Yēyuutēkaab lēbkēēyik
Taayta
Siriintēēt, yēē /kikēēsirē āk wōlēē /kikēēsirēē: Kisirē ꞉Luuka kitaabuuni kōōrōōbērēē kitaabuunyii nyoo kibo taay. Mātookunoot kule /kikēēsirēē ānō, nteenee /kikēēsirchinē chii nyēē kitookunoot, nyooto ku boontēēt Tēyōfiilō, kuu kitaabuunyii nyoo kibo taay. Isōōtē ꞉biiko alake kule /kikēēsirē kēnyiitaab 63 KK kubērē ꞉alake kukāākubēk ꞉kēnyiitaab 70 KK.
Kiyēē mii āriit: Inoomēē ꞉kitaabuuni yoo king'ētyinē ꞉nyoo bo lōkōōywēk chēē kāroomēch yoo /kikēēyibē Yēēsu kuwo kibkōōnkōy. Nto yityo, kwoorōōr wōlēē kiibuurto ꞉rubiik Yēērusālēēm kukānyē kuyityiin ꞉kiyoo kikuurtoochinē ꞉Yēēsu icheek. Nto yēē ki bēsyēētaab Bēēntēkōōst ku bēsyōōsyēk taman kung'eetee /kākēēyib Yēēsu kuwo kibkōōnkōy, kuchōōnchi icheek ꞉Tāmirmiryēētaab Yēyiin ānkōōnyiityi kāāmuukēywēēk. Kung'eetee yooto kuwo taay, kiitichakay ꞉lukēētaab biikaab Kiriistō areet akeenke kung'eetee Yēērusālēēm, Samaaryaa ākoy komoswookik tukul chēbo kōōrēēt (kur. 1:8).
Ikwēnyē ꞉komosta nyoo bo taay nyēbo kitaabuuni soboontaab Bētērō āk kaniseetaab Yēērusālēēm. Kung'eetee kurkeetaab sokool kutas taay, kōōrābchinē soboontaab Bāwulō āk ruutooywēkyii sōmōk ām chooto ki ang'wan choo kiwēēsyētootēē kōōrēētaab Rooma kumukuul āk yoo /kibokiiyyoong'tēē kōōk ām kiriinkēētaab Rooma.
Kiyēē āmu: I-ārōōru ꞉kitaabuuni bo Yēyuutēk wōlēē kiikomkoomunto keey ꞉biikaab Kiriistō āk wōlēē kiwuunto ꞉wōlēē kinērēē, wōlēē kiitikta keey āk kiyēē kiyey ꞉kāāmuukēywēēkaab Tāmirmiryēētaab Yēyiin ām wōlēē mii ꞉biikaab Kiriistō kumukuul āk wōlēē mii ꞉chii ake tukul nyoo kiikōōyēnchi Kiriistō.
1
Ārōōrunēēt
1 Boontēēt Tēyōfiilō, ām kitaabuunyuu nyoo kibo taay, kyaasir ng'aleek tukul chēē rubtooy keey ākoo kiyēē kitoow ꞉Yēēsu kuyey ankooneetLuuka 1:1-4 2 ākoy bēsyēēt nyoo /kikēēyibēē kuwo kibkōōnkōy. Kiirwookyinē *lēbkēēyikyii choo kikiikukwey ām kāāmuukēywēēkaab Tāmirmiryēētaab Yēyiin, yooto kumānāāwēētii kibkōōnkōy.Luuka 24:44-51 3 Yu kāwokung'eetee meet, chokōōboorchi keey lēbkēēyikyii ānkōōbuur ām bēsyōōsyēk artam. Kiiboorchi tukuuk chēē chaang' chēē sukuyey lēbkēēyichoo kuchamta kule kisoboot ꞉inee. King'alaalee tukuuk chēē rubtooy keey ākoo bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin.Luuka 24:13-52
Chōōnēētaab Tāmirmiryēēt āk bāytooyiisyēētaab Yēyiin
