23
Žoziyas yee koyne ka amaana daŋ nga nda Abadantaa game
(Taarikey 2to 34.29–32)
Kokoyoo na dontokawyaŋ sanba i ma Žuda gandaa boro beerey nda Žerizalem boro beerey cee kʼi marga nga do. Woo banda ga, a koy nda nga bande Abadantaa hugoo do, nda Žuda borey kul, nda Žerizalem gorokey kul, nda sargari juwalkey, nda annabey, nda jamaa kul, ikaccey ka koy ibeerey. A na amaanaa citaaboo kaŋ duwandi Abadantaa hugoo ra šenney kul caw i se. Kokoyoo kay tintimoo ga, a na amaanaa taagandi nga nda Abadantaa game ka kayandi ka hanga Abadantaa ka nga yaamarey, nda nga ašariyawey, nda nga hantumey ka dira nda nga binoo kul, nda nga hundoo kul, ka amaanaa šenney goyey tee kaŋ hantumandi citaaboo woo ra. Jamaa kul huru amaanaa ra.
Barmayyan tee Žuda gandaa addinaa ra
(Taarikey 2to 34.3–5)
Woo banda ga, kokoyoo Žoziyas na sargari juwalkey jineboraa Hilkiya, nda sargari juwalkey kaŋ goo dumaa ga, nda Abadantaa hugoo jindoo lakkalkey yaamar i ma Abadantaa hugoo jinawey fattandi kaŋ teendi tooroo kaŋ ti Bal, nda tooroo kaŋ ti Ašera, nda beenaa hayey kul se, a nʼi ton Žerizalem se taray kʼi tee boosu, Sedoroŋ gooroo faarey ra, a na boosoo ka koy Betel koyraa ra. A na toorey sargari juwalkey kaa goy kaŋ Žuda kokoyey nʼi daŋ i ma dugu dullandi tooru ganadogey ra, nda Žuda koyrawey ra, nda Žerizalem kuubi-ka-beraa ra. Wey kaŋ ga dugu dullandi Bal, nda waynaa, nda handoo, nda handaraykurey, nda beenaa hayey kul se, a na ngi mo kaa goy. A na Ašera bundoo fattandi Abadantaa hugoo ra ka hun Žerizalem ka koy Sedoroŋ gooroo here, a na nuune daŋ a ra Sederoŋ gooroo ra, a nʼa tee boosu. A na boosoo doori jamaa borey saaraa ga. A na arey kaŋ ga zinaa tee hugey kaŋ goo Abadantaa hugoo ra kayri, hugey no kaŋ ra woyey ga kaymi bankaarayyaŋ kay Ašera se.
A ciya kate Žuda koyrawey sargari juwalkey kul se, a na tooru ganadogey kaŋ ra sargari juwalkey wey ga dugu dullandi žiibandi, kʼa dii za Geba hala Ber-Šeba. A na ganbey*23.8 Ebere hantumoo ra, ganbey nda jindaaru toorey kalimawey ga baa ka hima, Sargarey 17.7; Taarikey 2to 11.15. ganadogey kayri kaŋ goo koyraa boŋkoynoo Žozuwe koyraa miɲoo. Nda boro ga huru koyraa ra, i goo koyraa miɲoo se kabe waawa here. Amma woo kul, tooru ganadogey sargari juwalkey si hin ka koy sargari tonadogoo ra ka sargari kaa Abadantaa se Žerizalem, i ga takulawey kaŋ ra dolobiri sii ŋaa ngi armey bande.
