Yegɗohiŋ Muci Luk fiis
Rangsohaani
Luk ɓaaheeɗi ŋ Apootar ciŋ Yeesu. Waaye a nikee na ɓooɓi meeɗ hun na Yeesu. Ŋ ineem a meeksiɗ ɓa findi yeem pesohee po wa ñiinnda nga ɗe. Ƴutta a fiisiɗtaa ƴaar na woyse Tewofiil.
Luk nikee paƴoh✡Ɓi Kolos 4:14 te a huniɗ na Apootar Pool kiis laayiɗ.✡Tum ci 16:10–28:16 A yi dong nikɗi Yawuut ŋ ɓooɓi fiis Biibali.
Luk namiɗ fiis teerndiŋ ɗe kanakɗoh weɗ "Tum ciŋ Apootar ci". Teerndeem na taalndiɗe in ci a naandsuk ŋ teerndii.
Luk woyiɗ ŋ teerndii findi Yeesu rimohu na in ci a haɓiɗ ŋ kehƴi, na in ci a jangɗoh, na kakaan kiŋ ɗe, na hultiŋ ɗe. Yeesu yegɗeen ɓooɓa woo kiŋ Kooh, a wirɗeeɗa kosaayiɗ ca, a aañeeɗa jiiniica, a tumeeɗa in feyohiɗ ca uupee haf caŋ ɓooɓa. Ini a fiis, wa mand na ini Macce na Maarko fiis.
Yegɗohiŋ Muci Luk fiis kaɗtiɗoh an :
Ini tah ɗe fiisa 1:1-4
Findi Yahya na Yeesu rimohu 1:5–2:52
Ɓeeɗkohiŋ Yahya 3:1-20
Ɓoktukiŋ Yeesu na findi Seytaani jaɗɗohee ɗe fiir 3:21–4:13
Nikaŋ Yeesu ŋ Galile 4:14–9:50
Pulaŋ Yeesu Galile ne a kaɗ Yerusalem 9:51–19:27
Aasaŋ Yeesu Yerusalem po kakaan kiŋ ɗe 19:28–23:56
Hultiŋ Yeesu 24:1-12
Teeɓkaŋ Yeesu ŋ Apootar ciŋ ɗe na kaɗaŋ ɗe ɗafka 24:13-53
1
Rangsoha
1 Tewofiil kilifaani, ɓo' laayiɗ ndengɗukiɗ ŋ fiisiŋ in ci haɓɗu ŋ harmban ɓoo ; 2 ɓa kooɗ naandsuk ciŋ ɓooɓi maasoh ina amboh ŋ cambohaaɗa te ɓooɓeem mirndohha nik ɓi na taambkohe woo kiŋ Kooh. 3 Mi nak, ŋ meeksohiɗ baahiɗ findi in ceem jen raakoh ŋ cambohaana po ŋ reehɗohaana, weɗi tah po ŋ namiɗ ɗa waaɗ teeɓ ngaŋ fiis, findi in ceem taambtiɗohohe. 4 Ŋ fiisiɗ in ceem jen ne fu min inah ne, ini fu jangɗu, wa ɗaa.
Jibriil gapohiɗ raakuukiŋ Yahya
5 Ŋ jamanoona Herod nikoh buuraŋ Yudee, wa raakeen ƴaar teeku Sakariya, a ɓaahee ŋ seeƴkiɗoh caŋ cuuɓaŋ Abiya*1:5 Seeƴkiɗoh caŋ cuuɓaŋ Abiya nikee cuuɓ seeƴkiɗoh ; wa teeksee Abiya, wa ɓaahee ŋ cuuɓ ca ndaŋkiyaah-kanak na cuuɓ yatuus (25) caŋ Israayel ca meeɗ seeƴkiɗoh. Ɓa jen, ɓa nikee set ciŋ Aaruna.. Ɓitiice teeksee Elisabet, a ɓaahee ŋ ɓi kahan Aaruna, caaciŋ seeƴkiɗoh ciŋ Israayel. 6 Ɓa kanak jen ɓa nikee ɓo' yurhiɗ ŋ fiki Kooh ; ɓa meeɗta taambiɗ in ci Heɗ ɓoo nakoh jen na waasiŋ ɗe te ali ɓo' raakeeɗi woyaah ɓa. 7 Waaye ɓa raakeeɗi kuɓu laam Elisabet jaasiree jaasir, te ɓa kanak jen, ɓa nikee yakak.
