Cuybanile yakꞌ Comam Jesús yin̈ txah
11
(Mt 6:9-15; 7:7-11)
1 Ay hunel xin txahli Comam Jesús bey huneꞌ txꞌotxꞌ, yet lahwi istxahli Comam tuꞌ, yalni huneꞌ iscuywom Comam tet:
—Mamin, cuyon̈an̈ cotxahlihan̈ hacaꞌ yu iscuyni naj Juan ebnaj iscuywom istxahli tet Comam Dios, ẍi naj.
2 Yalni Comam tet ebnaj:
—Hayet chextxahli, hac tiꞌ cheyute heyalni:
Hach Comam, hach coDios, ayach yul satcan̈, nimanojab yelapno habi yul sat anma. Hulan̈ cat hawoc Yahawilo yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ. Yijab isba tzet chawoche sat txꞌo txꞌotxꞌ tiꞌ, hacaꞌ yijni isba tzet chawoche yul satcan̈.
3 Mamin, chicokꞌanan̈ tawet, akꞌ tzet chicolohan̈ hunun tzꞌayic.
4 Akꞌ nimancꞌulal yin̈ sunil cotxꞌojalan̈, hacaꞌ chiyu jakꞌnihan̈ nimancꞌulal yin̈ anma chiwatxꞌen istxꞌojal jin̈an̈. Mach chon̈hachayojan̈ xol ilwebal, caw cólon̈ilojan̈ yul iskꞌab naj matzwalil, quexchi, ẍi Comam.
5 Yalnipaxo Comam tet ebnaj iscuywom tuꞌ:
—Kꞌinalo ta ay hunujex hex tiꞌ chexto yet chuman akꞌbal bey yatut hunu heyamigo cat heyalni: “Hach wamigo, akꞌ hanicꞌo tzet chalo inhelaꞌan.
6 To ay huneꞌ wamigohan lan̈anto yapni yin̈ isbel bey watutan, yaj matzet wal wakꞌnihan tet naj,” ta quexchi.
7 Yaj ta chiyal naj yulicto yatut tuꞌ hacaꞌ tiꞌ: “Ayxaco istel inpultahan, mach chaẍhul hawikꞌalo inwayan̈an tinan̈. Lan̈an inwayan yeb niẍte wuninalan sat txꞌat, yuxin mach chu wahwanojan wakꞌnojan tzet chakꞌanaꞌ,” ẍi naj.
8 Wal xin chiwalan teyet, chiahwano naj yakꞌaꞌ tzet chekꞌana, yaj maẍtaj yu caw heyamigo ye naj, wal xin chiahwano naj yuto caw huneꞌn̈e haꞌ yelicꞌto heyaw, cat yakꞌni naj tzet chekꞌanaꞌ.
9 Yuxin chiwalan teyet: Kꞌanwe tet Comam Dios, cat yakꞌni Comam teyet. Saywej, cat yilchaho heyu, elojabico heyaw yin̈ sat pulta cat ishajlax teyet.
10 Yuto haꞌ mac chikꞌanni chischah, haꞌ mac chisayni chiꞌilcha yu. Haꞌ mac chiꞌelico yaw sat pulta, chihajlax tet.
11 Hacaꞌ hex mame hex tiꞌ, ta chiskꞌan heyuninal hunu noꞌ cay teyet, ¿tom cheyakꞌ huno noꞌ laba tet?
12 Maca, ta chiskꞌan huno noꞌ hos teyet, ¿tom cheyakꞌ huno noꞌ cꞌolotx tet?
13 Waxan̈ca txꞌojex, yaj heyohta heyakꞌni iscꞌulal tet heyuninal, hajxam Comam Dios ay yul satcan̈, to chakꞌ Comam Comam Espíritu Santo tet mac chikꞌanni, ẍi Comam.
Hallaxi tato naj matzwalil chiakꞌni yip Comam Jesús
(Mt 12:22-30; Mr 3:20-27)
14 Ay huneꞌ naj ayco ischejab naj matzwalil yin̈, yuxin mach chu istzotel naj. Haxa yet yapni Comam Jesús, yinilo Comam ischejab naj matzwalil yin̈ naj, istzotelcan̈ naj. Yuxin caw cꞌaycanocan̈ iscꞌul anma yilni.
15 Yajaꞌ ay mac halni:
—Haꞌ naj Beelzebú, naj yahawil yeco yin̈ ebnaj ischejab naj matzwalil, haꞌ chiꞌakꞌni yip naj tiꞌ yinilo ischejab naj matzwalil yin̈ anma, ẍi anma tuꞌ.
16 Ay huntekꞌanxa ebnaj ton̈e yoche yilweꞌ ta yip Comam Dios ayco yin̈ Comam Jesús, yuxin iskꞌan ebnaj yilaꞌ hunu cꞌaybalcꞌule tet Comam.
17 Yaj yohtan̈elo Comam tzet chꞌecꞌ yin̈ isnabal ebnaj, yuxin yal Comam hacaꞌ tiꞌ:
—Kꞌinaloj ta ay hunu niman con̈ob ay ebnaj yahawil howal chispohle isba, cat ispaqꞌuico ebnaj yin̈ hunun, yin̈ hamataj chitan̈ilo huneꞌ niman con̈ob tuꞌ. Hac-ticꞌa-pax tuꞌ ta ay hunu n̈ahil anma chispohle isba yu howal, chitan̈paxilo huneꞌ n̈ahil anma tuꞌ.
18 Hacmi tuꞌ chꞌelico naj matzwalil, ta chispoh isba naj yeb ischejab, cat ispaqꞌuico ebnaj yin̈ hunun. ¿Tzicꞌanab chu yoc yip naj chiyute heyalni? Chiwalan huneꞌ tiꞌ teyet yuto hex tiꞌ cheyala ta hanintiꞌan chiwilojan ischejab naj matzwalil yin̈ anma yu yip naj Beelzebú.
19 Wal xin ¡machoj! Ta hac tuꞌ, ¿mac xin chꞌakꞌni yip ebnaj chicuywi teyintaj yinilo ischejab naj matzwalil heyalni? Yuxin haꞌ hun ebnaj tuꞌ chiyenilo ta hex tiꞌ caw cꞌaynajexto yin̈ tzet cheyal win̈an.
20 Wal hanintiꞌan chiwilojan ischejab naj matzwalil yu yip Comam Dios, haꞌ hun tiꞌ chihalniloj ta xaꞌapni istiempohal heyoc yul iskꞌab Comam Dios.
21 Kꞌinalo ta ay hunu naj winaj caw ay yip ayco chꞌen yet howal yul iskꞌab, cat istan̈en naj yatut, machi mac chu yelkꞌanoti tzet ay naj.
22 Yaj ta ay hunuxa mac chuli, ecꞌnaxapaxo yip sata naj, chiꞌaycꞌay naj yu naj, cat yilaxilo chꞌen yet howal tet naj bay ayco yanma naj tuꞌ; yeb sunil tzet ayco yul iskꞌab naj chꞌoccano yu naj chikꞌoji yin̈ naj tuꞌ.
23 Haꞌ mac mach ayoco yin̈ tzet chiwalan, chichiwa iscꞌul win̈an. Yeb xin, haꞌ mac mach chicolwa win̈an iscutxbanti anma wetan, haꞌ ton chitzumbenilo anma yul inkꞌaban, ẍi Comam.
Ischejab naj matzwalil meltzo yul yehobal hunelxa
(Mt 12:43-45)
24 Kꞌinalo ta ay hunu ischejab naj matzwalil chꞌel yin̈ hunu naj winaj, lahwi tuꞌ cat isto ischejab naj matzwalil tuꞌ bey txꞌotxꞌ desierto issayno bay chixewi. Yaj ta mach chiꞌilcha yu naj bay chixew tuꞌ, cat yalni naj hacaꞌ tiꞌ:
—Caw cꞌulmi inmeltzohan bayticꞌa titnajinan, ẍi naj.
25 Haxa yet ismeltzo ischejab naj matzwalil tuꞌ xin, yilni naj ta hacaꞌ hunu n̈a caw tzꞌisbilxalto kꞌalem yul yeb watxꞌebil, hac tuꞌ ye yul yanma naj tuꞌ.
26 Yuxin yin̈ an̈e chito naj ischejab naj matzwalil tuꞌ yawteti hujwan̈oxa yetbi caw ecꞌnaxa istxꞌojal sata naj, cat yocto ebnaj yul yanma huneꞌ naj winaj tuꞌ. Caw xin ecꞌbalxa istxꞌojal chielico naj sata yet yalan̈tocanoj, ẍi Comam.
Anma caw sakꞌal yet
27 Hayet lan̈an yalni Comam Jesús huntekꞌan tuꞌ, yah yaw huneꞌ ix xol anma, yalni ix tet Comam:
—Caw sakꞌal yet ix ix cachuninn̈eni, yeb cachakꞌni chꞌiboj, ẍi ix.
28 Istakꞌwi Comam:
—Ecꞌbalto sakꞌal yet anma chiꞌaben Istzotiꞌ Comam Dios cat isyijeni, ẍi Comam.
Anma txꞌoj chiskꞌan cꞌaybalcꞌule yilaꞌ
(Mt 12:38-42; Mr 8:12)
29 Yet iscꞌutxban isba anma iscꞌatan̈ Comam Jesús, yalni Comam xin:
—Haꞌ anma yin̈ huneꞌ tiempohal tiꞌ machiswalil isnabal yuto chiskꞌan yilaꞌ cꞌaybalcꞌule chiyeni yip Comam Dios, yajaꞌ huneꞌchꞌan chꞌakꞌlax yilaꞌ; huneꞌ hacaꞌ isye Comam Dios yin̈ naj Jonás, naj ischejab Comam yet payat.
30 Huneꞌ isye Comam Dios yin̈ naj Jonás tuꞌ, yechel yip Comam isye tet anma yul con̈ob Nínive yet payat. Hac tuꞌ wehan, Hanin Akꞌbilintijan texol yu Comam Dios. yechel yip Comam Dios wehan xol anma yin̈ huneꞌ tiempohal tiꞌ.
31 Hayet chꞌapni istzꞌayical yilni Comam Dios yin̈ tzet chꞌelico sunil anma, chitakꞌwican̈ ix reina ay bey Sabá, cat yalni ix istxꞌojal anma yin̈ huneꞌ tiempohal tiꞌ yuto caw nahat txꞌotxꞌ bay tit ix yabeno hanta yitzꞌatil iswiꞌ naj rey Salomón. Yaj xin hanintiꞌan, ecꞌbal welapnojan sata naj rey Salomón tuꞌ, yajaꞌ mach chabeto anma tiꞌ tzet chiwalan.
32 Yin̈ huneꞌ tzꞌayical tuꞌ, chitakꞌwipaxocan̈ anma ah Nínive, cat yalnipaxo istxꞌojal anma yin̈ huneꞌ tiempo tiꞌ, yuto hayet yecꞌ naj Jonás yalno Istzotiꞌ Comam Dios tet anma tuꞌ, isbejnicano anma istxꞌojal, iswatxꞌenico isba sata Comam. Yaj wal hanintiꞌan ecꞌbal welapnojan sata naj Jonás tuꞌ, yaj machi mac tiꞌ chꞌaben tzet chiwalan, ẍi Comam.
Isbakꞌ cosat hacaꞌ cantil yeco yin̈ conimanil
(Mt 5:15; 6:22-23)
33 Machi huno mac chaco kꞌaꞌ yin̈ iscantil cat yebanto yalan̈ hunu teꞌ almuh maca yalan̈ hunuxa tzet ye tuꞌ, machoj, to nahat chꞌahi haxinwal cꞌul yilni anma chꞌoc apno yul n̈a.
34 Isbakꞌ cosat, cantil yeco yin̈ conimanil. Yuxin ta han̈cꞌan̈e iscꞌulal choche yilaꞌ cosat tiꞌ, sunil conimanil ayco yin̈ issajilkꞌinal. Yajaꞌ ta yin̈n̈e istxꞌojal bay ayco cosat xin, sunil conimanil ayco yin̈ kꞌejholo.
35 Yuxin nann̈eojab heyu, haxinwal haꞌ huneꞌ issajilkꞌinal ayco teyin̈, machojab chꞌoc kꞌejholohal.
36 Yuxin tato ayco issajilkꞌinal yul heyanma, yebpaxo machi nichꞌano kꞌejholo ayco teyin̈, hacaꞌ xol issajilkꞌinal ayexxacoj. Yuxin lahanex hacaꞌ hunu cantil nahat chiapni ismujli iskꞌakꞌal, ẍi Comam.
Yalico Comam Jesús istxꞌojal ebnaj fariseo yin̈ sat
(Mt 23:1-36; Mr 12:38-40; Lc 20:45-47)
37 Hayet lahwi istzotel Comam Jesús yeb anma tuꞌ, yawtento huneꞌ naj fariseo Comam waꞌo bey yatut. Yapni Comam yul yatut naj, yoc tzꞌon̈no Comam yin̈ meẍa.