10 Kokoyoo na sargari kaadogoo kaŋ se i ga nee Tofet žiibandi kaŋ goo Hinom izʼaroo gooroo ra hala boro kul masi yee koyne ka nga izʼaroo wala nga ize woyoo daŋ nuune ra kʼa tee sargari tooroo se kaŋ ti Molok. 11 Baryey kaŋ Žuda kokoyey nʼi kayandi waynaa ganayanoo se, baryey din sii kala Abadantaa hugoo miɲoo here. Hugey kaŋ goo jere ga, goykaw beeroo Netaŋ-Melek galliyaa jere, a nʼi kayri. A na nuune daŋ bari torkawey ra kaŋ kayandi waynaa ganayanoo se. 12 Kokoyoo na sargari tonadogey kayri kʼi kaa Akaz hugoo ra, sooraa boŋ, sooro batumaa ga, sargari tonadogey no kaŋ Žuda kokoyey nʼi tee. Sargari tonadogey kaŋ Manase nʼi tee Abadantaa hugoo batuma hinkaa ra, a na ngi mo kayri. Waatoo kaŋ a nʼi kayri kʼi kaa no banda ga, a na ngi kayri-kayrey warra Sederoŋ gooroo ra. 13 Kokoyoo na tooru ganadogey žiibandi kaŋ goo Žerizalem tenje Halaciyan23.13 Ebere hantumoo ra, Halaciyan nda Zaytuɲaŋeykalimawey ga baa ka hima, Kokoyey 1na 11.7. tondi hondoo se kabe guma here, kaŋ Izirayel kokoyoo Sulaymaana nʼa cin Astarte, Sidoŋ borey koy harramantaa se, nda Kemoš, Mowab koy harramantaa se, nda Milkom, Amoŋ borey koy almuhalantaa se. 14 Kokoyoo Žoziyas na tondey kaŋ i nʼi kayandi kayri, a na Ašera bundu toorey dunbu, a na adamize biri ka no din too.
Barmayyan tee Izirayel gandaa addinaa ra
(Taarikey 2to 34.6–7)
15 Haya kaŋ ti sargari tonadogoo kaŋ cindi Betel nda tooru ganadogoo kaŋ Nebat izʼaroo Žeroboham kaŋ na Izirayel kaŋandi zunubu ra nʼa tee, Žoziyas na sargari tonadogoo woo nda tooru ganadogoo mo kayri. A na tooru ganadogoo ton kʼa tee boosu, a na Ašera bundu tooroo diinandi.
16 Žoziyas ɲeli, de a ga dii saarawey kaŋ goo tondi hondoo boŋ. A daŋ ka birey zaa saarawey ra kʼi ton sargari tonadogoo boŋ. A nʼa žiibandi, ka sawa nda Abadantaa šennoo kaŋ a nʼa har nda Irkoy boraa miɲoo. Woo ti šenniyaŋ kaŋ a nʼi har ka bisa.23.16 Kokoyey 1na 13.2. 17 A nee: «Macin ti tondoo woo kaŋ ga kay, kaŋ ay ga dii a?» Koyraa borey nʼa zaabi ka nee a se: «Irkoy boraa kaŋ hun Žuda saaraa no. A na hayey har ka bisa kaŋ ni ne kʼi tee Betel sargari tonadogoo ga.» 18 Waatoo din, Žoziyas nee: «Wʼa naŋ, boro kul masi tuku nga birey ga.» I na nga birey naŋ, nga nda annaboo kaŋ hun Samari birey.
19 Žoziyas yee koyne ka tooru ganadogey hugey kul kayri Samari koyrawey ra. Izirayel kokoyey nʼi tee, haya no kaŋ na Abadantaa futandi. A na hayaa hunday tee i se kaŋ a nʼa tee Betel koyraa ra. 20 A na tooru ganadogey sargari juwalkey kaŋ goo no din kul jindey kaa sargari tonadogey ga, a na boro biri ton sargari tonadogey boŋ. A willi Žerizalem.
Žuda jamaa na Borcintaraa jingaroo tee
(Taarikey 2to 35.1, 18–19)
21 Kokoyoo na jamaa kul yaamar ka nee: «War kul ma Borcintaraa jingaroo jingar Abadantaa, war Koyoo maaɲoo ga sanda takaa kaŋ nda a hantumandi amaanaa citaaboo woo ra.» 22 Borcintaraa jingaroo woo cine jingar mana bay ka tee za zamanoo kaŋ ra alkaaley ga Izirayel laama hala ka kaa Izirayel kokoyey nda Žuda kokoyey waatey kul ga. 23 Kokoyoo Žoziyas laamaa jiiri woy cindi yaahantoo (18to) ra, i na Borcintaraa jingaroo woo jingar Abadantaa maaɲoo ga Žerizalem.
Žoziyas laamaa benantaa
(Taarikey 2to 35.20–27; 36.1)
24 Ka tonton, Žoziyas na Žuda gandaa nda Žerizalem koyraa borey kaŋ ga bukawey cee kʼi hãa nda wey kaŋ ga gunandi halaci, a na assuurawey kul kaŋ i nʼi tee koy, nda toorey, nda koy harramantey kayri hala i ma ašariyaa tiiraa kaŋ sargari juwalkaa Hilkiya duu a Abadantaa hugoo ra šenney beerandi kʼi ka goy.