8 Wa raakka mbeh, Sakariya seeƴkeeɗa wuu Kooh sagu ne e cuuɓaŋ Abiya raakɗohee seeƴka ŋ neeh caam. 9 Findi ɓa meeɗa tumoh, seeƴkiɗoh ca markiskeeɗa ne Kooh teeɓ ɓa ɓoyi joy aas ŋ Ɗiska HooliɗaŋKahnaŋ Kooh Heɗ ɓoo, ne a fuuɗ cuuraay nga, wa hennda nga ɗe.
10 Ŋ jamanoona cuuraaya na fuuɗohse, tel mboolnda jen ŋ hara kiimeeɗa Kooh. 11 Malaaka Heɗ ɓoo teeɓukka Sakariya, a nikee ŋ ñaahmaŋ seeƴkohaana na suusohse cuuraaya. 12 Sakariya hot ɗe hot rek, a feyuusa, a tiitta. 13 Malaakaana woosa ɗe ne : « Kana neƴƴoh Sakariya, kiimiŋ ɗa teyɗukuuɗ : ɓitiifu Elisabet hey raake kuɓu ƴaar yi fu na hee teeke Yahya†1:13 Yahya Ɓoktohi : a yi Saaŋ Batiis ŋ farañse.. 14 A hey soosɗe keeñiŋ ɗa te ɓi ɓo' laayiɗ hey sume ŋ raakuukiŋ ɗe. 15 Laam a hey nikee ɓo' yakiɗ ŋ fiki Heɗ ɓoo, a heyɗi ane biiñ mbaa sangara wiiriis, te a rimkan riifiɗ na Fuuɗsi Hoolohngaani, Fuuɗsiŋ Kooh. 16 Ɓi ɓo' laayiɗ ŋ Israayel, a hey ɓa dokne ŋ Heɗi, Koohiŋ ɓa. 17 A hey adge Heɗ ɓoo, a hun na hatiliŋ Fuuɗsi Hoolohngaani, Fuuɗsiŋ Kooh, findi woosuuɗi Ilyas hunohee naa. A hey ɓeke kerhiɗoh ŋ harmban baab na kuɓu, a yurhiɗ ɓooɓi kerhiɗɗi Kooh ; ŋ ineem, a hey kooɗkiɗe Heɗ ɓoo cuuɓ tufkiɗuuɗ po ƴutiɗ. »
18 Sakariya meekissa malaakaana ne : « Ŋ min inhoh na ne ineem wa keeh ? Laam ŋ yakak te ɓitiiso ɓitfiɗ. » 19 Malaakaana loffa ɗe ne : « Ñam Jibriil, yi nik na Kooh. A yi woos so ne ŋ gap ɗa in ci neɓiɗ cii. 20 Fu kosɗi woo kiŋ ngo, wa tahiɗ po fu hey muume, fu minissanɗi jomb po mbaɗna ini ŋ woo ɗa raakan ŋ jamanoonaŋ wa. »
21 Waam raak ɓooɓa sekeeɗa Sakariya, ɓa feyuusa ŋ maaña a maañ ŋ Ɗiska Hooliɗa. 22 Wa a pul, a minɗi woo, ɓooɓa inahha ne in hayɗohiɗ ɗe findi heeƴ ŋ ɗiska. A nikka muum, a woyee na ɓa woo muum.
23 Wa mbeh ca a joyee panguk reeh, a haadda kahan ce. 24 Wa maañɗi ɓitiice Elisabet ammba rook, a ɗemmba naa caɓin yatuus. A woyeeɗa ŋ ɗooƴ ce an : 25 « Inii, a Heɗ ɓoo tuma, a baahohiɗ to po, a paƴɗiɗ to kaciikiŋ ngo ŋ ɓooɓi. »
Jibriil gapohiɗ raakuukaŋ Yeesu
26 Wa Elisabet nik ŋ caɓnaŋ ɗe yasna-yino'ɗoh, Kooh woossa malaakaaniŋ ɗe Jibriil ŋ kur ka nik ŋ Galile na woyse Nasareet. 27 A tuuƴ ɗe ŋ cafaƴ inhaaɗi ƴaar na woyse Maryaama. Maryaama yeem, fiira nguɗee cakiim nga ɗe teeksee Suseef te a ɓaahee ŋ cuuɓiŋ Dawuuda.