38 Yet lan̈an yoc Comam waꞌoj, cꞌayilo iscꞌul naj fariseo yet yilni naj ta mach istxꞌah iskꞌab Comam hacaꞌ iscuybanil ebnaj fariseo yet chꞌoc ebnaj waꞌoj.
39 Yuxin yal Comam tet naj:
—Hex fariseo hex tiꞌ, caw cꞌul chu hetxꞌahni yinta hevaso yeb hesecꞌ hacaꞌ yalni hecuybanil, wal yul henabal han̈cꞌan̈e elekꞌ nabil yu, haxapaxo yul heyanma xin, nohna yu sunil istxꞌojal chewatxꞌe.
40 ¡Caw wiꞌe excanoj! ¿Tom mach heyohtajoj tato haꞌ Comam watxꞌen̈e sunil tzettaj chijilico yin̈, yebpaxo sunil mach chijilico yin̈?
41 Yuxin haꞌ wal heyuten heba, aweco heyanma yul iskꞌab Comam, ta hac tuꞌ chisajbicano heyanma yu Comam, haxinwal cheyakꞌ tet mac matzet aya yin̈ tzalahilal.
42 ¡Cꞌanchꞌanex fariseo hex tiꞌ! cheyakꞌ isdiezmohal teꞌ alawena yeb teꞌ ruda yeb sunil teꞌ niẍte itah tet Comam Dios, yajaꞌ mach chewatxꞌe istoholal yin̈ heyet anmahil, yebpaxo xin machi iscꞌulchꞌanil iscꞌul Comam Dios yul heyanma. Haꞌ huntekꞌan tuꞌ caw yilal heyijeni, machi xin chebej heyakꞌni hediezmo tet Comam Dios.
43 ¡Cꞌanchꞌanex hex fariseo, hex tiꞌ! Hexn̈e cheyoche hemajalo huntekꞌan chꞌem caw ay yelapno yul capilla. Ay heyalaꞌ ta nanxa yoc chute istioẍli anma teyet yet chexecꞌ yulaj beh.
44 ¡Cꞌanchꞌanex hex fariseo, hex tiꞌ! Caw txꞌoj heyanma, lahanex hacaꞌ bay mujan camom matxa ixtan̈o jilni yecꞌlenal; chꞌecꞌ xan̈xon anma yiban̈, mach xin yohtajo tzet ayayto yalan̈ txꞌotxꞌ, ẍi Comam.
45 Yalni huneꞌ naj cuywawom yin̈ isley naj Moisés tet Comam:
—Mamin, hayet chawalni huntekꞌan tiꞌ, han̈-hun-on̈an̈ chawakꞌpaxo taco cocꞌulan̈, ẍi naj.
46 Istakꞌwi Comam tet naj:
—¡Cꞌanchꞌanexpaxo, hex cuywawom yin̈ isley naj Moisés! Yuto caw ay huntekꞌan chejbanile caw yaꞌta cheyakꞌ tet anma hacaꞌ hunu ijatz caw al, machi mac chikꞌoji yinican̈. Walexpaxo xin, maẍticꞌa nichꞌano yiximal hekꞌab chehitzico yin̈.
47 Cꞌanchꞌanex yuto checayen̈e hewatxꞌencan̈ bay mujan ebnaj ischejab Comam Dios potxꞌbil yu heyichmam yet payat.
48 Hac tuꞌ xin chu heyenilo yin̈ tzet chewatxꞌe tiꞌ tato chextzala yin̈ tzet iswatxꞌe heyichmam tuꞌ. Haꞌ ebnaj potxꞌni ebnaj ischejab Comam Dios, walexpaxo xin, chewatxꞌecan̈ bay mujan ebnaj.
49 Yuxin halbilcano yu Comam Dios yu ishelanil: “Chiwakꞌatojan ebnaj inchejaban yeb huntekꞌanxa ebnaj chihalnocꞌo Intzotiꞌan texol. Ay ebnaj chemakꞌ camoj, ay ebnaj chetzumbelo yul con̈ob,” ẍi Comam.
50 Yalnipaxo Comam Jesús:
—Huntekꞌan anma tiꞌ chitohlano sunil isyaꞌtajil iswatxꞌecano yichmam yin̈ ebnaj ischejab Comam Dios makꞌbil camo yettax yichico yul yiban̈kꞌinal tiꞌ.
51 Caw tzetcꞌa ebnaj ischejab Comam makꞌbil camoj, chiꞌichicanti yin̈ iscamical naj Abel masanta yin̈ iscamical naj Zacarías, yet ismakꞌlax camo naj xolbal bay chin̈uslax xahanbal yeb yatut Comam Dios. Yaj haninan chiwalan teyet ta Comam Dios chiꞌaniti isyaꞌtajil yiban̈ anma tiꞌ yu iscamical ebnaj tuꞌ, ẍi Comam Jesús tet ebnaj.
52 Yalnipaxo Comam Jesús:
—¡Cꞌanchꞌanex hex checuy isley naj Moisés! Caw yahaw hex heyakꞌni isnabal anma yin̈ Istzotiꞌ Comam Dios, yajaꞌ mach cheyaco henabal yin̈, yebpaxo ta ay mac choche chaco isnabal yin̈, mach chechacto anma yul ispultahil, ẍi Comam tet ebnaj.
53 Yin̈ huneꞌ tiempohal tuꞌ xin caw oc ishowal ebnaj fariseo yeb ebnaj cuywawom yin̈ isley naj Moisés yin̈ Comam Jesús. Yichico ebnaj buchwal yin̈ Comam, caw txꞌiꞌal tzet iskꞌambelo ebnaj tet Comam,
54 yun̈e yaycꞌay Comam yin̈ hunu lekꞌtiꞌal, cat yoc ebnaj akꞌocꞌule yin̈ Comam yalni.
Sunil tzet ewan yehi chiabchaloj
12
1 Wal xin caw ismilalxa anma iscutxba isba yaben tzet chal Comam Jesús, toxan̈e chistenle isba anma. Yalni Comam Jesús tet ebnaj iscuywom:
—Cheyil heba tet ebnaj fariseo, yuto chal isba ebnaj cꞌulal. Wal xin haꞌ iscuybanil ebnaj lahan hacaꞌ nichꞌan yan̈al ixim pan chꞌoc xol ixim harina, sunil ixim chisipcꞌa yu.
2 Yuto sunil tzet ebabil chꞌelo yen̈el, yebpaxo sunil tzet ewan yehi chꞌixtan̈wilo sata anma.
3 Yuxin yin̈ caw yel chiwalan teyet, sunil tzet cheyal xol kꞌejholo chiꞌabelaxo yu anma yet tzꞌayical, yebpaxo sunil tzotiꞌ chihallax yin̈ nancꞌulal yul hunu n̈a, chihallaxo yin̈ caw ip istin̈a.
Han̈cꞌan̈ehojab tet Comam Dios chon̈xiwi
(Mt 10:26-31)
4 Walex wamigo hextiꞌan, chiwalan teyet mach chexxiw tet ebnaj chu ispotxꞌni camo henimanil, yuto matxa hunuxa tzet wal quexyuten ebnaj.
5 Yaj chiwalan teyet, mac tet bay wal hexiwi, haꞌ ton tet Comam Dios, Comam chu quexyakꞌni camoj, chilahwi tuꞌ aypaxo yip quexyanito xol kꞌa kꞌaꞌ mach istan̈bal. Haꞌ ton tet Comam tuꞌ chexiwi.
6 Chisje hetxumnilo yin̈ noꞌ niẍte chꞌic, hocꞌon̈ noꞌ yin̈ cab centavo, yaj machi hunu noꞌ chito nahul yu Comam.
7 Hajxamex hex tiꞌ, caw niman hayelapno sata noꞌ. ¿Tom mach cheyohtajoj ta sunil xil hewiꞌ bisbil yin̈ hununtajil yu Comam? Yuxin chiwalan teyet, mach chexxiwi.
Mac mach chitxꞌixwi yin̈ Comam Jesús sata anma
(Mt 10:19-20, 32-33; 12:32)
8 Chiwalan teyet, macn̈eticꞌa mach chitxꞌixwi yalnilo isba sata anma ta wetan yehi, Hanin Akꞌbilintijan texol yu Comam Dios, chiwalan ta wetan anma tuꞌ sata ebnaj yángel Comam ay bey satcan̈.
9 Yajaꞌ mac chitxꞌixwi yalni sata anma ta wetan yehi, chiwalpaxojan sata ebnaj yángel Comam Dios tato mach wetojan ye anma tuꞌ.
10 Macta chibuchwahi cat yalni hunu tzotiꞌ txꞌoj win̈an, Haninan Akꞌbilintijan texol yu Comam Dios, ayto nimancꞌulal yin̈, yaj mac chihalni txꞌoj tzotiꞌ yin̈ Comam Espíritu Santo, matxa nimancꞌulal yin̈.
11 Hayet chexilaxto sata ebnaj yahawil yeco yin̈ iscapilla ebnaj Israel, maca sata ebnaj juez, maca satapaxo ebnaj alcal, mach chꞌoc yin̈ hecꞌul yin̈ tzet chu hecolni heba, yeb tzet chu hepajtzen istzotiꞌ ebnaj.
12 Yuto hayet chiꞌapni istiempohal heyilaxto sata ebnaj, haꞌ Comam Espíritu Santo chakꞌni hehelanil hetzoteli, ẍi Comam tet anma.
Caw ay ismay ta chijaco janma yin̈ kꞌalomal
13 Xol anma tuꞌ, ay huneꞌ naj halni tet Comam Jesús hacaꞌ tiꞌ:
—Mam cuywawom, hal tet wuẍtatiꞌan inkꞌanaꞌan yakꞌaꞌab naj inmajulan yin̈ tzet akꞌbilcano jetan̈ yu comaman̈, ẍi naj.
14 Yaj yal Comam tet naj:
—Hach wet anmahil, hanintiꞌan mach alcalo wecojan texol, cat inpohnitojan tzet ye tuꞌ teyin̈, ẍi Comam.
15 Yalni Comam tet anma xin:
—Nann̈e heyu, caw cheyil heba, mach chetzꞌunico heyanma yin̈ kꞌalomal, yuto iskꞌinal anma mach chipitzcꞌati yin̈ tzettaj ay yul iskꞌab, ẍi Comam.
16 Yalni Comam huneꞌ yechel tiꞌ tet anma:
—Ay huneꞌ naj winaj caw kꞌalom, caw niman sat istzꞌunub yakꞌa.
17 Yuxinto yal naj kꞌalom tuꞌ ischuquil hacaꞌ tiꞌ: “¿Tzet wal wuten inbahan? Caw matxa chabe bay chincꞌubahan sat intzꞌunubtiꞌan,” ẍi naj.
18 Istit yin̈ isnabal naj, yalni naj hacaꞌ tiꞌ: “Wohtaxahan tzet chinwatxꞌeꞌan. Chiwuchcꞌayojan huntekꞌan incꞌun̈atiꞌan, cat inwatxꞌenojan huntekꞌanxa caw nimej chu, haxinwal cꞌuxan yocto sunil sat intzꞌunubtiꞌan yul yeb sunil tzet ayinan.
19 Chilahwi tuꞌ xin cat inxewan yuto ay tzet ayinan yin̈ sunilbal tiempo. Chinxewan yeb chinwaꞌan, cat wakꞌnihan tzet choche wanmahan, cat wakꞌni tzalaho incꞌulan,” ẍi naj tet yanma.
20 Tzujan tuꞌ xin, yalni Comam Dios tet naj: “¡Caw machi hawiꞌ! Yin̈ huneꞌ akꞌbal tiꞌ chaẍcamoj. ¿Mac tet xin chicanocano huntekꞌan cꞌubabil hawu tiꞌ hawalni?” ẍi Comam Dios tet naj.
21 Hacaꞌ ton huneꞌ naj winaj tiꞌ, hac tuꞌ ye anma yin̈n̈eticꞌa kꞌalomal chaco yanma, yuxin yul sat Comam Dios caw mebaꞌ huntekꞌan anma tuꞌ, ẍi Comam.
Anma chꞌanico Comam Dios yipo yanma Comam chitan̈eni
(Mt 6:25-34)
22 Lahwi tuꞌ xin, yalni Comam Jesús tet ebnaj iscuywom:
—Chiwalan teyet, mach cheyaco yin̈ hecꞌul yin̈ tzet chelo yebpaxo yin̈ bay chitit istohol xil hekꞌap cheyacoj.
23 Heyohtaj tato haꞌ Comam Dios chꞌakꞌni cocawil, ¿hatocꞌanab tzet chicolo mach chakꞌ Comam heyalni? Haꞌ Comam akꞌnipaxo huneꞌ conimanil tiꞌ ¿tom mach chakꞌapaxo Comam xil cokꞌap heyalni?
24 Chisje hetxumni yin̈ noꞌ hoh, machi yawal noꞌ chacoj, mach chihatxꞌwipaxo noꞌ, machipaxo iscꞌun̈a noꞌ, yajaꞌ Comam Dios chiꞌakꞌni tzet chislo noꞌ. Hajexxam hex tiꞌ, to caw ecꞌbal heyelapno sata noꞌ.
