20
Bantu Ni̱bab̯u̱u̱lya Yesu̱ Abaweere Hayaatoori̱ B̯u̱sobozi̱
(Matayo 21:23-27; Mari̱ko 11:27-33)
Kiro ki̱mwei̱, Yesu̱ b̯uyaalingi mu zi̱gati̱ gya Yeekaru, naakwegesya bantu, kandi naaku̱batebeerya Makuru Garungi, bahandu̱ ba balaami̱ ba Ruhanga, beegesa ba biragiro, na bahandu̱ ba Bayudaaya, bei̱zi̱ri̱ hali yo. B̯u̱baamu̱doori̱ho baamu̱b̯u̱u̱lya, “Tu̱weere, b̯u̱sobozi̱ kyani, b̯woku̱koresya bi̱byo bintu? Naani yaaku̱heeri̱ b̯u̱sobozi̱ b̯u̱b̯wo?”
Yesu̱ yaabei̱ri̱ri̱mwo naakoba, “Nagyade kambab̯u̱u̱lye, mumbwere. B̯u̱sobozi̱ b̯unyakuha Yohaana kubatiza b̯waru̱gi̱ri̱ hanya? Ruhanga wa mwiguru yooyo yaab̯u̱mu̱heeri̱, rundi bantu?”
Mwomwo baatandika kubaza bankei na bankei nibakoba, “Twakakoba nti, ‘Ruhanga yooyo yaab̯u̱mu̱heeri̱,’ akwi̱za ku̱tu̱b̯u̱u̱lya, ‘Hab̯waki mu̱taamwi̱ki̱ri̱i̱ze?’ Bei̱tu̱ b̯utwakakoba, ‘Bantu boobo baab̯u̱mu̱heeri̱,’ bantu bensei̱ bakwi̱za kutulasa mahi̱ga, hab̯wakubba bantu bali bananu̱ku̱ nti, Yohaana yaali mu̱ragu̱ri̱ wa Ruhanga.” Kasi mwomwo baamwi̱ramwo nibakoba, “Ti̱twegi̱ri̱ ha b̯waru̱gi̱ri̱.”
Kasi Yesu̱ yaabaweera, “Gyadede ti̱nkwi̱za kubaweera ha nyaatoori̱ b̯u̱sobozi̱ b̯umpa kukora bibi bintu.”
Bakori̱ Babiibi Banyakubba mu Musiri gwa Mi̱zabbi̱bbu̱
(Matayo 21:33-46; Mari̱ko 12:1-12)
Yesu̱ yaagyendi̱ri̱ mu mei̱so na kubaza, yaaweera bantu lugeera lulu: “Haalingiho mudulu munyakulima musiri gwamwe yaagusimbamwo mi̱zabbi̱bbu̱, yaagutamwo bantu bagu̱pangi̱sye, yo yaarugaho yaagyenda hantu handi kumalayo mwanya gunene. 10 Kei̱re ka kunokola mi̱zabbi̱bbu̱ b̯u̱kaadoori̱, yaatu̱mi̱ri̱ muheereza waamwe hali bapangi̱sya bab̯wo aleke bamuhe mugab̯u gwamwe gwa mi̱myo mi̱zabbi̱bbu̱. Bei̱tu̱ bo, baamu̱ku̱u̱ti̱ri̱, baamubinga mbura kantu kabamu̱heeri̱. 11 Mukama musiri yaabatu̱mi̱i̱ri̱ muheereza waamwe wondi. Yogwo yoodede, baamu̱ku̱u̱ti̱ri̱, baamuswaza kandi baamubinga ngalu zisa. 12 Mukama musiri yaab̯u̱ni̱i̱rye yaatuma muheereza waamwe waakasatu. Yogwo yo baamu̱hu̱tei̱ze, baamubinga mu musiri. 13 Mwomwo mukama musiri yeeb̯u̱u̱lya, ‘Nkole ki?’ Yaacwamwo yati mu mutima gwamwe, ‘Nkwi̱za kutuma mu̱tabani̱ wange gi̱nyendya; rundi yo bakwi̱za ku̱mu̱ti̱i̱na.’
14 “Bei̱tu̱ bapangi̱sya bab̯wo b̯u̱baaweeni̱ Mu̱tabani̱ waamwe, baaweeragana, ‘Yogo yooyo mugwete. Tu̱mwi̱te, aleke tutwale itungu lyamwe.’ 15 Nahab̯waki̱kyo baakweti̱ yogwo mu̱tabani̱ baamwi̱ta, baamukasuka hanzei wa musiri.”
Mwomwo Yesu̱ yaabab̯u̱u̱lya, “Mukuteekereza bab̯wo bapangi̱sya, mukama musiri alibakola ki? 16 Mukama musiri akwi̱za kwi̱ta bab̯wo bapangi̱sya kandi na musiri gwamwe aguhe bapangi̱sya bandi.” Bantu b̯u̱beegwi̱ri̱ bi̱byo bigambu, baakoba, “Kikafuuhe!”
