2
Na ba maaxilhiaꞌ gu Jesuus
(Mt. 1:18‑25)
Janoꞌ gu Auguusto Seesar bɨɨx kap jir gɇꞌkam kaꞌ na jɨꞌk Rooma bhaan bipioꞌ gu dɨppɨr, baꞌ dhiꞌ ja chia nam jum daasaꞌ bɨɨx gu jaꞌtkam nam jɨꞌk dhiꞌ bhaan tu oiꞌdhaꞌ. Janoꞌ kiaꞌpɨx jir maaꞌnnim kaꞌ nam jum daasaꞌ, nam guꞌ cham paiꞌ dhuuk jum daꞌnsat bɨɨpɨꞌ dɨr. Janoꞌ gu Sireenio jir jix kaiꞌ kaꞌ ɨp miꞌ jaꞌk na paiꞌ Siiria bhaan bipioꞌ gu dɨbɨɨr. Baꞌ puiꞌ jaꞌk duu gu Auguusto Seesar nam aaꞌndaꞌ na miꞌm daasaꞌ gu jaroiꞌ nar paiꞌ kam kaꞌ gu bɨjɨk dɨr kam boxiiꞌñ. Puꞌñi duuk baꞌ gu Josee ma jii miꞌ dhɨr Nasareet na Galilea bhaan bipioꞌ gu dɨbɨɨr, bhammɨ jaꞌk bhɨi Beleen na paiꞌ Judea bhaan bipioꞌ ɨp guiꞌ gu dɨbɨɨr, nat guꞌ bhaiꞌ maaxir gu boxiiꞌñ Dabii nar gɇꞌkam kat bɨjɨk. Sia gu Mariiya bɨɨx jup xi baidhak nam gook dɨt jum daasaꞌ, guiꞌ nat puiꞌ ba tɨɨꞌn na bɨɨmaꞌn jum tɨɨmoꞌ nam maap tu oiꞌñchaꞌ. Ku guꞌ pu bar dakoo pɨx tuꞌn daꞌ ji baꞌ gu Mariiya kɨꞌn gu alhii. Baꞌ janoꞌ pɨk jup mam ai gu tanoolh na paiꞌ dhuuk maaxilhiaꞌ gu alhii nam bhaiꞌ ka oipo Beleen. Cham jup ja ai guꞌ mɨjɨ na paiꞌ tɨm tɨbiappu na gɨt miꞌ dodhiaꞌ gu Mariiya, na mɨt guꞌ suuꞌn gu jaꞌtkam na mɨt muiꞌ bham jumaap. Mu jaꞌk jamɨt baꞌ jii nam paiꞌ kuupkaꞌ bɨɨx aixim tuꞌm gu sasoiꞌ. Miꞌ baꞌ dua gu Mariiya kɨꞌn gu bɨɨpɨꞌ kam maraaꞌn, jajannulh kɨꞌn xi bhiibgak bhaiꞌ xi booꞌn bhaan guiꞌ nam sasoiꞌ mi tu kuaꞌ.