25 ¿Aymi hunujex tiꞌ yu caw cheyaco yin̈ hecꞌul chihitzto nichꞌanoxa hecawil yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ? ¡Machoj!
26 Yuxin ta mach chexkꞌoji hewatxꞌen tzet ye tuꞌ niẍchꞌan, ¿tzet yin̈ xin cheyaco yin̈ hecꞌul?
27 Ilwecꞌanab teꞌ caj, mach chimunla teꞌ, mach chichemlipaxo teꞌ, yaj chiwalan teyet naj rey Salomón yet payat, waxan̈ca caw kꞌalom naj, yajaꞌ machi apni iskꞌaptzen isba naj hacaꞌ iscꞌulchꞌanil teꞌ caj tuꞌ.
28 Walca caw cꞌulchꞌan jilni isxumaquil teꞌ caj tuꞌ tinan̈, yaj wal yet hecal cabe chin̈uslaxto teꞌ yul horno. Ta chakꞌ Comam iscꞌulchꞌanil teꞌ caj, ¿hatocꞌanab xil hekꞌab mach chakꞌ Comam? hex tiꞌ machi caw chicawxi hecꞌul yin̈ Comam.
29 Wal xin mach cheyaco yin̈ hecꞌul bay chi-caw-istit tzet chelo.
30 Wal anma mach ohtan̈e Comam Dios, caw chaco huntekꞌan tzet ye tuꞌ tiꞌ yin̈ iscꞌul, yajaꞌ walex hex tiꞌ, ay huneꞌ Hemam yohtaxa tzet chꞌocnico heyu.
31 Yuxin aweco heyanma heyijen yin̈ tzet chal Comam Dios babel, haxa huntekꞌanxa chꞌocnico heyu, chiꞌakꞌlaxo teyet, ẍi Comam Jesús tet ebnaj iscuywom.
Jakꞌaweto cokꞌalomal bey satcan̈
(Mt 6:19-21)
32 Yalnipaxo Comam Jesús tet ebnaj iscuywom:
—Mach chexxiw hex xahan ay wutiꞌan. Caw haywan̈exchꞌan, yajaꞌ xaꞌel yin̈ iscꞌul Comam ay bey satcan̈ quexyanico yuninaloj.
33 Txon̈weto tzet ayex, cat heyakꞌni istohol tet anma matzet aya, hac tuꞌ chu hewatxꞌen huneꞌ istxꞌuyal hekꞌalomal mach chikꞌato bey satcan̈. Huntekꞌan kꞌalomal tuꞌ machi bakꞌinal chitan̈iloj yuto haꞌ bey tuꞌ machi elkꞌom, machipaxo noꞌ ih chiꞌetanotoj.
34 Wal xin haꞌ bay ay hekꞌalomal haꞌ tuꞌ ayco heyanma, ẍi Comam.
Helan chijute coba
35 Yalnipaxo Comam:
—Caw helanojab cheyute heba hacaꞌ hunu naj soldado caw watxꞌebilico xil iskꞌap, yeb aypaxico kꞌaꞌ yin̈ iscantil.
36 Lahanojab cheyute heba hacaꞌ ebnaj chejab chismaj yul ispatrón chibey yin̈ hunu mohyilal. Hayet chꞌapni naj bey yatut cat yahwi naj. Caw yin̈ an̈e xin chishaj ebnaj pulta tet naj patrón tuꞌ.
37 Caw sakꞌal yet ebnaj chejab elna iswayan̈ yet chꞌapni ispatrón tuꞌ. Chiwalan teyet, caw yin̈ an̈e chishelilo xil iskꞌap naj patrón, cat yawten naj ebnaj waꞌo sat meẍa; haꞌ caw naj chibatxnicꞌo tzet chislo ebnaj tuꞌ.
38 Yuxin waxan̈ca yin̈ chuman akꞌbal, maca yet lan̈anxa issajbiloj, cat yapni naj patrón tuꞌ, caw sakꞌal yet ebnaj chejab ta elna iswayan̈ ebnaj.
39 Nachaojabilo heyu huntekꞌan tzet chiwaltiꞌan teyet: Hacaꞌ hunu naj yahaw n̈a, kꞌinalo ta yohta naj tzet orahil chꞌapni naj elkꞌom yin̈ yatut, caw chimmajwa naj, machim chischacto naj naj yul yatut.
40 Haꞌ quexpax tuꞌ hex tiꞌ, helan cheyute heba. Haꞌ taxca yet mach nano heyu, cat wulan, Hanin Akꞌbilintijan texol yu Comam Dios, ẍi Comam tet ebnaj iscuywom tuꞌ.
Naj chejab yijem yeb naj chejab mach yijemoj
(Mt 24:45-51)
41 Iskꞌamben naj Pedro tet Comam:
—Mamin, ¿han̈em jetan̈ chawal huneꞌ yechel tiꞌ, mato tet sunil anma? ẍi naj.
42 Yalni Comam:
—Huneꞌ tiꞌ chiwalan yin̈ huneꞌ naj ilom munil caw yijem yeb caw ay isnabal, akꞌbilico yu naj yahaw munil yul yatut yu yakꞌni tzet chislo ebnaj munlawom hacaꞌ yalni naj yahaw tuꞌ.
43 Caw sakꞌal yet naj ta lan̈an isyijen naj hacaꞌ tzet halbilcano tet yet chꞌapni naj yahaw munil.
44 Yin̈ caw isyelal chiwalan teyet: Naj yahaw munil tuꞌ chaco naj naj yijem tuꞌ yahawo yin̈ sunil tzet aya.
45 Yaj ta chal naj ischuquil: “Wal yaꞌ wahawan, ¿bakꞌin tam chul yaꞌ?” ta ẍi naj, cat yoc naj ismakꞌni ebnaj chejab yeb ebix chejab, yeb xin han̈cꞌan̈e yin̈ waꞌo chaco yanma naj, yeb xin yin̈ tzet chucꞌ naj, cat yoccano naj ucꞌu teꞌ.
46 Haxa yet istzꞌayical mach echmabilo yahaw naj yu caw tona nahul ay naj, cat yul lemna naj yahaw tuꞌ, hac tuꞌ xin caw chꞌakꞌlax ecꞌoyaꞌ yanma naj xol isyaꞌtajil cat yalaxto naj xol ebnaj mach yijemo chute isba.
47 Kꞌinalo ta ay hunu naj chejab yohta tzet choche yahaw, yajaꞌ mach chaco naj yin̈ iscꞌul iswatxꞌeni, yeb xin mach chisyijepaxo naj tzet chal naj yahaw tuꞌ, haꞌ huneꞌ naj chejab tuꞌ niman isyaꞌtajil chischah naj.
48 Walpaxo naj chejab, mach yohtajo ta txꞌoj tzet chiswatxꞌe, haꞌ naj tuꞌ hanicꞌn̈echꞌan tzꞌum chꞌakꞌlax yijaꞌ. Haꞌ mac niman tzet akꞌbilcano tet, nimanpaxo chikꞌanlax tet, yebpaxo mac niman tzet akꞌbilico yul iskꞌab, ecꞌbalxa niman chu iskꞌanlaxayo tet, ẍi Comam.
Chiscajlecan̈ isba anma yu Comam Jesús
(Mt 10:34-36)
49 Yalnipaxo Comam Jesús:
—Hanintiꞌan hulnajinan wakꞌacojan huneꞌ hacaꞌ kꞌaꞌ yul yiban̈kꞌinal tiꞌ. Ay walaꞌan ta chiah xaj huneꞌ kꞌaꞌ tuꞌ tinan̈.
50 Ay huneꞌ niman isyaꞌtajil chihul wiban̈an, haꞌ ton huneꞌ tuꞌ ayco yin̈ wanmahan, caw xin chꞌecꞌyaꞌ wanmahan masanto chijaꞌ isba huneꞌ tuꞌ.
51 ¿Ham heyalni ta yu wanicojan akꞌancꞌulal xol anma yuxin quinhulan? Machoj, to yu ispohlen isba.
52 Wal tinan̈ istzabloxaco huneꞌ tiꞌ xol anma. Kꞌinalo ta ay howan̈o yul hunu n̈a, oxwan̈ chꞌoc howal yin̈ cawan̈, haxa cawan̈ tuꞌ chꞌoc howal yin̈ oxwan̈.
53 Naj mame, chꞌoc naj howal yin̈ iscꞌahol, naj cꞌahole chꞌoc howal yin̈ ismam, ix miꞌe chꞌoc ix howal yin̈ yunin, ix unine chꞌoc ix howal yin̈ ismiꞌ. Wal ixnam alibe chꞌoc ixnam howal yin̈ yalib, cat yocpaxo ix alibe howal yin̈ ixnam alibe tuꞌ, ẍi Comam.
Yal Comam ta mach chinachalo yu anma yin̈ huneꞌ tiempohal bay aya
(Mt 16:1-4; Mr 8:11-13)
54 Yalni Comam Jesús tet anma:
—Hayet cheyilni moyan bay chito tzꞌayic, caw an̈e chenaloj cat heyalni: “Chakꞌaꞌ n̈ab tinan̈,” quexchi. Caw xin chij isba tzet cheyala.
55 Hayet cheyaben istit jakꞌekꞌ yin̈ sur, cheyalpaxoj: “Caw chixobxonoj,” quexchi. Hac tuꞌ xin chu yijni isba.
56 Hex cheyal heba cꞌulal tiꞌ, caw helanex hetxumni yin̈ tzet chute isba txꞌo txꞌotxꞌ tiꞌ, yeb tzet ye tuꞌ cheyil satcan̈ yet chishelni isba tiempo, yaj mach chinacha heyu tzet yelapno ye huneꞌ tiempo bay ayexico tiꞌ, ẍi Comam.
Ocan̈we yin̈ akꞌancꞌulal yeb anma ayco ishowal teyin̈
(Mt 5:25-26)
57 Yalnipaxo Comam:
—¿Tzet yin̈ yuxin caw mach chewatxꞌelo hunu tzet ye tuꞌ texol hechuquil yin̈ caw istoholal?
58 Kꞌinalo ta ay hunu mac chachawten sata naj alcal, haꞌojab yet lan̈an isto naj yul beh, cat hakꞌanni nimancꞌulal tawin̈ tet naj yin̈ akꞌancꞌulal. Ta mach xin, yet chaẍapni sata naj alcal, chaẍalaxico yul iskꞌab naj mayor, cat cachyanicto naj yul teꞌ preso.
59 Chiwalan tawet mach chaẍelti yul preso tuꞌ tato mach tzꞌajano chawakꞌ hamulta, ẍi Comam.
Yilal hebejnicano hetxꞌojal
13
1 Haꞌ yin̈ huneꞌ tiempohal tuꞌ ay huntekꞌan ebnaj apni halno tet Comam Jesús yin̈ tzet yu ispotxꞌlax huntekꞌan ebnaj ah Galilea yu ischejbanil naj Pilato. Ismalto ischiqꞌuil ebnaj xol ischiqꞌuil no nokꞌ lan̈an yakꞌlax xahanbalil tet Comam Dios.
2 Yalni Comam Jesús tet ebnaj:
—¿Ham heyalni ta ecꞌbal ismul ebnaj cam tuꞌ sata huntekꞌanxa ebnaj ay bey Galilea tuꞌ? ¡Machoj!
3 Wal xin, chiwalan teyet, ta mach chebejcano hetxꞌojal, chexcam hacaꞌ ebnaj tuꞌ.
4 Hacaꞌpaxo ebnaj waxajlahon̈wan̈ cam bey Siloé yet yaycꞌay huneꞌ torre yiban̈ ebnaj, ¿tom caw ecꞌbal ismul ebnaj tuꞌ sata huntekꞌanxa anma bey con̈ob Jerusalén, heyalni?
5 ¡Machoj! Haquexpax tuꞌ hex tiꞌ, ta mach chexmeltzoco yul iskꞌab Comam Dios, chexcampaxoj, ẍi Comam.
Yechel yin̈ huneꞌ teꞌ higuera mach chisatni
6 Yalni Comam Jesús hunxa yechel tiꞌ tet anma:
—Ay huneꞌ naj, ay huneꞌ teꞌ higuera sat istxꞌotxꞌ. Isto naj yilno ta ay sat teꞌ, yajaꞌ haxa yet yapni naj yilno teꞌ, machi huno sat teꞌ ilcha yu naj. Isto naj yalno tet naj chitan̈en istxꞌotxꞌ tuꞌ.
7 Yalni naj tet naj: “Oxebxa habil chilan wulicꞌojan wilnojan ta ay sat huneꞌ teꞌ higuera tiꞌ, yajaꞌ caw machi huno sat teꞌ chakꞌa. Wal tinan̈ xin, tzocꞌcan̈ teꞌ, naban̈e majbililo txꞌotxꞌ yu teꞌ,” ẍi naj.
8 Istakꞌwican̈ naj chitan̈en istxꞌotxꞌ naj tuꞌ: “Mamin, acano teꞌ huneꞌxa habil tiꞌ. Chintꞌocoꞌan txꞌotxꞌ yich teꞌ, cat wanicojan yabonohal teꞌ.
