30
Baana ba Yakobbo bandi
1 Lakeeri̱ b̯u̱yaaweeni̱ alemeerwe kubyalira Yakobbo mwana, yaakwati̱i̱rwe nyaakaab̯u i̱hali̱, yaaweera Yakobbo naakoba yati, “Mbyalira baana, kitali ki̱kyo nsobora ku̱kwa.” 2 Yakobbo yaabi̱hi̱ri̱i̱rwe Lakeeri̱, Yakobbo yaamwi̱ramwo naakoba yati, “Gya ndi Ruhanga agaba lubyalu?” 3 Kasi Lakeeri̱ yaakoba yati, “Muzaana wange Bbi̱li̱ha ngogwoyo, mutunge, ambyalire, aleke nagya nyakubbagana na baana.” 4 Nahaahwo, Lakeeri̱ yaaheeri̱ Yakobbo muzaana waamwe Bbi̱li̱ha, Yakobbo yaani̱i̱na ntabbu gyamwe. 5 Bbi̱li̱ha yeemeta nda, yaabyalira Yakobbo mwana wa mudulu. 6 Kasi Lakeeri̱ yaakoba yati, “Ruhanga aweeni̱ mananu gange, kandi yanzegwa ampeeri̱ mwana.” Kasi yaamweta ibara Daani̱.*30:6 Ibara Daani̱ li̱manyi̱sya ncwamwo gya b̯ulyo. 7 Bbi̱li̱ha yeemeti̱ri̱ nda gindi, yaabyalira Yakobbo mwana wakabiri wa b̯udulu. 8 Lakeeri̱ yaakoba yati, “Ncwi̱ri̱ magezi̱ gensei̱ gaku̱lwani̱sya nyakeetu̱ kandi mu̱si̱ngwi̱ri̱.” Mwana yogwo, yaamweta ibara Nafutaali.†30:8 Ibara Nafutaali li̱manyi̱sya kutalibana kwange.
9 Leeya b̯u̱yaaweeni̱ nka kwakangi̱i̱ri̱ haahwo kubyala, na yo yaakwata muheereza waamwe Zi̱ri̱pa, yaamuha Yakobbo amutunge. 10 Zi̱ri̱pa yaabyala Yakobbo mwana wa b̯udulu. 11 Leeya yaakoba yati, “Kakya mu̱gi̱sa.” Kasi yaamweta ibara Gaadi̱.‡30:11 Ibara Gaadi̱ li̱manyi̱sya mu̱gi̱sa. 12 Zi̱ri̱pa yaabyalira Yakobbo mwana wa b̯udulu wa kabiri, 13 kandi Leeya yaakoba yati, “Kansemereerwe! Bakali̱ banzetanga kusemererwa.” Kasi yaamweta ibara Aseeri̱.§30:13 Ibara Aseeri̱ li̱manyi̱sya kusemererwa.
14 Kaali kasu̱mi̱ ka kukesa kwa nganu, Lu̱bbeeni̱ yaatura mu musiri, yaagyayo bimera bibakweta mandu̱reeki̱, yaabileetera mmaawe, Leeya. Lakeeri̱ yaasaba Leeya naakoba yati, “Nku̱kwesengereerya, mpaho mandu̱reeki̱ za mu̱tabani̱ waamu yaaku̱leteeri̱.”
15 Bei̱tu̱ Leeya yei̱ri̱ri̱mwo Lakeeri̱ naakoba yati, “Ontoori̱ho ibange, ki̱kyo kyabba kibiibi hoi̱. Hataati̱ okwendya na kutwala mandu̱reeki̱ za mu̱tabani̱ wange?”
Lakeeri̱ yaamwi̱ramwo naakoba yati, “Kale, mpa mandu̱reeki̱ mukulekere alaale nawe i̱jolo lya deeru.”
16 Yakobbo b̯u̱yaaru̱gi̱ri̱ mu musiri joojolo, Leeya yaabyoka kumutangiira, yaakoba yati, “Kiro kiki olina kulaala nagya, hab̯wakubba nku̱gu̱u̱ri̱ na mandu̱reeki̱*30:16 Mandu̱reeki̱ kili kimera ki̱bei̱ki̱ri̱ri̱zengi̱mwo kuleeta lubyalu na ngonzi. za mu̱tabani̱ wange.” Kiro ki̱kyo, Yakobbo yaaleeri̱ na Leeya.