Gu nobiiꞌñ gu Dios na ba ja aagiꞌñdhaꞌ gu kakasnir bipiaꞌdam nat ba maaxir guch Xoiꞌkam
Baꞌ jɨꞌkchi gu jaꞌtkam bhammɨ baasɨꞌn dɨr jaꞌp jup tɨbiapkaꞌ am gampɨx nam bhaiꞌ darkat tu bipiaꞌdaꞌ gu ja kakasniraꞌ nam ja biaꞌkaꞌ. Baꞌ cham pum aaꞌ am nat jotmodaꞌ gɇꞌ nammɨ jaꞌp ba tu maaxir miꞌ bɨɨx xikoolh nam paiꞌp tuꞌiiꞌ, guꞌ gu nobiiꞌñ gu Dios nat miꞌ bam maax ja bui nat gɇꞌ ton nam baꞌ bhaan machiaꞌ na dhiꞌr diꞌ guiꞌ na bhaankam oirɨ gu Dios. Guꞌ guiꞌ giilhim jix chootoꞌn jamɨt. 10 Baꞌ gu nobiiꞌñ gu Dios jup ja tɨtda:
―Chaꞌpim totdon kaꞌ. Aañ jam uaꞌtulhiꞌñ ji maaꞌn gu ñiꞌook na pim bhaan joidham jix bhaiꞌm ɨlhdhaꞌ, sia bɨɨx gu jaꞌtkam puiꞌx bhaiꞌp jum ɨlhdhaꞌ am nam paiꞌ dhuuk machiaꞌ. 11 Jaꞌpniñ tuꞌm jam uaꞌtulhiꞌñ: Maaꞌn bhaꞌñi dhɨr maaxir gu alhii xib dhi tukaaꞌ na paiꞌ kiokat bɨjɨk gu Dabii. Dhiꞌr diꞌ guiꞌ na pim nɨɨra na saak bha jootsaꞌ gu Dios yaꞌ dhi oiꞌñgaꞌn na jam palhbuidhaꞌ. 12 Kani gor tɨ tɨɨꞌmbop na bha jaꞌp boꞌkaꞌ bhaan guiꞌ nam sasoiꞌ mi tu kuaꞌ jajannulh bhiibgixim kɨꞌn.
13 Baꞌ jotmodaꞌx ioꞌm muiꞌ bhaiꞌ bam maax jamɨt gu noonbiꞌñ gu Dios nat jax pɨx miꞌ ji tɨɨmo nat tu aꞌga gu maaꞌn, baꞌp kaiꞌch am bɨɨx dhɨt nam gɇꞌkamtuꞌn gu Dios:
14 ¡Aach jix bhaiꞌch chaatɨt gɇꞌkamtuꞌn gu Dios nach jɨꞌk miaꞌn jup tuꞌiiꞌ buiñor!
Nat guꞌx joiꞌmdak jix bhaiꞌ ba ja duu gu jaꞌtkam yaꞌ kam dhi oiꞌñgaꞌn,
dai baꞌ na ja aꞌm ba tɨ nɨidhidhaꞌ guiꞌ nam jɨꞌk miꞌ puiꞌ jiimdaꞌ na jax jix aaꞌ.
15 Baꞌ na mɨt paiꞌ jiix dhaam jaꞌk gu noonbiꞌñ gu Dios, gu kakasnir bipiaꞌdam jup jum tɨ tɨtda am:
―Each mu jiim Beleen nach tɨɨꞌmpoꞌ gu alhii nat puiꞌ maaxir na jax jich chɨtda guch Gɨꞌkoraꞌ.
16 Baꞌ na mɨt jax guguu miꞌ bhɨi mɨt na mɨt tɨɨgim. Mummɨ mɨt ba ji bubua na paiꞌp tuꞌiiꞌ gu Mariiya gio gu Josee, gu alhii bha jaꞌp boꞌ bhaan guiꞌ nam sasoiꞌ mi tu kuaꞌ. 17 Baꞌ na mɨt paiꞌx bhaiꞌ xi chɨɨgɨk gu alhii gu kakasnir bipiaꞌdam, ba ja aagiꞌñ am guiꞌ nam jɨꞌk miꞌp tuꞌiiꞌ nar tuꞌp tuꞌm daꞌ kaꞌ gu alhii, xi ja aagiꞌñ am na maaꞌn gu nobiiꞌñ gu Dios puiꞌ ja tɨtda. 18 Baꞌ guiꞌ miꞌ puiꞌ pup tuꞌiiꞌ am nam ba ja aagiꞌñ nar tuꞌp tuꞌm daꞌ kaꞌ. 19 Gu Mariiya baꞌ dai juraꞌram jup xim gaꞌnga tɨi na jax jir jum duukam puiꞌ nam jɨꞌk jax kaiꞌch gu kakasnir bipiaꞌdam. 20 Baꞌ ba jii mɨt ɨp gio gu kakasnir bipiaꞌdam xi gɇꞌkamtudidhat gu Dios, xi laalagidhat am jɨꞌx gu alabaaꞌn, jix bhaiꞌm taattuꞌ am guꞌ na mɨt puiꞌ tɨ tɨɨ na jax ja aagiꞌñ gu nobiiꞌñ gu Dios.
