنْسْ ن يَاهُوذَا ؤُ إِ مَارَّا إِمزْذَاغْ ن ؤُرْشَالِيمْ، إِنَّا: ”زڭْ ؤُسڭّْوَاسْ وِيسّْ ثْڒطَّاشْ ن يُوشِييَا، مِّيسْ ن أَمُونْ، أَجدْجِيذْ ن يَاهُوذَا، أَڒْ أَسّْ-أَ، أَقَا إِ يِيجّْ ن ڒْمِيجَّاڒْ ن ثْڒَاثَا ؤُ-عِيشْرِينْ ن إِسڭّْوُوسَا، يُوسَا-د غَارِي وَاوَاڒْ ن سِيذِي ؤُ نشّْ ثُوغَا سَّاوَاڒغْ أَكِيذْومْ، وَاهْ، زڭْ ؤُمزْوَارُو ثُوغَا نشّْ سَّاوَاڒغْ أَكِيذْومْ، مَاشَا كنِّيوْ وَارْ ثسْڒِيمْ شَا. سِيذِي إِسّكّْ-د عَاوذْ مَارَّا إِمْسخَّارنْ نّسْ، إِنَابِييّنْ، زڭْ ؤُمزْوَارُو إِسّكّْ إِ-ثنْ-د، مَاشَا كنِّيوْ وَارْ ثسْڒِيمْ ؤُ وَارْ ثوْشِيمْ شَا أَمزُّوغْ نْومْ حِيمَا أَذْ ثسْڒمْ. 25:‏4 إِرْم. 7‏:‏13، 25؛ 11‏:‏7، 8،10؛ 13‏:‏10، 11؛ 16‏:‏12؛ 17‏:‏23؛ 18‏:‏12؛ 19‏:‏15؛ 22‏:‏21 نِيثْنِي نَّانْ: ’ذوْڒمْ-د، كُوڒْ  إِجّْ زڭْ وبْرِيذْ نّسْ أَعفَّانْ ؤُ زِي ثُوعفّْنَا ن ثْمڭَّا نْومْ ؤُشَا زذْغمْ ذِي ثمُّورْثْ نِّي ذ أَومْ إِوْشَا سِيذِي ؤُ إِ ڒجْذُوذْ نْومْ زِي ڒبْذَا إِ ڒبْذَا قَاعْ. 25:‏5 2 إِج. 17‏:‏13؛ إِرْم. 18‏:‏11؛ 35‏:‏15؛ يُون. 3‏:‏8 وَارْ تّْرَادَّافمْ إِربِّيثنْ نّغْنِي حِيمَا أَذْ أَسنْ ثْعبْذمْ ؤُ أَذْ أَسنْ ثْبنْذْقمْ. وَارْ ذ أَيِي سعَّارمْ س ثْمڭَّا ن إِفَاسّنْ نْومْ، مَاحنْذْ وَارْ ذ أَومْ تّڭّغْ ڒْغَارْ.‘ مَاشَا كنِّيوْ وَارْ غَارِي ثسْڒِيمْ شَا، أَمُّو إِ إِقَّارْ سِيذِي، أَڒَامِي ذ أَيِي ثسْعَارمْ س ثْمڭَّا ن إِفَاسّنْ نْومْ، إِ ثْخسَّارْثْ نْومْ.“
