24
Obuhya bwa Izaki
Abrahamu ali akola mushosi wa myâka minji, Nyamubâho ali erhi amuhîre omugisho muli ngasi kantu. Abrahamu abwîra omwambali, mugula wâge omu bambali, ye wanakazâg’ilanga ebyâge byoshi, erhi: «Ohebe okuboko kwâwe idako ly’olurhungu lwâni*24, 2 Okuheba okuboko idako ly’ecibero c’omuntu, yali ndahiro nkulu ya Abahabraniya., nakulahiriza oku izîno lya Nyamubâho Nyamuzinda w’empingu n’igulu, oku orhalongeze mugala wâni omukazi omu banyere b’Abanya-Kanâni nyûbasire ekarhî kâbo. Ci kwônene, yo wajà emwîrhu, omu mulala gwîrhu, mwo wacîshoga omukazi washebera mugala wâni Izaki». Omwambali anacimubwîra, erhi: «Haligi amango nyamukazi ankalahira mpu arhankulikire mwo cino cihugo, k’ago mango nanagalula mugala wâwe emunda warhengaga?» Abrahamu amushuza, erhi: «Nanga, orhahîraga okashubiza mugala wâni eyo munda. Nyamubâho, Nyamuzinda w’empingu, Nyamuzinda w’igulu yênene wantenzagya omu nyumpa ya larha, n’omu cihugo ca bene wîrhu, yêne ye wanshambâzagya anandaganya n’endahiro oku eci cihugo acîhà iburha lyâni. Yêne arhuma malahika wâge embere zâwe, lyo abonera mugala wâni omukazi eyo munda. Akabà oyo mukazi arhalonzizi okukushimba, orhacife n’ecihango, ci orhahîraga okashubiza mugala wâni eyo munda». Oku bundi omwambali ahira okuboko oku cibero ca nnawâbo Abrahamu, anacigashira olwo lubanja.
10 Nyamushizi anacirhôla ngamiya ikumi omu ngamiya za nnawâbo, anagendana n’oku ngasi hinjà nnawâbo ali agwêrhe, anacirikûla ajà entambiz’e Aram-Naharayimu omu lugo lwa Nahoro. 11 Engamiya zâge azifukamya emuhanda gw’olugo, hôfi n’iriba, câjîngwè, gala mango abakazi banahuluka mpu bagend’idôma amîshi. 12 Anaciderha, erhi: «Nyakasane, Nyamuzinda wa nnawîrhu Abrahamu, ongashânire ene, onayêrekane oku kurhonya orhonya mwambali wâwe Abrahamu. 13 “Niono nyimanzire hano iriba, na bali b’abantu ba mw’olu lugo, bakola bayish’idôma amîshi.”» 14 Omwânanyere nakabwîra, nti: «Hengeka akabindi kâwe ompè nâni nywe, akananshuza, erhi: Nêci, nywaga onaleke nywese n’engamiya zâwe, erhi ye mukazi wali obikîre mwambali wâwe Izaki, co cimanyîso namanyirakwo oku orhonyize nnawîrhu».
15 Oku arhaciyusa aderha, Rebeka, mwâli wa Betweli, mwene Milka, mukà Nahoro, mulumuna wa Abrahamu ayisha n’akabindi oku cirhugo. 16 Oyo munyere ali mwinjinjà, mwânanyere mushugi, ntà mulume walisag’imuyegêra, abungulukira aha iriba abumba akabindi kâge anarherema. 17 Olya mushizi akanya aj’imurhangîra, amubwîra, erhi: «Mâshi, oleke nywe rhwishi rhutya kw’ago gali omu kabindi kâwe». 18 Olya munyere anacishuza, erhi: «Nywaga, Yâgirwa». Anaciyandagaliza dubaduba akabindi omu nfune mpu amunywese. 19 Erhi ayûs’imunywesa, anaciderha, erhi: «Nkola naj’idômera n’engamiya zâwe, kuhika zihâge». 20 Anacidubulira galya mîshi duba duba omu ciranga ashubirira aha iriba mpu adôme, anadômera engamiya zoshi. 21 Olya mulume oku ahuluka, akaz’imusinza, erhi anadwîrhe acîdôsa erhi nanga erhi nêci Nyamubâho amuhisize.