Nam muiꞌ ba bhɨikaꞌ gu Jesuus gɇꞌ chiop
21 Baꞌ nat paiꞌ aich gu xijum baik tanoolh gu alhii, dai na mɨt ba tɨɨt gio na mɨt matgilh nar Israel kam. Jesuus jamɨt tɨɨt na jax jaꞌk pu aagiꞌñ gu nobiiꞌñ gu Dios gu Mariiya bɨɨpɨꞌ dɨr na baꞌ moo bar alhiꞌch kɨɨkam kaꞌ.
22 Baꞌ puiꞌ jaꞌk jup tu aagix kaꞌ nat tu uaꞌnak gu Moisees bhaankamuꞌn gu Dios, nam cham paiꞌ buandaꞌ jɨꞌk tanoolh gu uꞌuub miꞌ dhɨr ja kiꞌaam noꞌ mɨt puꞌñi kiaꞌpɨx dudua aꞌaalh kɨꞌn. Puiꞌ duu ɨp baꞌ gu Mariiya, cham paiꞌ buus jɨꞌk tanoolh. Nat paiꞌ xi aichdhak na jɨꞌk aagix kaꞌ na mɨt baꞌ ba bhɨɨk gu alhii bhammɨ Jerusaleen, bhaiꞌ na paiꞌ kɨɨkaꞌ gu gɇꞌ chiop nam baꞌ bhaiꞌ dhɨr iimchuxdhaꞌ gu Dios. 23 Na guꞌ sia puiꞌ jaꞌk jup tu aagix kaꞌ nat puiꞌp tu uaꞌnak gu Moisees bhaankamuꞌn gu Dios. Jaꞌpnim kaiꞌch: “Iimchuxdhidhaꞌ pim gu Dios gu aꞌaalh chichioꞌñ guiꞌ nam bɨɨpɨꞌ maaxilhidhaꞌ.” 24 Puꞌñi baꞌ kaiꞌñkam mu bhɨɨk jamɨt bhammɨ Jerusaleen. Baꞌ sia puiꞌ jaꞌk jup tu aagix kaꞌ nam aaꞌndaꞌ nam tu makgɨrxidhaꞌ gu Dios gu uꞌuub noꞌ mɨt puꞌñi kiaꞌpɨx ja tɨɨ gu aꞌaalh, jup jum kaiꞌch na sap sia tuꞌ gioꞌndaꞌ gook piam gook gu joojoi.