4 Nto mii bēsyēēt ake, kumii ꞉Yēēsu kwoomē lōkōōy ākoo lēbkēēyichoo, kōōkāloonchi icheek kule, “‑Moong'eetee Yēērusālēēm, nteenee okany ākoy /kēērōōbwook Tāmirmiryēētaab Yēyiin kuu yoo kikiikukuurto ꞉Baaba. Kikyāā-āmwook ng'ālyoontoonoo.Yoowa. 14:16; Luuka 24:49; Yēyuut. 2:4, 33; 11:16; Kala. 3:14; Ēfēēs. 1:13 5 Kiibātisāniisyēē ꞉Yoowaana bēēko, nteenee ām bēsyōōsyēk chēē ng'ēri +/makeebatisaneenaak akweek Tāmirmiryēētaab Yēyiin.”Luuka 3:16 6 Kuboonto keey ꞉Yēēsu lēbkēēyichoo, kuteebee ꞉lēbkēēyik kule, “Mokoryoontēēt, ara imiitē sōō, ra wēētyooktēēch acheek biikaab *Isrāyēēl ankiibayteech?”Māārkō 11:10; Luuka 24:21; Yoowa. 12:13 7 Kukētyi ꞉Yēēsu kule, “Yēyiin nkit ꞉nyēē bāwu ng'aleechaa. Māmākyook ōnkēt kule mākuyēk āyu.Māārkō 13:32 8 Nteenee, +mōōnyōōru kāāmuukēywēēk yoo kāchōōnchook ꞉Tāmirmiryēētaab Yēyiin. +Mōōmwoowu ng'aleek chēē rubtooy keey āk anii ām Yēērusālēēm, Yuuteeya, Samaaryaa ākoy komoswookik tukul chēbo kōōrēēt.”Luuka 24:48; Yoowa. 15:27; Yēyuut. 1:21-22; 2:32; 3:15; 4:33; 5:32; 8:14-19; 10:39-47
/Kikēēyib Yēēsu kuwo kibkōōnkōy
9 Yu keewaany ꞉Yēēsu kumwooy ng'aleechu, /kēēyib kuwo kibkōōnkōy kukāsē ꞉lēbkēēyik. Kiker ꞉boolteet Yēēsu kōōtōōchootē kut wokoong'irta.Māārkō 16:19; Luuka 24:51; 1Bēt. 3:22 10 Kimii ꞉lēbkēēyichoo kōōnyālē barak kubērē nto kas Yēēsu, nto bērē kuweech keey kukas biiko alak āyēēng'. Kikiilaach ꞉bichoo sirook chēē leelach ānkēēyyoonyēē komos ām yoo kimii ꞉icheek. 11 Kumwoochi ꞉bichoo lēbkēēyichoo kule, “Murēchu bo Kalilaaya, ntēē kōōyyoong'iisyē yu ōkāsē barak? Mākōōyēēw ꞉Yēēsu ām kēēlto nyēē wuu nyooto /kākēēyibēē.”Mat. 24:30; 26:54; Luuka 21:27; Ng'oong'. 1:7
Noomnyēēt ām saayeet
12 Nto mii yoo, kung'eetee *꞉lēbkēēyichoo yēē kibo Lekemeetaab *Musēytuuniinēk ankooyeey ākoy Yēērusālēēm. Kitēē ꞉baani nyēē /kēēchāmu /keebeesyet ām bēsyēētaab *Sabaato.*Ki lōōyinto ꞉nyiitēnyi nyēē kimāchē kuyitē kiilomiiteet akeenke.Luuka 6:13; 24:52
13 Yu kayit wōlooto, kuba koroofa wōloo kiibuurunēē. Lēbkēēyichooto ku: Bētērō, Yoowaana, Yāākōbō, Antereeya, Filibō, Toomaas, Baatolomaayo, Mataayo, Yāākōbō araab Alfaayo, Simōōni nyēē kāng'unoot ākoo Yuuta araab Yāākōbō.Luuka 6:14-16 14 Kituuytōōs kibtaman ām wōlooto kusooyē ꞉tukul ku kiito akeenke. Kiboonto keey āk chēēbyōōsōōk alak āk Maaryaa kaametiitaab Yēēsu āk mbo ng'eetaabkaamet.Luuka 8:2-3
/Kikeekwey nyēē kiikeer Yuuta Iskaryoot
