13
1 Olwo lusiku, Yezu ahuluka omu nyumpa, agend’itamala eburhambi bw’enyanja. 2 N’orhutu rhw’abantu rhwacilundalunda eburhambi bwâge, kuhika ashonera omu bwârho, atamalamwo, na hirya hirundo hy’abantu hyayimanga oku mushenga gw’enyanja. 3 Anacibabwîra binji omu migani.
Omugani gw’owajag’imîra emburho
(Mrk 4, 3-9; Luk 8, 5-8)
4 Aderha, erhi: «Hàli muntu muguma wajag’imîra emburho. Erhi abà akola adwîrhe amîra, mburho nguma zarhogera eburhambi bw’enjira; orhunyunyi rhwayisha, rhwacîlîrazo. 5 Ezindi zarhogera omu mabuye, zirhashimanagamwo budaka bunji; zanacimera dubaduba, bulya obudaka burhàli bulî. 6 Erh’izûba licibasha, zalaba, lêro zacîyumira, bulya ntà mizî zagwêrhe. 7 Ezindi zarhogera omu mishûgi, ci erhi emishûgi ecimera haguma nazo, yazihuhya. 8 Ezindi nazo zarhogera omu budaka bwinjà, zaleheka, nguma igana, eyindi makumi gali ndarhu, eyindi makumi asharhu. 9 Ogwêrhe amarhwîri g’okuyumva, ayumve!».
Ecirhuma Yezu ayigîriza omu migani
(Mrk 4, 10-15; Luk 8, 9-10.18)
10 Lêro abaganda bâge bamushegeraho, bamubwîra, mpu: «Cirhuma obayigîriza omu migani?» 11 Abashuza anababwîra, erhi: «Mwêhe mwahîrwe okumanya amahwe gw’Obwâmi bw’empingu, ci abà bôhe barhakuhâbagwa. 12 “Bulya ogwêrhe, ahâbwa, ayish’icibêra mugale; ci orhagwêrhi, n’ehinyi agwêrhe, bamunyagahyo”. 13 “Co cirhuma ababwîra omu migani, bulya oku babona barhanabona, oku bayumva barhanayumva, ciru barhanatwa ihuzihuzi”. 14 “Lêro obulêbi bw’Izaya bwanayunjula kuli bo, owaderhaga, erhi: Mwakaz’iyumvîrhiza n’amarhwîri ginyu, murhanayumve; mwakaz’ilolêreza n’amasù ginyu, murhanabone”. 15 “Omurhima gw’olu lubaga gwahinzire: bafûnisire amarhwîri, banaziby’amasù gâbo, mpu lyo barhayumve n’amarhwîri gâbo, mpu lyo barhacîrhegereze omu murhima, mpu lyo barhahinduke binjà, mpu lyo ntanabafumye”. 16 “Mwêhe, amasù ginyu gôki g’iragi, bulya gadwîrhe gabona; n’amarhwîri ginyu, bulya gadwîrhe gayumva”. 17 “Okuli, mmubwîre, balêbi banji n’abanya-bushinganya banji balonzize okubona ebi mudwîrhe mwabona, barhanacimubonaga, n’okuyumva ebi mudwîrhe mwayumva, barhanacibiyumvagya!”»
Amahugûlo g’omugani gwa nyakumîra emburho
(Mrk 4, 13-20; Luk 8, 11-15)
18 «Yumvagi mwêhe omugani gwa nyakumîra emburho. 19 Ngasi yêshi oyumva oluderho lw’Obwâmi arhanalwirhegerizi, Omubî*13, 19 Omubî: shetani oyo bàdesire. anayisha, acîrholere ehyali hirhwêzirwe omu murhima gwâge: ye wamîzirwe oku njira oyo. 20 Owamîzirwe oku mabuye yêhe, ye wayumvîrhe oluderho, aluyâbabira n’amasîma. 21 Ci erhi arhagwêrhi mizî, abà muntu wa kasanzi: Erhi acîbona amalibuko n’amalumwa erhi olo Luderho lurhuma, anacikulumba ho na halya. 22 Owamîzirwe omu mishûgi naye, ye yumva Oluderho, ci ebihamba by’eby’en’igulu n’obunywesi b’obuhirhi byazimaguza lulya Luderho: obwo lurhanacibonaga malehe. 23 Owamîzirwe omu budaka bwinjà yêhe, ye muntu wayumvîrhe Oluderho, acîrhegereza: ayâna amalehe, nguma yalêrha igana, eyindi makumi gali ndarhu, eyindi makumi asharhu».
