V. Amababale, okufà n’okufûka kwa Yezu
14
Abashombanyi ba Yezu balagânana okumuyîrha
(Mat 26, 2-5; Luk 22, 1-2)
Hali hacisigîre nsiku ibiri embere z’olwa-Basâka n’olw’emigati erhali­ mwo lwango. Abajinji n’abashamuka b’ihano bakâg’ilonza oku bankamugwârha n’obwenge n’oku bankamuyîrha. Ci bakaderha mpu: «Arhali oku lusiku lukulu, akadugundu kalek’izûka omu lubaga».
Yezu abulagirwa amavurha g’omugavu omu irhwe
(Mat 26, 6-13; Ywn 12, 1-8)
Erhi Yezu abà ali e Betaniya omu mwa Simoni mushomyo, abwârhîre a­dwîrhe alya, hâyisha mukazi muguma, wali odwîrhe enjebe y’amavurha nkana g’omugavu g’engulo ndârhi. Anacibera erya njebe, amudubulira gulya mugavu oku i­rhwe. Baguma omu bàhali bagwârhwa n’omutula, banaderha, mpu: «Cirhumire asherêza ogu mugavu? Ogu mugavu gwankaguzirwe dinari*14, 5 ldinari lyàlimwo nsaranga erhi asi ikumi z’Abaroma. Kuziga idinari magana asharhu zàli nsaranga bihumbi bisharhu z’Abaroma ba mîra. magana asharhu, zihâbwe abakenyi». Balubira oyo mukazi. Yezu ababwîra, erhi: «Mumuleke; carhuma mwamulibuza ntya? Cijiro cinjà anjirîre. Bulya abakenyi, ensiku zoshi muli haguma nabo, n’amango mwalonza mwanabajirira aminjà; ci niehe arhali ensiku zoshi mwambona. Ajizire nka oku anali ahashire. Ene ashîga omubiri gwâni, abîre agurheganya okubishwa. Okuli, mmubwîre, ngasi aha Emyanzi y’Akalembe yayigîrizîbwe omu igulu lyoshi, eci cijiro c’oyu mukazi caganîrwe oku kumukengêra».
Yûda alenganya Nnawâbo
(Mat 26, 14-16; Luk 22, 3-6)
10 Yûda w’e Keriyoti, muguma muli balya ikumi na babiri, anacijà emwa abajinji b’abadâhwa mpu amuhâne omu maboko gâbo. 11 Nabo erhi bayumva ntyo, bacîshinga bwenêne, banamulaganya ensaranga. Obwo akâlonza kurhi abona aha amuhânira.
Amarheganyo ga Basâka
(Mat 26, 17-19; Luk 22, 7-13)
12 Omu lusiku lurhanzi lw’emigati erhalimwo lwango, lwo lusiku babâgira Basâka, abaganda bâge bamubwîra, mpu: «Ngahi olonzize rhukurheganyize okulya Basâka?» 13 Anacirhuma babiri omu baganda bâge, ababwîra, erhi: «Mujè omu cishagala; mwâshimâna omuntu abarhwîre akabindi k’amîshi, mu­mukulikire; 14 “ngasi ahankaja, mubwîre nn’enyumpa, mpu”: “Omwigîriza adesire ntya”: “Ngahi enyumpa yâni eri, ndîremwo Basâka haguma n’abaganda bâni?” 15 “Amuyêreka enyumpa nnene y’enyanya14, 15 Enyumpa y’enyanya, erhi «igorofa», yo nyumpa eyûbasirwe enyanya y’eyindi. Enyumpa Mwâmi Yezu aliragamwo ishêga lizinda ederhwa Cenakulo omu cilatini; mwo n’Entumwa zayandagaliragwa na Mûka Mutagatîfu. Eyo nyumpa eciba omu Yeruzalemu, abalisalira babalama banakageramwo. , ebambirwe bwinjà enali nteganye; mwo mwarhurheganyiza”». 16 Balya baganda balîkûla, bajà omu lugo, ba­shimana kulya anababwîraga, barheganya Basâka.