17 Yesu̱ yaabali̱ngi̱ri̱i̱ri̱, yaabab̯u̱u̱lya, “Kale, Kinyakuhandiikwa kikoba,
“ ‘I̱hi̱ga lya babi̱mbi̱ li̱baaswi̱ri̱
lyolyo li̱fooki̱ri̱ lya mugasu, lya ha nsonda,’ ki̱manyi̱sya ki?
18 Muntu yensei̱ aligwa hei̱hi̱ga li̱lyo, akwi̱za kubenyekabenyeka; bei̱tu̱ yogwo yensei̱ wei̱hi̱ga li̱lyo liligwera, alicwacwanika cekeceke.”
Ki̱b̯u̱u̱lyo Kikukwatagana na kugaba Musolo
(Matayo 22:15-22; Mari̱ko 12:13-17)
19 B̯u̱yaabazi̱ri̱ yatyo, beegesa ba biragiro na bahandu̱ ba balaami̱ beetegereza nti boobo bayaalingi naakubazaho mu lugeera lulu, batoolya mu̱li̱ngo gwa kumukwata nahaahwo b̯ulohob̯uloho. Bei̱tu̱ baati̱i̱ni̱ri̱ bantu. 20 Ki̱baakoori̱ baamwi̱cali̱i̱ryeho mei̱so ni̱batoolereerya kutunga mu̱gi̱sa gwa ku̱mu̱kwati̱sya. Baamu̱tu̱mi̱i̱ri̱ batati̱, baagyende hali yo, nibeetwala kubba bantu ba mananu. Bab̯wo banyakutuma batati̱, bendyengi̱ Yesu̱ abbe na kigambu kiyaabaza, baki̱koresye kumunyegeera musangu, aleke mu̱lemi̱ mu̱handu̱ wa Baru̱u̱mi̱, yo aragire, bakwate Yesu̱. 21 Nahab̯waki̱kyo batati̱ bei̱zi̱ri̱ hali Yesu̱, baadwa baamu̱b̯u̱u̱lya, “Mwegesa, twegi̱ri̱ nti bigambu byobaza na bi̱byo bi̱weegesya, bibba bigambu bi̱doori̱. Kandi, we osoroora kwahi bantu, bei̱tu̱ weegesya na mananu bi̱byo bya Ruhanga bi̱yendya bantu baamwe bakore. 22 Ki̱doori̱ twe kusasula musolo hali Kaisaali, rundi ki̱doori̱ kwahi?”
23 Yesu̱ yaaki̱kengi̱ri̱ nti baali ni̱baku̱lwani̱sya kumutega, yaabaweera, 24 “Mu̱nzolokye di̱naari̱, kandi mumbwere, ki̱si̱sani̱ kili ha ki̱polo hahwo, na mabara gagwo galoho, bili bya naani?”
25 Baamwi̱ri̱ri̱mwo nibakoba, “Bili bya Kaisaali.” Mwomwo Yesu̱ yaabaweera, “Bintu bya Kaisaali, mu̱bi̱henge Kaisaali; na bya Ruhanga, mu̱bi̱henge Ruhanga.”
26 Batati̱ bab̯wo, beezagi̱i̱rye balemeerwe ku̱mu̱bazi̱sya bigambu bibiibi, mu mei̱so ga bantu. Nahab̯waki̱kyo, bigambu bya Yesu̱ bi̱yaabei̱ri̱ri̱mwo, byabaahu̱ni̱ri̱i̱ze hoi̱, byabaha kweti̱keera.
Ki̱b̯u̱u̱lyo Kikukwatagana na kuhimbooka Kuruga mu Baku̱u̱
(Matayo 22:23-33; Mari̱ko 12:18-27)
27 Basadukaayo, bantu banyakwikirizanga nti baku̱u̱ bahimbooka kwahi, bei̱zi̱ri̱ hali Yesu̱ baamu̱b̯u̱u̱lya, 28 “Mwegesa, Mu̱sa yaatu̱handi̱i̱ki̱i̱ri̱ kiragiro kikukoba yati, ‘Kakubba mudulu afeerwa waab̯u, mu̱kwi̱ akati̱ga mu̱kali̱ batabyeri̱ baana, yogwo waab̯u asi̱geeri̱ho, alina kutunga mukaa muziro waab̯u, babyale nayo baana, bab̯wo baana babalwenge kubba baana ba muziro.’ 29 Haalingiho badulu musanju, baab̯u na baab̯u. Wakubanza yaatu̱ngi̱ri̱ mu̱kali̱, yogwo mudulu yaakwa atabyeri̱ baana. 30 Waakabiri, 31 hei̱nyu̱ma na waab̯u waakasatu, nabo baamu̱tu̱ngi̱ri̱, baakwa batabyeri̱ nayo baana. Mu mu̱li̱ngo gwogwo gu̱mwei̱ benseenya musanju baamu̱tu̱ngi̱ri̱ho bahonderengeeni̱, ku̱doosya bensei̱ b̯u̱baatu̱ngi̱ri̱ho yogwo mu̱kali̱, nibakwanga, batabyeri̱ nayo baana. 32 Ha kumaliira kwa byensei̱, yogwo mu̱kali̱ yoodede yaakwi̱ri̱. 33 Tu̱weere, ha kiro kya kuhimbooka, yogwo mu̱kali̱ alibba muka naani, kubba benseenya baamu̱tu̱ngi̱ri̱ho?”