9 Ta chiyakꞌa sat teꞌ, cꞌul chal tuꞌ, ta mach xin, cat hatzocꞌnican̈ teꞌ,” ẍi naj.
Yakꞌ cawxo Comam Jesús huneꞌ ix yin̈ istzꞌayic xewilal
10 Yin̈ huneꞌ tzꞌayical xewilal yet iscuywa Comam yul iscapilla ebnaj Israel,
11 ayicto huneꞌ ix ix waxajlan̈ebxa habil yoc huneꞌ yabil yin̈ yu huneꞌ ischejab naj matzwalil, caw cꞌon̈anxa ye ix yu, maẍticꞌa xin chu istoholban̈en isba ix.
12 Hayet yilnito Comam Jesús ix, yawtenti Comam ix iscꞌatan̈, yalni Comam tet ix:
—Hach tiꞌ miyay, macachcolchalo yul iskꞌab huneꞌ yabil tiꞌ, ẍi Comam.
13 Lahwi tuꞌ xin yanayo Comam iskꞌab yiban̈ ix. Hac tuꞌ yu istoholban̈en isba ix. Yichico ix yalni cꞌulla tzotiꞌ yin̈ Comam Dios.
14 Yajaꞌ caw tit ishowal naj yahawil yin̈ capilla, yuto cawxican̈ huneꞌ ix tuꞌ yu Comam yin̈ istzꞌayical xewilal. Yalni naj tet anma:
—Caw wajeb tzꞌayic chon̈munla yul semana, yuxin yulbal wajeb tzꞌayic tuꞌ hulan̈we heyakꞌaꞌ an̈te heba, yaj maẍtaj yin̈ istzꞌayical xewilal, ẍi naj.
15 Istakꞌwican̈ Comam:
—Hex cheyal heba cꞌulal tiꞌ, ta ay hunu hewacax maca to hunu hecheh xecan yin̈ istzꞌayical xewilal, ¿tom mach chepuhilo noꞌ, cat heto heyakꞌno ucꞌu haꞌ noꞌ?
16 Wal huneꞌ ix ix tiꞌ, yichmam ix ye icham Abraham, waxajlan̈ebxa habil istzabloti ix yu huneꞌ yabil akꞌbilico yu ischejab naj matzwalil tiꞌ. ¿Tom xin yu istzꞌayical xewilal yuxin mach chu iscolcha ix yin̈ huneꞌ isyaꞌtajil ayco yin̈ tiꞌ, heyalni? ẍi Comam.
17 Hayet yalni Comam hacaꞌ tuꞌ, sunil ebnaj ayco ishowal yin̈ Comam txꞌixwican̈ ebnaj yet yaben huneꞌ tuꞌ. Wal sunil anma xin, caw chitzala iscꞌul yilni sunil nimeta cꞌaybalcꞌule iswatxꞌe Comam.
Yechel yin̈ yin̈atil teꞌ mostaza
(Mt 13:31-32; Mr 4:30-32)
18 Yalnipaxo Comam Jesús:
—¿Tzet chu ischꞌib isbisil anma chꞌoc yul iskꞌab Comam Dios, heyalni? ¿Baytet yeb cꞌul inlahbanan?
19 Anma chaco isba yul iskꞌab Comam Dios, lahan yeb hunu nichꞌan yin̈atil teꞌ mostaza chistzꞌun hunu naj sat istxꞌotxꞌ. Chichꞌibcan̈ teꞌ, cat yoc teꞌ nime teꞌal, hac tuꞌ xin chu yapni noꞌ chꞌic iswatxꞌenoco yatut xol iskꞌab teꞌ, ẍi Comam.
Yechel yin̈ yan̈al ixim pan
(Mt 13:33)
20 Yalnipaxo Comam:
—Chiwalan huneꞌxa yechel tiꞌ teyet yin̈ tzet chu ischꞌib isbisil anma chaco isba yul iskꞌab Comam Dios.
21 Lahan hacaꞌ nichꞌano yan̈al ixim pan chaco hunu ix ix xol oxeb mal ixim harina. Caw xin chisipcꞌacan̈ sunil ixim yu, ẍi Comam.
Yechel teꞌ pulta txann̈e sat
(Mt 7:13-14, 21-23)
22 Hayet isto Comam Jesús yul beh chiꞌapni bey Jerusalén, ay huntekꞌan con̈ob yeb huntekꞌan aldea bay ecꞌ Comam cuywal.
23 Ay xin huneꞌ naj kꞌamben tet Comam:
—Mamin, ¿tom haywan̈chꞌann̈e mac chicolchahi? ẍi naj. Istakꞌwi Comam:
24 —Akꞌwe heyanma heyocto yul huneꞌ pulta nichꞌan chꞌan sat. Wal xin chiwalan teyet, caw txꞌiꞌal mac choche chiꞌoctoj, yaj mach chu yu.
25 Wal xin hanintiꞌan lahaninan hacaꞌ hunu yahaw n̈a. Yet akꞌbalil xin chinpebaltijan ispultahil teꞌ. Lahwi tuꞌ, hex chexcancano istin̈a chꞌelicto heyaw sat pulta, cheyalni: “Mamin, hajon̈icꞌtojan̈,” quexchi. Yaj chintakꞌwihan teyet: “Mach quexwohtajojan,” quinchiyan.
26 Yet ayex istin̈a tuꞌ, cheyalnictoj: “Caw huneꞌn̈e con̈waꞌi, con̈hacuynipaxojan̈ yulajla beh,” quexchi.
27 Cat xin intakꞌwipaxojan teyet: “Mawalan teyet ta mach quexwohtajojan. ¡Elan̈we incꞌatan̈an hex istxꞌojaln̈e chewatxꞌe!” quinchiyan teyet yin̈ huneꞌ tzꞌayical tuꞌ.
28 Hac tuꞌ xin chu heyoc okꞌoj, cat isn̈etxꞌla heyeh yu isyaꞌtajil yet cheyilni icham Abraham yeb naj Isaac yeb naj Jacobo yeb sunil ebnaj ischejab Comam Dios ayco iscꞌatan̈ Comam. Walex hex tiꞌ, mach chexchahlaxictoj.
29 Wal xin chitit anma yulajla con̈ob yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ, cat iscutxico iscꞌatan̈ Comam Dios, cat iswaꞌ sat meẍa iscꞌatan̈ Comam Dios Yahawil.
30 Ay mac machi yelapno yul sat anma tinan̈, yaj caw ay yelapno ye yul sat Comam Dios, haꞌ caw cꞌul chꞌelcanico yet bakꞌin. Aypaxo anma, caw ay yelapno ye tinan̈ yul sat anma, yaj mach cꞌulu chꞌeloco yet bakꞌin, ẍi Comam.
Caw tzꞌay iscꞌul Comam Jesús yin̈ anma ay bey Jerusalén
(Mt 23:37-39)
31 Haꞌticꞌa yin̈ huneꞌ tzꞌayic tuꞌ, apni huntekꞌan ebnaj fariseo iscꞌatan̈ Comam Jesús, yalni ebnaj:
—Mamin, elan̈ yul cocon̈obtiꞌan̈ yuto choche naj Herodes cachispotxꞌoꞌ, ẍi ebnaj.
32 Istakꞌwi Comam:
—As halwe tet huneꞌ naj lekꞌtiꞌ tuꞌ hacaꞌ noꞌ wech ta huneꞌ tzꞌayic tiꞌ yebpaxo hecal chiwakꞌ cawxojan anma yaꞌay, yebpaxo xin chiwilojan ischejab naj matzwalil yin̈ anma, haꞌ to yet cabe chilahwi inmuniltiꞌan.
33 Yuto yilal inlahnihan huneꞌ inbeltiꞌan tinan̈ yeb hecal, yet cabe xin chinapnihan bey Jerusalén, yuto sunil ischejab Comam Dios yilal iscam bey Jerusalén tuꞌ, ẍi Comam tet ebnaj.
34 Yalnipaxo Comam:
—Hex ah Jerusalén hex tiꞌ, chepotxꞌ camo ebnaj ischejab Comam Dios, chekꞌojni camo ebnaj chejbilti texol yu Comam. Caw txꞌiꞌal el quexwawtecojan yul inkꞌaban, hacaꞌ chu yawtenico noꞌ miꞌe chiyo niẍte yunin yalan̈ xicꞌ, yajaꞌ machi heje.
35 Wal tinan̈ chiwalcanojan teyet, huneꞌ bay ayex tiꞌ chibejlaxcanoj. Chiwalnipaxcanojan teyet tato matxa chinheyilan masanto chꞌapni yorahil bay cheyalaꞌ: “Jalawe tzotiꞌ cꞌul yin̈ Mac chul coxol yin̈ isbi Comam Dios,” quexchi, ẍi Comam.
Huneꞌ naj chimal isnimanil cawxican̈ yu Comam Jesús
14
1 Haꞌ yin̈ huneꞌ tzꞌayical xewilal, to Comam Jesús waꞌo bey yatut huneꞌ naj iswiꞌehal yin̈ ebnaj fariseo. Aypaxicꞌo xin huntekꞌanxa ebnaj yet fariseohal naj tuꞌ, yaben tzet chu yaycꞌay Comam yin̈ huno tzotiꞌ.
2 Yapni huneꞌ naj sata Comam, chimal yoj yeb isnimanil.
3 Iskꞌamben Comam tet ebnaj cuywawom yin̈ isley naj Moisés, yeb tet ebnaj fariseo:
—¿Chimisje jan̈ten hunu anma yaꞌay yin̈ istzꞌayical xewilal, mato mach chuhi? ẍi Comam.
4 Yajaꞌ maẍticꞌa takꞌwi ebnaj. Yoc tzabno Comam yin̈ iskꞌab naj yaꞌay tuꞌ, iscawxican̈ naj xin. Lahwi tuꞌ ischejlaxtopaxo naj yu Comam.
5 Yalni Comam tet ebnaj:
—Kꞌinalo ta chitohcꞌay hunu heyuninal maca hunu hewacax yul hunu cꞌuh, ¿tom mach cheyihti yin̈ an̈e, walca istzꞌayical xewilal? ẍi Comam.
6 Yaj xin maẍticꞌa yu istakꞌwi ebnaj yin̈ tzet yal Comam.
Yal Comam Jesús huneꞌ cuybanil yin̈ anma chiawtelax yin̈ mohyilal
7 Hayet yilni Comam Jesús anma awtebil tuꞌ issaynilo anma huntekꞌan tzꞌon̈obal ayco yin̈ meẍa caw ay yelapno yehi, yalni Comam huneꞌ cuybanil tiꞌ tet anma:
8 —Hayet chexawtelax yin̈ hunu mohyilal, mach chexay tzꞌon̈no yul chꞌem caw ay yelapno yehi. Yuto ta chꞌapni hunu naj ecꞌbal yelapno ye tesataj,
9 cat yapni naj awten̈e hex tuꞌ, cat yalni naj teyet: “Acano huneꞌ tzꞌon̈obal tet naj tiꞌ,” ta ẍi naj, cat heto yin̈ txꞌixwilal bey huneꞌ comon chꞌem.
10 Wal xin hayet chexawtelaxi, saywe huntekꞌan comon tzꞌon̈obal bay chextzꞌon̈i, haxinwal yet chꞌapni naj quexawten tuꞌ, cat yalni naj teyet: “Hex wamigo ecꞌanweti yul tzꞌon̈obal bay caw ay yelapno ye tilah,” ẍi naj. Haxinwal chꞌoc hewinajil sata ebnaj ayco tecꞌatan̈ sat meẍa tuꞌ.
11 Yuto haꞌ mac chiyican̈ isba, chiꞌilaxayoj, wal mac chiyiyo isba, chiꞌilaxcan̈, ẍi Comam.
12 Yalnipaxo Comam tet naj awten tuꞌ:
—Hayet chawawten anma waꞌo tacꞌatan̈, mach han̈cꞌan̈eho hawamigo chawawte yeb hawuẍtaj yeb hawicꞌal yeb anma kꞌalom ay hacawilal, yuto haꞌ ebnaj tuꞌ, chakꞌ ebnaj selel tawet yet chaẍyawtenpaxo ebnaj waꞌo iscꞌatan̈.
13 Wal xin ta ay hunu hakꞌin̈ chawecꞌtze, cat hawawten anma waꞌoj, awte anma mebaꞌ, anma mach tzꞌajano ye isnimanil, anma mach chu yeqꞌui, yebpaxo anma mach chu yilni.
14 Ta hac tuꞌ chawute, sakꞌal hawet chal tuꞌ, yuto chachah ispaj selel yin̈ huneꞌ tzꞌayical bay chiitzitzbican̈ anma ayxaco yul iskꞌab Comam.
Yechel huneꞌ niman kꞌin̈
(Mt 22:1-10)
15 Hayet yabelax huneꞌ tuꞌ yu anma ayco sat meẍa tuꞌ, yalni huneꞌ naj tet Comam:
—¡Sakꞌal yet anma chiwaꞌ iscꞌatan̈ Comam Dios yet huneꞌ tzꞌayical tuꞌ! ẍi naj.