Omugani gw’enshenga
24 Anacibatwa ogundi mugani, ababwîra, erhi: «Obwâmi bw’empingu bushushîne n’omuntu wamîraga emburho nyinjà omu ishwa lyâge. 25 “Erhi abantu bakola bagwîshîre, omushombanyi ayisha, amîra enshenga omu karhî k’engano, anacîgendera”. 26 “Erhi engano emera enayêra, erya nshenga nayo yaboneka”. 27 “Bambali ba nn’ishwa kwo kujà emunda ali, bamubwîra”, mpu: “Nyamwagirwa, k’arhali mburho nyinjà wali omîzire omu ishwa lyâwe? Ngahi emburho mbî erhenzirage?”» 28 Anacibabwîra, erhi: «Muntu onshomba wajizire ntyo». Nabo abambali banacimushuza, mpu: «K’olonzize rhuj’iyikûlagula?» 29 Abashuza, erhi: «Nanga, hano mukola mudwîrhe mwakûla enshenga, mwankakûliramwo engano haguma». 30 Muleke byombi bimere kuhika amango g’okusârûla; ago mango nâbwîre abasârûzi, nti: «Emburho mbî muyihebe haguma, munayishwêke mîha mîha, eyôcibwe: engano yôhe muyihake omu nguli yâni».
Omugani gw’emogomogo y’emburho y’esinapi
(Mrk 4, 30-32; Luk 13, 18-19)
31 Anacibatwa ogundi mugani, anababwîra, erhi: «Obwâmi bw’empingu bwanagererwa oku mogomogo y’esinapi, eyi muntu muguma arhôlaga, ayirhêra omu ishwa lyâge. 32 “Ebà nsungunu kulusha ezindi mburho zoshi; erhi ecimera, yaneneha kulusha ezindi mburho zoshi yanabà murhi, kuhika enyunyi z’emalunga zayish’iyûbaka omu mashami gâgwo”».
Omugani gw’olwango
(Luk 13, 20-21)
33 Anacibabwîra ogundi mugani, erhi: «Obwâmi bw’empingu bwanagererwa oku lwango omukazi ayankaga, aluheba omu nshâno yankayigusa balume basharhu: yabumbugurha yoshi».
Yezu arhigiriza olubaga buzira migani
(Mrk 4, 33-34)
34 Ebyo byoshi Yezu anacibibwîra abantu omu migani, arhanabayigîrizagya buzira migani, 35 Mpu lyo kuyunjula okwaderhagwa n’omulêbi, erhi: Omu kanwa kâni mwakarhenga emigani, kakafulûla ebyàfulisirwe kurhenga okulemwa kw’igulu.
Amahugûlo g’omugani gw’emburho mbî
36 Erhi acib’amâlîka abantu, ajà omu nyumpa, n’abaganda bâge bamujaho, bamubwîra, mpu: «Rhuhugûlirage gulya mugani gw’enshenga omu ishwa». 37 Naye erhi acibashuza, ababwîra, erhi: «Owamîraga emburho nyinjà, ye Mwene-omuntu; 38 “Ishwa lyo igulu; emburho nyinjà nayo, bo bâna b’omu Bwâmi; enshenga, bo bâna b’Omubî”; 39 “Omushombanyi warhwêraga enshenga, ye Shetani; amango g’okusârûla, ho aha kuhwa kw’igulu; n’abasârûzi, bo bamalahika”. 40 “Nk’oku emburho mbî elundwa haguma enadulikwe muliro, kwo byâbe aha kuhwa kw’igulu”; 41 “Mwene-omuntu ayish’irhuma bamalahika bâge, bakûle abantu b’enshumi mbî n’ab’amabî omu Bwâmi bwâge”; 42 “bâbakwêbe omu ndugurhirà y’omuliro”: “okuhandi kubè kubanda endûlù n’okukenyeza amîno”. 43 “Obwo abinjà balangashane nka izûba omu Bwâmi bw’Îshe wâbo. Ogwêrhe amarhwîri g’okuyumva, ayumve!”»
