1 Adto da nga adlaw, nagluwas si Hesus sa bayay kag nagkadto sa alihid ng dagat kag nagpungkò didto. 2 Kadamò gid nga tawo ang nagpalibot sa iya, nganì nagsakay siya sa dyapang kag didto siya nagpungkò kag nagtudlò. Ang mga tawo naman hay yadto sa alihid ng dagat nga nagapamatì sa iya.†13:2 Lucas 5:1-3 3 Madamò ang iya gingtudlò sa inda paagi sa mga parabola*. Naghambay siya:

“May isa ka mangunguma ang nagkadto sa iya uma para magsabwag ning mga binhì. 4 Sa iya pagsabwag, ang iban nagtupà sa alihid ng dayan kag gingpantukà ini ng mga pispis. 5 Ang iban nga binhì nagtupà sa kabatuhan. Manipis lang ang dutà didto, nganì nagtubò nga daan ang mga binhì kay mababaw lang ang dutà. 6 Pero nalayà ini nang nainitan ng adlaw, kay matag-od lang ang gamot. 7 Ang iban nga binhì nagtupà kag nagtubò sa dutà nga may mga bayagon nga tunukon, pero paglabog ng mga bayagon gingkamangan ang tanom. 8 Ang iban pa gid nga binhì nagtupà sa maayo nga dutà, nagtubò ini kag nagpamunga. Ang iban hay kadamò-damò gid ang bunga, ang iban naman hay kadamò da kag ang iban hay tamà-tamà lang*13:8 Sa literal: ang tanom nagbunga ning 100, 60 kag 30 ka doble. Pareho sa bersikulo 23. 9 Dapat intindihon gid nindo maayo ang indo nababatian.”

10 Pagkatapos nagpalapit kay Hesus ang mga disipulo kag nagpangutana, “Basì nagahambay ka sa mga tawo paagi sa mga parabola?” 11 Nagsabat si Hesus sa inda, “Sa indo lang gingtao ng Dios ang pang-intindi ng mga sikreto parti sa iya paghaharì, pero wayà ginataw-an sa iban. 12 Kay ang tawo nga igwa ning nabaton nga kamatuuran, taw-an pa gid ning pang-intindi kag madamò pa ang idudugang sa iya. Pero ang tawo nga wayà ning nabaton nga kamatuuran, aber ang iya naintindihan hay buy-on pa sa iya.†13:12 Mateo 25:29; Marcos 4:25; Lucas 8:18, 19:26 13 Nganì nagahambay ako sa inda paagi sa mga parabola* kay nagasirò man sinda, pero indì makakità; kag nagapamatì man sinda, pero indì makabatì o makaintindi. 14 Nganì natuman sa inda ang gingpropesiya ni Propeta Isaias,

16 “Pero bulahan kamo nga nagasunod sa akon, kay nakakakità kamo kag nakakabatì. 17 Kay sa matuod lang ginahambay ko sa indo, kadamò nga propeta kag matarong nga mga tawo nang una ang gusto nga makakità ng indo nakikità, pero wayà sinda nakakità; kag gusto da ninda makapamatì ng indo nababatian, pero wayà sinda nakapamatì.”†13:16-17 Lucas 10:23-24

18 “Nganì, pamatii nindo kag intindihon kung ano ang gusto hambayon ng parabola parti sa miyugsabwag. 19 Ang alihid ng dayan nga gingtupaan ng mga binhì imaw ang tawo nga nakabatì ng hambay parti sa paghaharì ng Dios pero wayà nakaintindi. Nag-abot si Satanas kag ging-agaw niya ang hambay ng Dios sa iya tagipusuon. 20 Ang kabatuhan nga gingtupaan ng mga binhì, imaw ang tawo nga nakabatì ng hambay ng Dios kag gingbaton niya ini nga daan nga may kalipay. 21 Pero bukon hugot sa iya tagipusuon ang pagbaton sa hambay ng Dios. Nganì wayà magdugay ang iya pagtuo. Pag-abot ng mga kahugaan o paghingabot tungod sa hambay ng Dios nga iya gingbaton, wayà siya nagpadayon sa iya pagtuo. 22 Ang dutà nga may mga bayagon nga tunukon nga gingtupaan ng mga binhì, imaw ang tawo nga nagpamatì ng hambay ng Dios. Pero tungod sa mga kabayak-on sa pangabuhì kag sa pagtinguhà nga magmanggaranon, nalimutan niya ang hambay ng Dios nga iya nabatian kag wayà ini nakapamunga sa iya kabuhì. 23 Pero ang maayo nga dutà nga gingtupaan ng mga binhì, imaw ang tawo nga nagpamatì gid kag nakaintindi ng hambay ng Dios. Nganì nakapamunga ini sa iya kabuhì. Ang iban hay kadamò-damò gid ang bunga, ang iban naman hay kadamò da kag ang iban tamà-tamà lang.”

