EMIGANI
Enshokolezi
Ecitabu c’Emigani lwo lwîganyo lwinja bwenêne omu bitabu by’obumanye. Eco citabu cibâmwo enyigîrizo z’amango ga ngasi lubero, ga mîra. Ecigabi ca mîra bwenene cibâmwo bihimbi bibirhi (10—22; 25—29) byàyandikagwa na Salomoni. Ye walolagwa ensiku zoshi nka muntu mwîrhonzi kulusha abantu b’omu Israheli boshi. Cibâmwo n’eyindi migani yayandikagwa n’abandi bantu bashi- nganyanya na bîrhonzi; ci amazîno gabo garhadesirwi (22, 17—24, 34). Ecitabu c’Emigani cifundisirwe n’enyimbo z’okukuza omukazi mutagatîfu (31, 10-31). Eci citabu ciyigîriza oku Nyamuzinda ahêmba obwôrhere bwinja bw’okuli, obuzigire, obucêse bw’iroho n’obwîrhôhye. Ci kwône anahane ngasi bijiro bibi bilwîsa obwo bwinja. Obwo bwîrhonzi kuli kuderha kurhi? Kuli kukenga Nyamuzinda n’okumuyegemera yênène. Rhwanâbone Obwîrhonzi bucîderhera n’okucîkuza nka bwâgo bwâgo. Bwîrhonzi bwa bene obwo buli bwa bumvîkane ekarhî kabwo bwône haguma na Nyamuzinda kurhenga ensiku zoshi, bwàrhabîre Nyamuzinda okulema igulu (8, 22-31). Bwo burhanzi rhwabona omu Bibliya ebyo binwa byarhôla obwîrhonzi nka muntu nkana. Buzira kuhabuka ciru n’ehitya, enyigîrizo z’eyo migani zirhalushiri ezi rhwàhâbirwe na Yezu Kristu, bulya ye «Bwîrhonzi bwa Nyamuzinda». Rhurhayibagiraga kandi oku idini ly’okunali lirhankaj’enyanya n’okuhimana nka lirhayimangîri oku muntu mukengwa. Liguma liguma Endagâno Mpyâhya ekolêsa emigani ya muli eco citabu. Co cirhumire ngasi mukristu ayumvîrhize anakenge ezo ngerêrezo z’abîrhonzi b’omu Israheli ba mîra.
EBIRIMWO
1. Mahano g’oburhimanya: cigabi 1, 1—9, 18
2. Emigani mikulu ya Salomoni: c. 10, 1—22, 16
3. Emigani y’abandi birhonzi: c. 22, 17—24, 22
4. Eyindi migani y’abanya-bwenge bunji: c. 24, 23-34
1
Izîno ly’ecitabu
1 Migani ya Salomoni, mwene Daudi, mwâmi w’Israheli:
2 oku kumanya oburhimanya n’ihano, oku kuyumva bwinjà ebinwa bizibu;
3 oku kumanya abîgîrizibwa n’abalenga, okushinganyanya, okubà ntagengwa n’okurhondêza;
4 okuhêreza abagûnda obulenga, n’omwâna w’obusole obumanye n’obulenga bw’amakengu.
5 Omurhimanya ayumve, anayûshûlemwo obulenga bwâge, n’omuntu mukengwa akûlemwo obulenga bw’okurhegeka;
6 amanyiyumva ebinwa bizibu n’emigani, ebinwa by’abarhimanya n’emigani yâbo.
7 Okurhînya Nyamuzinda, gwo murhondêro gw’oburhimanya, basirhe bwo barhakwirirwa burhimanya, barhakwirirwa n’ihano.
I. Enshula-mwanzi: Amahano gw'oburhimanya
Omurhimanya kuyâka ayâka abîra babî
8 Yumva mwâna wâni, ihano lya sho, orhahîraga okagaya akanwa nyoko akubwîra,
9 ciri cimanè ca kukwânana irhwe lyâwe, gali magerha omu igosi lyâwe.
10 Mwâna wâni, erhi abanya-byâha bakâlonza okukushumika, orhayêmêraga!
11 Erhi bakakubwîra mpu: «oyîshe rhugende rhweshi, rhucîbundike rhubulage omukò buzira igwârhiro, rhucîfulike rhulinge omwêru-kwêru:
12 mpu rhubamiranguse kula okuzimu kunajira, rhubamire baguma-guma nka kula banayandagalira omu nshinda.
13 Mpu rhwabona ebinja-binji, enyumpa zîrhu rhwazibûmba munyago,
14 Mpu wayesha ecigole haguma nîrhu obone ogwâwe mwanya, nshoho nguma rhwakazibîkira rhweshi».
15 Mwâna wâni, orhahîra okabakulikira omu njira bali, oyêrekeze amagulu gâwe kuli n’enjira balimwo,
16 bulyâla amagulu gâbo buhanya gayêrekîre, galibirhîre okugendibulaga omukò,
17 na bulyâla kuli kurhamira busha, okulambûlira akasirha*1, 17 «akarhonde karhafà oku bulêmbo» halî ebinyunyi birhegwa n’akasirha, ebindi bulya biri byênge bicîyakire bibona oku byamarhegwa. omu masù g’akanyunyi.
18 Abôla bônene bacîrhega, buhanya bwâbo bayunja-yunja.
19 Kwo azinda ali ntyo oli magene gw’okuzimba, amagene kuyisa gayisa oyu gamahândira.
Okuyumva amahano g’oburhimanya
20 Oburhimanya budwîrhe bwayâkûliza†1, 20 Burhimanya kwo adesire nka muntu, nka mulêbi (Yer 7, 2; 5, 1). omu njira, bulengezize izù omu ngo ziri emuhânda.
21 Aha mashanga-njira kuhamagala budwîrhe bwahamagala, aha nyumvi z’olugô‡1, 21 Olugô lwa mîra e Bulaya n’e Buyahudi, lwalikwo ecôgo cizibu., bugwêrhe emyanzi.
22 Mpu «mmangaci mwaleka obuhwinja bwinyu ebi bingolo-ngolo? Na ba-cinya-masheka kuhika mangaci erhi bâsheka? N’abahwinja, kuhika mangaci erhi bayânga obumanye?
23 Muyêrekere amahano gâni, nkola nâmmubwîra ogûndi emurhima, nâmmumanyisa ebinwa ngwêrhe.
24 Kulya kubà nahamagîre, kulya kubà nalengezize okuboko na ntâye washibirîre,
25 Kulya kubà mwagayaguzize amahano gâni goshi, murhanayemiri mmubwîre,
26 Nâni nkola nashekera obuhanya bumulikwo, nâsheka hano mujâmwo ecikango.
27 Hano entemu emurhibukira nka nkuba ya cihonzi, hano obuhanya bwinyu buyisha nka mpûsi ya kalemêra, amango ebidârhi, n’ebihamba byâmurhibukira.
28 Ago mango bâmpamagala ci ntadumizè, bânnonza barhânambonè.
29 Balahire obumanye, babula kwacîshoga okurhînya Nyakasane.
30 Barhalonzagya ihano lyâni, bàgayire ebi nababwîraga byoshi:
31 Bakolaga bâlya amalehe gw’obuhabusi bwâbo, bàyigurha amahano bàcîhaga bône.
32 Bulya obuhûrha bw’omuhwinja bunamuyîrhe, n’oburhashîbirira bw’ebingolo-ngolo bunabihezè.
33 Ci kwône onyumva yêhe âyôrha adekerîre, anarhulûle buzira kuyôboha buhanya buci».