22 Erhi engamiya ziyus’inywa, olya mulume arhôla ehigondo hy’amasholo hya buzirho bwa luhande luguma lw’esikeli, amuyambisahyo, anacirhôla na rhulinga rhubirhi rhwa masholo rhwa buzirho bwa sikêli ikumi amuyambisa rhwo ekuboko. 23 Anacimubwîra, erhi: «Oli mwâli wa ndi? K’aha mwinyu, sho ankabona aha abantu bahanda?» 24 Ashuza, erhi: «Ndi mwâli wa Betweli, mugala wa Milka mwene Nahori». 25 Ashub’iderha, erhi: «Nêci aha mwîrhu bali ebyâsi birhali binyi, hanaboneka n’ecirâlo». 26 Oku bundi olya mulume afukama aharâmya Nyamubâho, 27 ederha, erhi: «Oyâgirwe Nyakasane, Nyamuzinda wa nnawîrhu Abrahamu, ôrharhînyirîre okurhonya n’okulumehera nnâhamwîrhu. Nyamubâho yêne oyûla onnongolîne kuhika aha mwa mwene wâbo nnâhamwîrhu». 28 Olya mwânanyere alibirha aj’ibwîra nnina ebyabîre. 29 Rebeka àli agwêrhe mushinja wâbo, izîno lyâge ye Labani, Labani anacilibirhira embuga emunda olya mulume ali, ebw’iriba. 30 Erhi abà amâbona ehigondo n’orhulinga mwâli wâbo ali ayambîrhe, n’erhi abà amâyumva mwâli wâbo Rebeka ederha, erhi: «Kw’oyo mulume ambwîzire ntyo», ago mango alibirhira emunda nyamulume ali, amushimâna aciyimanzire aha burhambi bw’engamiya ah’iriba. 31 Anacimubwîra, erhi: «Yisha mugishwa wa Nyamubâho! Cici cirhumire obêra embuga n’obwo narheganyize enyumpa n’ahantu engamiya zâwe zabêra?». 32 Olya mulume akanya aj’ekà, Labani ashwekûla emizigo y’engamiya, anaziha ebyâsi, analêrha amîshi mpu oyo mulume boshi h’abâbo bashukemwo amagulu.
33 Bamulêrhera ebiryo mpu alyè. Ci kwône ashuza, erhi: «Ntalya ntanaciderha akanwa kandwîrhe». Labani ashuza, erhi; «Derhaga!» 34 Naye, erhi: «Niono ndi mwambali wa Abrahamu.» 35 Nyamuzinda agishire nnawîrhu; akola àbà mugale, àmuhîre ebintu bishwêkwa, ebinyinyî n’ebinênênè, enfaranga n’amasholo, abambali n’abambalikazi, engamiya n’endogomi. 36 Sara, mukà nnawîrhu, Abrahamu, omu bugikulu bwâge, amuburhira omwânarhabana, n’oyo mwânarhabana ye afumbisire ebyâge byoshi. 37 Nnawîrhu andahirize, erhi: «Irhondo orhahîraga okarhôlera mugala wâni omukazi omu banyere ba-nya-Kanâni, muli cino cihugo rhuyûbasiremwo. 38 “Akabà orhajiri omu nyumpa ya larha, omu bûko bwîrhu okugend’ilogezamwo omukazi wahà mugala wâni, erhi wamanahera!”» 39 Nabwîzire nnawîrhu, nti: «Hall amango oyo mukazi ankalahira bwankulikira». 40 Naye anshuza, erhi: «Nyamuzinda nyôrha ngenda embere zâge, akurhumira malahika wâge akuluse akuhisakwo ehi walonza, ly’obonera mugala wâni omukazi w’omu bûko bwîrhu n’omu nyumpa ya larha. 41 Wâfuma ecihango erhi wankahika omu bûko bwîrhu, bakanakuyima omukazi, ecihango cirhacikuyirhe». 42 Ene mpika aha iriba naderha, nti: Nyamubâho Nyamuzinda wa nnawîrhu, we kasinga, oyerekane, akabà olonzize okuhisa eyi njira ndimo kw’ehi nshimbire. 43 Niono ndi hano iriba, omunyere wayîsh’al’idôma, nâni nkamubwîra, nti: Nkuhûnyire ompè nâni rhwishi rhusungunu rhw’omu kabindi kâwe, 44 akanashuza, erhi: wêne onywage, nagend’idômera n’engamiya zâwe, erhi ye mukazi Nyamubâho abîkîre mwene nnawîrhu. 45 Ntali nciyusa naderha ebyo binwa omu murhima gwâni, ene Rebeka ayisha n’akabindi kâge oku cirhugo. Abungulukira ebw’iriba, anadôma. Namubwîra nti mpà nâni nywe, we kasinga. 46 Ho na halya, akûla akabindi kâge oku cirhugo, ederha, erhi: «Nywaga nagend’idômera n’engamiya zâwe». Nanywire, agal’inywêsa n’engamiya zâni. 4 47 Namudôsize, nti: Oli mwâli wa ndi? Naye anshuza, erhi: «Ndi mwâli wa Betweli, mulume Milka aburhiraga Nahori». Oku bundi namuyambisa ehi higondo oku izûlu n’orhu rhulinga aha maboko. 48 Aho, nafukamiriza naharâmya Nyamubâho, Nyamuzinda wa nnanwîrhu Abrahamu, ye wali annongolîne omu njira nyinjà mpu ntôlere omugala mwâli wa muci wa nnâhamwîrhu. 49 Bunôla akabà mulonzize okuyêreka nnâhamwîrhu oku mumusîmire munamurhonyize, mumbwîre n’akabà nanga kandi mumbwîre, lyo nyerekera ebwa kulyo erhi ebwa kumosho.
