OLUSHIKA
Enshokolezi
Eci citabu ciderhwa ntyo bulya cishambâla oku biyêrekîre amarhegeko Israheli ahâbagwa na Nyamuzinda oku Sinayi. Mûsa akengêza bene Israheli ago marhegeko bahâbagwa erhi batamîre omu lubanda lw’e Mowabu. Ago marhegeko gayêrekîre akalamo k’abantu n’idini. Ago marhegeko gakulikirwa n’emyanzi y’akalamo kazinda ka Mûsa: Okurhumwa kwa Yozwe, ennanga n’omugisho gwa Mûsa, olufù lwa Mûsa. Eyo myanzi ekengêza okurhenga e Mîsiri n’oku Sinayi n’obulangalire bw’obucire. Eci citabu cikengêza amarhegeko ga Nnâmahanga n’amalaganyo ekarhî ka Nnâmahanga na Israheli. Nyamuzinda acîshoga olubaga lwa Israheli ekarhî k’agandi mashanja goshi mpu lubè lubaga lwâge. Alaganya olubaga lwâge okuluhà ecihugo citagatîfu. Lwayishihâbwa eco cihugo erhi lwankashimba amarhegeko gâge. Erhi Bene Israheli bayûs’iyumva amarhegeko g’ago malaganyo, balama omu murhûla n’omu nshagali. Ci kwône barhamuyumvagya ngasi mango; bavuna irhegeko lyâge. Nyamuzinda naye abahana, abahira omu malibuko n’omu mbaka. Ebikulikirîne omu citabu c’olushika biri bigabi birhanu binene:
1. Enyigirizo ntanzi za Mûsa: cigabi 4—11
2. Enyigirizo za kabirhi za Mûsa: cigabi 12—26
3. Amarhegeko ga Nnâmahanga: cigabi 12—26
4. Enyigirizo nzinda: cigabi 27—30
5. Okusêzera n’okufà kwa Mûsa: cigabi 31—34
I. Ebinwa by'omurhondêro
1
Amango n’ahantu
1 Alaga ebinwa Mûsa abwîraga Bene Israheli boshi, amango bâli ishiriza lya Yordani. Omu irungu, omu Araba, kulola Sufu ntya, aha karhî ka Parani na Tofeli, Labani, Haseroti na Di-Zahabu. 2 Hali lugendo lwa nsiku ikumi na luguma, kurhenga e Horebu, kugera oku ntondo ya Seyiri kuhika e Kadesi-Barnea. 3 Omu mwâka gwa makumi anni, omu lusiku lurhanzi lw’omwêzi gwa kali ikumi na muguma, Mûsa arhondêra ashambâlira Bene Israheli ngasi ebi Nyamuzinda anali amurhegesire mpu ababwîre, 4 n’ago mango erhi anaciyûsihima Sihoni, mwâmi w’Abamoriti, àyûbakaga aha Hesiboni, na Og mwâmi w’e Bashani, àyûbakaga e Ashtaroti n’e Edereyi, 5 ishiriza lya Yordani, omu cihugo ca Mowabu: Mûsa arhondêra amanyîsa olu lushika. Aderha, erhi:
Enyigîrizo nzinda oku Horebu
6 Nyamubâho, Nyamuzinda wîrhu àrhushambâlîze muli Horebu, arhubwîra erhi: «Akasanzi mwamashinga mw’eno ntondo karhali kanyi. 7 Rhengi aha, mugende mujè ebwa ntondo y’Abamoriti n’emwa abalungu bâbo: omu Araba, oku Ntondo, omu Shefela, omu Nêgebu, n’oku burhambi bw’enyanja, omu cihugo ca Abakanani na kurhenga e Libano kuhika oku lwîshi lunênênè, lwo lwîshi lwa Efrata. 8 Loli ecihugo mpizire omu nfune zinyu; kanyagi muyanke ecihugo Nyamubâho alaganyagya basho, Abrahamu, Izaki, na Yakôbo, oku abahaco cibè câbo bona obûko bwâbo enyuma zâbo.»