”س ؤُيَا، أَمُّو إِ إِقَّارْ سِيذِي ن ڒْعسْكَارَاثْ: ’مِينْزِي كنِّيوْ وَارْ ثسْڒِيمْ شَا غَارْ وَاوَاڒنْ إِنُو، خْزَارْ، س ؤُيَا أَذْ ڭّغْ أَذْ أَوْيغْ مَارَّا ڒَادْجَاثْ زِي شَّامَالْ، أَمُّو إِ إِقَّارْ سِيذِي، ؤُڒَا ذ نابُوخَاذْرَاصَّارْ، أَجدْجِيذْ ن بَابِيلْ، أَمْسخَّارْ إِنُو. نشّْ أَذْ ثنْ سِّيوْضغْ خْ ثمُّورْثْ-أَ ؤُ خْ إِمزْذَاغْ نّسْ ؤُ خْ مَارَّا ڒڭْنُوسْ إِ ذ أَسْ د-إِنّْضنْ ؤُشَا أَذْ ثنْ حَارّْمغْ إِ ؤُثحِّي. نشّْ أَذْ ثنْ ڭّغْ ذ إِشْثْ ن ڒْقشْعثْ ن ؤُنخْڒِيعْ ذ ثْسضْحَاشْثْ ؤُڒَا ذ ڒْخِيرْبَاثْ إِ ڒبْذَا. 25:‏9 إِرْم. 19‏:‏8 10 نشّْ أَذْ زَّايْسنْ كّْسغْ ڒْحسّْ ن ڒفْرَاحثْ ذ ڒْحسّْ ن وَارْشَاقْ، ثْمِيجَّا ن مُوڒَايْ ذ ثْمِيجَّا ن ثسْڒِيثْ، دّْرِيزْ ن يژْرَا ن ثْسِيرْثْ ؤُڒَا ذ ثْفَاوْثْ ن ڒفْنَارْ. 25:‏10 إِشا. 24‏:‏7؛ إِرْم. 7‏:‏34؛ 16‏:‏9؛ حِز. 26‏:‏13 11 ثَامُّورْثْ-أَ مَارَّا أَذْ ثذْوڒْ ذ ڒْخِيرْبثْ ؤُڒَا ذ إِشْثْ ن ڒْقشْعثْ ن ؤُنخْڒِيعْ، ؤُ ڒڭْنُوسْ-أَ أَذْ سخَّارنْ أَجدْجِيذْ ن بَابِيلْ، سبْعِينْ ن إِسڭّْوُوسَا.
12 خْمِي غَا عْذُونْ سبْعِينْ ن إِسڭّْوُوسَا نِّي، خنِّي أَذْ خڒْفغْ زڭْ ؤُجدْجِيذْ ن بَابِيلْ ذ ڒْڭنْسْ نِّي خْ ڒْمُوعْصِييّثْ نْسنْ، أَمُّو إِ إِقَّارْ سِيذِي، ؤُڒَا خْ ثمُّورْثْ ن إِكَالْذَانِييّنْ. نشّْ أَذْ ت أَرّغْ ذ إِشْثْ ن ثمُّورْثْ إِتّْوَاردّْدْجنْ إِ ڒبْذَا. 25:‏12 2 إِم. 36‏:‏22؛ عِز. 1‏:‏1؛ إِرْم. 29‏:‏10؛ دَان. 9‏:‏2 13 نشّْ أَذْ د-سّهْوِيغْ خْ ثمُّورْثْ نِّي مَارَّا أَوَاڒنْ إِنُو نِّي خَاسْ نِّيغْ، مَارَّا مِينْ يُورِينْ ذڭْ وذْلِيسْ إِتّْوَانّْضنْ، مِينْ إِنبَّا إِرْمِييَا خْ مَارَّا ڒڭْنُوسْ. 14 مَاغَارْ ؤُڒَا ذ نِيثْنِي، وَاهْ، نِيثْنِي، أَذْعبّْذنْ إِ وَاطَّاسْ ن ڒڭْنُوسْ ذ إِجدْجِيذنْ إِمقّْرَاننْ، ؤُشَا أَمُّو نشّْ أَذْ زَّايْسنْ خڒْفغْ عْلَاحْسَابْ ثِيمڭَّا نْسنْ ؤُ عْلَاحْسَابْ ڒْخذْمثْ ن إِفَاسّنْ نْسنْ.‘ “ 25:‏14 إِرْم. 27‏:‏7
 