17 Ruhanga yeegwi̱ri̱ kusaba kwa Leeya, yeemeta, yaabyalira Yakobbo mwana wakataanu. 18 Kasi Leeya yaakoba yati, “Ruhanga ansasu̱u̱ri̱ hab̯wa kuhayo muheereza wange hali ibange amutunge.” Kasi yaamweta ibara I̱saakaari̱.†30:18 Ibara I̱saakaari̱ li̱manyi̱sya mpeera. 19 Leeya yaab̯u̱ni̱i̱rye yeemeta, yaabyalira Yakobbo mwana wamukaaga. 20 Kasi mwomwo Leeya yaakoba yati, “Ruhanga ampeeri̱ kisembu kirungi, hataati̱ ibange, akumpa ki̱ti̱i̱ni̱sa, hab̯wakubba mmu̱byali̱i̱ri̱ baana mukaaga.” Kasi yaamweta ibara Zabbu̱looni̱.‡30:20 Ibara Zabbu̱looni̱ li̱manyi̱sya ki̱ti̱i̱ni̱sa. 21 Hei̱nyu̱ma yaabyala wondi wa b̯uhala, yaamweta ibara Di̱na. 22 Kasi Ruhanga yei̱zu̱ka kandi yeegwa Lakeeri̱, yaakingula nda gyamwe. 23 Yeemeta yaabyala mwana kandi yaakoba yati, “Ruhanga antoori̱ho nsoni̱.” 24 Mwana yogwo yaamweta ibara Yozefu̱,§30:24 Ibara Yozefu̱ li̱manyi̱sya leka yongereho wondi. naakoba yati, “Kakubba Mukama ampa mwana wondi!”
Yakobbo na Labbani̱
25 Lakeeri̱ b̯u̱yaamaari̱ kubyala Yozefu̱, Yakobbo yaasabi̱ri̱ Labbani̱ naakoba yati, “Mundeke nkubeyo kwamwetu̱ cali nyaaru̱gi̱ri̱, 26 Mpa bakali̱ na baana bange banyakolereeri̱, aleke ngyende, hab̯wakubba, okwega kurungi milimo mi̱nku̱koleeri̱.” 27 Bei̱tu̱ Labbani̱ yaamuweera naakoba yati, “Kambanze nkuweere kigambu ki̱mwei̱, ntu̱ngi̱ri̱ bintu binene, kandi Mukama ampeeri̱ mu̱gi̱sa hab̯wamu. 28 Hataati̱ ncwera mpeera gyamu nkusasule.” 29 Yakobbo yaamwi̱ri̱ri̱mwo naakoba yati, “Nawe wankei, okwega nka kunkukoleeri̱, nyalinda na magana gaamu kurungi. 30 Hanyei̱zi̱i̱ri̱, itungu lyamu lyali li̱dooli̱, bei̱tu̱ hataati̱ li̱kanyi̱i̱ri̱ ki̱mwei̱. B̯uli b̯unkukolera, Mukama akuha mu̱gi̱sa. Bei̱tu̱ hataati̱ kali kei̱re kange kakukolera makaa gange.” 31 Labbani̱ yaamu̱b̯u̱u̱li̱i̱rye naakoba yati, “Kyani kyokwendya nkuhe?” Yakobbo yaamwi̱ri̱ri̱mwo yati, “Ti̱nkwendya kintu kindi kyensei̱, bei̱tu̱ nkoora kintu ki̱mwei̱, gya nku̱li̱si̱i̱rye magana gaamu. 32 Kandaberabemwo mu magana gaamu gensei̱, kandi ntoolemwo mwana gwa ntaama zensei̱ zi̱i̱ragu̱ru̱ na mbu̱li̱ zensei̱ kitanga zito. Gyogyo mpeera gi̱nkwendya gisa. 33 Kasu̱mi̱ kakusasulwa b̯ukalidwa, mwomwo olyetegereza b̯wesigwa b̯wange. Okusobora kukebera ha bisolo byange henseenya ha waakendya. Nkwi̱za kubba na ntaama rundi mbu̱li̱ kitanga ku mibiri myazo, rundi b̯utaama b̯wi̱ragu̱ru̱. Kakubba onzagya na bisolo bindi byenseenya, onzete mwi̱bi̱.” 