16 Yuxin yal Comam Jesús hacaꞌ tiꞌ:
—Yet hunel ay huneꞌ naj winaj ecꞌtzen huneꞌ niman kꞌin̈. Caw xin txꞌiꞌal anma yawte naj waꞌo iscꞌatan̈.
17 Hayet lan̈anxa yapni yorahil yoc wah tuꞌ, ischejnito naj iscꞌamteꞌ yalno tet ebnaj awtebil tuꞌ hacaꞌ tiꞌ: “Ton̈wej yuto cꞌulxa ye tzet chelo,” ẍi naj.
18 Hayet yaben ebnaj tzet yal naj cꞌamteꞌ tuꞌ, yalni naj babel: “Lan̈anto inlokꞌnihan huneꞌ intxꞌotxꞌan, haꞌ txꞌotxꞌ chintohan wilaꞌan tinan̈, yuxinto akꞌ nimancꞌulal win̈an, mach chu wapnojan,” ẍi naj.
19 Haꞌ hunxa naj xin halni hacaꞌ tiꞌ: “Lan̈anto inlokꞌnihan lahon̈cꞌon̈ inwacaxan yet munil, yuxin haꞌ noꞌ chinto wilwehan ismunla tinan̈. Caw akꞌ nimancꞌulal win̈an, mach chu intohan,” ẍi naj.
20 Yalnipaxo hunxa naj: “Caw tolto quinmohyihan, caw mach chu intohan,” ẍi naj.
21 Hayet ismeltzo naj cꞌamteꞌ tuꞌ, yalni naj sunil tzet yal ebnaj awtebil tuꞌ tet naj yahaw tuꞌ. Caw xin tit ishowal naj, yalni naj tet iscꞌamteꞌ hunelxa: “Wal tinan̈, asiꞌ yulaj nime beh, yeb yulaj niẍte beh, cat hawiniti sunil anma mebaꞌ, anma caw yan̈yon̈e, anma mach chu yilni yeb xin anma txꞌoj ye yoj,” ẍi naj.
22 Hunepixto xin ismeltzo naj cꞌamteꞌ tuꞌ, yalni naj: “Mamin, manyijehan inbeycꞌojan wawteꞌan anma maxawal wetan, yaj caw aytopaxo hamanil lah,” ẍi naj.
23 Yalnipaxo naj yahaw tuꞌ: “Asiꞌpaxo yulaj niẍte beh yebpaxo yulaj nimeta beh, cat hachejniti anma bey watuttiꞌan, haxinwal nohnaxa yul watuttiꞌan, cat istzabloco huneꞌ kꞌin̈ tiꞌ.
24 Yuxinto chiwalan teyet: Sunil ebnaj awtebil babel tuꞌ, machi hunu ebnaj chiwaꞌo sat inmeẍatiꞌan,” ẍi naj yahaw tuꞌ, ẍi Comam.
Anma chiꞌoc tzujno yinta Comam hinanojab ischahni isyaꞌtajil
(Mt 10:37-38)
25 Caw hantan̈e anma oc tzujno yinta Comam Jesús. Hayet hunel tuꞌ, ismeltzo isba Comam, yalni tet anma:
26 —Ta ay mac choche chiꞌoc inchejabojan yaj ta ecꞌbal chaco yanma yin̈ ismam yeb ismiꞌ insatajan, maca yin̈ yixal, yuninal, yuẍtaj, yanab maca chisyaꞌiln̈e isba insatajan, ta hac tuꞌ mach chu yoc inchejabojan.
27 Haꞌ mac hinan yaben isyaꞌtajil walca chꞌakꞌlax camo yin̈ culus, haꞌ chu yoc inchejabojan.
28 Kꞌinaloj ta ay hunujex cheyoche heyakꞌacan̈ hunu heyatut caw nimajal chu, ¿tom mach babelo chexoc tzꞌon̈noj, cat hetxumni hanta checꞌay yin̈, yu heyilni ta chexkꞌoji, mato machoj?
29 Yajaꞌ ta ton̈e niman cheyayo xeꞌ matxa chexkꞌoji helahni teꞌ, chꞌoc anma tzebo teyin̈ yet chilni huneꞌ tuꞌ,
30 cat yalni: “Huneꞌ naj tiꞌ, ton̈e yicheco naj huneꞌ yatut tiꞌ, yaj machi makꞌoji naj islahni,” ẍim anma tuꞌ.
31 Macato ta ay hunu naj rey lan̈an isto akꞌo howal yin̈ hunxa naj rey, yajaꞌ lahon̈ebn̈e mil issoldado naj. ¿Mataxca mach babelo chꞌoc tzꞌon̈no naj, cat yilni naj ta chu iskꞌoji naj yin̈ hunxa naj rey ay huncꞌal mil issoldado?
32 Yajaꞌ ta chistxum naj ta mach chikꞌoji naj chabe, yet nahatto ayto hunxa naj rey tuꞌ, cat yanito naj ischejab iskꞌanno tzet chu yoc yin̈ akꞌancꞌulal yeb naj.
33 Yuxin, haquexpax tuꞌ hex tiꞌ, ta cheyoche oco tzujnu wintajan, caw yilal quinheyanicojan babel sata sunil tzet ayex, ẍi Comam.
Yet chicꞌayto iscꞌachiꞌal atzꞌam
(Mt 5:13; Mr 9:50)
34 Hac tuꞌ xin, caw cꞌul atzꞌam atzꞌam yocnico ju, yajaꞌ ta chicꞌayto iscꞌachiꞌal atzꞌam, ¿tzet chu yoc iscꞌachiꞌal hunelxa?
35 Matxa tzet chꞌocnico atzꞌam tuꞌ, nitam cosomnito xol txꞌo txꞌotxꞌ, maca xol kꞌalem yu yoc abonohal. Wal xin toxan̈e chitirlaxtoj. Txumwelo tzet chalilo huneꞌ chiwaltiꞌan, ẍi Comam tet anma tuꞌ.
Yechel yin̈ noꞌ meꞌ cꞌaynatoj
15
(Mt 18:10-14)
1 Haꞌ ebnaj chiinilo chꞌen tohlabal chito bey Roma, yeb ebnaj mach cꞌulo tzet chiswatxꞌe, haꞌ ebnaj hitzico yaben tzet chal Comam Jesús.
2 Yu huneꞌ tuꞌ xin oc ebnaj fariseo yeb ebnaj cuywawom yin̈ isley naj Moisés buchwal yin̈ Comam, yalni ebnaj:
—Wal naj Jesús tiꞌ, caw chischah naj ebnaj mulum, cat iswaꞌpaxo naj yeb ebnaj, ẍi ebnaj yin̈ Comam.
3 Yuxin yal Comam huneꞌ yechel tiꞌ tet ebnaj:
4 —Kꞌinaloj ta ay hunu naj ay cien ismeꞌ, yajaꞌ ta chicꞌayico hunu noꞌ, ¿mataxca mach chacano naj noꞌ noventa y nueve bay chilowi, cat isto naj issayno noꞌ cꞌaynato tuꞌ masanto chiꞌilcha noꞌ yu naj?
5 Hayet chiꞌilcha noꞌ yu naj, caw chitzalacan̈ iscꞌul naj, cat yanahto naj noꞌ yiban̈ iswixicꞌ, cat istit naj.
6 Haxa yet chꞌapni naj yatut, cat iscutxbanico naj yamigo yeb anma ayayo iscawilal naj, cat yalni naj: “Tzalahan̈we wintajan yuto maꞌilcha huneꞌ inmeꞌan cꞌaynatoj,” ẍi naj.
7 Yuxin chiwalpaxojan teyet, hayet chꞌoc huneꞌ anma mulum yul iskꞌab Comam Dios, ay tzalahilal yul satcan̈ satapaxo yin̈ noventa y nueve anma chisna ta machi ismul, ẍi Comam.
Yechel chꞌen melyu cꞌaynatoj
8 Yalnipaxo Comam Jesús:
—Kꞌinaloj ta ay hunu ix ix ay lahon̈eb ismelyu, yajaꞌ ta chiscꞌayto ix hunu chꞌen, ¿mataxca mach chistzujba ix kꞌaꞌ yin̈ iscantil, cat istzꞌisni ix yul yatut, cat issayni ix yin̈ nan̈cꞌulal masanto chiꞌilcha chꞌen yu ix?
9 Lahwi yilcha chꞌen yu ix xin, cat iscutxbanayo ix iswalix yeb anma ayayo iscawilal, cat yalni ix: “Tzalahan̈we wintajan, yuto maꞌilcha inmelyuhan cꞌaynatoj,” ẍi ix.
10 Yuxin chiwalan teyet, hac tuꞌ yul satcan̈, caw ay tzalahilal xol ebnaj yángel Comam Dios yu huneꞌ naj mulum chisna isba cat yoc yul iskab Comam Dios, ẍi Comam.
Yechel huneꞌ naj cꞌahole cꞌaynatoj
11 Yalnipaxo Comam Jesús:
—Ay huneꞌ naj mame cawan̈ iscꞌahol.
12 Yajaꞌ naj tzujan winaj tuꞌ yal naj tet ismam: “Mam, akꞌcano inmajulan tinan̈,” ẍi naj. Yuxin ispohto naj mame tuꞌ tzet ay yin̈ ebnaj iscawan̈il.
13 Hayebixto tzꞌayic xin iscutxbanayo naj istohol ismajul akꞌlax tet, isto naj bey huneꞌ con̈ob nahat, yoc naj iscꞌaytzenolo ismelyu yin̈ istxꞌojal.
14 Hayet xaistan̈tzelo naj sunil ismelyu tuꞌ, yichico huneꞌ niman wahilal bey huneꞌ con̈ob tuꞌ. Niẍtejal xin yoc naj yijlen wahil yu man̈tzetal.
15 Yuxin to naj iskꞌanaꞌ yet munil tet huneꞌ naj ay yul con̈ob tuꞌ. Ischejlaxto naj tan̈e txitam sat istxꞌotxꞌ naj yahaw noꞌ.
16 Yu n̈ohchahilal xin yoche naj islob sat teꞌ txꞌalib chiꞌakꞌlax islob noꞌ txitam, yuto machi mac chꞌakꞌni tzet chislo naj.
17 Lahwi tuꞌ xin, istit yin̈ isnabal naj, yalni naj ischuquil: “Sunil iscꞌamteꞌ inmaman caw ay tzet chislo, wal inpaxojan xin, lan̈an incaman yu wahil bey tiꞌ.
18 Wal tinan̈ meltzohoj intohan bey yatut inmamtuꞌan, cat walnihan tet yaꞌ: ‘Mam, caw mawaco inmulan yul sat Comam Dios yebpaxo yul hasat.
19 Matxa chu wocan hacꞌaholoj, to hacꞌamteꞌxa chiwucojan,’ quinchin̈eticꞌahan,” ẍi naj ischuquil.
20 Lahwi tuꞌ xin, ispaxto naj bey yatut ismam.
Ayto yapni naj xin, yillaxto naj yu ismam; caw tzꞌaycan̈ iscꞌul ismam naj yilni. Isto lemna naj mame tuꞌ ischahno naj. Yoc lakꞌno naj yin̈ iscꞌahol tuꞌ, istzꞌohnipaxo naj iskꞌotx naj yu tzalahilal.
21 Yalni naj tet ismam: “Mam, caw mawaco inmulan yul sat Comam Dios, yebpaxo tawet. Matxa chu wocan hacꞌaholoj,” ẍi naj.
22 Yalni naj mame tuꞌ tet ebnaj ischejab: “As iwelti yin̈ an̈e hunu xilkꞌape caw cꞌul, cat yoc yin̈ incꞌaholtiꞌan, cat heyanico isjolkꞌab naj yeb isxan̈ab naj,
23 cat hetopaxo heyinoti hunu noꞌ wacax caw bakꞌich, cat hepotxꞌni camo noꞌ, yuto chijecꞌtze hunu kꞌin̈, cat cowaꞌwej.
24 Yuto haꞌ huneꞌ incꞌaholtiꞌan hacaꞌtan̈e camnaxa, yajaꞌ hacaꞌtan̈e mahulcan̈ iscꞌul naj. Hacaꞌ ta cꞌaynaxato naj, yaj tinan̈ maꞌilcha naj,” ẍi naj mame tuꞌ. Lahwi tuꞌ xin yecꞌtzelax huneꞌ kꞌin̈ tuꞌ.
25 Yet ayco ebnaj yin̈ huneꞌ kꞌin̈ tuꞌ, yul naj babel cꞌahole yin̈ ismunil. Yajaꞌ ayto yapni naj bey yatut yaben naj huneꞌ kꞌin̈ tuꞌ.
26 Yawten naj huneꞌ ischejab ismam, iskꞌamben naj: “¿Tzet yin̈ yuxin ayco huneꞌ kꞌin̈ tuꞌ?” ẍi naj.
27 Yalni naj chejab tuꞌ tet naj: “To hawuẍta mahuli, yuxin mayal hamam ta chipotxꞌlax camo hunu noꞌ wacax caw bakꞌich yuto cawn̈e mayu yul naj,” ẍi naj.