ڒْكَاسْ ن وغْضَابْ ن سِيذِي
15 ”مَاغَارْ أَمُّو إِ ذ أَيِي إِنَّا سِيذِي، أَربِّي ن إِسْرَائِيل: ’كْسِي ڒْكَاسْ-أَ ن بِينُو ن وسْعَارْ زڭْ ؤُفُوسْ إِنُو ؤُ أوْشْ إِ-ث إِ مَارَّا ڒڭْنُوسْ مَانِي شكْ إِ غَا سّكّغْ، حِيمَا أَذْ سْونْ، 25:‏15 إِرْم. 13‏:‏12 16 مَاحنْذْ أَذْ سْونْ، أَذْ ميّْڒنْ سَّا غَارْ ذَا، أَذْ ذوْڒنْ تّْبُوهْڒُوينْ زِي سِّيبّثْ ن سِّيفْ نِّي د غَا سّكّغْ جَارْ أَسنْ.‘ “
 
17 أَوَارْنِي ؤُيَا كْسِيغْ ڒْكَاسْ زڭْ ؤُفُوسْ ن سِيذِي، وْشِيغْ ث إِ مَارَّا ڒڭْنُوسْ، مَانِي إِ ذ أَيِي إِسّكّْ سِيذِي:
18 ... إِ ؤُرْشَالِيمْ ذ ثْندَّامْ ن يَاهُوذَا، إِ إِجدْجِيذنْ نّسْ ذ ڒْحُوكَّامْ نّسْ، حِيمَا أَذْ ثنْ أَرّغْ ذ ڒْخِيرْبثْ، ذ إِشْثْ ن ڒْقشْعثْ ن ؤُنخْڒِيعْ ذ ثْسضْحَاشْثْ ؤُڒَا ذ نّعْڒثْ، أَمْ ثدْجَا أَسّْ-أَ،
19 ... إِ فِيڒْعُونْ، أَجدْجِيذْ ن مِيصْرَا، إِ ؤُمْسخَّارنْ نّسْ، ڒْحُوكَّامْ نّسْ ؤُ إِ مَارَّا ڒْڭنْسْ نّسْ، 25:‏19 إِرْم. 46
20 ... إِ ؤُبَارُّو ن عْڒَامْ كُوڒْ  إِبَارَّانِييّنْ
... إِ إِجدْجِيذنْ ن ثمُّورْثْ نْ عُوصْ
... إِ مَارَّا إِجدْجِيذنْ ن ثمُّورْثْ ن إِفِيلِيسْطِينِييّنْ، إِ أَشْقَالُونْ، غَازَّا، عَاقْرُونْ ؤُ إِ مَارَّا مِينْ إِقِّيمنْ زِي أَشْذُوذْ، 25:‏20 إِرْم. 47‏:‏4‏-‏7
21 ... إِ إِذُومْ، مُوآبَ ذ أَيْثْ ن عَامُّونْ، 25:‏21 إِرْم. 48؛ 49‏:‏1‏-‏22
22 ... إِ مَارَّا إِجدْجِيذنْ ن صُورْ، إِ مَارَّا إِجدْجِيذنْ ن صِيذُونْ ؤُ إِ إِجدْجِيذنْ ن ثڭْزِيرِينْ خْ ؤُجمَّاضْ ن ڒبْحَارْ، 25:‏22 إِرْم. 47‏:‏4
23 ... إِ ذَاذَانْ، ثَايْمَا، بُوزْ ذ مَارَّا إِنِّي إِتّْحفَّانْ أَشُوَّافْ غَارْ طّْرُوفَا، 25:‏23 لَاوِي 19‏:‏27؛ 21‏:‏5؛ إِرْم. 9‏:‏25؛ إِرْم. 49‏:‏8، 32
24 ... إِ مَارَّا إِجدْجِيذنْ ن ثمُّورْثْ ن وعْرَابنْ ؤُ إِ مَارَّا إِجدْجِيذنْ ن عْڒَامْ كُوڒْ إِبَارَّانِييّنْ نِّي إِزدّْغنْ ذِي ڒخْڒَا، 25:‏24 إِرْم. 49‏:‏31
25 ... إِ مَارَّا إِجدْجِيذنْ ن زِيمْرِي، ؤُ إِ مَارَّا إِجدْجِيذنْ ن عِيلَامْ ؤُ إِ مَارَّا إِجدْجِيذنْ ن مَاذَايْ، 25:‏25 إِرْم. 49‏:‏34
26 ... إِ مَارَّا إِجدْجِيذنْ ن شَّامَالْ، إِنِّي يُوذْسنْ ذ يِينِّي إِڭّْوجنْ، إِجّنْ أَوَارْنِي إِ ونّغْنِي،
... إِ مَارَّا ثِيڭلْذِيوِينْ ن دُّونشْثْ إِ إِدْجَانْ خْ وُوذمْ ن ثمُّورْثْ،
ؤُشَا أَوَارْنِي أَسنْ مَارَّا أَذْ إِسُو ؤُجدْجِيذْ ن شِيشَاكْ، إِخْسْ أَذْ يِينِي بَابِيلْ.
27 ”أَذْ أَسنْ ثِينِيذْ: ’أَمُّو إِ إِقَّارْ سِيذِي ن ڒْعسْكَارَاثْ، أَربِّي ن إِسْرَائِيل: سْومْ، سْشَارمْ، عُوقّمْ، وْضَامْ ؤُ وَارْ ثكَّارمْ عَاذْ زَّاثْ إِ سِّيفْ إِ د غَا سّكّغْ جَارْ أَومْ.‘ 28 خْمِي غَا أَڭِينْ أَذْ كْسِينْ ڒْكَاسْ زڭْ ؤُفُوسْ نّشْ مَاحنْذْ أَذْ ث سْونْ، خنِّي إِنِي أَسنْ: ’أَمُّو إِ إِقَّارْ سِيذِي ن ڒْعسْكَارَاثْ: أَذْ ثسْومْ س ؤُغِيڒْ! 29 مَاغَارْ خْزَارْ، ذِي ثنْذِينْثْ إِ خْ إِتّْوَابَارّحْ س يِيسمْ إِنُو، أَذْ بْذِيغْ س ڒْغَارْ. مَا أَذْ ذَايْومْ ڭّنْ أَمْ تّڭّنْ أَكْ-ذ إِمزْذَاڭنْ؟ كنِّيوْ وَارْ تّْوَاحسْبنْ ذ إِمزْذَاڭنْ، مَاغَارْ أَذْ ڒَاغِيغْ إِ سِّيفْ ضِيدّْ إِ مَارَّا إِمزْذَاغْ ن ثمُّورْثْ، أَمُّو إِ إِقَّارْ سِيذِي ن ڒْعسْكَارَاثْ.‘ “ 25:‏29 1 بُط. 4‏:‏17
 