Yezu abwîra abaganda bâge oku Yûda amulenganya
(Mat 26, 20-25; Luk 22, 14.21-23)
17 Erhi bibà bijingo, ayisha bo na balya ikumi na babiri. 18 Erhi bacibà bali oku cîbo, badwîrhe balya, Yezu ababwîra, erhi: «Okuli, mmubwîre, muguma muli mwe, rhudwîrhe rhwalira haguma, ampâna». 19 Omutula gwanacibagwârha, bakamudôsa muguma muguma, erhi: «Waliha, ka nie?» 20 Naye anacishuza, erhi: «Ali muguma omu ikumi-na-babiri, ohebire okuboko omu nambi nguma rhwe naye. 21 Nêci, Mwene-omuntu acîkolera nka oku ayandikîrwe, ci kwônene buhanya bw’oyu muntu Mwene-omuntu ahânwa naye! Kwàkabîre kukulu kuli oyo muntu arhaburhwe!»
Yezu ajira Obukaristiya
(Mat 26, 26-29; Luk 22, 15-20)
22 Erhi babà badwîrhe balya, ayanka omugati, n’erhi abà amagugisha, anacigubega, abahà, anaderha, erhi: «Yanki, eci guli mubiri gwâni». 23 Ashub’iyanka akahè, avuga omunkwa, abahà, banywakwo boshi. 24 Ababwîra, erhi: «Eci guli mukò gwâni gw’amalaganyo mahyâhya, gubulazîrwe banji barhumire. 25 Okuli, mmubwîre, ntakacishub’inywa kuli eyi mburho y’omuzâbîbu, kuhika olusiku nâyinywe mpyâhya omu Bwâmi bwa Nyamuzinda»14, 25 Enyuma y’amababale n’okufûka kwâge, Mwâmi Yezu ajà omu masîma g’Obwâmi bw’e­mpingu..
Yezu alêba oku Petro amuhakana
(Mat 26, 30-35; Luk 22, 31-34; Ywn 13, 36-38)
26 Erhi bayûs’iyimba, bahuluka, bajà oku ntondo y’Emizêti. 27 Yezu anacibabwîra, erhi: «Obudufu bw’ene mweshi mwâsârhala erhi nie ntuma; bulya kuyandisirwe: Nâshûrha lungere, ebibuzi bishandabane. 28 Ci hano nyûs’ifûka, nammushokolera e Galileya». 29 Petro amubwîra, erhi: «Ciru boshi bankasârhala erhi we rhuma, niehe nanga!» 30 Yezu amushuza, erhi: «Okuli, nkubwîre: ene, muli obu budufu, oluhazi lurhac’ibîka kabiri, wampakana kasharhu». 31 Ci yêhe anacigâgala, aderha, erhi: «Ciru kwankabà kufà haguma nâwe, ntakakuhakana!» N’abandi bakuderha boshi.
Yezu omu ishwa ly’e Jetesemani
(Mat 26, 36-46; Luk 22, 40-46)
32 Banacihika omu ishwa liderhwa Jetesemani§14, 32 Jetesemani, kuli kuderha «cengero»: «Getsemani» kwo kuyegera amayahudi, Lolà Mat 26, 36.. Abwîra abaganda bâge, erhi: «Mubwârhale aha oku naj’ishenga». 33 Anaciyanka Petro bona Yakôbo na Yowane, arhondêra okuyumva oburhè n’amaganya. 34 Ababwîra, erhi: «Omurhima gwâni guyunjwîre burhè bw’okulonz’ifà; mubêre aha, mubè masù». 35 Erhi ashegûka hitya, acîrhimba oku idaho, ahûna mpu kukahashikana, ako kasanzi kamugere kulî. 36 Aderha, erhi: «Abà, Larha, byoshi bihashikana emwâwe: onkûlekwo aka kahè; ci arhali nka oku nalonza, ci nka oku walonza wênene!» 37 Anacishubira aha baganda bâge, ashimâna bahunzire; abwîra Petro, erhi: «Simoni, k’oli îrò? Ka ciru orhahashire okuyîza nsâ nguma yône? 38 Mubè masù, munashenge, mulek’ishumikwa; bulya omurhima gubà mwangu, ci omu­biri gubà muzamba». 39 Ashub’igenda, ashenga, aderha nka kulya aderhaga burhanzi. 40 Erhi agaluka, ashimâna kandi bali îrò, bulya amasù gâbo gàli mazirho; bahaba kurhi bamushuza. 41 Ashub’iyisha obwa kasharhu, ababwîra, erhi: «Lêro mugwishirage munarhamûke. Hoshi aho; amango gahisire: Mwene-omuntu akol’ihânwa omu maboko g’ab’ebyâha. 42 Zûki, rhugende! Owampâna oyu oyiruka».