28 Yajaꞌ caw tit ishowal naj, yuxin mach isjecto naj yul yatut ismam. Haxa yet yaben naj mame tuꞌ, yelti naj, yay sat naj tet iscꞌahol tuꞌ ta chꞌocto naj yul n̈a.
29 Yalni naj tet ismam tuꞌ: “Mam, caw hawohtaj hantaxa tiempo wichicojan inmunlahan tawintaj. Machi hunelo chinman̈cꞌohan tzet chawala, yaj nitam hunu noꞌ nichꞌan chiw chawakꞌ wetan cat wecꞌtzenan hunu kꞌin̈ yeb ej wamigohan,” ẍi naj.
30 “¿Tom yu mahul huneꞌ hacꞌahol tiꞌ yuxin maxapotxꞌ camo noꞌ wacax caw bakꞌich? Naj ton̈e etanto hamelyu yin̈ ebix ix txꞌoj ye iswiꞌ,” ẍi naj tet ismam tuꞌ.
31 Istakꞌwi naj mame tuꞌ: “Cꞌahol, hach tiꞌ, ayachticꞌaco incꞌatan̈an sunilbal tiempo, yeb sunil tzet ayinan hawetpaxo yehi.
32 Yajaꞌ tinan̈ caw yilal yoc huneꞌ kꞌin̈ tiꞌ cat jakꞌni tzala cocꞌul, yuto huneꞌ hawuẍta tiꞌ hacaꞌtan̈e camnaxa, yaj mahulcan̈ iscꞌul hunelxa. Hacaꞌ ta cꞌaynaxato naj, yaj tinan̈ xin maꞌilcha naj,” ẍi naj mame tuꞌ, ẍi Comam.
Yechel yin̈ huneꞌ naj yahaw munil
16
1 Yalnipaxo Comam Jesús huneꞌxa yechel tiꞌ tet ebnaj iscuywom:
—Ay huneꞌ naj kꞌalom, ay xin huneꞌ naj ayco yahawo ismunil naj. Yajaꞌ yabelo naj patrón tuꞌ ta lan̈an iscꞌaynilo naj ilom munil tuꞌ tzet ay naj.
2 Yuxinto yawte naj patrón naj ilom munil tuꞌ, yalni naj tet naj: “Mahul hallaxo wetan tato ach tiꞌ lan̈an hacꞌaynilo tzet ayinan. Wal tinan̈ xin, caw yilal tzꞌajan chawakꞌcano sunil tzet ayco yul hakꞌab wuhan, yuto chaẍwilojan yin̈ inmuniltiꞌan,” ẍi naj.
3 Yalni naj ilom munil tuꞌ yin̈ isnabal: “¿Tzet chiwute inbahan, yuto chiyikꞌalo inpatronan inmuniltiꞌan? Yaj matxa kꞌaynajo innimaniltiꞌan yin̈ munil caw yaꞌtaj. Chintxꞌixwipaxojan wecꞌan kꞌano tzet ye tuꞌ matanil tet anma.
4 Wal tinan̈ wohtaxahan tzet chiwute inbahan, waxan̈ca machi inmunilan ay mac chinchahnihan bey yatut,” ẍi naj.
5 Lahwi tuꞌ xin, yichico naj yawten ebnaj ay iscꞌas tet ispatrón tuꞌ yin̈ hununtajil. Iskꞌamben naj tet naj babel: “¿Hanta hacꞌas tet inpatronan?” ẍi naj.
6 Yalni naj xin: “Huneꞌ cien barril teꞌ aceite incꞌasan,” ẍi naj. Yalni naj ilom munil tuꞌ: “Tinan̈ xin, ay yumal hacꞌas lah. Ayan̈ tzꞌon̈noj, cincuenta xan̈e chawuteco hacꞌas yin̈ huneꞌ hum tiꞌ yin̈ an̈e,” ẍi naj.
7 Lahwi tuꞌ xin, iskꞌamben naj tet hunxa naj: “¿Hanta hacꞌas tet inpatronan?” ẍi naj. Istakꞌwi naj: “Huneꞌ cien mal ixim trigo,” ẍi naj. Yalni naj ilom munil tuꞌ: “Ay yumal hacꞌas lah, ochenta xan̈e chawuteco hacꞌas yin̈ teꞌ,” ẍi naj.
8 Cꞌayilo iscꞌul naj patrón tuꞌ yin̈ naj ilom munil tuꞌ, waxan̈ca txꞌoj isnabal naj, yaj caw helan naj iscolni isba. Yuxin chiwalan teyet, caw biscꞌulal, yuto haꞌ anma mach ohtan̈e Comam Dios, caw helan iswatxꞌen istxꞌojal. Wal ebnaj yet Comam yehi, caw mach helano ebnaj iswatxꞌen tzet choche Comam Dios.
9 Chiwalan teyet, haꞌ chꞌen melyu chu iswatxꞌen chꞌen istxꞌojal; walex hex tiꞌ xin, yin̈n̈eojab iscꞌulal cheyaco hemelyu, haxinwal ay mac chaco isba yul iskꞌab Comam Dios. Ta hac tuꞌ, hayet matxa tzet chꞌocnico chꞌen melyu heyu, Comam Dios chexchahni bey huneꞌ heyatut satcan̈ yin̈ huneln̈e.
10 Haꞌ mac cꞌul chute isba yin̈ nichꞌan chꞌakꞌlax yul iskꞌab, caw cꞌulpaxo chute isba yin̈ niman chꞌakꞌlax tet. Hac tuꞌ xin, haꞌ mac machiswalil chute isba yin̈ nichꞌan chꞌakꞌlax tet, caw machiswalil chutepaxo isba yin̈ niman chꞌakꞌlax yul iskꞌab.
11 Yuxin ta mach cꞌulo cheyute heba yin̈ hekꞌalomal yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ, ¿haꞌ tom xin huneꞌ iskꞌalomal satcan̈ chiꞌakꞌlax teyet? ¡Machoj!
12 Hac tuꞌ xin ta mach cꞌulo cheyute heba yin̈ tzet ye tuꞌ mach heyeto yehi, ¿hato cꞌanab huneꞌ heyetticꞌa yehi chiakꞌlax teyet? ¡Machoj!
13 Machi hunu naj munlawom chu ismunla yinta cawan̈ patrón, yuto ta choche naj naj babel, chisyah naj naj iscab. Yebpaxo ta yijem chute isba naj tet naj babel, chisman̈cꞌo naj tzet chal naj iscab. Hac tuꞌ xin mach chu coyijen tzet chal Comam Dios ta ayco janma yin̈ kꞌalomal, ẍi Comam Jesús tet ebnaj iscuywom tuꞌ.
14 Haxa yet yaben ebnaj fariseo tzet yal Comam Jesús, yoc ebnaj buchwal yin̈ Comam, yuto caw ayco yanma ebnaj yin̈ ismelyu.
15 Yalni Comam tet ebnaj:
—Hex tiꞌ, satan̈e anma caw cꞌul cheyute heba, yaj Comam Dios yohta tzet ayayto yul heyanma. Haꞌ tzet ye tuꞌ caw niman yelapno ye yul sat anma, machi yelapno yul sat Comam Dios, ẍi Comam Jesús.
Tzotiꞌ cꞌul hul selelo isley naj Moisés
(Mt 5:17-20)
16 Yalnipaxo Comam Jesús:
—Yalan̈to maẍto chul naj Juan anican̈ haꞌ iswiꞌ anma, cuylax isley naj Moisés yeb tzet tzꞌibn̈ebilcano yu ebnaj ischejab Comam Dios yet payat. Yin̈xa istiempohal naj Juan tuꞌ xin, ichico ispujbalaxicꞌo tzotiꞌ cꞌul yin̈ tzet chu yoc anma yul iskꞌab Comam Dios, haꞌ anma tuꞌ chakꞌ yip yanma yoc yul iskꞌab Comam.
17 Huneꞌ satcan̈ tiꞌ yeb txꞌo txꞌotxꞌ chitan̈iloj, wal isley Comam Dios, machi hunu cuybanil chꞌecꞌto yet yijni isba sunil, ẍi Comam.
Cuybanile yin̈ mac chispohle isba yeb yixal
(Mt 19:1-12; Mr 10:1-12)
18 Yalnipaxo Comam Jesús:
—Ta ay hunu naj winaj chispole isba yeb yixal, cat ismohyi yeb hunuxa ix, chaco naj ismul yul sat Comam Dios. Yebpaxo naj chiꞌikꞌni ix pohlebil isba yeb yichamil tuꞌ, chapaxico ismul naj yul sat Comam Dios, ẍi Comam.
Naj kꞌalom yeb naj mebaꞌ Lázaro
(Lc 1:53; 6:20-26; 12:13-21)
19 Yalnipaxo Comam Jesús huneꞌxa cuybanile hacaꞌ tiꞌ:
—Yet hunel ay huneꞌ naj winaj caw kꞌalom, han̈cꞌan̈e kꞌap xilkꞌape caw cꞌul, caw ay istohol chaco naj yin̈. Checꞌtzen naj nimeta kꞌin̈ yul yatut hunun tzꞌayic.
20-21 Aypaxo huneꞌ naj caw mebaꞌ, Lázaro isbi; chiay tzꞌon̈no istiꞌ ispultahil yatut naj kꞌalom tuꞌ, caw choche naj yakꞌaꞌ noho iscꞌul yu iskꞌal istiꞌ naj kꞌalom chiꞌaycꞌayti sat meẍa. Caw xin yaꞌay naj yu txꞌac, chꞌapni xin metx txꞌiꞌ islekꞌaꞌ istxꞌac naj tuꞌ.
22 Yaj hul huneꞌ tzꞌayic bay cam naj Lázaro tuꞌ, yilaxto yanma naj yu ebnaj yángel Comam Dios bey huneꞌ ehobal chꞌij paraíso iscꞌatan̈ icham Abraham. Iscampaxo naj kꞌalom tuꞌ, ismujlax naj.
23 Haxa yet ayxa naj kꞌalom yul cambal, lan̈an xin yecꞌyaꞌ yanma naj bey tuꞌ, istꞌan̈xito naj yilnito naj naj Lázaro iscꞌatan̈ icham Abraham.
24 Yah yaw naj kꞌalom tuꞌ, yalni naj hacaꞌ tiꞌ: “Mam Abraham, tzꞌayojab hacꞌul win̈an. Chejti naj Lázaro incꞌatan̈an inkꞌanaꞌan, islabaꞌab naj iswiꞌ yiximal iskꞌab xol ha haꞌ, cat yul yakꞌno chewbo naj wakꞌan, yuto caw chꞌecꞌyaꞌ wanmahan xol huneꞌ kꞌa kꞌaꞌ tiꞌ,” ẍi naj kꞌalom tuꞌ.
25 Istakꞌwi icham Abraham tuꞌ: “Hach wet anmahil tijab yul hacꞌul yet ayach yul sat yiban̈kꞌinal, caw cꞌulchꞌann̈e ecꞌ hawilaꞌ, wal naj Lázaro tiꞌ, caw isyaꞌtajiln̈e bey naj yilaꞌ. Yajaꞌ tinan̈, lan̈an yakꞌni tzalaho iscꞌul naj, walach xin, lan̈an hawaben isyaꞌtajil.
26 Yebpaxoj, ay huneꞌ niman xab coxol, walca ta ay mac choche chꞌecꞌto bay ayex tuꞌ, mach chuhi, yebpaxo ta ay mac bay ayex tuꞌ choche chꞌecꞌti bey tiꞌ, mach chupaxoj,” ẍi icham Abraham tuꞌ tet naj.
27 Yalnipaxo naj kꞌalom tuꞌ: “Ta hac tuꞌ xin, Mam Abraham, caw chinkꞌanan tawet ta chachejto naj Lázaro tuꞌ bey yatut inmaman,
28 cat yalni naj yabeꞌ howan̈ wuẍtajan ay bey tuꞌ, haxinwal mach chul ebnaj yetaꞌ yanma bay ay intiꞌan,” ẍi naj.
29 Yalnipaxo icham Abraham tuꞌ: “Wal ebnaj hawuẍta tuꞌ, ayco tzet tzꞌibn̈ebil yu naj Moisés yeb tzet tzꞌibn̈ebil yu ebnaj ischejab Comam Dios tet ebnaj. ¡Isyijeojab ebnaj tzet chala!” ẍi icham.
30 Istakꞌwican̈ naj kꞌalom tuꞌ: “Hoꞌ, yeli Mam Abraham, yajaꞌ ta ay hunu naj camnaxa chiitzitzibican̈, cat isto yalno tet ebnaj wuẍtatuꞌan chimisbejaꞌcano ebnaj istxꞌojal,” ẍi naj.
31 Yalnipaxo icham Abraham: “Tato mach choche ebnaj yabe tzet yalcano naj Moisés yeb tzet halbilcano yu ebnaj ischejab Comam Dios, waxan̈ca ay hunu naj camnaxa chiitzitzbican̈ xol camom, cat isto yalno tet ebnaj, maẍticꞌam chahpaxico ebnaj yin̈ iscꞌul,” ẍi icham Abraham tet naj, ẍi Comam Jesús.
