14
Kicheeng' ꞉buunikaab Yēēsu wōlēē makunamta inee
(Mataayo 26:1-5; Luuka 22:1-2)
Kikiikung'ēt ꞉bēsyōōsyēk āyēēnku kuyit ꞉bēsyēēt nyēē kyoomēē ꞉Yuutayeek *Saakweetaab Keeytaayeet ākoo Saakweetaab mukaatiin chēē mākuutunootiin. Kimii kuchēēng'ē ꞉mbo *kibkōrōs ākoo kāānēētikaab kiruutēk wōlēē makunamta Yēēsu kumākāsē ꞉chii sukubakach. Kimwooy kule, “‑Mookany keeyey ng'aleechu yoo bo *Saakweetaab Keeytaayeet, kuuyu imuuchē ꞉biiko kuyey wōōrōōryēēt.” Māārkō 11:18
Kiraang'tee ꞉koorkēēt ake Yēēsu mwaayta mēt
(Mataayo 26:6-13)
Kimii ꞉yēē kyoomiisyē ꞉Yēēsu ām Beetannyaa kumiitē kaab Simōōni, chiichoo kikiikunāmē *꞉makereenik. Yooto, kuchō ꞉koorkēēt ake kō nyēē kiboonto mwaay nyēē kiboong'u nyēē anyiny /ānkikyooltēē beesaan chēē chaang' miisin. Yooto, kuraang'tee ꞉koorkoonoo Yēēsu mwaayaa mēt.
4-5 Yu kakas ꞉biiko alake chēē kimii yooto kiyēē kayey ꞉koorkoonoo, kumwooy nyēē kāng'woonchi kule, “Nto yu sukunyarta ꞉koorkooni mwaay nyēē ālē beesaan chēē chaang' miisin kuu nyi! Nto yu /kātākyooltooy /ānkiikoochi bānoonik beesaanik.” Kinyēērchi ꞉bichoo koorkoonoo miisin.
Kumwoochi ꞉Yēēsu bichoo kule, “‑Moomakee kiy koorkoonoo. Ntēē kāākuyēwoo anii ng'ālyoo nyēē karaam. Ōboontē keey ꞉akweek bānoonik ākookoy ānku +mōōyēētyēēchinē kuu wōlēē ōchāmtooy. Nteenee ‑mōōboontē keey anii ākookoy. Kiruu. 15:11 Kaakuyey ꞉koorkooni kuu wōlēē kēēmuuktooy kuroonkyi mwaayaa mētinyuu kuyeytaa nto yitu ꞉yēē /kēēmuyēēnoo. !Kāāmwoowook, ‑/mākēēwuutyēē koorkooni ām kiyēē kaakuyey yoo /kyoomtooy lōkōōywēk chēē kāroomēch ām kōōrēēt tukul.”
Kiinēm keey ꞉Yuuta kuchaamta Yēēsu
(Mataayo 26:14-16; Luuka 22:3-6)
10 Nto mii yoo, kuwo ꞉Yuuta Iskaryoot nyoo ki akeenke ām rubiikaab Yēēsu choo ki taman āk āyēēng', wōlēē kimii ꞉mbo *kibkōrōs chēē wōōyēch wokuchaamta Yēēsu. Māārkō 3:19; Yoowa. 12:4 11 Yu kayit wōlooto /kēēng'ērēkyi. /Kikēēmwoochi kule, “Yoo kēēyēwēēch kēēlto wōlēē +makeenamte Yēēsu, kēēkōōniing' beesaanik.” Kuwo ꞉Yuuta wokucheeng' wōlēē /sikeenamta Yēēsu.
/Kikeeyeyta wōlēē /kyoomēē Saakweetaab Keeytaayeet
(Mataayo 26:17-19; Luuka 22:7-13)
12 Ām bēsyēētaab taayta nyēbo Saakweetaab mukaatiin chēē mākuutunootiin, kiyēēnyē ꞉Yuutayeek mēēnkit nyēē sukwaam bēsyoonooto.
Yu kayit ꞉bēsyooni, kuteebee ꞉rubiik Yēēsu kule, “Ānō wōlēē +mawee-amee *Saakweetaab Keeytaayeet bokēēyēytoowuung'?” Chuy. 12:1-20 13 Kumwoochi ꞉Yēēsu rubiikyii āyēēng' kule, “Obe ākoy Yēērusālēēm. +Mōōtuuyēē murēn nyēē boontoonu tērēētaab bēēko. Orub chiichoo lēt ākoy kōōto nyēē kēēwut. 14 Yoo kooyit kōyooto, ōmwoochi chiitaab kōōto kule māchē ꞉Kāānēētiintēēt wōlēē sukwoomiisyēē ākoo rubiikyii ām Saakweetaab Keeytaayeet. 15 Mākōōboorwook ꞉chiichoo kisēēnkēēt nyēē wōō nyēbo koroofa nyēē mii ꞉tukuuk tukul chēbo ātēbto. Ōyēytoowēēch āmiik.”