25 Baꞌ maaꞌn gu maaꞌnkam bhaiꞌp kiokaꞌ Jerusaleen, Simeon tɨɨgim, na miꞌ puiꞌ jimdaꞌ na jax jix aaꞌ gu Dios, gammɨjɨ tu daandaꞌ. Baꞌ jaiꞌ puiꞌ tɨip tɨ nɨɨradaꞌ na paiꞌ baꞌ duuk puiꞌx ja joiꞌmdai ja palhbuidhaꞌ gu Dios gu Israel kam jaꞌtkam nam ja tulhiiñchuꞌndaꞌ gu jaiꞌ jaꞌtkam maakam dɨr jaꞌk kam. Baꞌ na guꞌ bhaan jup tuiꞌñgɨdaꞌ gux Dhuuduꞌ kam jix Uañ Iiꞌmdaꞌ, 26 guiꞌ pɨx puiꞌ jurtuꞌnkaꞌ na chakui mukiaꞌ na yaꞌ ba aayaꞌ guch Xoiꞌkam na Dios bha jootsaꞌ. 27 Baꞌ guiꞌ pɨx jix Dhuuduꞌ kam jix Uañ Iiꞌmdaꞌ puiꞌ jurtuda na mu jimiaꞌ gɇꞌ chiop, mummɨ ba ji buus. Maap pɨx miꞌ ji aajim am gu Jesuus gu gɨꞌkorgaꞌn na mɨt miꞌ puiꞌp ba tu duñiim na jax tu aagix. 28 Baꞌ xi dhaagɨk gu Simeon gu alhii ma tu aꞌgax dhaam jaꞌk buiñor gu Dios, jup kaiꞌch:
29 Taxchaab dho baꞌch Gɨꞌkoraꞌ na pich bhaiꞌ bach joochxi guiꞌ nap saak puiꞌ bha jootsaꞌ na pich jax ja tɨɨdak guch bopxi bɨjɨk.
Baꞌ aañ xib cham tuꞌ bhaan jax kañ aaꞌ sia pich baꞌ bañ dhoꞌñcho nañ ba mukiaꞌ nañ jir jum tujuandam tuk,
30 na ñich guꞌ yaꞌ ba tɨɨñ buupui kɨꞌn guiꞌ na yaꞌ ja uañdhaꞌ gu ja uaꞌtulhdharaꞌ gu Israel kam jaꞌtkam.
31 Xib japich baꞌ muiꞌ ba ji kɨi nap jax jix aaꞌ dɨɨlh jich Gɨꞌkoraꞌ nap tu duñiaꞌ xi ja nɨiꞌñchudat bɨɨx gu jaꞌtkam nam jɨꞌk jix jaiꞌch yaꞌ dhi oiꞌñgaꞌn.
32 Na guꞌ dhiꞌ baꞌr diꞌ guiꞌ na joidham gɇꞌ tanoor na ja bɨꞌñxidhaꞌ bɨɨx gu jaꞌtkam nam jɨꞌk jix jaiꞌch,
baꞌ miꞌ dhɨr dai nam pɨx jix bhaiꞌ ba ja aaꞌndaꞌ gum jaꞌtkam tuk Israel kam na pich jix bhaiꞌ ba ja duu.
33 Baꞌ gu Josee gio gu Mariiya gampaiꞌ ji dhuuꞌn jamɨt nat gu ja mar bhaan tu aꞌga gu Simeon jix dhaam jaꞌk, miꞌ pɨx puiꞌ pup tuꞌiiꞌ am. 34 Baꞌ bɨɨx gook xi chu ja daañxidhak gu Simeon na sap baꞌx bhaiꞌ tu ja jimdaꞌ. Miꞌ dhɨr baꞌ moop tɨtda dai gu Mariiya:
―Kani nap xiñ kaayaꞌ nañ jax jum tɨɨdaꞌ. Dhi alhii bhammɨ dɨr bha ja joochxi gu Dios gu Israel kam jaꞌtkam. Jaiꞌ miꞌ puiꞌ jimiaꞌ am na jax ja tɨɨdaꞌ, jaiꞌ baꞌ cham. Jix ioꞌm jir muiꞌ kaꞌ am guiꞌ nam cham miꞌ puiꞌ jimiaꞌ, 35 sia kum guꞌ tɨix maatɨt kaayaꞌ na jax kaiꞌñkam jup ja tɨɨdaꞌ, guꞌ pɨx ji nam guꞌ dɨɨlh jix bhaamut kaayaꞌ, dhiꞌ baꞌ bhaan jix maatɨꞌ kaꞌ nam dɨɨlh cham aaꞌndaꞌ. Aap baꞌ giilhim jix buam jum aaꞌndaꞌ tɨi, jaꞌp tu tatdakaꞌ panaas na jaroiꞌ kuxiir kɨꞌn bham sɨssɨdaꞌ.