Caw ay ismay ta chijakꞌ aycꞌayo hunu mac yin̈ istxꞌojal
17
(Mt 18:6-7, 21-22; Mr 9:42)
1 Yalni Comam Jesús tet ebnaj iscuywom:
—Ayn̈eticꞌa istxꞌojal bay chꞌaycꞌay anma yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ, ¡yajaꞌ cꞌanchꞌan mac chꞌakꞌni aycꞌayo hunu maca!
2 Haꞌ huneꞌ mac tuꞌ, cꞌulojab iscꞌallaxico hunu niman chꞌen yin̈ isnukꞌ, cat istirlaxto xol haꞌ mar sata ta chakꞌ aycꞌayo yin̈ istxꞌojal hunu mac uninto win̈an, ẍi Comam.
3 Yalnipaxo Comam:
—¡Nann̈eojab heyu hex tiꞌ! Ta ay hunu heyuẍta maca hunu heyanab chaco ismul teyet, cachwan̈we yin̈. Yaj ta chishel isbeybal, akꞌwe nimancꞌulal yin̈,
4 waxan̈ca hujel chaco ismul teyet yin̈ huneꞌ tzꞌayic, yaj ta hujel chꞌapni iskꞌanaꞌ nimancꞌulal teyet, yilal heyakꞌni nimancꞌulal yin̈, ẍi Comam.
Ay tzet chisje cowatxꞌeni tato chijaco janma yin̈ Comam Dios
5 Iskꞌanni ebnaj ischejab Comam Jesús tet hacaꞌ tiꞌ:
—Akꞌ yip janmahan̈ yin̈ Comam Dios, ẍi ebnaj.
6 Istakꞌwi Comam tet ebnaj:
—Ta caw cheyaco heyanma yin̈ Comam Dios, waxan̈ca chiichico hacaꞌ hunu teꞌ nichꞌan hin̈at mostaza, wal tuꞌ chu heyalni tet hunu teꞌ kꞌebtaj morera hacaꞌ tiꞌ: “Hocꞌati haba bey tiꞌ, cat hato hatzꞌunnayto haba xol haꞌ mar,” ta quexchi, chisyije teꞌ tzet cheyala, ẍi Comam.
Haꞌ tzet chiswatxꞌe hunu naj munlawom
7 Yalni Comam:
—Ta ay hunu hemunlawom ispeto tꞌoco txꞌotxꞌ, maca ilo wacax, mataxca cheyal tet naj: “Ocan̈, ayan̈ tzꞌonoj cat hawaꞌi,” ¿Tom quexchi xin?
8 ¡Machoj! To haꞌ cheyal tet naj: “Watxꞌe tzet chinlohan, chilahwi tuꞌ, cat hawoc habatxꞌnicꞌo tzet chiwochehan, chilahwo inwaꞌcanojan xin, cat hawaꞌo hach tiꞌ,” quexchi.
9 ¿Tom xin cheyakꞌ yuchꞌandiosal tet naj yu chisyijen naj tzet cheyala? ¡Machoj!
10 Hacaꞌ huneꞌ naj munlawom tuꞌ, haquex tuꞌ hex tiꞌ. Lahwi hewatxꞌen sunil baytet chejbil hewatxꞌe yu Comam Dios, cat heyalni hacaꞌ tiꞌ: “Wal xin caw ismunlawom Comam Dios jecanojan̈ yuxin caw yilal coyijenan̈ tzet chal Comam Dios,” quexchiojabi, ẍi Comam.
Yakꞌ cawxo Comam Jesús lahon̈wan̈ ebnaj ayco lepra yin̈
11 Yet lan̈an isto Comam Jesús yul isbelal Jerusalén, yecꞌto Comam xolbal ismajul Samaria yeb ismajul Galilea.
12 Hayet yapni Comam bey huneꞌ aldea, yelilo lahon̈wan̈ ebnaj winaj ischahno Comam. Ayco yabil lepra yin̈ ebnaj, yuxin nahat cancano lin̈no ebnaj.
13 Istzabnico ebnaj yahwi tet Comam:
—Mam Jesús, Mam cuywawom, caw tzꞌayojab hacꞌul jin̈an̈, ẍi ebnaj.
14 Hayet yilni Comam Jesús ebnaj, yalni Comam tet ebnaj:
—As yewe heba sata ebnaj sacerdote Israel, ẍi Comam tet ebnaj. Hayet lan̈an isbelwi ebnaj tuꞌ, yelcano huneꞌ yabil tuꞌ yin̈ ebnaj.
15 Huneꞌ naj xol ebnaj tuꞌ, hayet yilni naj ta caw cꞌulxa ye isnimanil, ismeltzoti naj yin̈ caw tzalahilal yalni cꞌulla tzotiꞌ yin̈ Comam Dios yin̈ caw ip.
16 Hayet yapni naj iscꞌatan̈ Comam Jesús, yay jahno naj sata Comam yu yakꞌni naj yuchꞌandiosal tet Comam. Huneꞌ naj tuꞌ, ah Samaria naj.
17 Lahwi tuꞌ, yalni Comam Jesús:
—Yaj lahon̈wan̈ ebnaj mael huneꞌ yabil tiꞌ yin̈, ¿baytuꞌwal ayco balon̈wan̈xa ebnaj?
18 ¿Tom han̈cꞌan̈e huneꞌ naj nan con̈obal tiꞌ mahul akꞌno yuchꞌandios tet Comam Dios? ẍi Comam.
19 Yalni Comam tet naj:
—Ahan̈lin̈noj, cat hapaxtoj. Yu maxawaco hawanma yin̈ Comam Dios, yuxin macachan̈chahi, ẍi Comam tet naj.
Yet chiꞌoc Comam Dios Jahawiloj yin̈ sunilbal tiempo
(Mt 24:23-28, 36-41)
20 Ay huntekꞌan ebnaj fariseo kꞌamben tet Comam Jesús bakꞌin chihul istiempohal yet chꞌoc Comam Dios Jahawiloj. Istakꞌwi Comam:
—Hayet chꞌoc Comam Dios heyahawiloj, mach chu jilni yu cosat.
21 Yuxin machi mac chu yalni: “Haꞌ bey tiꞌ aya,” maca to “Haꞌ bey tuꞌ aya,” mach ẍioj. Yuto haxa yul yanma anma chꞌoc Comam Dios Yahawoj, ẍi Comam.
22 Lahwi tuꞌ xin, yalni Comam tet ebnaj iscuywom:
—Chiꞌayilo huneꞌ tiempohal bay cheyala: Ayxicꞌa chul Comam Akꞌbilti coxol yu Comam Dios hunelxa, waxan̈ca huneꞌn̈e tzꞌayic quexchi, yaj maẍticꞌa chinheyilaꞌan.
23 Yuxin, waxan̈ca ay anma chihalni teyet: “Ay Comam bey tiꞌ lah,” maca to aypaxo anma chihalni: “Haꞌ tuꞌ ay Comam bey tuꞌ lah,” waxan̈ca ẍi, caw mach chexoc tzujnu yinta ebnaj.
24 Yuxin chiwalcanojan teyet, hacaꞌ chu yah jepla cꞌuh yin̈ sunil satcan̈, hac tuꞌ chu wulan, Hanin Akꞌbilintijan texol yu Comam Dios.
25 Yajaꞌ yin̈ babel caw chiakꞌlax ecꞌoyaꞌ wanmahan yu anma cat quinyintan̈encaniltojan yin̈ huneꞌ tiempohal tiꞌ.
26 Hacaꞌ yu anma yin̈ istiempohal naj Noé, hac tuꞌ chiyupaxo anma yet chinhulan yin̈ iscayelal, Hanin Akꞌbilintijan texol yu Comam Dios.
27 Yin̈ istiempohal naj Noé tuꞌ, ay ebnaj waꞌo chu, aypaxo ebnaj ucꞌu teꞌ, ay mac lan̈an ismohyi. Haꞌ huntekꞌan tuꞌ lan̈an iswatxꞌen anma yet yocto naj Noé yul teꞌ niman barco. Lahwi yocto naj Noé tuꞌ, istit huneꞌ niman yaxn̈ab, iscamilo sunil anma yu haꞌ.
28 Hac tuꞌ yupaxo anma yin̈ istiempohal naj Lot. Caw matzet chal iscꞌul anma, sakꞌal iswaꞌi yeb chiꞌuqꞌuipaxoj. Chilokꞌwi cat istxon̈wi. Chistzꞌunni istzꞌunub, chahnipaxocan̈ yatut.
29 Yajaꞌ yet yelti naj Lot yul con̈ob Sodoma tuꞌ, hacaꞌ xan̈e yay n̈ab, hac xan̈e tuꞌ yayilo kꞌaꞌ yeb asufre satcan̈. Iscamilo anma sunil yu huneꞌ kꞌaꞌ tuꞌ.
30 Hacaꞌ yu anma yet huneꞌ tiempohal tuꞌ, hac tuꞌ chu anma yin̈ huneꞌ tzꞌayical bay chinhulan, Hanin Akꞌbilintijan texol yu Inmaman.
31 Yet huneꞌ tzꞌayical tuꞌ, haꞌ mac ayahto yiban̈ yacꞌalil yatut mach chu yayti yinolti iskꞌuybe yul yatut, yeb mac ayto xol ismunil, matxa chu ispaxti yatut.
32 Tijab yul hecꞌul yin̈ yixal naj Lot.
33 Haꞌ mac chꞌokꞌ yanma yin̈ tzet aya, mach chischah iskꞌinal yin̈ huneln̈e. Haxa mac hinan iscꞌul isbejnicano tzet ye tuꞌ win̈an, chischah iskꞌinal mach istan̈bal.
34 Chiwalan teyet, ta ay cawan̈ anma chiway sat istxꞌat yet huneꞌ akꞌbal tuꞌ, huneꞌ chiꞌilaxtoj, huneꞌ chicancanoj.
35 Cawan̈ ebix ix huneꞌn̈e lan̈an iscawni, huneꞌ ix chiꞌilaxtoj, huneꞌxa ix chicani.
36 Cawan̈ ebnaj huneꞌn̈e chimunlahi, huneꞌ naj chiꞌilaxcan̈, huneꞌxa naj chicani, ẍi Comam.
37 Iskꞌamben ebnaj iscuywom Comam:
—Mamin ¿baytuꞌwal chub huneꞌ tuꞌ? ẍi ebnaj. Istakꞌwi Comam tet ebnaj:
—Caw haban huneꞌ tuꞌ, haꞌ bayticꞌa pacꞌanayo hunu camom, haꞌ tuꞌ chiscutxba isba noꞌ usmij, ẍi Comam Jesús.
Yechel yin̈ huneꞌ ix hunix sata huneꞌ naj alcal
18
1 Yalnipaxo Comam Jesús huneꞌ yechel tiꞌ tet ebnaj iscuywom yu istxumni ebnaj ta caw yilal istxahli yin̈ sunil yanma tet Comam Dios yin̈ sunilbal tiempo.
2 Yalni Comam tet ebnaj:
—Yet hunel ay huneꞌ naj alcal yul huneꞌ con̈ob. Caw mach chixiw naj tet Comam Dios, yebpaxo machi yelapno ye anma yul sat naj.
3 Yulticꞌa huneꞌ con̈ob tuꞌ ay huneꞌ ix hunix. Hunun tzꞌayic isbeycꞌo ix iskꞌanno tet naj alcal tuꞌ, chalni ix hacaꞌ tiꞌ: “Ay huneꞌ mac ay ismul wetan, yuxin chinkꞌanan tawet ta chawatxꞌeayo yin̈ caw istoholal,” ẍi ix tet naj.
4 Txꞌiꞌal el beycꞌo ix, yaj mach chisje naj iswatxꞌe huneꞌ howal tuꞌ. Lahwi tuꞌ xin yalni naj yul yet ischuquil: “Mach chinxiwan tet Dios, machipaxo hunu anma ay yelapno yul insatan,
5 yaj wal tinan̈ xin caw yilal inwatxꞌenan tzet chal huneꞌ ix tiꞌ yun̈e isbejni ix yuli, ta machoj chitibayo wuhan yulicꞌo ix incꞌatan̈an,” ẍi naj, ẍi Comam.
6 Yalnipaxo Comam:
—Abewe tzet yute yalni naj alcal mach chixiw tet Comam Dios.
7 Hajxam Comam Dios, ¿tom mach iscol Comam macta sicꞌbililo yu ta ayn̈eticꞌaco iskꞌanni tzꞌayic akꞌbal tet Comam? ¿Mataxca kꞌahan yechman anma tuꞌ tzet chiskꞌan tet Comam? ¡Machoj!
8 Chiwalan teyet machi nahatli iscollax huntekꞌan anma tuꞌ yu Comam. Yaj yet chinhulan hunelxa, Hanin Akꞌbilintijan texol yu Comam Dios, ¿ay tom anma chicawxo iscꞌul yin̈ Comam Dios? Matxam caw maca, ẍi Comam Jesús.