34 Yesu̱ yaabei̱ri̱ri̱mwo naakoba, “Bantu ba mu b̯u̱si̱nge b̯ub̯u b̯wa haha mu nsi, baswera mbe kandi baswerwa mbe. 35 Bei̱tu̱ bantu ba Ruhanga aliwona basemereeri̱ kuhimboolwa, babbe boomi mu b̯u̱si̱nge b̯u̱di̱ b̯wa mwiguru, bab̯wo tibalibba na kuswera rundi kuswerwa, 36 hab̯wakubba balibba batakwi̱ra ku̱kwa. Balibba nka bamalayika. Bali baana ba Ruhanga hab̯wakubba Ruhanga abahi̱mboori̱ kuruga mu baku̱u̱. 37 Na Mu̱sa, yoolokeerye de, baku̱u̱ bahimbookambe. Mu bigambu byamwe bi̱yaahandi̱i̱ki̱ri̱, naakubaza ha kisaka kinyakuhya, yaabazi̱ri̱ hali Mukama ni̱yoolokya Mukama nka kwali ‘Ruhanga wʼI̱bbu̱rahi̱mu̱, Ruhanga wʼI̱saka kandi Ruhanga wa Yakobbo.’ 20:37 Kidemu 3:6 38 Ruhanga, eicala kwahi wa baku̱u̱, bei̱tu̱ eicala Ruhanga wa boomi. Hab̯wakubba, hali yo Ruhanga, bantu bensei̱ beicala boomi.”
39 Mwomwo bamwei̱ ha beegesa ba biragiro, baaweera Yesu̱, “Mwegesa, obazi̱ri̱ kurungi.” 40 Hei̱nyu̱ma gya ki̱kyo, hatakabbeho muntu wondi yensei̱, mu̱nyaku̱geryaho ku̱mu̱b̯u̱u̱lya ki̱b̯u̱u̱lyo kindi kyensei̱.
Ki̱b̯u̱u̱lyo Kikukwatagana na Mwizukulu wa Dau̱di̱
(Matayo 22:41-46; Mari̱ko 12:35-37)
41 Yesu̱ yaab̯u̱u̱li̱i̱rye bantu banyakubba ni̱baku̱mwetegeerya, “Bantu basobora teetei̱ kukoba nti Ku̱ri̱si̱to, ali mwizukulu wa Dau̱di̱? 42 Kandi kunu, Dau̱di̱ yo yankei, mu kitabbu kya Zabbu̱li̱ yaakobi̱ri̱,
“ ‘Mukama yaaweereeri̱ Mukama wange yati:
“Icaara ha mukono gwange gwa b̯udyo
43 ku̱doosya b̯undifoora banyanzigwa baamu
katebe ka magulu gaamu.” ’ 20:43 Zabbu̱li̱ 110:1
44 Dau̱di̱ yaabba yeeti̱ri̱ yogwo Ku̱ri̱si̱to Mukama waamwe, hati̱ yo yogwo Ku̱ri̱si̱to, asobora teetei̱ kubba mwizukulu wa Dau̱di̱?”
Yesu̱ Naahab̯ura Bantu Beerinde Beegesa ba Biragiro
(Matayo 23:1-36; Mari̱ko 12:38-40)
45 Bantu bensei̱ b̯ubaali ni̱baku̱mwetegeerya, Yesu̱ yaaweereeri̱ beegeseb̯wa baamwe yati, 46 “Mwegyendereze beegesa ba biragiro. Bendya kulibata mu mihanda balweri̱ bilwalu bya muhendu kandi ni̱bendya bantu babaramu̱kye mu b̯utali, kandi bendya kwicaara mu ntebe za bi̱ti̱i̱ni̱sa mu marombero na ha magenyi̱. 47 Banyaga manyu̱mba ga bamu̱kaabakwere kandi nibasaba ndanda aleke bantu babawone. Bo bab̯wo balifubirwa kukira bandi.”

20:37 20:37 Kidemu 3:6

20:43 20:43 Zabbu̱li̱ 110:1