42
Baab̯u Yozefu̱ Nibagyenda Mi̱si̱ri̱
1 Yakobbo b̯u̱yeegwi̱ri̱ nti Mi̱si̱ri̱ hali̱yo bidyo, yaab̯u̱u̱lya batabani̱ baamwe naakoba yati, “Hab̯waki mukulingiragana?” 2 42:2 Bikorwa 7:12 Yongeeri̱ kubaweera naakoba yati. “Kanyeegwi̱ri̱ nti, hali̱yo bidyo mu nsi gya Mi̱si̱ri̱. Mu̱gyende mutugulireyo bidyo, aleke tu̱takwa nzala.”
3 Kasi baab̯u Yozefu̱ i̱ku̱mi̱ baasetu̱ki̱ri̱ baagyenda Mi̱si̱ri̱ kugula bidyo. 4 Bei̱tu̱ Yakobbo atakeikirize mu̱tabani̱ waamwe Bbenyami̱i̱ni̱, mwamaa Yozefu̱ kugyenda na baab̯u, hab̯wakubba yaati̱i̱nengi̱ kabii katamugwaho. 5 Kasi batabani̱ ba Yakobbo yeegebeerwe de nkʼI̱saleeri̱, baagyenda Mi̱si̱ri̱ na bantu bandi kugula bidyo, hab̯wakubba nzala gyali gi̱gwi̱ri̱ mu nsi gya Kanani̱.
6 Mu kasu̱mi̱ kakwo, Yozefu̱ yaali mu̱lemi̱ mu̱handu̱ mu nsi gya Mi̱si̱ri̱, kandi yooyo yaatu̱ndi̱syengi̱ bantu bensei̱ ba mu nsi gi̱gyo bidyo. Baab̯u Yozefu̱ bei̱zi̱ri̱ beetu̱lu̱ka hansi mu mei̱so gaamwe kumutamwo ki̱ti̱i̱ni̱sa. 7 Yozefu̱ b̯u̱yaaweeni̱ baab̯u yaabetegereza, kyonkei atakabezolokyeho nka kwabeegi̱ri̱ kandi yaababazi̱ri̱i̱rya na nkabbu. Mwomwo yaabab̯u̱u̱lya naakoba yati, “Muru̱gi̱ri̱ mu nsi kyani?”
Baamwi̱ri̱ri̱mwo nibakoba yati, “Tu̱ru̱gi̱ri̱ mu nsi gya Kanani̱, twi̱zi̱ri̱ kugula bidyo.”
8 Yozefu̱ nab̯u̱yaaweeni̱ baana baab̯u akabetegereza, bei̱tu̱ bo batakamwetegereze. 9 42:9 Ntandiko 37:5-10Kasi mwomwo Yozefu̱ yei̱zu̱ka bilooto byamwe bi̱yaalootengi̱, yaabaweera naakoba yati, “Nywe timuli ntati̱? Mwi̱zi̱ri̱ kubega b̯uceke b̯wa lili ihanga.”
10 Baamwi̱ri̱ri̱mwo nibakoba yati, “Kwahi mukama wange, twe beiru baamu twi̱zi̱ri̱ kugula bidyo. 11 Twensei̱ tuli baana ba mudulu omwei̱, kandi tuli beesigwa, tituli ntati̱.”
12 Yaabei̱ri̱ri̱mwo naakoba yati, “Kwahi! Mwi̱zi̱ri̱ kubega b̯uceke b̯weihanga lyetu̱.”
13 Baamwi̱ri̱ri̱mwo nibakoba yati, “Twalingi baab̯u na baab̯u i̱ku̱mi̱ na babiri, kandi batabani̱ ba bbaaweetu̱ omwei̱ wa mu nsi gya Kanani̱. Weetu̱ muto yaasi̱geeri̱ na bbaaweetu̱ mu Kanani̱, kandi wondi yaakwi̱ri̱.”
14 Bei̱tu̱ Yozefu̱ yaabei̱ri̱ri̱mwo naakoba yati, “Kwokwo kili nka ku̱nyaabaweereeri̱ nti, muli ntati̱. 15 Nkugyenda ku̱tolereerya nyeetegereze nywe muli bantu ki. Nkubarahirira mwibara lya Faraaho mwomi ti̱mu̱kwi̱za kuruga haha kutoolahoona mu̱leeti̱ri̱ mwana weenyu̱ muto akusembayo haha. 16 Mu̱kome omwei̱ muli nywe, agyende aleete yogwo muto weenyu̱, nywe bandi bensei̱ mwicale haha mu nkomo. Ki̱kwi̱za ku̱nanu̱ki̱sya mwakabba nimukubaza mananu. Mwakabba ni̱mu̱ku̱gobya, nkubarahirira mwibara lya Faraaho mwomi, mukubba nimuli ntati̱.” 17 Kandi yaabateeri̱ bensei̱ hamwei̱ mu nkomo hab̯wa biro bisatu.
Si̱myoni̱ Naasigala mu Nkomo nka Mwema
18 Ha kiro kyakasatu, Yozefu̱ yaabaweereeri̱ naakoba yati, “Gya ndi mudulu atamwo Ruhanga ki̱ti̱i̱ni̱sa, mu̱kore kinkubaweera aleke kibajune. 19 B̯umwakabba nimuli beesigwa, mu̱leke weenyu̱ omwei̱ asigale mu nkomo, bandi mugyende mwetweke nganu gi̱mu̱gu̱u̱ri̱, mutwalire bidyo ba makaa geenyu̱ bakwegama na nzala. 20 Mulinakuleeta weenyu̱ akusembayo b̯uto, kasi mwomwo nyeege nka kumukubaza mananu, aleke ntabacwera musangu gwa ku̱kwa.” Beikiriza kukora nka ku̱yaabaweereeri̱.