16 Yu keewaany ꞉Yēēsu kumwoochi rubiichoo kuu nyooto, kuba ākoy Yēērusālēēm ānkubokunyōōr ng'aleek tukul kuu wōloo kāmwooytooy ꞉Yēēsu. Kuyeyta āmiikaab saakwaanaa.
Kiiboor ꞉Yēēsu chiito nyēē kimii wokuchoomtooy
(Mataayo 26:20-25; Luuka 22:21-23; Yoowaana 13:21-30)
17 Kumii kurātoorātē ꞉kōōrēēt, kuwo ꞉Yēēsu ākoo rubiikyii taman āk āyēēng' ākoy kōyooto ānkutoow kwaam saakweet.
18 Kumii kwoomiisyē, kumwooy ꞉Yēēsu kule, “!Kāāmwoowook, mii ꞉akeenke ām akweek nyēē kēēmiitē kyoomiisyē ꞉tukul nyēē makuchaamtaa.” Tyēēn. 41:9 19 Kung'woonchi rubiik ankuteebee ꞉ake tukul Yēēsu kule, “Ara anii?” 20 Kukētyi ꞉Yēēsu kule, “Nyoo kiilābloobtooy ꞉tukwaay mukaatiit terekyeet akeenke nyēē makuchaamtaa. 21 Makume *꞉Wēritaab Chii kuu yoo /kikeesir kurubta keey āk inee. Nteenee mākung'woonchi sōō kule nee ꞉chiito nyoo makuchaamtaa. Kaykay nto /kimākēēsich chiichoo.” Yoowa. 13:2, 21-30
Kitoow ꞉Yēēsu saakweet nyēē lēēl
(Mataayo 26:26-30; Luuka 22:19-20; 1 Kōōriintēēk 11:23-25)
22 Yu kimii kwoomiisyē, kunam ꞉Yēēsu mukaatiit ānkubirchi Yēyiin kōōnkōy. Nto tēē yoo kubetes mukaatiinaa ānkōōkoochi rubiikyii kōōnēmunoot. Kimwoochi kule, “Bōōrnyuu ꞉nyi. Kunyi, o-am.” 23 Kunam subak terekyeet nyēē kimii *꞉tifaayiik ānkubirchi Yēyiin kōōnkōy ānkōōkoochi rubiichoo kumōōsoot. 24 Kimwoochi kule, “Korotiikyuu ꞉chu chēbo *kiirootyeet nyēē lēēl.* Māmwooyē ꞉siruutēk alake kule ‘nyēē lēēl’. +/Makiitaata sukusobcho ꞉biiko chēē chaang'. 1Kōōr. 10:16; 11:23-25 Chuy. 24:8; Cherem. 31:31; Ibu. 7:22; 9:15-20 25 !Kāāmwoowook, ‑māwāāyyēē subak tifaayiik ākoy bēsyoonoo wāāyyēē chēē leelach ām Kaab Yēyiin.”
26 Nto tēē yoo, kutyēēn ꞉bichoo kōōkoostooy Yēyiin ānkung'ēētyo kutākyi keey Lekemeetaab *Musēytuuniinēk. Luuka 22:39
Kiiboor ꞉Yēēsu kule makutuuch keey ꞉Bētērō
(Mataayo 26:31-35; Luuka 22:31-34; Yoowaana 13:36-38)
27 Kumii kēēltaab too, kumwoochi ꞉Yēēsu rubiikyii kule, “+Mōōmwēyēēnoo ꞉akweek tukul kuu yoo mwooyē ꞉siruutēk kule, ‘+Maabakach ākiintēēt kusērēēt ꞉kēēchiirēk.’ Sekaryaa 13:7 Māārkō 14:50-52; Yoowa. 16:32 28 Nteenee yoo kaang'eetee meet, +maantooy Kalilaaya.” Māārkō 16:7 29 Kumwoochi ꞉Bētērō Yēēsu kule, “Ānkoo kāmwēyēēniing' ꞉chuut tukul, ‑māābākooktiing' ꞉anii.” 30 Kumwoochi ꞉Yēēsu kule, “Bētērō! Kāāmwoowuung', kumānēēturkuuchē ꞉kirkōōnkiit nyēbo āyēēng' kwēēmowuuni, +meetuuch keey ꞉inyiing' areet sōmōk kule ‑mēēnkētoo.” 31 Kumwoochi ꞉Bētērō Yēēsu subak kule, “Mākoy atuuch keey! Yoo kābo meet kēēbēku ꞉tukwaay.” Kōōruumchi ꞉nkicheek rubiik chuut kuu nyooto. Luuka 22:33-34; Yoowa. 13:36-38
Kiwokusaayee ꞉Yēēsu Ketesemaane
(Mataayo 26:36-46; Luuka 22:39-46)
32 Yu kayit ꞉Yēēsu ākoo rubiikyii yēē /kēēkuurēē Ketesemaane, kumwoochi kule, “Ōbuurēē yu, waasaay ꞉anii.” 33 Koonaata kisich ākoo Bētērō, Yāākōbō ākoo Yoowaana. Kwaam ꞉ng'uusng'uus Yēēsu kut kulōōklōōkēn. 34 Kumwoochi rubiichooto sōmōk kule, “Kāāmuy ꞉anii kut wuu nyēē +maameey. Ōng'ētunēē yuutēyu ānkōōkāsu!”