28 Malaakaana reɓpa, a woosa ɗe ne : « Mi yii kañiɗ ɗa Maryaama, fu yi baahohu ; Heɗ ɓoo a yi na ɗa. » 29 Kañɗoheem feyya Maryaama, a liiɓeeɗa ini wa joy tokis. 30 Malaakaana woosa ɗe ne : « Kana neƴƴoh Maryaama, Kooh baahohiɗ ɗa. 31 Fu hey ambe rook, fu raak kuɓu ƴaar ; yi fu na hee teeke Yeesu. 32 A hey nike ɓo' yakak, a hey ɓeeɗkasse Kuɓkiŋ Kooh yi ŋ ɗafka ɗafka, te Kooh Heɗ Ɓoo hey ɗe eɗe Nguuriŋ caac ɓa Dawuuda. 33 A hey adgohe cuuɓiŋ Yaŋhooɓa po faw te Nguuriŋ ɗe moosanɗi reeh. »
34 Maryaama meekissa malaakaana ne : « Ineem na hee nikohe na te ŋ inahɗi ƴaar ? » 35 Malaakaana loffa ɗe ne : « Fuuɗsi Hoolohngaani, Fuuɗsiŋ Kooh hey haye nga ɗa, hatiliŋ Kooh yi ŋ ɗafka ɗafka hey ɗa saangne. Ineem weɗi tah po kuɓki hoolɗi fu na hee raake hey ɓeeɗkohse Kuɓkiŋ Kooh. 36 Marka, Elisabet yi ndaamu nga ɗa, a rook ; a hey raake kuɓu ƴaar ŋ kiɓitfiŋ ɗe wii. A yi ɓooɓi woyee ne, a jaasir jaasir, moona a rook po wa raakiɗ caɓin yasna-yino. 37 Laam raakɗi ini wooñ Kooh.✡1:37 Camba 18:14 » 38 Maryaama loffa ne : « Mi deey, ŋ ñaamiŋ Heɗ ɓoo. Ineem rahsaat to findi fu woyoha. » Malaakaana cootta.
Maryaama ŋ ɗiskaŋ Elisabet
39 Ŋ neeh caam, Maryaama arra kaɗ ŋ kur, ŋ tangoocaŋ Yudee. 40 Wa a ree, a aassa kahan Sakariya, a kañiɗta Elisabet. 41 Elisabet kerah kerah kañɗohaŋ Maryaama rek, kuɓkiŋ ɗe yoonnda ŋ ɗooƴ rookiŋ ɗe. Elisabet riiffa na Fuuɗsi Hoolohngaani 42 a woosa Maryaama ŋ ɗafka ne : « A fu uupiɗ barke ŋ ɓitiɓ ci jen te kuɓki fu na hee raake barke'iɗ. 43 A mi ya ɓa po yaayiŋ Heɗ ɓoo hee so marke ? 44 Wi ŋ kerah kañɗohiŋ ɗa, kuɓki ŋ rookiŋ ngo yoonnda, sagu sum. 45 Suma, fu yi kos ne ini Heɗ ɓoo woo ɗa hey raake. »
Maryaama ƴeekiɗ Kooh
46 Ŋ ineem Maryaama woosa ne :
« Coonndiŋ ngo weɗi ƴeek yakkiŋ Heɗ ɓoo,
47 Keeñiŋ ngo soosiɗ ŋ Kooh Mucɗohiŋ ngo.
48 A alɗi so, mi yi ñaamiŋ ɗe ñakiɗ njirñi.
Ee, ini camboh woti,
ɓooɓi jen ngaŋ jamano nu nik ɗah,
hey woye ne ŋ ɓitiɓ barke'iɗ.
49 Laam, Koohi Min tumɗiɗ to in yakiɗ.
Tiikiŋ ɗe Hooliɗ.
50 Yirmandeeniŋ ɗe genan gen ngaŋ ɓooɓi neek ɗe
gomal nu gomal.
51 A teeɓohiɗ doolndiŋ ɗe.
A pasarohha ɓooɓi yaksiɗkiɗ ci.
52 A folla buur.
A kurkiɗta ɓooɓi eɗfiɗ ci.
53 A onnda aɗkiɗ ci kañam baahiɗ.
A aannja raakiɗ ci yaah ɓarang.
54 A hirpiɗ Israayel ci ñaam ciŋ ɗe.
A alkohɗi teeɓoh yirmandeeniŋ ɗe
55 ŋ Ibrahiima na ɓi puloh nga ɗe gomal nu gomal
findi a gapohee wa caac ciŋ ɓoo. »
56 Maryaama ɓooffa ŋ ɗiskaŋ Elisabet ŋ ini ɗal ree caɓin kaahay, wala wa uupa, ƴutta a haadda.
Raakuukaŋ Yahya
57 Wa noha Elisabet joy ɓasloh ree, a raakka kuɓu ƴaar. 58 Gentoh ciŋ ɗe na ɓaah ciŋ ɗe kerahha ne Heɗ ɓoo baahohiɗ ɗe ŋ ineem, ɓa ambsukohha na ɗe, ɓa neɓuusa nga.
