4
Kumii ꞉Bētērō āk Yoowaana taayeetaab kōōkwēētaab Yuutayeek
Kutākumii ꞉Bētērō āk Yoowaana tākung'āloolchinē biiko, kukwoonchi ꞉mbo kibkōrōs āk nyēē kiiyyoonkyinē riibiikaab *Kōōtaab Yēyiin āk *Satukaayeek. Manaakas ꞉bichu nyēē karaam, yu kimii *꞉lēbkēēyik kōōnēētiisyē ānkwoomchinē biiko kule imuuchē ꞉chii kung'eetee meet kubununēē Yēēsu. Luuka 20:27 Yēyuut. 2:24; 3:15, 26; 4:33; 13:30-31; 17:18; 23:6-9; 26:8, 23 Kinam ꞉bichoo Bētērō āk Yoowaana, nteenee kuuyu kikiikwiimēn ꞉kōōrēēt, /keekerta kō ākoy kuyyeech. Ānkoo kuwuu nyooto, kichamta ꞉biiko chēē chaang' Yēēsu choo kikas ng'aleechaa kyoomu ꞉mbo Bētērō. Kitas taay ꞉biiko chēē kikiikōōyēnchi ng'ālyoontēētaab Yēyiin kubās keey kut kimāchē kuriichē kisyēērōōk muut. Luuka 9:14; Yēyuut. 2:41
Yu kāyyēēkunēē, kutuuyo ꞉kāāntōōyik, booyik āk kāānēētikaab kiruutēk Yēērusālēēm. Kāāntōōyichoo ku: *Anaas nyoo ki kibkōrōs nyēē wōō, *Kayaafa, Yoowaana, Alekisaanta āk biiko alak chēē kibo kōōtaab mbo kibkōrōs chēē wōōyēch. /Kikēēkwēryoot Bētērō āk Yoowaana kōōkwoonoo. Yooto, kutoow ꞉kāāntōōyichoo kuteebee mbo Bētērō kule, “Kākōōnook ꞉ng'oo kāāmuukēywēēk oyey ng'aleechu?” Luuka 20:2 Kumwoochi ꞉Bētērō ām kāāmuukēywēēkaab Tāmirmiryēētaab Yēyiin kule, “Kāāntōōyik āk booyikaab yēēmēēt, Luuka 1:67; Yēyuut. 4:31; 13:9 yēē ākoo /kēēmiitē bēsyooni /kēētēēbēēnēēch ng'al chēē rubtooy keey ākoo ng'ālyoo nyēē karaam nyēē /kōōkēēyēchi chiichi kōchunkutoot ākoo wōlēē /kōkiisoobto, 10 kumāchāktōōs kōōnkēt ꞉biikaab *Isrāyēēl tukul kule kōsob ꞉chiichi ām kāāmuukēywēēkaab *Kāārārookiintēēt Yēēsu nyēbo Nāāsārēēt. Inee ꞉nyoo kyōōkwērtoochinē murtooywoontēēt, nteenee koong'eetee ꞉Yēyiin meet. Yēyuut. 3:6 11 Yēēsu ꞉nyiitēnyi ku rwaanteet nyoo kyōōtāyē oteekte, ꞉nyēē tiiyēywoontēētaab kōōto. Tyēēn. 118:22; Luuka 20:17; 1Bēt. 2:4-7 12 Māmii ꞉kēēlto ake nyēbo kaararaacheet ꞉nyēē kiikōōkoochi ꞉Yēyiin biiko nteenee Yēēsu nkit.” Mat. 1:21; Yoowa. 14:6; 1Kōōr. 3:11; 1Tēm. 2:5
13 Kiilat ꞉kōōkwoonoo bo Yuutayeek ām kāng'unātēēt nyēē kiboonto ꞉Bētērō āk Yoowaana ānkoo kut ki biich chēē kimāsumānootiin. Nteenee kisēw kule ki rubiikaab Yēēsu ꞉icheek. Luuka 21:15 14 Nto kuuyu kitākuboontootē keey ꞉chiichoo /kikiisoobē mbo Bētērō, kibotyi ꞉wōlēē kikwiilta icheek. 15 Kunyoo, kumwoochi ꞉bichoo mbo Bētērō kule, “Obe saang'”. Nto mii yoo, kōōrwooch. Yēyuut. 5:34-35 16 Kiteebee keey ꞉bichooto kule, “+Makeeyeyee nee bichu ēē? Ntēē kāākōōnkēt ꞉chii ake tukul ām Yēērusālēēm kule kaakuyey ꞉bichu ng'ālyoontooni ‑/mākyoomu. Kunyi, māmii ꞉wōlēē kēētuuktooy. Yoowa. 11:47 17 Nteenee yēē simātākutistēē ꞉ng'ālyoontooni biiko, +makeeker koong' bichu kumātākwoomchinē biiko lōkōōywēk kuyēyiisyēē kaaynaani.”
18 Yooto, /kēēkuur mbo Bētērō kooyeey kō /ānkēēmwoochi kusaan tākōōnēētiisyoot kurubta keey āk Yēēsu. 19 Nteenee kimwoochi ꞉Bētērō ākoo Yoowaana bichooto kule, “Karaam /kiiyweyaak nto /kiiywey Yēyiin? 20 ‑Mākiimuuchē ꞉acheek keesiiste kiyēē kiikeekasee koonyek āk yiitiik.”
21-22 Kimāmii ꞉kiyēē kiimuuchē ꞉bichoo kuyeyee mbo Bētērō kuuyu kiikoostooy ꞉biiko tukul Yēyiin kubo chiichoo kiboonto kēnyiisyēk chēē kikēēytēē artam, nyoo /kikiisoobē ām kēēloo bo kwōng'uut. Nto subak, kiimuuchē ꞉bichooto koong'eet wōōrōōryēēt. Kunyoo, kibōlchi subak ankubakaakta kubēēchi keey.