36 Baꞌ maaꞌn gu ubii jagɨꞌ bhaiꞌp oirɨdaꞌ Aana tɨɨgim na bhaankamuꞌn gu Dios tu ja aꞌgiꞌñdhaꞌ gu jaꞌtkam nam jax jaꞌk miꞌ puiꞌ jiimdaꞌ. Gu taataꞌn Panuel tɨɨgich, maadɨt jir diꞌ kat guiꞌ nam Aseer jir bopxiꞌñ. Baꞌ dhi Aana alhii paꞌ oidhak maaꞌn gu chioꞌñ, guꞌ ji na mɨt guꞌ xijum gook oidhaꞌ pɨx maap tu oiꞌñcha, ma muu ɨp gu bɨngaꞌn. 37 Dɨɨlh baꞌ pup oirɨ nat dɨr dɨɨlh bii, maakob ooꞌm daman maakob oidhaꞌ bap duu janoꞌ dɨr. Guꞌ baꞌ miꞌ pɨx jaꞌk ji ai chiop na paiꞌ baꞌ pup jir tujuandam tugiꞌñ gu Dios, cham paiꞌ maakam jaꞌk ka buus. Gammɨjɨ tu juandaꞌ miꞌ dhi chiop nabap tanoolh gio nabap tukaaꞌ, gam nam saabdaꞌ, gio na tu daandaꞌ. 38 Baꞌ guiꞌ jɨꞌ Aana jaiꞌ miꞌp ba ji buus na paiꞌ gu gɨꞌkorgaꞌn gu Jesuus, jaiꞌ baꞌp ma taxchaabgi gu Dios jix dhaam jaꞌk. Miꞌ dhɨr baꞌ naiꞌ puiꞌp ba ja tɨtdaim guiꞌ nam puiꞌp tɨ nɨɨra na paiꞌ baꞌ duuk puiꞌx ja joiꞌmdai ja palhbuidhaꞌ gu Dios gu Israel kam jaꞌtkam, puiꞌ ja tɨtdaim nat yaꞌ ba ai guiꞌ nam jaroiꞌ nɨɨra.
Gu Mariiya gio gu Josee nam ba jimiaꞌ ɨp gio mu jaꞌk Nasareet
39 Baꞌ na mɨt bɨɨx puiꞌ xi chu duuk gu gɨꞌkorgaꞌn gu Jesuus na jax jaꞌk aagix na tu uaꞌñix gu ñiokiꞌñ gu Dios, giop ba jii mɨt mu jaꞌk Nasareet nam paiꞌ oiꞌdhaꞌ, na paiꞌ Galilea bhaan bipioꞌ guiꞌ gu dɨbɨɨr. 40 Baꞌ gu alhii pɨx ji gɨꞌlhidhaꞌ, jix ioꞌm bax chɨ bhɨiꞌñ kaꞌ gio nax ioꞌm bax ooꞌ kaꞌ, gam nax bhaiꞌm taat kaꞌ, na guꞌ bhaan tɨ nɨidhidhaꞌ gu Dios.