59 Wa mbeha a ɓasloh dokuk, ɓa hayya ne ɓa nguɗ kuɓka. Ɓa waaɗta ɗe teek ŋ baab ɓa Sakariya 60 waaye Elisabet woosa ɓa ne : « Muk, a teeksan Yahya. » 61 Ɓa woosa ɗe ne : « Moo, ɗu raakɗi ali ɓaahi teeku ɗaa. » 62 Ɓa meekseeɗa Sakariya na yaah findi a waaɗ ne kuɓkiŋ ɗe teeku. 63 A nakohha waakɗu fiisoha, ɓa eɗta ɗe, a fiissa nga ne : « A teeku Yahya. » Ɓooɓa jen feyuusa. 64 Ŋ ɗiska ɗiska, Sakariya minissa jomb, a woyeeɗa baahkiŋ Kooh. 65 Ɓooɓa genee na ɗe feyuusa ŋ ina raake, ɓa laamtoheeɗaa ŋ kur caŋ tangoocaŋ Yudee jen. 66 Hatiliŋ Heɗ ɓoo hunee na kuɓka, tahha po, ɓa kerhee naandsukaŋ ineem jen, ɓa liiɓeeɗa an : « Kuɓkii joy ye nik ? »
Sakariya ƴeekiɗ Kooh
67 Baabiŋ kuɓki, Sakariya, wa a kaɗ po a minissa jomb, Fuuɗsi Hoolohngaani, Fuuɗsiŋ Kooh riiffa ɗe, a woyeeɗa woo ci puloh ŋ Kooh an :
68 « Heɗ ɓoo Koohiŋ Israayel ƴeekaah
ŋ ini a hirip ɓooɓiŋ ɗe, a muciɗta ɓa.
69 A komiɗ ɓoo Mucɗoh raakiɗ hatil
ŋ cuuɓiŋ ñaamiŋ ɗe Dawuuda,
70 findi a gapohee wa maañiɗ,
a taambiɗtaa ŋ nguɓ caŋ woosuuɗ caŋ ɗe,
te ɓa jen ɓa hooliɗ,
71 ne a hey ɓoo saɓsohe na sangiɗ ciŋ ɓoo,
a muciɗ ɓoo ŋ yaah ciŋ ɓi sang ɓoo jen.
72 A teeɓ caac ciŋ ɓoo baahkiŋ ɗe,
a naandsuk ambtiɗohiŋ ɗe hool,
73 findi a giñɗohee wa caac ɓoo Ibrahiima,
74 ne a hey ɓoo pulɗe ŋ ɓi sang ɓoo,
po ɓoo ñaamkee ɗe te ɓoo neƴƴohanɗi,
75 ɓoo nikan ɓo' hooliɗ,
yurhiɗ ŋ fikiice ŋ kipes kiŋ ɓoo jen.
76 Te fu kuɓu,
fu nikan woosuuɗiŋ Kooh yi ŋ ɗafka ɗafka,
laam, a fu adgan,
fu paɗiɗ Heɗ ɓoo waasiŋ ɗe.
77 Fu inhiɗ ɓooɓiŋ ɗe ne,
ɓa hey ɗaasse bakaaɗ ciŋ ɓa, ɓa muc.
78 Laam, Koohiŋ ɓoo keeñkohiɗ ɓoo te a baahiɗ.
Weɗi tah, a hey ɓoo woosohe
siñaari na hee pulohe ŋ ɗafki,
mand na nohi na hane pul,
79 ne wa siñaariɗ ɓoo,
ɗiski ɓoo ɓoof ŋ ñuusiŋ kakaan ki,
a deg ɓoo ŋ waas jam. »
80 Ŋ ineem, njaanja yakeeɗa, liiɓiŋ ɗe ɓaatkeeɗa, a gennda ŋ nduufa po wa a teeɓ Israayel ci haf ce.
✡^ Ɓi Kolos 4:14
✡^ Tum ci 16:10–28:16
*1:5 1:5 Seeƴkiɗoh caŋ cuuɓaŋ Abiya nikee cuuɓ seeƴkiɗoh ; wa teeksee Abiya, wa ɓaahee ŋ cuuɓ ca ndaŋkiyaah-kanak na cuuɓ yatuus (25) caŋ Israayel ca meeɗ seeƴkiɗoh. Ɓa jen, ɓa nikee set ciŋ Aaruna.
†1:13 1:13 Yahya Ɓoktohi : a yi Saaŋ Batiis ŋ farañse.
✡1:37 1:37 Camba 18:14