21 Mwomwo baaweerangana nibakoba yati, “Mu mananu tukufubirwa hab̯wa weetu̱, hab̯wakubba mu b̯ujune b̯unene yaatwesengereerye tu̱mu̱teesye agyende, bei̱tu̱ tu̱takamwegwe. Kyokyo natwe tuli mu b̯ujune b̯unene.”
22 42:22 Ntandiko 37:21-22Lu̱bbeeni̱ yaaberi̱ri̱mwo naakoba yati, “Ntakabaweere mwana mutamukora kibiibi kyensei̱? Bei̱tu̱ mu̱takeegwe! Hati̱ nu tulinakusasulira ibbanga lyamwe.” 23 Batakakyege Yozefu̱ nka ku̱yaabeegwengi̱, kubba haabbengi̱ho mu̱hi̱ndu̱li̱ mu̱nyakwi̱rangamwo bigambu byab̯u na bya Yozefu̱.
24 Hab̯wi̱re b̯u̱b̯wo Yozefu̱ yaabaru̱gi̱ri̱ho, yei̱ra ha rubaju yaatandika kulira, kasi yaab̯u̱ni̱a yei̱ra hali bo, yaabaza nabo. Yaatwala Si̱myoni̱, yaamubboha baab̯u bali̱ngi̱ri̱i̱ri̱.
25 Hei̱nyu̱ma, Yozefu̱ yaaragi̱i̱ri̱ baheereza baamwe kwi̱zu̱u̱lya nsau za bab̯wo baana baab̯u na nganu, na kwi̱rya sente za b̯uli muntu mu nsau gyamwe, na kindi yaabaragi̱i̱ri̱ bababbohere ntanda. 26 Kasi mwomwo baatweka nganu gyab̯u ha ndogoyi̱ zaab̯u, baasi̱mb̯u̱ra.
27 B̯u̱baali̱beeti̱, bakadwa cali baagonyeeri̱ mwa kulaala i̱jolo li̱lyo, omwei̱ mubo yaahwi̱ri̱ nsawu gyamwe kuha ndogoyi̱ bidyo, yaaweeni̱ sente zaamwe nizili ha mu̱nwa gwa nsawu gyamwe. 28 Mwomwo yaaweera baana baab̯u naakoba yati, “Sente zange baazi̱nzi̱ri̱ri̱i̱rye, nzizizo ha mu̱nwa gwa nsawu!”
Ki̱kyo kintu kyabaleeteeri̱ b̯u̱ti̱i̱ni̱, baakankana, beeb̯u̱u̱lya nibakoba yati, “Kikyani kiki kya Ruhanga atu̱koori̱?”
29 B̯u̱baakadoori̱ hali bbaawaab̯u Yakobbo mu nsi gya Kanani̱, baamuweera byensei̱ binyakubabbaho nibakoba yati, 30 “Mudulu mu̱lemi̱ wa mu gi̱gyo nsi gya Mi̱si̱ri̱, atakabaze natwe kurungi, yaatu̱weereeri̱ naatujunaana nti, twagyendi̱ri̱yo kutata nsi gyab̯u. 31 Bei̱tu̱ twe twamuweera nitukoba yati, ‘Twe tuli badulu beesigwa, titukabbangaho ntati̱. 32 Twalingi baab̯u na baab̯u i̱ku̱mi̱ na babiri nituli batabani̱ ba bbaaweetu̱ omwei̱. Omwei̱ yaakwi̱ri̱, muto weetu̱ ali na bbaaweetu̱ mu Kanani̱.’
33 “Kasi yogwo mudulu mu̱lemi̱ yaatuweera naakoba yati, ‘Gya kubananukira, mu̱ti̱ge omwei̱ mu beenyu̱ nagya, mugyende mutwalire bidyo ba makaa geenyu̱ bakwegama na nzala. 34 Mu̱gyende muleete mwana weenyu̱ muto akusembayo, mwomwo nkwi̱za kwega byabiribiri nti, timuli ntati̱, nkwi̱za kubatesulira weenyu̱ aleke musub̯ure mu gigi nsi.’ ”
35 B̯u̱bakatandi̱ki̱ri̱ kupakuura bidyo kuruga mu nsau zaab̯u, b̯uli muntu yaagi̱i̱ryemwo ki̱bboli̱bbo kya sente mu nsau gyamwe, kandi bo na bbaawaab̯u b̯u̱bazi̱weeni̱ b̯u̱ti̱i̱ni̱ b̯wabakwata. 36 Bbaawaab̯u Yakobbo yaabaweera naakoba yati, “Kamwamalaho baana bange, Yozefu̱ tacaaliho na Si̱myoni̱ taloho, hataati̱ mu̱kwendya kutwala Bbenyami̱i̱ni̱. B̯uli kintu ki̱mbyokeereeri̱!”
37 Mwomwo Lu̱bbeeni̱ yaaweera bbaawe naakoba yati, “B̯u̱ntakwi̱ri̱i̱rye haha Bbenyami̱i̱ni̱, hakiri oi̱te batabani̱ bange babiri. Nyeesiga nkugyenda ku̱mu̱kwi̱ri̱i̱rya.”
38 Yakobbo yaamwi̱ri̱ri̱mwo naakoba yati, “Mwana wange tokumutwala, kubba mwana waab̯u yaakwi̱ri̱. Yooyo musa asi̱geeri̱ho, kakubba kabii kamudwaho ngu̱lu̱u̱si̱ri̱ nyaaku̱kwa hab̯wa b̯ujune.”