35-36 Yooto koonaata ꞉inee kisich kukutuny ānkuyim kutiiny ꞉tokochta ng'wēny ankusaay kule, “Baaba! Imuuchāktōōs ꞉tukuuk tukul ām wōlēē imiitē. Inēmtoowoo nyalili. Nteenee kuyeyakay kuu wōloo imāktooy ꞉inyiing' mēēbērē kuu wōloo āmāktooy ꞉anii.” Yoowa. 12:27; Mat. 6:10; Māārkō 10:38; Room. 8:15; Ibu. 10:9
37 Yu kēēyēēwunēē ꞉Yēēsu wōloo kāwokusooyēē, kunyōōr rubiik choo sōmōk kuruuytōōs. Kumwoochi Bētērō kule, “Simōōni, ākoo kēēru? 'Kāmēēmuuchē mbo ikāsu ām asiista akeenke? 38 Ōkāsu ankoosaay simōō-āsyi keey tyēmiisyēēt. Ōbērē nto oyey, āmāmii ꞉nkuruuk.” Mat. 25:13; Ēfēēs. 6:18; Ibu. 2:18 39 Kooyeey ꞉Yēēsu subak ankuwokusaay kuu yoo kābo taay. 40 Nto iyēēwu nyēbo āyēēng', kunyōōr mbo Bētērō kuruuytōōs subak, kuuyu kichoosyootiin miisin. Kuchusyo ꞉rubiichoo. 41 Kiiyeey ꞉Yēēsu subak ankuwokusaay nyēbo sōmōk, nto yu kaweech keey, kumwoochi rubiichoo kule, “Ākoo tōōbēng'tēē rwoonik? Kaakuyem. Okas kaakuyit ꞉āsiiswēk /kiiyokoochi *Wēritaab Chii āwunnyēkaab kibng'ōōkisiis. 42 Ong'nyiin choomtooyiintēēt kāākuchō! Ōng'ēētyē bokēētuuyēē.” Luuka 5:16; Ibu. 5:7-8
/Kikeenam Yēēsu nteenee kitay /kēēsār
(Mataayo 26:47-56; Luuka 22:47-53; Yoowaana 18:3-11)
43 Kutākumii ꞉Yēēsu kung'āloolē, kuyitu ꞉Yuuta nyoo ki akeenke ām rubiichoo ki taman āk āyēēng'. Kiboontoonu keey biiko chēē chaang' chēē kitinyē chōōkiinēk ākoo syaariinek chēē kiiyooku ꞉mbo kibkōrōs chēē wōōyēch ākoo booyik. 44 Kikiisimkumwoochinē ꞉Yuuta bichoo kule, “Nyoo ōkāsē ātōrōōchē, ōnāmē nyooto ānkōōriibootē simāmwēy.” 45 Kuyitu ꞉Yuuta, kutōrōōchē Yēēsu kule, “Aase, Mokoryoontēēt!” 46 Kutēryēkyinē ꞉bichoo Yēēsu bakeenke.
47 Kukāsē ꞉rubiintēēt ake kuu nyooto, kung'usu chōōkiit, nto bērē kuyeb motwooriintēētaab kibkōrōs nyēē wōō, kuchwenta yiitit kōōsuuyto.
48 Yooto, kumwoochi ꞉Yēēsu bichoo kināmē inee kule, “Ōbērē āntōōchinē ꞉anii lukēēt nyēē māchē kuweech kōōrēēt sookwaante chōōkiinēk āk syaariinek boonamaa? 49 Ntēē kwāāboontē keey ꞉anii akweek kwaak ām biiwuutaab *Kōōtaab Yēyiin ānēētiisyē. Kwaamaak ꞉nee simoonamaa yooto? Nteenee ityiichē ꞉ng'aleechu tukul siruutēkaab Yēyiin.” Luuka 24:46
50 Yu kāmwooy ꞉Yēēsu kuu nyooto, kumwēchi keey ꞉rubiikyii. Māārkō 14:27 51 Kimii ꞉murēno nyēē kiinoomootē Yēēsu nyēē kikyaalyaktee keey ankeet baateey. Nto yu kibērē /keenam, 52 kuchiwit kuchururchi ankaanaa yooto ānkumwēchi keey kibchuraat.
Kumii ꞉Yēēsu taayeetaab kōōkwēēt nyēē wōō nyēbo Yuutayeek
(Mataayo 26:57-68; Luuka 22:54-55, 63-71; Yoowaana 18:13-14, 19-24)