34 Labbani̱ yei̱ri̱ri̱mwo naakoba yati, “Nzi̱ki̱ri̱i̱ze, leka kibbe nka kwokakobi̱ri̱.” 35 Kiro ki̱kyo, Labbani̱ yaatoori̱mwo igana lya mbu̱li̱ zensei̱ kitanga, zi̱kali̱ na zidulu, hamwei̱ na b̯uli mwana gwa ntaama gi̱i̱ragu̱ru̱, yaazi̱kwatya batabani̱ baamwe bazi̱li̱i̱syenge. 36 Labbani̱ yaasi̱ndi̱ki̱ri̱ magana gaamwe hadei. Kyakatwali̱i̱ri̱ Yakobbo biro bisatu kubadwereera. Ki̱kyo nikikukorwa, Yakobbo yaali kulinda bisolo bya Labbani̱ bindi. 37 Yakobbo yaabi̱nyi̱ri̱ bi̱jangi̱ bya misaali mibakweta popu̱le, ali̱monda na Pu̱leeni̱,*30:37 Pu̱leeni̱ Misaali mi̱myo mya mu nsi Palesitina. yaabihohonyola naati̱ganga nkaara zi̱syanu̱. 38 Bi̱jangi̱ bi̱yaahohonyoori̱, yaabi̱si̱mbi̱ri̱ mu mei̱so ga kyoho ki̱zaanywerengi̱mwo meezi̱. Hooho magana geemeeryengi̱. 39 Nahab̯waki̱kyo mbu̱li̱ na ntaama b̯u̱zaakemyanga zeemereeri̱ mu mei̱so ga bi̱jangi̱ bi̱byo, zaabyalengi̱ kitanga. 40 Yakobbo yaahu̱kani̱angi̱ ntaama na mbu̱li̱ kitanga zito neigana lya Labbani̱. Yaatwalengi̱ mbu̱li̱ na ntaama zi̱kali̱ za Labbani̱ zi̱si̱geeri̱ho zeeru̱u̱bye na kitanga rundi mu zi̱i̱ragu̱ru̱. Kwokwo yatyo yaakanyi̱i̱rye magana ge hab̯we. Yaahu̱kani̱a magana gaamwe na ga Labbani̱. 41 Yakobbo yaakawonanga ntaama na mbu̱li̱ zaamwe zinyamaani zi̱haki̱ri̱, kasi naasimba bi̱byo bi̱jangi̱ mu mei̱so gaazo, heehi̱ na kyoho kikooto kya meezi̱ aleke zeeme zi̱li̱ngi̱ri̱i̱ri̱ bi̱byo bi̱jangi̱. 42 Bei̱tu̱ haakabbangamwona ziceke, atakaziterengeho. Nahab̯waki̱kyo, ziceke mu zo zaagyendi̱ri̱ hali Labbani̱, ekandi zinyamaani zei̱rengi̱ hali Yakobbo. 43 Mu mu̱li̱ngo nka gu̱gwo, kwokwo Yakobbo yaagu̱daheeri̱ yatyo, yaatunga magana ganene, baheereza, badulu na bakali̱, ngamira na ndogoyi̱.
*30:6 30:6 Ibara Daani̱ li̱manyi̱sya ncwamwo gya b̯ulyo.
†30:8 30:8 Ibara Nafutaali li̱manyi̱sya kutalibana kwange.
‡30:11 30:11 Ibara Gaadi̱ li̱manyi̱sya mu̱gi̱sa.
§30:13 30:13 Ibara Aseeri̱ li̱manyi̱sya kusemererwa.
*30:16 30:16 Mandu̱reeki̱ kili kimera ki̱bei̱ki̱ri̱ri̱zengi̱mwo kuleeta lubyalu na ngonzi.
†30:18 30:18 Ibara I̱saakaari̱ li̱manyi̱sya mpeera.
‡30:20 30:20 Ibara Zabbu̱looni̱ li̱manyi̱sya ki̱ti̱i̱ni̱sa.
§30:24 30:24 Ibara Yozefu̱ li̱manyi̱sya leka yongereho wondi.
*30:37 30:37 Pu̱leeni̱ Misaali mi̱myo mya mu nsi Palesitina.