9 Namubwîra ntyâla obwo: «Nti niene ntakamugala mweshi. 10 Nyamubâho, Nyamuzinda winyu amuluzize, mulolage oku mukola banji nka nyenyêzi z’e malunga. 11 Nyamubâho, Nyamuzinda wa basho, àmuluza muyushûke mubè bangana aha kali cihumbi, anamugishe nka kulya amubwîraga. 12 Kurhi nakabarhula niene obuzirho bwinyu n’omuzigo gwinyu n’emmanja zinyu? 13 Mucîshoge omu ngasi ishanja linyu abashamuka barhimanya, balya ba makengu banamanyîkîne, abôla bo najira barhambo binyu». 14 Mwanshuza obwo mwaderha, mpu: «Nêci kwinjà okwo odesire, rhwakujira.» 15 Oku bundi narhôla abo barhambo n’emilala yinyu, bashamuka barhimanya banamanyîkîne nabayimanza nti bamukulire: abarhambula ebihumbi, abandi amagana, n’abà arnakumi arhanu, n’ab’ikumi-ikumi, nayimanza n’ababà bandisi b’amashanja ginyu. 16 Mw’ago mango gonênè, narhegeka abatwî b’emmanja zinyu, nti: Mukaziyumva bene winyu, munatwe bwinjà olubanja lw’omuntu na mwene wâbo, erhi olw’omuntu n’ecigolo câge. 17 Murhakazâg’ibà n’akabôlo omu kutwa olubanja: mukaziyumvîrhiza abarho muyumvîrhize n’abakulu; murharhînyaga omuntu, bulyâla okutwa olubanja kuli kwa Nyamuzinda; n’erhi hankajira olubanja lumuyabire, munalumpisekwo nâni nduyumve. 18 Mw’ago mango, namumanyisa ebi mukwânîne okujira byoshi.
Ebyabîre e Kadesi
19 Rhwaleka Horebu obwo, rhwayikira olya nakagali, olya nyandumà w’irungu mwabonaga. Mwo rhwàli omu njira y’okujà ebwa ntondo z’Abamoriti nka kulya Nyamubâho, Nyamuzinda wîrhu anali arhurhegesire, rhwalinda rhuhika aha Kadesi-Barnea. 20 Oku bundi namubwîra obwo, nti: «Mwoyu mwmwamahika oku ntondo y’Abamoriti; Nyamubâho, Nyamuzinda wîrhu arhuhìreyo. 21 Nti, k’orhabwîni oku Nyamubâho, Nyamuzinda wâwe okuhîre ecîra cihugo? Kanyà ociyanke nka kulya Nyamubâho, Nyamuzinda wa basho arhegesire, orharhînyaga, orhageragamwo musisi».
22 Lêro obwo, mweshi mwayisha emunda ndi, mwambwîra, mpu: «rhurhume endolêrezi zirhushokolere, zije zalolêreza kwinjà ecihugo, na hano zigaluka zirhubwîre ogw’enjira rhwageramwo n’ogw’emirhundu rhwajamwo». 23 Erhi mbona oku kuli kwinjà okwo, narhòla balume ikumi na babirhi ekarhî kinyu, muguma muguma omu ngasi bûko. 24 Nabo banacirhôla enjira esokire oku ntonto: basôka bahika omu cidekêra ca Esikoli banatwikanya. 25 Bayanka amalehe g’eco cihugo, barhulerhera banarhubwîra, mpu: «Cihugo cinjà Nyamubâho Nyamuzinda wîrhu arhuhîre».