53 /Kikēēkwēryoot Yēēsu ākoy kaytaab *kibkōrōs nyēē wōō. Kikiiruruukyi keey wōlooto ꞉mbo kibkōrōs chēē wōōyēch, booyik ākoo kāānēētikaab kiruutēk. 54 Kiinaamaat ꞉Bētērō Yēēsu ākoy kuyit kiyēnkuutaab kaytaab bichoo bo kōrōs. Kumii wōlooto kōōbuur ꞉nkinee ng'wēny kuyu maata nyēē kimii kuywēē ꞉biiko chēē kiriibē kayaa.
55 Kimach *꞉kōōkwēētaab Yuutayeek tukul kōōyyoonkyinē ꞉mbo kibkōrōs chēē wōōyēch, kule kunyōōr ng'ālyoo nyēē miyaat nyēē nāmē Yēēsu /sikiitiilchi meet. Nteenee mānāānyōōr ng'ālyoo. 56 Ānkoo kimōlōlchi ꞉biiko chēē chaang' Yēēsu ng'al, kichuunchuun ꞉ng'aleekwaa. Kiruu. 19:15; Tyēēn. 35:11 57 Kimwooy ꞉alake subak kule, 58 “Kikeekas ꞉acheek kumwooyē ꞉chiichi kule mākōōturbuub *Kōōtaab Yēyiin nyoo kitēēchē ꞉biiko ankuteech ake nyēē mēēbērē tēēchē ꞉biiko. Kālē makuteechee nyooto bēsyōōs sōmōk.” Yoowa. 2:19 59 Kichuunchuun ꞉nkicheek ng'aleekaab bichoo. 60 Yooto kōōyyo ꞉chiichoo wōō bo kōrōs ankuteebee Yēēsu kule, “Itinyē wōlēē ituuktooy keey ām ng'aleechu mwooyē ꞉bichu?” 61 Kusiisyi keey ꞉Yēēsu. Kumwoochi subak ꞉chiichooto wōō bo kōrōsēēk Yēēsu kule, “Inyiing' man *Kāārārookiintēēt, Lakwataab Nyoo Tōrōōr?” Isa. 53:7; Māārkō 15:3-5, 39; Yoowa. 19:9 62 Kumwoochi ꞉Yēēsu kule: “Anii ꞉nyooto anku +mookas *Wēritaab Chii kōōbuurunēē āwutaab taay nyēbo Nyoo bo Kāāmuukēy ankookas kuchōōnēē boolik.” Māārkō 12:36; 13:26 63 Kikwaany keey ꞉moo chiichoo wōō bo kōrōs kut kubaach sirookyii ānkumwooy kule, “Nee ake ꞉nyēē /tākēēmwoowēēch kurubta keey āk chiichi? 64 Kookas oob wōlēē kāākōōntosuurto Yēyiin? Kunyi, ōbērē nee akweek?” Kōōruumchi ꞉kiirwookik tukul kule, “Misyinē kume.” Mat. 26:65 65 Kung'utyi ꞉kiirwookik alake Yēēsu ankurat koonyek. Kurātootiin ꞉koonyek, /kiituluuksēt /ankeeteebee kule, “Mwoowu, baa, ng'oo ꞉nyi kēētuluuchiing'!” Yooto, koorabaakset ꞉bichoo kiriibē kayaata. Isa. 50:6; 53:5; Luuka 7:16
Kituuch keey ꞉Bētērō
(Mataayo 26:69-75; Luuka 22:56-62; Yoowaana 18:15-18, 25-27)
66 Kumii ꞉Bētērō kēēbuur biiy, chokumur yooto ꞉chēēbto ake nyēē kiyēchinē kibkōrōs nyēē wōō yiisyēēt. 67 Kōōrōōtoot ꞉chēēbooto Bētērō ānkulē, “Kwēēboontootē keey ꞉nkinyiing' oob chiichi bo Nāāsārēēt!” 68 Kutuuch keey ꞉Bētērō. Kimwooy kule, “‑Māānkētē kiyēē imwooyē.” Kōōnookyi ꞉Bētērō yēbo oreet nyēē wēētii kayaata. Yooto, kooturkuuch kirkōōnkiit. 69 Kutākumiitē ꞉Bētērō yooto bo oreet, kukas ꞉chēēbkēy subak, ānkumwoochi biiko chēē kimii yooto kule, “Lēyyē! Rubiintēētaab Yēēsu ꞉chiichi!” 70 Kutuuch keey ꞉Bētērō subak. Nyēē mā tyaa, kumwoochi ꞉biiko chēē kimii yooto kule, “Kubooyiit man! Inyiing' rubiintēētaab Yēēsu kuuyu isālu Kalilaaya.” 71 Kuchubchi keey ꞉Bētērō kule, “‑Māānkētē chiichi ōmiitē ōng'āloolēē.” 72 Yooto, kooturkuuch ꞉kirkōōnkiit nyēbo āyēēng'. Koosoot ꞉Bētērō yoo kāmwoochinē ꞉Yēēsu kule, “Kumaneeturkuuch ꞉kirkōōnkiit nyēbo āyēēng', +meetuuch keey ꞉inyiing' areet sōmōk kule ‑'mēēnkētoo.”
Kuriir ꞉Bētērō nyēē ng'waa. Māārkō 14:30