Yezu agwârhwa
(Mat 26, 47-56; Luk 22, 47-53; Ywn 18, 2-11)
43 Oku acidwîrhe aderha. Yûda w’e Keriyoti, muguma muli balya ikumi na babiri, y’ono y’ono, adwîrhe ngabo nyinji efumbasire engôrho n’amahiri, erhumirwe n’abajinji b’abadâhwa n’abashamuka b’ihano n’abagula b’olubaga. 44 Owamulenganyagya erhi abahire ecimanyîso, erhi: «Oyu nakanunugurha, erhi ye, mumugwârhe, mumuhêke buholo-buholo». 45 Oku anayisha ntya, ayirukira amuyegera, amubwîra, erhi: «Mpanyire omusingo, Muyigîriza!» Anacimununugurha. 46 Banacimuhirakwo amaboko, bamugwârha. 47 Obwo muguma muli balya bahàli ayômola engôrho yâge, ayirhimba mwambali w’Omudâhwa mukulu, amushishimbula okurhwiri. 48 Yezu anacibabwîra, erhi: «Ewe, kurhi muyishire nka bantu bashimbire ecishungu, muherhe engôrho n’amahiri, mul’ingwârha? 49 Ngasi lusiku nali ninyu nayigîriza omu ka-Nyamuzinda, murhanangwârhaga. Ci okwo kwoshi mpu lyo Amandiko gayunjula». 50 Obwo abaganda bâge banacimuleka, bayâka boshi. 51 Mwâna muguma wa musole amukulikira, erhi ntâco ayambîrhe ecirhali cirondo câge conene; bamugwârha. 52 Ci yêhe abalekera cirya cirondo*14, 52 Banji baderha mpu Marko yêne oyo wacidcrha. , acîlibirhira bushugunu.
Yezu ahêkwa emwa Omudâhwa mukulu
(Mat 26, 57-68; Luk 22, 54.63-71; Ywn 18, 15-16.18)
53 Banacihêka Yezu emwa Omudâhwa mukulu; nabo abajinji b’abadâhwa, abagula b’olubaga n’abashamuka b’ihano bayishûbûkira boshi. 54 Naye Petro erhi amugumire omu cirali kuhika omu côgo c’Omudâhwa mukulu; abwârhala oku cîko haguma n’abalalizi, akàkalûka. 55 Abajinji b’abadâhwa n’ihano lyoshi bakâlonza obuhamîrizi kuli Yezu, mpu lyo bamuyîrha, ci babubula. 56 N’obwo abahamîrizi b’obunywesi bâli bayishire banji, ci amahamîrizi gâbo garhàyumvanyagya. 57 Hanaciyimanga baguma, bamunywêrhera, mpu: 58 «Rhwamuyumvîrhe aderha, mpu: “Nâshâba aka ka-Nyamuzinda kayûbakagwa n’amaboko g’abantu, n’omu nsiku isharhu nyunjuze akandi karhayûbasirwi na maboko ga bantu”». 59 Ciru na muli okwo obuhamîrizi bwâbo burhayumvanyagya. 60 Okubundi Omudâhwa mukulu anaciyimanga ekarhî, adôsa Yezu, erhi: «Ci orhashuza? Kurhi okwo abà bantu badwîrhe bakuderhera?» 