25 Kokoy mana bay ka tee sanda Žoziyas takaa kaŋ nda nga binoo kul, nda nga hundoo kul, nda nga gaaboo kul yee kate Abadantaa se ka sawa nda woo kul kaŋ Musa ašariyaa nʼa har. Nga dumaa ga, nga cine mana tee.
26 Amma woo kul, Abadantaa mana yee nga futay beeroo se banda, futay beeroo kaŋ a nʼa tee Žuda se, hayaa kul kaŋ Manase nʼa tee kaŋ nʼa futandi maaganda. 27 Abadantaa nee: «Ay ga Žuda mo gaaray kʼa moorandi agay sanda takaa kaŋ ay nʼa tee Izirayel se, ay ga koyraa woo kaŋ ay nʼa suuba kaŋ ti Žerizalem fur, nga nda hugoo kaŋ ga ay nee: ‹Ay maaɲoo goo nongoo woo ra.›§23.27 Kokoyey 1na 8.29.»
28 Žoziyas teegoyey cindey, hayey kul kaŋ a nʼi tee, i hantumandi Žuda kokoyey teegoyey citaaboo ra. 29 Nga waatoo ra, Firawuuna kaŋ ti Neko kaŋ ti Misira kokoyoo koy Asiri kokoyoo tangam Efrat isaa here. Kokoyoo Žoziyas koy a kubay, amma za Firawuuna moɲoo kara a ga Megido koyraa ra, Firawuuna nʼa wii. 30 Nga borey na nga bukaa daŋ bari torka ra kʼa ka hun Megido ka koy Žerizalem kaŋ ra i nʼa sutura nga saaraa ra. Gandaa jamaa na Žoziyas izʼaroo Žowakaz zaa, i nʼa yon kʼa tee kokoy, a huru nga baabaa dogoo ra.
Waatoo kaŋ Žowakaz ga Žuda laama
(Taarikey 2to 36.2–4)
31 Jiiri waranka cindi hinza (23) bara Žowakaz se waatoo kaŋ a ga huru kokoytaraa ra. A na handu hinza tee kokoytaraa ra, a si goro kala Žerizalem. Ɲaŋoo maaɲoo ti Hamutal, Žeremi, Libna boraa ize woy no. 32 A na goy futu tee Abadantaa jine, sanda takaa hunday kaŋ nga hayragey nʼa tee. 33 Firawuuna kaŋ ti Neko nʼa haw Ribla koyraa ra, Hamat gandaa ra hala a masi laama Žerizalem koyne. A na alkaasi daŋ gandaa ga kaŋ ti nzorfu kaaray ton hinza nda wura kilo waranza cindi guu (35).
34 Firawuuna kaŋ ti Neko na Žoziyas izʼaroo Eliyakim tee kokoy nga baabaa Žoziyas dogoo ra. A na maaɲoo barmay kʼa tee Yoyakim. A na Žowakaz zaa nga bande ka koy Misira, a buu no din. 35 Yoyakim na Firawuuna noo nzorfoo nda wuragoo ka sawa nda Firawuuna yaamaroo. Hala a ma hin ka woo tee, a nka gandaa jamaa kul duuraa neeši, ka alkaasi daŋ jamaa foo kul ga ka sawa nda nga almanoo. Woo banda ga, a na nzorfoo nda wuragoo noo Firawuuna Neko se.
Waatoo kaŋ Yoyakim ga Žuda laama
(Taarikey 2to 36.5–8)
36 Jiiri waranka cindi guu (25) bara Yoyakim se waatoo kaŋ a ga huru kokoytaraa ra. A na jiiri woy cindi foo (11) tee kokoytaraa ra, a si goro kala Žerizalem. Ɲaŋoo maaɲoo ti Zebudda, Pedaya, Ruma koyraa boraa ize woyoo no. 37 A na goy futu tee Abadantaa jine, sanda takaa hunday kaŋ nga hayragey nʼa tee.

*23:8 23.8 Ebere hantumoo ra, ganbey nda jindaaru toorey kalimawey ga baa ka hima, Sargarey 17.7; Taarikey 2to 11.15.

23:13 23.13 Ebere hantumoo ra, Halaciyan nda Zaytuɲaŋeykalimawey ga baa ka hima, Kokoyey 1na 11.7.

23:16 23.16 Kokoyey 1na 13.2.

§23:27 23.27 Kokoyey 1na 8.29.