Ecigabi ca 14 cirhenga omu LXX n’omu Vulgata
14
Daniyeli n’abadâhwa ba Beli
1 Erhi mwâmi Astiyage aba amashimana b’îshe banyakwigendera ekuzimu*14, 1 14, 1: Eyi nshambâlo eyerikine kurhi okuharâmya banyamuzinda bw’obunywesi kurhabà kushingânîne: Lolà muli Bush 13-16., Sirusi w’e Persi ahàbwa obwâmi. Daniyeli ali omu barhonyi ba mwâmi ye wanali wa lukengwa kulusha abandi boshi. 2 Abantu b’e Babiloni bajiraga omuzimu wâbo bakazâg’ikenga bwenêne ye Beli. Ngasi lusiku bakâg’imurherekêra ngega ikumi n’ibirhi za nshâno, bibuzi makumi ani na rhubindi ndarhu rhw’idivayi. 3 Mwâmi naye amukengaga bwenêne na ngasi lusiku akazâg’ija emunda ali aj’imuharâmya; ci Daniyeli yehe akaz’iharâmya Nyamuzinda wâge. 4 Mwâmi anacimubwîra erhi: Cirhuma weki orhaharâmya Beli? Daniyeli ashuza erhi: «Bulya ntaharâmya abazimu bajiragwa n’okuboko k’omuntu, ci mparâmya Nyamuzinda Ozîne, ye walemaga empingu n’igulu, ye onali mukulu wa ngasi ciremwa coshi.» 5 Mwâmi amubwîra erhi: «Ka weki orhabona bula oku Beli aba nyamuzinda ozîne. Ka orhabona ebi alya n’ebi anywa ngasi lusiku?» 6 Daniyeli acimwemwêsa ashuza erhi: «Orhacirhebaga woliha, mwâmi; Beli liri ibumba omu ndalâlà na mushige omulinga e mugongo, ntà mango asagilya erhi okunywa.» 7 Mwâmi, omu kukunira, ahamagala abadâhwa ba Beli anacibabwîra erhi: Akabà murhambwîziri ndi okazilya ebiryo by’enterekêro, mwâfà mweshi na mukanyêreka oku Beli onabirya, Daniyeli anafe ebwa kubà amahemukira Beli. Daniyeli anacishuza Mwâmi erhi: «kwo binabâge ntyôla nk’okwo odesire.» 8 Abadâhwa ba Beli bàli makumi gali nda, buzira kuganja abakazi n’abana. 9 Mwâmi boshi na Daniyeli banacija omu ka-Beli. Abadâhwa ba Beli banaciderha mpu lolà oku rhukola rhwahuluka rhuje embuga, nâwe we oyôla yâgirwa nnawîrhu, ojire bahire ebiryo n’idivayi livange omu ka-Beli kandi wanayigala olumvi onahire kwo enaniko y’ehigondo hyâwe. 10 N’irhondo sêzi ojà munôla ka-Beli okashimâna ebiryo byoshi birhàlirwe na Beli rhunafe; n’akabirya erhi Daniyeli orhuderhîre eby’obunywesi, ye wâfà. 11 Bàli bamanyire ehijira bakazâg’igereramwo idako ly’amêza, hirhanali himanyirwe, hyo bakazâg’iyombôkamwo, bayishe barhôle enterekêro zoshi. 12 Erhi babà bamâyus’ihuluka n’erhi mwâmi abà amayûs’idêkereza ebiryo embere za Beli, 13 Daniyeli arhegeka mpu abarhumisi balêrhe oluvù, banacilugalagaliza omu bululi boshi erhi na mwâmi yêne adwîrhe abona. Kandi banacihuluka, bahamika olumvi banacihira kwo ehinanîzo hy’ehigondo hya mwâmi, banacigenda. 14 Erhi bubà bwàyizire, abadâhwa bàyongoberera omu nyumpa nk’oku bana komêreraga boshi na bakâbo n’abâna bâbo balya bananywa byoshi. 15 Mwâmi anacizukiriza sêzi sêzi boshi na Daniyeli. 16 Anacidôsa, erhi: «Ka orhunanîzo rhuli rhugumaguma wâni Daniyeli?» Naye ashuza, erhi: «Nêci woliha, rhuli rhugumagumà.» 17 Erhi bayûs’iyigula olumvi n’okulola oku mêza, mwâmi ahamagaza n’izù linene, erhi: Oli mukulu mushâna Beli, ntà bunywesi bukubakwo. 18 Daniyeli asheka anacihanza mwâmi mpu arhashubig’ija kuli kulusha. 19 Mwâmi anacishuza, erhi: «Namâbona enshando z’abalume n’ez’abakazi n’e z’abâna.» 20 Mwâmi omu kukunira bwenêne anacirhuma abagend’igwârha abadâhwa kuguma na bakâbo n’abâna bâbo, banacimuyêreka omuhango bakazâg’igereramwo bakola baj’ilya ebiri oku mêza. 21 Anacirhegeka babanigûza boshi, aha na Daniyeli olya Beli, naye amuvungunyula n’enyumpa yâge.