24 Nagpadayon si Hesus sa iya pagtudlò paagi sa parabola. Naghambay siya, “Ang paghaharì ng Dios hay pareho sa ini nga istorya: May tawo nga nagsabwag ning maayo nga binhì ng humay sa iya dutà. 25 Mintras nagakatuyog ang mga tawo, ang iya kaaway hay nagkadto sa uma kag nagsabwag da ning binhì ng humay-humay sa tungà ng maayo nga binhì. 26 Nagtubò ang mga tanom kag nang nagabunga na nakità nga may mga humay-humay da didto. 27 Nganì nagkadto sa iya ang iya mga ulipon kag nagpangutana, ‘Nong, dì ba maayo nga binhì ang aton gingsabwag sa imo dutà? Diin naghalin ang mga humay-humay?’ 28 Nagsabat ang inda amo, ‘Igwa kita ning kaaway kag imaw ang naghuman ini.’ Nganì nagpangutana ang iya mga ulipon, ‘Gabuton ba namon ang mga humay-humay?’ 29 Nagsabat ang inda amo, ‘Ayaw lang, kay basì kung magabot da nindo ang humay. 30 Pabay-i lang nindo hasta mag-abot ang tig-aani. Sa adto nga tyempo, suguon ko ang mga miyug-ani nga gabuton anay ang humay-humay kag bugkuson para sunugon. Pagkatapos, anihon ninda ang humay kag day-on sa akon kamalig.’ ”

31 Nagtudlò pa gid si Hesus paagi sa ini nga parabola: “Ang paghaharì ng Dios hay pareho sa busoy ng mustasa* nga gingtanom ng isa ka tawo sa iya uma. 32 Ini hay pinakamaisot sa tanan nga busoy, pero pag nagtubò na, imaw ang pinakamabahoy sa tanan nga utanon kag magabahoy pa gid inà hasta ang iya kataas hay pareho na sa kahoy. Aber ang mga pispis puydi makapugad sa iya mga sanga.”

33 Nagtudlò pa gid si Hesus paagi sa ini nga parabola: “Ang paghaharì ng Dios hay pareho sa pampaalsa nga ginghalò ng isa ka babayi sa kadakò nga arina nga iya pagamasahon, hasta mag-alsa gid ang bilog nga minasa.”

34 Tanan nga gingtudlò ni Hesus sa mga tawo parti sa paghaharì ng Dios hay paagi sa mga parabola. Wayà siya nagatudlò sa inda nga bukon paagi sa mga parabola. 35 Nganì natuman ang ginghambay ng Dios paagi sa iya propeta:†13:35 Salmo 78:2

36 Niyan gingbayaan ni Hesus ang mga tawo kag nagsuyod sa bayay. Nagpalapit ang iya mga disipulo kag naghambay, “Iisplikar mo abi sa amon kung ano ang gusto hambayon ng parabola parti sa humay-humay sa uma.”