50 Labani bo na Betweli bashuza baderha, mpu: «Okûla emwa Nyamuzinda kurhenzire, rhurhankahash’ikushuza nti nêci erhi nanga. 51 Rebeka oyo embere zâwe: rhôla ye omuhêke, aj’ibà mukà mwene nnawinyu nk’oku Nyamubâho anadesire». 52 Erhi mwambali w’Abrahamu ayumva ebyo binwa, aharâmya embere za Nyamubâho. 53 Ayômola ebisikiyo by’ecûma n’eby’amasholo, ayômola n’emishangi, aha Rebeka. Aha na mushinja wâbo boshi na nnina ebindi bikulo.
54 Oku bundi bàlya bànanywa bo n’abâbo bàli boshi, banalâla halya. Sêzi erhi babà bamazûka, ederha, erhi: «Mundîke nshubire emwa nnawîrhu». 55 Mushinja wa Rebeka na nnina baderha, mpu: «Oyu munyere arhang’ibêra hano zindi nsiku nk’ibirhi erhi ikumi n’enyuma z’aho anagenda». 56 Abashuza, erhi: «Murhacindegerezagya n’obwo Nyamubâho ampisizekwo ehi nalonzagya. Muleke ngende, nshubire emwa nnawîrhu». 57 Banaciderha, mpu: «Rhuhamagalage namunyere rhumudòse naye kurhi adesire». 58 Banacihamagala Rebeka bamudôsa, mpu: «K’olonzize okugenda mweshi n’oyu mulume?» Naye anacishuza, erhi: «Nêci, nnonzize ngende». 59 Okubundi, bahêka omunyere wâbo Rebeka mpu agende bo n’omulezi wâge n’oyo mwambali w’Abrahamu na balya balume àli boshi. 60 Banacihà Rebeka obwangà, mpu: «Woyo mwâli wîrhu oyôloloke ohinduke bihumbi n’ebihumbi n’iburha lyâwe lihime enyumpa z’abashombanyi bâlyo». 61 Rebeka ayimuka boshi n’abambali-kazi, bashonera oku ngamiya, bakulikira olya mulume. Mwambali w’Abrahamu arhôla Rebeka, bahira njira.
62 Ago mango Izaki àli ayishire omu irungu ly’iriba lya Lahayi-Royi, bulya mwo ali ayûbasire omu cihugo ca Nêgebu. 63 Izaki ahuluka mpu ajè acîgezageza ebwa mashwa câjîngwè, erhi ayînamula amasù alangîra engamiya zayisha. 64 Rebeka naye mpu ayînamula amasù, alangîra Izaki, ashonôka oku ngamiya. 65 Adôsa olya murhumisi, erhi: «Ye ndi ola mulume wayisha alambagira omu ishwa anayêrekîre eno munda rhuli?» 66 Olya mushizi ashuza, erhi: «Ye nnâhamwîrhu oyo». Namunyere arhôla ecitambara acîhundikira co. Olya mushizi ashambâlira Izaki oku agendaga kwoshi. 67 Izaki ahêka Rebeka omu cirâlo càli ca nnina Sara, ayanka Rebeka, amujira mukâge, anamurhonya. Na ntyo Izaki arhûlûla, arhacilakaga olufù lwa nnina.

*24:2 24, 2 Okuheba okuboko idako ly’ecibero c’omuntu, yali ndahiro nkulu ya Abahabraniya.