30 ”أَذْ خَاسنْ ثْنبِّيذْ مَارَّا أَوَاڒنْ-أَ ؤُشَا أَذْ ذ أَسنْ ثِينِيذْ: ’سِيذِي أَذْ د-إِزهَّارْ زِي سنّجْ ؤُشَا نتَّا أَذْ إِسّْڭعّذْ ثْمِيجَّا نّسْ زِي ثْزذِّيغْثْ نّسْ إِقدّْسنْ. نتَّا أَذْ إِزهَّارْ خْ ثْزذِّيغْثْ نّسْ، أَذْ إِڒَاغَا أَمْ ث تّڭّنْ إِنِّي يَارفّْسنْ أَضِيڒْ، ضِيدّْ إِ مَارَّا إِمزْذَاغْ ن دُّونشْثْ.25:‏30 يُووِ. 4‏:‏16؛ عَام. 1‏:‏2؛ أَسَا. 19‏:‏15، 16 31 أَذْ د-يَاسْ إِجّْ ن ڒْحسّْ إِسّْنخْڒِيعنْ أَڒْ ثْمَا ن ثمُّورْثْ، مِينْزِي سِيذِي غَارسْ إِشْثْ ن دّعْوثْ أَكْ-ذ ڒڭْنُوسْ. نتَّا أَذْ إِحْكمْ خْ بْنَاذمْ أَمْ إِكْمڒْ، أَذْ إِعَارّنْ مَارَّا إِعفَّاننْ غَارْ سِّيفْ، أَمُّو إِ إِقَّارْ سِيذِي.‘ 32 أَمُّو إِ إِقَّارْ سِيذِي ن ڒْعسْكَارَاثْ: ’خْزَارْ، إِجّْ ن ڒْغَارْ ثسُّورُوفْ زِي ڒْڭنْسْ غَارْ ڒْڭنْسْ نّغْنِي، إِشْثْ ن ثْهَارْيَاضْثْ ثوْعَارْ ثكَّارْ-د زِي ثْمُووَّا ن ثمُّورْثْ. 33 ذڭْ وَاسّْ نِّي أَذْ إِڒِينْ إِنِّي إِتّْوَاسّْنُوقّْبنْ س سِّيفْ خْ إِشْثْ ن ثْمَا ن ثمُّورْثْ أَڒْ ثْمَا نّغْنِي. وَارْ خَاسنْ تّْرُونْ، وَارْ ثنْ جَارّْونْ ؤُ وَارْ ثنْ نطّْڒنْ. أَذْ ذوْڒنْ ذ ڒغْبَارْ خْ وُوذمْ ن ثمُّورْثْ.25:‏33 إِرْم. 16‏:‏4 34 رُومْ، كنِّيوْ إِمكْسَاونْ، سْغُويمْ. زُوزَّارمْ أَشَاڒْ خْ يِيخفْ نْومْ، كنِّيوْ إِنِّي غَارْ إِدْجَا جّهْذْ خْ ثْحِيمْرِيوِينْ ن وُودْجِي، مَاغَارْ يِيوضْ-د ڒْحَاڒْ ن ثْغَارْصْثْ نْومْ، ؤُ نشّْ أَذْ كنِّيوْ زُوزَّارغْ ؤُ كنِّيوْ أَذْ ثفْرُورْيمْ أَمْ يِيجّْ ن ؤُغَارَّافْ إِغْڒَا. 25:‏34 إِشا. 65‏:‏12؛ إِرْم. 4‏:‏8؛ 6‏:‏26؛ 9‏:‏16؛ 12‏:‏3؛ 13‏:‏14، 24؛ 18‏:‏17 35 وَارْ ثْنفّعْ ثَاروْڒَا إِ إِمكْسَاونْ ؤُڒَا ذ ونْجَامْ ن يِينِّي غَارْ إِدْجَا جّهْذْ خْ ثْحِيمْرِيوِينْ ن وُودْجِي. 36 سْحسّمْ مَامّشْ سْغُويُّونْ إِمكْسَاونْ س جّهْذْ، مَامّشْ تّْرُونْ إِنِّي غَارْ إِدْجَا جّهْذْ خْ ثْحِيمْرِيوِينْ ن وُودْجِي، مِينْزِي سِيذِي إِتَّاردّدْجْ دّْمَانِي نْسنْ ن ثَاروْسَا. 37 مَاغَارْ دّْمَانِي ن ثَاروْسَا أَذْ ذوْڒنْ ؤُڭْنُونْ زِي سِّيبّثْ ن ڒْحَاذُوقْ ن وغْضَابْ ن سِيذِي. 38 أَمْ ويْرَاذْ أَمژْيَانْ إِجَّا نتَّا أَذُورِّي نّسْ، مَاغَارْ ثَامُّورْثْ نْسنْ ثذْوڒْ ذ إِشْثْ ن ڒْقشْعثْ ن ؤُنخْڒِيعْ س ڒْحَاذُوقْ ن سِّيفْ ن ونِّي إِحصَّارنْ، س ڒْحَاذُوقْ ن وغْضَابْ نّسْ.‘ “
 