14:2 Māārkō 11:18

14:7 Kiruu. 15:11

14:10 Māārkō 3:19; Yoowa. 12:4

14:12 Chuy. 12:1-20

14:18 Tyēēn. 41:9

14:21 Yoowa. 13:2, 21-30

*14:24 Māmwooyē ꞉siruutēk alake kule ‘nyēē lēēl’.

14:24 1Kōōr. 10:16; 11:23-25

14:24 Chuy. 24:8; Cherem. 31:31; Ibu. 7:22; 9:15-20

14:26 Luuka 22:39

14:27 Sekaryaa 13:7

14:27 Māārkō 14:50-52; Yoowa. 16:32

14:28 Māārkō 16:7

14:31 Luuka 22:33-34; Yoowa. 13:36-38

14:35-36 Yoowa. 12:27; Mat. 6:10; Māārkō 10:38; Room. 8:15; Ibu. 10:9

14:38 Mat. 25:13; Ēfēēs. 6:18; Ibu. 2:18

14:42 Luuka 5:16; Ibu. 5:7-8

14:49 Luuka 24:46

14:50 Māārkō 14:27

14:56 Kiruu. 19:15; Tyēēn. 35:11

14:58 Yoowa. 2:19

14:61 Isa. 53:7; Māārkō 15:3-5, 39; Yoowa. 19:9

14:62 Māārkō 12:36; 13:26

14:64 Mat. 26:65

14:65 Isa. 50:6; 53:5; Luuka 7:16

14:72 Māārkō 14:30