61 Yêhe acîhulikira, arhashagalaga kanwa. Omudâhwa mukulu ashub’imudôsa anamubwîra, erhi: «Ka we Kristu, Mugala w’Omugishe14, 61 «Omugishe», ye Nyamuzinda, Nnâmahanga. Abayahudi barhasîmaga okuderha izîno lya Nyamuzinda, bakâg’irhînya, balibè nshishinyi erhi kulikenga kurhuma.62 Yezu anacimushuza, erhi: «Nêci, ndi ye; mwânacibone Mwene-omuntu abwârhîre ekulyo kw’Ogala-byoshi anayishire omu bitù by’emalunga». 63 Aho Omudâhwa mukulu asharhula e­ myambalo yâge, anaderha, erhi: «Bici rhwacilongeza abahamîrizi? 64 Mwayumvîrhe oku alogorha; kurhi mubwîne?» Boshi bamutwîra oku akwânîne okufà. 65 Okubundi baguma banarhondêra okumumesherakwo, n’erhi babà bamamubwîka obusù, bakàmurhimba ebifundo banaderha, mpu: «Lêbaga!» N’abalalîzi bakamushûrha empî.
Petro ahakana Nnawâbo
(Mat 26, 69-75; Luk 22, 55-62; Ywn 18, 15-18.25-27)
66 Erhi Petro abà akola ali omu côgo idako, hâyisha mujà-nyere muguma w’Omudâhwa mukulu. 67 Erhi abona Petro adwîrhe akalûka, amusinza anamubwîra, erhi: «Nâwe wali haguma na Yezu w’e Nazareti». 68 Naye anacihakana, aderha, erhi: «Ntishi, ciru ntumvîrhi ebi odesire». Anacihuluka, ajà ebwa lumvi; oluhazi lwabika. 69 Erhi olya mujà-nyere amubona, ashub’irhondêra a­bwîra abahali, erhi: «Oyo ali wa muli bo!» 70 Ci yêhe ashub’ilahira. Erhi kugera kasanzi, abàli halya babwîra Petro, mpu: «Mâshi oli wa muli bo, bulya oli Mugalileya». 71 Okuhandi arhondêra alahira analahiriza, erhi: «Mâshi oyo muntu mwaderha, ntamuyishi», 72 Obwo oluhazi lwabika obwa kabiri. Aho Petro akengêra kalya kanwa Yezu amubwîraga: «Embere oluhazi lubike kabiri, wa­ mpakana kasharhu». Anacirhondêra okuvugumula emirenge.

*14:5 14, 5 ldinari lyàlimwo nsaranga erhi asi ikumi z’Abaroma. Kuziga idinari magana asharhu zàli nsaranga bihumbi bisharhu z’Abaroma ba mîra.

14:15 14, 15 Enyumpa y’enyanya, erhi «igorofa», yo nyumpa eyûbasirwe enyanya y’eyindi. Enyumpa Mwâmi Yezu aliragamwo ishêga lizinda ederhwa Cenakulo omu cilatini; mwo n’Entumwa zayandagaliragwa na Mûka Mutagatîfu. Eyo nyumpa eciba omu Yeruzalemu, abalisalira babalama banakageramwo.

14:25 14, 25 Enyuma y’amababale n’okufûka kwâge, Mwâmi Yezu ajà omu masîma g’Obwâmi bw’e­mpingu.

§14:32 14, 32 Jetesemani, kuli kuderha «cengero»: «Getsemani» kwo kuyegera amayahudi, Lolà Mat 26, 36.

*14:52 14, 52 Banji baderha mpu Marko yêne oyo wacidcrha.

14:61 14, 61 «Omugishe», ye Nyamuzinda, Nnâmahanga. Abayahudi barhasîmaga okuderha izîno lya Nyamuzinda, bakâg’irhînya, balibè nshishinyi erhi kulikenga kurhuma.