 

25:4 25:‏4 إِرْم. 7‏:‏13، 25؛ 11‏:‏7، 8،10؛ 13‏:‏10، 11؛ 16‏:‏12؛ 17‏:‏23؛ 18‏:‏12؛ 19‏:‏15؛ 22‏:‏21

25:5 25:‏5 2 إِج. 17‏:‏13؛ إِرْم. 18‏:‏11؛ 35‏:‏15؛ يُون. 3‏:‏8

25:9 25:‏9 إِرْم. 19‏:‏8

25:10 25:‏10 إِشا. 24‏:‏7؛ إِرْم. 7‏:‏34؛ 16‏:‏9؛ حِز. 26‏:‏13

25:12 25:‏12 2 إِم. 36‏:‏22؛ عِز. 1‏:‏1؛ إِرْم. 29‏:‏10؛ دَان. 9‏:‏2

25:14 25:‏14 إِرْم. 27‏:‏7

25:15 25:‏15 إِرْم. 13‏:‏12

25:19 25:‏19 إِرْم. 46

25:20 25:‏20 إِرْم. 47‏:‏4‏-‏7

25:21 25:‏21 إِرْم. 48؛ 49‏:‏1‏-‏22

25:22 25:‏22 إِرْم. 47‏:‏4

25:23 25:‏23 لَاوِي 19‏:‏27؛ 21‏:‏5؛ إِرْم. 9‏:‏25؛ إِرْم. 49‏:‏8، 32

25:24 25:‏24 إِرْم. 49‏:‏31

25:25 25:‏25 إِرْم. 49‏:‏34

25:29 25:‏29 1 بُط. 4‏:‏17

25:30 25:‏30 يُووِ. 4‏:‏16؛ عَام. 1‏:‏2؛ أَسَا. 19‏:‏15، 16

25:33 25:‏33 إِرْم. 16‏:‏4

25:34 25:‏34 إِشا. 65‏:‏12؛ إِرْم. 4‏:‏8؛ 6‏:‏26؛ 9‏:‏16؛ 12‏:‏3؛ 13‏:‏14، 24؛ 18‏:‏17