15 Nto mii bēsyēēt ake kung'eet ꞉Bētērō ām kwēēnuutaab rubiik bokol akeenke āk tibtēm 16 ānkumwoochi kule, “Mbo ng'eetaabiya, ki ākoy kuyityiin ꞉siruutēchu bo Yēyiin kuu yoo kimwooyē ꞉Tāmirmiryēētaab Yēyiin kubununēē *Tāwuti, kurubta keey Yuuta nyoo kikwēryoonu biiko bokunam Yēēsu.Tyēēn. 41:9 17 Ki Yuuta akeenke ām acheek ānkikēēyēyiisyootē tukul. 18-20 /Kikeesir ām Kitaabuutaab Tyēēnwookik kule, ‘Kumuskēn ꞉kanyii ānkuyēk kiraatyaa!’†Tyēēnwookik 69:25” (Boontēēt Tēyōfiilō, kinyōōr ꞉Yuuta beesaanik ām rōkōsoo kiyēyē. /Kikyaalee beesaanichaa mbareet. Wōlooto bo mbaraanaata ꞉wōlēē kiryooktoochinē keey kuwēētēē mēt ānkōōtōl ꞉mooyēēt kuruuyo ꞉kosurēēkyii saang'. Kikas ꞉chii ake tukul ām Yēērusālēēm ng'aleechu. Kunyoo, /kikēēkuurēē mbaraanaa ‘Ākēl Taama’ nyēē ibooru kule ‘Mbaraab koroti’.) Kitas taay ꞉Bētērō kumwooy kule, “/Kikeesir mbo subak kule, ‘Kookeer ꞉chiito ake bārooyintaab chiichoo.’†Tyēēnwookik 109:82Tēt. 21:15; Mat. 27:3-8 21 Kunyoo, māchāktōōs /keekwey nyēē keekeer inee. Nto nyooto ku nyoo kikēēboontootē keey tukul kēēmiitē āk Mokoryoontēēt Yēēsu, 22 kutoowunēē yoo kibātisānē ꞉Yoowaana Yēēsu ākoy yoo /kibokēēyibē kuwo kibkōōnkōy. Mākuchutēēch ꞉chiichoo sikiiboorunootē ꞉tukul kule kookung'eetee ꞉Yēēsu meet.”Luuka 1:2; 3:21; 24:51; Yoowa. 15:27
23 Yooto, /keetwech biiko āyēēng': Yōōsēēf Barsaaba, nto kaayneenyii ake ku Yuustō. Nto nyiin ake ku Matyaa. 24 Yooto /keesaay Yēyiin kule, “Mokoryoontēēt, 'inkētē inyiing' wōlēē wuu ꞉kāāsōōtēywēēkaab biiko. Kunyoo, iboorwēēch ām bichu āyēēng' kule nkōnō ꞉nyēē !keekwey 25 kuyey yiisyooni bo *lēbkēēyik nyi kibākooktooy ꞉Yuuta sukuwēētii wōloo kiyēmāktōōs kuwo kubo rōkōsnyii.” 26 /Keebar *sēkēēryēēt. Yooto kunam Matyaa. Kung'eetee yooto kuwo taay, kutas keey āk lēbkēēyik chuut ki taman āk akeenke.Kāālēw. 16:33; Luuka 1:9
1:1 Luuka 1:1-4
1:2 Luuka 24:44-51
1:3 Luuka 24:13-52
1:4 Yoowa. 14:16; Luuka 24:49; Yēyuut. 2:4, 33; 11:16; Kala. 3:14; Ēfēēs. 1:13
1:5 Luuka 3:16
1:6 Māārkō 11:10; Luuka 24:21; Yoowa. 12:13
1:7 Māārkō 13:32
1:8 Luuka 24:48; Yoowa. 15:27; Yēyuut. 1:21-22; 2:32; 3:15; 4:33; 5:32; 8:14-19; 10:39-47
1:9 Māārkō 16:19; Luuka 24:51; 1Bēt. 3:22
1:11 Mat. 24:30; 26:54; Luuka 21:27; Ng'oong'. 1:7
*1:12 Ki lōōyinto ꞉nyiitēnyi nyēē kimāchē kuyitē kiilomiiteet akeenke.
1:12 Luuka 6:13; 24:52
1:13 Luuka 6:14-16
1:14 Luuka 8:2-3
1:16 Tyēēn. 41:9
†1:18-20 Tyēēnwookik 69:25
†1:18-20 Tyēēnwookik 109:8
1:18-20 2Tēt. 21:15; Mat. 27:3-8
1:22 Luuka 1:2; 3:21; 24:51; Yoowa. 15:27
1:26 Kāālēw. 16:33; Luuka 1:9