26 Mwêhe mwalahira mpu murhasôkerayo, mwashuba bagoma, mpu murhayumva izù lya Nyamubâho, Nyamuzinda winyu. 27 Mwakazicidudumira omu bihando binyu mpu: «Nyamubâho kushomba ali arhushombire erhi arhurhenza omu cihugo c’e Mîsiri; kwàli kuderha mpu arhuhebe omu nfune z'Abamoriti lyo rhugukumuka. 28 Mpu yo ngahi eyo rhwasôkera? Bene wîrhu barhutwîre omurhima ene baderha, erhi: luli lubaga luzibu na lunji kurhulusha, erhi emirhundu yâbo eri miyûbakire buzibu-zibu n’ebyôgo byâyo bisokîre omu nkuba karhî, erhi ciru rhwanabwineyo Anakimu».
29 Namubwîra obwo, nti: «Murhageragamwo musisi, murhabayobohaga. 30 Nyamubâho, Nyamuzinda winyu ye kazimushokolera ye wanamulwîra kandi nka kulya mwabonaga amulwîra e Mîsiri. 31 Omu irungu wêne wacîbwinîre kurhi Nyamubâho, Nyamuzinda wâwe àjaga akuhêka nka kula omulume anahêka omugala, akulanga ngasi aha wanageraga hoshi, mwalinda muhika hanôla». 32 Cikwône muli okwo, ntà muntu wa muli mwe wayêmîre Nyamubâho, Nyamuzinda winyu. 33 N’obwo ye wali omushokolîre omu njira, kuderha mpu amulongeze aha mwahanda, budufu akazimushokolera nka muliro lyo mubona aha mwagera, na mûshi akazimushokolera nka citù. 34 Nyamubâho ayumva olubî lw’enderho zinyu, oburhè bwamugwârha acîgasha, erhi: 35 «Ntà muntu ciru n’omuguma w’eri iburha libî wâlabarhe mwa cirya cihugo cinjà nacîgashaga nti nahà basho. 36 Aha nyurna lya Kalebu, mugala wa Yefunè: yeki wacibona nanayishimuhà bon’abâna bâge ecihugo alabasiremwo, kulya kubà àshimbulîre enjira za Nyamubâho buzira bulenzi». 37 Ciru mwanarhuma nâni Nyamubâho ambêra burhè, ambwîra, erhi: «Ciru nâwe orhacihikemwo. 38 Erhi mwambali wâwe, Yozwè mwene Nuni, yeki wahika mulico. Omuhè omurhima bulya ye wahisa Bene Israheli kuli eco cihugo. 39 Cikwône abâna binyu barhò, balya mwaderhaga mpu bakolaga bajibà mpira, na bagala binyu, abâla barhacimanya ene ebinja n’ebibî, abôla bo bacîjamwo, bo nacihà bo nanaciyankira cibè câbo. 40 Mwêhe muhindamuke mushubire omu irungu ebwa nyanja Ndukula».
41 Mwanshuza obwo mwanbwîra, mpu: «Rhwagayisize Nyamubâho, Nyamuzinda wîrhu, mpu rhukolaga rhwasôka rhugendilwa nk’okwo Nyamubâho, Nyamuzinda wîrhu anarhurhegesire». Mwanacihagarhira ngasi muguma emirasano yâge, mwasôkera oku ntondo. 42 Cikwône Nyamubâho ambwîra, erhi: «Obabwîre murhasôkeraga eyo munda murhanajagikoza entambala, bulya ntali haguma ninyu, murhajagicìhimisa n’abashombanyi binyu». 43 Namubwîra ntyo ci murhayumvagya, mwagomera irhegeko lya Nyamubâho, mwanacihârha mwasôkera oku ntondo. 44 Omuamoriti oyûbaka kw’eyo ntondo amurhabâlira, amufugumukirako nka njuci, amuhimira aha Seyiri amutundulika kuhika aha Horma. 45 Mwayisha mwajongunja, mwalakira embere za Nyamubâho, cikwône arhashîbiriraga omulenge gwinyu, arhamurhegaga okurhwiri. 46 Mwabêra nsiku nyinji aho Kadesi, nsiku ziri nk’ezi mwanashingireho.