37 Nagsabat si Hesus, “Ang tawo nga nagsabwag ng maayo nga binhì hay ako nga Ungà ng Tawo. 38 Ang uma hay ang kalibutan. Ang maayo nga binhì hay ang mga tawo nga nagapasakop sa paghaharì ng Dios. Kag ang humay-humay hay ang mga tawo nga nagapasakop sa diyablo. 39 Ang kaaway nga nagsabwag ng humay-humay hay ang diyablo. Ang tig-aani hay ang katapusan ng kalibutan kag ang mga miyug-ani hay ang mga anghel. 40 Kung pauno ginggabot ang humay-humay kag gingsunog, imaw da ang matatabò sa katapusan ng kalibutan. 41 Ako nga Ungà ng Tawo hay magapadaya ng akon mga anghel para tipunon kag paluwason halin sa akon gingharian ang tanan nga nagahuman ning malain nga sinda ang kabangdanan kung basì nagakasalà da ang iban. 42 Pagkatapos ipilak sinda sa impyerno kung sa diin magadinanguyngoy sinda kag magapinagot ang inda ngipon. 43 Tapos ang mga matarong hay magahayag pareho ng adlaw sa paghaharì ng inda Amay. Dapat intindihon gid nindo maayo ang indo nababatian.”

44 “Ang paghaharì ng Dios pareho da sa manggad nga nakalubong sa dutà. Nakutkot ini ng isa ka tawo kag pagkatapos gingtambakan niya liwat kag nag-ulì siya nga may kalipay. Pagkatapos gingbaligyà niya ang tanan niya nga pagkabutang kag gingbakay niya adto nga dutà.”

45 “Ang paghaharì ng Dios hay pareho da sa negosyante nga nagapangità ning mga perlas. 46 Nang makità niya ang mamahayon gid nga perlas, nag-ulì siya kag gingbaligyà ang tanan niya nga pagkabutang kag pagkatapos gingbakay niya adto nga perlas.”

47 “Ang paghaharì ng Dios pareho da sa pukot nga gingtaktak sa dagat kag iba-iba nga mga isdà ang nabuoy. 48 Nang kadamò na ang mga isdà sa pukot, gingbira ini pabaybay. Pagkatapos nagpungkò ang mga miyugpangisdà para pilion ang mga isdà. Ang maayo nga mga isdà gingbutang ninda sa mga basket, pero ang mga malain gingpamilak ninda. 49 Imaw da ini ang matatabò sa katapusan ng kalibutan. Magaabot diri ang mga anghel para buyagon ang mga tawo nga malain sa mga tawo nga matarong. 50 Kag ang mga tawo nga malain ipilak sa nagadabadaba nga kalayo. Magadanguyngoy sinda kag magapinagot ang inda ngipon didto.”

51 Nagpangutana si Hesus sa inda, “Naintindihan ba nindo ang tanan ko nga gingtudlò?” Nagsabat sinda, “Huo.” 52 Kag naghambay si Hesus, “Nganì ang kada eskriba nga nakatuon sa gingtudlò parti sa paghaharì ng Dios hay pareho sa tagbayay nga may mga manggad. Bukon lang ang lumà nga mga butang ang iya ginapaluwas sa bayay para gamiton kundì ang mga bag-o da.”

53 Pagkatapos ng pagtudlò ni Hesus ng ining mga parabola, naghalin siya didto. 54 Nagkadto siya sa iya kaugalingon nga banwa kag nagtudlò sa sinagoga. Natingaya ang mga tawo nga nakabatì sa iya kag nagpangutana sinda, “Sa diin baya siya nakabuoy ning tiyad inà nga kamayad kag gahom para maghuman ning mga milagro? 55 Bukon ba imaw ini ang ungà ng karpentero? Dì ba si Maria ang iya nanay kag ang mga manghod niya hay sina Santiago, Jose, Simon kag Judas? 56 Kag dì ba ang tanan niya nga manghod nga babayi hay kaibahan naton? Diin baya ini niya nabuoy?” 57 Nganì wayà gid siya ninda gingbatuna.†13:57 Juan 4:44 Pero naghambay si Hesus sa inda, “Ang propeta hay ginatahod ng mga tawo aber diin nga lugar puyra lang sa kaugalingon niya nga banwa kag sa iya pamilya.” 58 Nganì wayà nakahuman si Hesus ning kadamò nga milagro sa lugar ng Nazaret kay wayà sinda magtuo sa iya.