Daniyeli ayîrha enjoka
22 Habâga n’enjoka nnene bwenêne, n’abantu b’e Babiloni bakazâg’iyikenga nka muzimu wâbo. 23 Mwâmi anacibwîra Daniyeli, erhi: «Ka kandi wâderha mpu oyûla naye ali wa mulinga? Lolà oku azîne, na kulya alya, ananywe: orhankaderha mpu arhali nyamuzinda ozîne, harâmya ye!» 24 Daniyeli ashuza, erhi: «Niono mparâmya Nyamuzinda bulya ye obà Nyamuzinda ozîne, eyira erhali nyamuzinda ozîne. Okalonza onyêmêrere yâgirwa mwâmi wabona oku nayîrha eyi njoka buzira ngôrho nîsi erhi karhi.» 25 Mwâmi anacishuza, erhi: «Nkuhîre yo.» 26 Okubundi Daniyeli anaciyanka obulembo bwîru, n’amavurha n’obôya anacibidêkera omu mîshi àjiramwo emibumbuli miburunguse akaz’iyikweba omu kanwa k’enjoka. Erhi enjoka eyûs’ilya yafà. Daniyeli anacimubwîra, erhi: «Alaga oyu muharâmya!» 27 Abantu b’e Babiloni erhi bamanya ogwôla mwanzi bagaya bwenêne banacihigira mwâmi. Banakaderha, mpu: «Mwâmi akola Muyahudi, mpu kali ashabwîre Beli, ayîrha n’abadâhwa abanigûza.» 28 Banaciyisha bajà emunda mwâmi ali banacimubwîra, mpu: «Orhuhè Daniyeli n’okalahira rhwakuyîrha rhunaherêrekeze enyumpa yâwe». 29 Mwâmi erhi abona kurhi bamugosire, banadwîrhe bahagaza, ayôboha, asezibwa oku baha Daniyeli.
Daniyeli akwêbwa omu bulumha bw’entale
30 Banacimukwêba omu bulumba bw’entale, anacibêramwo nsiku ndarhu. 31 Omwôla bulumba mwàli ntale nda, ngasi lusiku zakazâg’ihâbwa mirhumba ibirhi ya bantu na bibuzi bibirhi. Ci lêro barhabahaga bici ezo nsiku mpu lyo zilya Daniyeli. 32 Muli agôla mango erhi omulêbi Habakuki àli e Yûda; erhi aba amarheganya empana n’omugati, abishana omu cirhimbiri mpu akola ashegula abadwîrhe barhema emburho omu mashwa. 33 Malahika wa Nyakasane anacibwîra Habakuki, erhi: «Ohêke ebyôla biryo e Babiloni, obihêkere Daniyeli omu bulumba bw’entale». 34 Habakuki anacishuza, erhi: «Yâgirwa Nyakasane, ntishi e Babiloni ntanamanyiri obwôla bulumba ngahi buli.» 35 Okubundi malahika anacimugwârhira oku irhwe, amugwârhira omu mvîri amuzurundukana aj’imudêkereza e Babiloni oku nyanya lya bulya bulumba yeshi anayisha ahumagira. 36 Habakuki anaciyâkuza, erhi: «Daniyeli, Daniyeli, yanka ebiryo Nyamuzinda akurhumîrel» 37 Daniyeli anaciderha, erhi: «Wamankengera, yâgirwa Nyamuzinda, orhanalekêrera abakuzigira.» 38 Daniyeli ayimuka, anacirhondêra alya na malahika wa Nyakasane ashub’iyanka Habakuki amushubiza ho na halya emwâge. 39 Oku lusiku lwa kali nda, mwâmi ayisha akola al’ilakira Daniyeli; anacihika aha bulumba, anacilâba, abona oku Daniyeli abwârhîre. 40 Anacihamagaza n’izù linene, erhi: «Oli mukulu, Nyakasane Nyamuzinda wa Daniyeli na ntà wundi Nyamuzinda ohabà okuleka we!» 41 Anacirhenza Daniyeli mulya bulumbà. Arhegeka mpu balya bàli balonzize okumuyîrha babe bo bahira omwôla bulumba; oku banabakwêbamwo ntya, entale zabamaka zabafonfomera erhi na mwâmi banadwîrhe balola.
*14:1 14, 1 14, 1: Eyi nshambâlo eyerikine kurhi okuharâmya banyamuzinda bw’obunywesi kurhabà kushingânîne: Lolà muli Bush 13-16.