Kisaay ꞉biikaab Kiriistō kunyōōr nyikanateet
23 Yu /kabokiityaakta Bētērō ākoo Yoowaana, kooyeey wōloo kimii ꞉biikwaa ānkubokumwoochi ng'aleek chēē kimwooy ꞉mbo kibkōrōs chēē wōōyēch āk booyik.
24 Yu kakas ꞉bichoo ng'aleechaa kusaay kukuurchinē barak kule, “Mokoryoontēēt Yēyiin nyoo 'kiiyēyē barak āk ng'wēny, bēēkaab araaray āk tukuuk tukul chēē mii kōōrēēt. Tyēēn. 146:6 25 King'āloolchinē ꞉Tāmirmiryēēng'uung' kuuko *Tāwuti, kule,
‘Ām nee sukunyēkēriitu ꞉bōrōryōōsyēk alake,
ānkōōbootyinē ꞉Isrāyēēl āsiiswēk ng'al chēē māyitē wuy?
26 Chōbē keey ꞉bāytooyikwaa kuyey booryēēt
ānkukāākōōruruuch keey ꞉nkicheek kāāntōōyik
sukubooryēē Yēyiin āk chiinyii nyoo ng'aabaat.’ Tyēēnwookik 2:1-2
27 Kubooyiit man, kituuyo yu bo kiriinkooni *꞉Ērōōtē āk Bōōntyō *Bilaato ākoo biiko choo mābo kōōrēētaab Isrāyēēl āk choo bo Isrāyēēl. Kiyēchi ruurumuut motwooriintēēng'uung' Yēēsu, nyoo 'kiing'aab kuyēk Kāārārookiintēēt. Luuka 23:6-12 28 Kiyey kiyēē kikiisimitiil kēny ām kāāmuukēywēēkuuk kule makuyeyakay. Yēyuut. 2:23 29 Kunyi ii, Mokoryoontēēt, ikas wōlēē kāākōōmuuytēēch ānkiikōōnēēch acheek motwoorikuuk nyikanateet kyaamte ng'ālyoontēēng'uung' nyēē māmii ꞉muyāt. 30 Ikōōnu kāāmuukēywēēkuuk kōōsoobiis ankiiyey tukuuk chēē /kiilātē āk chēē ‑/mākyoomu ām kaayneetaab motwooriintēēng'uung' Yēēsu nyoo itabaanaat kubo yiisyēēng'uung'.”
31 Yu keewaany ꞉bichoo kusaay, kōōtimtiimākoy ꞉kōyooto kāmiitē ꞉icheek kusooyēē /ānkiinyiityi icheek tukul Tāmirmiryēētaab Yēyiin. Yooto, kwaamtaat ng'ālyoontēētaab Yēyiin ām nyikanateet nyēē māmii ꞉muyātēēt.
Kiibuurchiintōōs ꞉biikaab Kiriistō kuu kiy akeenke
32 Kikinoomnyo ꞉biiko choo kikiikuchamta ng'ālyoontēētaab Yēyiin kuyēk kiito akeenke. Māmii ꞉chii nyēē kiitukuulchinē keey tukuuk nteenee kibchēchiintōōs āk chuut. 33 Kiiboor *꞉lēbkēēyik ām kāāmuukēywēēk kule king'eetee ꞉Mokoryoontēēt Yēēsu meet. Kiibēruur ꞉Yēyiin lēbkēēyichoo tukul ām yiisyēēng'waa. Yēyuut. 1:8 34 Kimāmii ꞉chii ām icheek nyēē kibotyinē ꞉kiy, kuuyu kyooltooy ꞉alake mbareenik nto kooriik Kiruu. 15:4 35 /ānkubokiikoochi beesaanichaa kōōyyoong'unēē āwunnyēkaab lēbkēēyik sukung'eet /kēēyēētyēēchinēē choo boonto nyalilta.
36 Kimii ꞉chiito ake nyēē /kikēēkuurēē Yōōsēēf nyēbo kōōtaab Laawi ānkibo kōōrēētaab Kubrō, nyēē kitoochi ꞉lēbkēēyik kaayneet ake kule ‘Barnaaba’. (Ibooru ꞉kaaynaani kule murēn nyēē ikiimē chuut.) 37 Ki inee ꞉akeenke ām choo kyaalta mbareenikwaa ānkōōkooyto beesaanik kōōyyoong'unēē āwunnyēkaab lēbkēēyik. Luuka 12:33; 14:33 Yēyuut. 9:27

4:2 Luuka 20:27

4:2 Yēyuut. 2:24; 3:15, 26; 4:33; 13:30-31; 17:18; 23:6-9; 26:8, 23

4:4 Luuka 9:14; Yēyuut. 2:41

4:7 Luuka 20:2

4:8 Luuka 1:67; Yēyuut. 4:31; 13:9

4:10 Yēyuut. 3:6

4:11 Tyēēn. 118:22; Luuka 20:17; 1Bēt. 2:4-7

4:12 Mat. 1:21; Yoowa. 14:6; 1Kōōr. 3:11; 1Tēm. 2:5

4:13 Luuka 21:15

4:15 Yēyuut. 5:34-35

4:16 Yoowa. 11:47

4:24 Tyēēn. 146:6

4:26 Tyēēnwookik 2:1-2

4:27 Luuka 23:6-12

4:28 Yēyuut. 2:23

4:33 Yēyuut. 1:8

4:34 Kiruu. 15:4

4:37 Luuka 12:33; 14:33

4:37 Yēyuut. 9:27