Gu Jesuus na miꞌ daakaꞌ gɇꞌ chiop
41 Baꞌ gu gɨꞌkorgaꞌn gu Jesuus muiꞌ pu jimmɨdaꞌ am bhammɨ Jerusaleen nabap oidhaꞌ na paiꞌ dhuuk jum aajidhaꞌ bhaan Paaskua taꞌm. 42 Baꞌ nammɨ nat giop bam ai, gio mɨt muiꞌp ma jii, bɨɨx jamɨt xi baidhak gu Jesuus, na guꞌ mambhɨɨx daman gook oidhaꞌ ba biaꞌkaꞌ. 43 Baꞌ nat paiꞌ buus gu bhaan Paaskua taꞌm, gio jaꞌk jup ba suulhgichuꞌ am mu jaꞌk ja kiꞌaam, guꞌ ji nat guꞌ bak gu Jesuus bhammɨ pup bii Jerusaleen. Pu cham maat am gu gɨꞌkorgaꞌn noꞌt bhammɨ paiꞌp bii, 44 jaꞌp jum aaꞌntuꞌ am guꞌ na miꞌ paiꞌ ja saagiꞌñ jim gu jaꞌtkam nam giilhim muiꞌ mu jiim. Maaꞌn tanoolh guꞌ pu ba jii mɨt na mɨt baꞌ naiꞌ tɨi ba ji gaa mi jaꞌp ja bui gu jajaaꞌnniꞌñ gio mi jaꞌp ja bui guiꞌ nam jɨꞌk jix ja maat. 45 Cham paiꞌ tɨɨ mɨt. Baꞌ gio miꞌ dhɨr jaꞌk jup ma suulh jamɨt na mɨt gaagam bhammɨ Jerusaleen.
46 Nammɨ baik tanoolh kɨꞌn baꞌ ka tɨɨ mɨt bhaiꞌ gɇꞌ chiop na ja saagiꞌñ daa guiꞌ nam sap jix mat kaꞌ gu ñioꞌkiꞌñ gu Dios, ja kɇɇ nam aagiꞌñ gu ñioꞌkiꞌñ gu Dios na bha ja tɨkka. 47 Baꞌ jɨꞌx gampaiꞌ ji dhuꞌntɨkdaꞌ am bɨɨx guiꞌ nam jɨꞌk miꞌp tuꞌiiꞌ nam sap cham paiꞌ dhuuk jax chuꞌm alhii puiꞌ kɇɇkɇt nax ioꞌm jix chu maat. 48 Baꞌ na mɨt ba tɨɨ gu gɨꞌkorgaꞌn na paiꞌ daakat pɨx chuꞌ kaiꞌch, gampaiꞌ ji dhuuꞌn jamɨt ɨp sia, nam guꞌ cham jɨꞌxkat paiꞌ dhuuk puiꞌ nɨidhat gu jax chuꞌm alhii na jax jaꞌk tu jim gu Jesuus. Baꞌp tɨtda gu dɨꞌɨɨꞌn:
―¿Jax baꞌñ chioꞌñ ku pich baꞌch oꞌñxi? Naiꞌch chɨim gaaꞌñchuꞌ gook dɨt dhim taat jix buam jich aaꞌntugɨt.
49 Baꞌ gu Jesuus jup ja tɨtda:
―¿Jax ku pim baꞌ moop jiñ gaꞌnga? Na guꞌ aañ jiñ aꞌm jum aaꞌ nañ machiaꞌ na jax jir tuꞌm kam guñ Gɨꞌkoraꞌ. Jum aaꞌ nañ yaꞌp tuiꞌkaꞌ na paiꞌ baꞌkchudhix.
50 Pu cham maatɨt kai mɨt gu gɨꞌkorgaꞌn nat jax kaiꞌñkam jup ja tɨɨꞌn.
51 Ku guꞌ pu ja oi ji baꞌ gu Jesuus mu jaꞌk Nasareet puiꞌ xi ja tɨɨdak, na guꞌx ja kɇɇkɇꞌ tuꞌ nam chiandaꞌ. Baꞌ puiꞌ pɨx jum aaꞌndaꞌ juraꞌram bhaan gu dɨꞌɨɨꞌn na jax baꞌr jum duukam na jax jaꞌk tu jim gu Jesuus, tɨim gaꞌngadaꞌ. 52 Baꞌx chɨ bhɨiꞌñ kam gɨꞌlhidhaꞌ gu Jesuus, gam nax bhaiꞌm taat kaꞌ, na guꞌ bhaan tɨ nɨidhidhaꞌ gu Dios, gio gu jaꞌtkam joidham pɨx jix bhaiꞌ aaꞌndaꞌ am.