Omugani gw’obuhirhi n’ogw’enjuma
44 Obwâmi bw’empingu bwanagererwa oku buhirhi bufulike omu ishwa; omuntu wabubonaga, ashub’ibubishamwo, agend’asîmire, aj’iguza ebi àli agwêrhe byoshi, okuhandi agula eryo ishwa. 45 Kandi Obwâmi bw’empingu bwanagererwa oku murhunzi walonzagya enjuma nyinjinjà. 46 Erhi acîbona njuma nguma y’ecitwîro cihamu, agenda, aguza ebi ali agwêrhe byoshi, agula eyo njuma.
Omugani gw’akêshe
47 «Kandi Obwâmi bw’empingu bwanagererwa oku kêshe karhegagwa omu nyanja, kanagwâsa enfî za ngasi lubero. 48 “Erhi kayunjula, abadubi bakakululira ebulambo, banabwârhala, barhondêra balondôla, enfî nyinjà baziyômeka, banakabulira embî”. 49 “Kwo byâbe ntyo aha kuhwa kw’igulu: bamalahika bayish’iyisha, baberûle ababî oku binjà”. 50 “Okuhandi babalohe omu muliro; kubâge kubanda endûlù n’okuluma amîno”».
Ebinwa bizinda by’enyigîrizo z’emigani
51 Erhi ayûs’ibatwa eyo migani, abadôsa, erhi: «Ka mwayumvîrhe ebyo byoshi?» Bamushuza, mpu: «Nêci, rhuyumvîrhe». 52 Anacibabwîra, erhi: «Co cirhumire ngasi muyigîriza ohindusire mwâna w’Obwâmi bw’empingu, anagererwakwo nnakà okarhenza omu mbîko yâge ebintu bihyâhya n’ebikulùkulù».
V. Ekleziya, murhondêro gw’obwâmi bw’empingu
Yezu ajà e Nazareti
(Mrk 6, 1-6; Luk 4, 16-24)
53 Byanacibà ntyo! Erhi Yezu ayûsa eyo migani, anaciyimuka. 54 N’erhi ahika omu cishagala câge†13, 54 Cishagala câge: e Nazareti eyo, arhondêra ayigîriza abantu omu sinagogi yâbo, kuhika basômerwa, banakaz’iderha, mpu: «Ngahi akûzire obwenge n’obuhashe butya? 55 K’arhali mwâna wa mubinji oyu? Ka nnina arhali ye Mariya, na bene wâbo‡13, 55 Bene wâbo Yezu, aha kuli kuderha balya boshi b’omulala gwa Bikira Mariya na Yozefu. Abayahudi kwo balolaga emilala nk’eno mwîrhu e Bushi: mwene wâbo Omushi na mwâli wâbo, barhali balya barhenga nda nguma erhi bâna b’îshe muguma bônene, ci kuyûshûlakwo ngasi baburhwa na mwîshè erhi munnina. Enfarasè n’endimi z’e Bulaya zôhe zirhayôrha ntyo. ka barhali bo Yakôbo, Yozefu, Simoni na Yûda? 56 Na bâli bâbo, ka rhurhadwîrhi rhwababona eno mwîrhu! Ngahi arhenzizagye ebyo byoshi?» 57 Banacimulola kubî. Lêro Yezu ababwîra, erhi! «Ntà handi omulêbi abula okukengwa omurhali omu cihugo câge erhi omu mwâge». 58 N’aho arhajiragaho bisômerîne binji, erhi kubula obwêmêre kwâbo kurhuma.
*13:19 13, 19 Omubî: shetani oyo bàdesire.
†13:54 13, 54 Cishagala câge: e Nazareti eyo
‡13:55 13, 55 Bene wâbo Yezu, aha kuli kuderha balya boshi b’omulala gwa Bikira Mariya na Yozefu. Abayahudi kwo balolaga emilala nk’eno mwîrhu e Bushi: mwene wâbo Omushi na mwâli wâbo, barhali balya barhenga nda nguma erhi bâna b’îshe muguma bônene, ci kuyûshûlakwo ngasi baburhwa na mwîshè erhi munnina. Enfarasè n’endimi z’e Bulaya zôhe zirhayôrha ntyo.