Yechel yin̈ huneꞌ naj fariseo yeb naj ikꞌomilo tohlabal
9 Yalnipaxo Comam Jesús huneꞌxa yechel tiꞌ tet anma chal isba cꞌulal, yeb chiyahnipaxo yet anmahil.
10 Yalni Comam hacaꞌ tiꞌ:
—Ay cawan̈ ebnaj beycꞌo txahlo yul yatut Comam Dios, huneꞌ naj fariseo, huneꞌxa naj ikꞌomilo tohlabal chito bey Roma.
11 Haꞌ naj fariseo, lin̈an naj chitxahli naj hacaꞌ tiꞌ: “Mamin, chiwakꞌan yuchꞌandiosal tawet yuto hanintiꞌan manlahanojan yeb anma elkꞌom, yeb anma txꞌoj isbeybal, yeb ebnaj ixlom; yebpaxo manlahanojan yeb huneꞌ naj ikꞌomilo tohlabal tiꞌ.
12 Walinan, cayel mach chinwaꞌan yul semana yu intxahlihan tawet, cat wakꞌnihan isdiezmohal yin̈ tzet chiwikꞌan,” ẍi naj tet Comam.
13 Wal naj ikꞌomilo tohlabal tuꞌ, nahat lin̈anti naj, xulanayo naj chitxahli yu yinayo isba tet Comam. Chistin̈nico naj istxam iscꞌul yu biscꞌulal yu ismul, chalni naj tet Comam: “Mamin, akꞌ nimancꞌulal win̈an, caw muluminan,” ẍi naj, ẍi Comam.
14 Yalnipaxo Comam:
—Chiwalan teyet, huneꞌ naj ikꞌomilo toholabal tuꞌ, meltzo naj yatut yin̈ caw tzalahilal yuto akꞌlaxcano nimancꞌulal yin̈ ismul naj yu Comam. Wal naj fariseo tuꞌ, mach chischah naj iscꞌulal sata Comam, yuto haꞌ mac chiyican̈ isba, chiꞌilaxayoj, haxa mac chiyiyo isba sata Comam chiꞌilaxcan̈, ẍi Comam.
Iskꞌan Comam Jesús iscꞌulal Comam Dios yiban̈ niẍte unin
(Mt 19:13-15; Mr 10:13-16)
15 Yet hunel ay mac initi niẍte yuninal tet Comam Jesús yu yanayo iskꞌab Comam yiban̈ iswiꞌ. Yajaꞌ yet yilni ebnaj iscuywom Comam huneꞌ tuꞌ, iscachni ebnaj anma.
16 Yawten xin Comam ebnaj, yalni Comam tet ebnaj:
—Mach checach istit niẍte unin incꞌatan̈an, yuto haꞌ mac chute isnabal hacaꞌ niẍte unin tiꞌ haꞌ chu yoc yul iskꞌab Comam Dios.
17 Yuxin chiwalan yin̈ isyelal teyet, haꞌ mac mach chichahni Comam Dios Yahawoj hacaꞌ yeco yanma nichꞌan unin yin̈ ismam ismiꞌ, mach chu yoc yul iskꞌab Comam Dios, ẍi Comam.
Huneꞌ naj kꞌalom tzotel yeb Comam Jesús
(Mt 19:16-30; Mr 10:17-31)
18 Ay huneꞌ naj iswiꞌehal con̈ob kꞌamben tet Comam Jesús:
—Mam cuywawom, caw cꞌulach. ¿Tzet wal wuten inbahan cat inchahnihan huneꞌ kꞌinale mach istan̈bal? ẍi naj.
19 Istakꞌwi Comam tet naj:
—¿Tzet yin̈ xin chinhawalan cꞌulal? Machi huno mac cꞌul, cachann̈e Comam Dios.
20 Hach tiꞌ hawohta huntekꞌan cuybanile chalni hacaꞌ tiꞌ: “Mach chaẍixli, mach chaẍpotxꞌwahi, mach chaẍelkꞌawi, mach chahobcan̈ lekꞌtiꞌal yin̈ hunuxa anma, ayojab yelapno ye hamam hamiꞌ yul hasat,” ẍi Comam tet naj.
21 Istakꞌwi naj tet Comam:
—Sunilal huntekꞌan chawal tiꞌ chinyijehan yichitax inchꞌibtijan, ẍi naj.
22 Hayet yaben Comam huneꞌ tuꞌ, yalni Comam tet naj:
—Ayto huneꞌxa caw yilal hawatxꞌeni. Txon̈to sunil tzet ayach, cat hawitxkꞌanto istohol yin̈ anma mebaꞌ, haxinwal caw ay hakꞌalomal satcan̈. Lahwi tuꞌ, cat hawoc tzujno wintajan, ẍi Comam.
23 Hayet yaben naj huneꞌ tuꞌ, caw occano biscꞌulal yin̈ yanma naj yuto caw kꞌalom naj sicꞌlebil.
24 Hayet yilni Comam ta caw oc biscꞌulal yin̈ iscꞌul naj, yalni Comam:
—Tzet isyaꞌtajil yoc anma kꞌalom yul iskꞌab Comam Dios.
25 Kꞌinaloj hunu noꞌ camello, ¿tom subuta yecꞌto noꞌ yul isholanil hunu chꞌen acuẍa? Hac tuꞌ ye anma kꞌalom, caw yaꞌta yoc yul iskꞌab Comam Dios, ẍi Comam.
26 Haꞌ anma aben tzet yal Comam tuꞌ, iskꞌamben hacaꞌ tiꞌ:
—Ta hac tuꞌ, ¿mac taxca hunu chu iscolchahi? ẍi anma.
27 Istakꞌwi Comam:
—Haꞌ tzet caw yaꞌta yul sat anma, mach yaꞌtajo yul sat Comam Dios, ẍi Comam.
28 Yalni naj Pedro tet Comam:
—Mamin, wal on̈tiꞌan̈ sunil tzet ayon̈an̈ bejbilcano juan̈ yu joc tzujnojan̈ tawintaj, ẍi naj.
29 Yalni Comam Jesús:
—Haꞌ mac chaco yanma yin̈ yet Comam Dios babel, tzujanxa tuꞌ cat yanico yanma yin̈ yatut, yixal, ismam, ismiꞌ, yuẍtaj, yanab, yuninal,
30 haꞌ ton huntekꞌan anma tuꞌ, caw niman ispaj chischah tet Comam Dios yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ, cat ischahnipaxo iskꞌinal mach istan̈bal yin̈ islahobal tzꞌayic, ẍi Comam.
Yal Comam Jesús iscamical yin̈ yoxel
(Mt 20:17-19; Mr 10:32-34)
31 Yawtelo Comam Jesús ebnaj cablahon̈wan̈ iscuywom ischuquil, yalni Comam tet ebnaj:
—Wal tinan̈ jahweto bey Jerusalén. Haꞌ bey tuꞌ chijaꞌcano isba sunil tzet tzꞌibn̈ebilcano yu ebnaj ischejab Comam Dios yet payat win̈an, Hanin Akꞌbilintijan texol yu Comam Dios.
32 Chinalaxicojan yul iskꞌab ebnaj mach Israeloj. Chitzebo ebnaj win̈an, cat isbahwaho ebnaj win̈an, cat istzubloco ebnaj win̈an.
33 Chinmakꞌlaxojan yu ebnaj, chilahwo tuꞌ cat quinyakꞌnicamojan ebnaj, yajaꞌ yin̈ yox tzꞌayic cat witzitzbican̈an xol camom hunelxa, ẍi Comam tet ebnaj iscuywom.
34 Yaj maẍticꞌa tzet nachalo yu ebnaj, yebpaxo maẍticꞌa yohtan̈elo ebnaj baytet yin̈ tzotel Comam, yuto ewanto ye yul sat ebnaj.
Yakꞌ hajlo Comam Jesús sat huneꞌ naj mach chu yilni
(Mt 20:29-34; Mr 10:46-52)
35 Yet lan̈anxa yapni Comam Jesús bey con̈ob Jericó, ay huneꞌ naj mach chu yilni, tzꞌon̈anayo istiꞌ beh kꞌanno melyu.
36 Hayet yaben naj ta caw hantan̈e anma chꞌecꞌto sata naj, iskꞌamben naj tzet chu anma tuꞌ.
37 Yallax tet naj tato haꞌ Comam Jesús ah Nazaret lan̈an yecꞌtoj.
38 Hayet yaben naj huneꞌ tuꞌ, yah yaw naj yin̈ caw ip, yalni naj:
—Mam Jesús, hach titnajach yin̈ jichmam David, tzꞌayojab hacꞌul win̈an, ẍi naj.
39 Yajaꞌ anma babelicꞌo sata Comam cachwa yin̈ naj yun̈e isbejni naj yel yaw. Yaj caw ecꞌbalto islahico naj yel yaw, yalni naj:
—Mamin hach titnajach yin̈ jichmam David, caw tzꞌayojab hacꞌul win̈an, ẍi naj.
40 Hayet yaben Comam Jesús yel yaw naj yoc lin̈no Comam, yalni Comam ta chiꞌilaxti naj iscꞌatan̈. Hayet yapni naj, iskꞌamben Comam tet naj:
41 —¿Tzet chawoche chinwatxꞌehan? ẍi Comam. Istakꞌwi naj:
—¡Mamin! chiwochehan chawakꞌ hajlo insatan, ẍi naj tet Comam.
42 Yalni Comam tet naj:
—Hajlojab hasat yuto maxawaco hawanma win̈an, ẍi Comam.
43 Yaln̈ena Comam huneꞌ tuꞌ, ishajlo sat naj. Yoc tzujno naj yinta Comam, yakꞌni naj yuchꞌandiosal tet Comam Dios. Sunil anma ilni huneꞌ tuꞌ yalpaxo cꞌulla tzotiꞌ yin̈ Comam Dios.
Comam Jesús yeb naj Zaqueo
19
1 Hayet yapni Comam Jesús bey Jericó, yecꞌ Comam yul con̈ob tuꞌ.
2 Haꞌ bey tuꞌ, ay huneꞌ naj winaj caw kꞌalom, Zaqueo isbi. Yahaw yeco naj yin̈ ebnaj ikꞌomilo tohlabal chito bey con̈ob Roma.
3 Naj Zaqueo tuꞌ, yoche naj yila Comam Jesús, yaj mach chiyu yilni naj yuto hantan̈e anma tzujanico yinta Comam, yebpaxo yu caw nichꞌan chꞌan istel naj.
4 Yuxin babicꞌo naj sata anma, yahto naj yin̈ iskꞌab huneꞌ teꞌ sicómoro aycan̈ istiꞌ beh, yu yilni naj Comam yet chꞌecꞌto bey tuꞌ.
5 Hayet yecꞌto Comam yich teꞌ, istꞌan̈xahto Comam yin̈ naj, yalni Comam tet naj:
—Zaqueo, ayan̈ti yin̈ an̈e, yuto haꞌ bey hawatut chincanojan huneꞌ akꞌbal tiꞌ, ẍi Comam tet naj.
6 Hayet yaben naj Zaqueo huneꞌ tuꞌ, yin̈ an̈e ayti naj, isto naj. Caw xin chitzala iscꞌul naj yet ischahni naj Comam yul yatut.
7 Hayet yilni anma huneꞌ tuꞌ, yichico anma buchwal yin̈ Comam yuto cancano Comam bey yatut huneꞌ naj mulum.
8 Haꞌ naj Zaqueo tuꞌ, ah lin̈no naj, yalni naj tet Comam:
—Mamin, wal tinan̈ chiwakꞌan yicta tzet ayinan tet anma mebaꞌ, yeb xin ta ay mac ecꞌbal wutelojan ismelyu, can̈elto ecꞌbal selel chiwakꞌan tet, ẍi naj.
9 Yalni Comam:
—Mahul huneꞌ colbanile bey huneꞌ n̈a tiꞌ tinan̈; naj Zaqueo tiꞌ caw yuninalpaxo icham Abraham ye naj.
10 Wal xin Hanin Akꞌbilintijan texol yu Comam Dios, hulnajinan insayaꞌan yeb incolnihan anma cꞌaynato yu ismul, ẍi Comam.
Yechel yin̈ oxwan̈ ebnaj chahni chꞌen melyu
(Mt 25:14-30)
11 Yet lan̈an yaben anma yin̈ tzet chal Comam Jesús tuꞌ, lan̈anxa xin yapni Comam bey Jerusalén yoc yin̈ isnabal anma ta lan̈anxa yapni istiempohal bay chꞌoc Comam Dios Yahawilo anma, yuxin yicheco Comam yalni huneꞌ yechel tiꞌ.
12 Yalni Comam:
—Yet hunel ay huneꞌ naj caw cꞌulticꞌa yin̈bal. Awtelax naj yul huneꞌ niman con̈ob yu ischahni naj yoc yahawilo yul iscon̈ob yet chimeltzohi.
13 Yet maẍto chito naj, yawte naj lahon̈wan̈ ebnaj chimunla yintaj, yakꞌnicano naj niman melyu tet hunun ebnaj yu ismunla ebnaj yeb chꞌen. Lahan yutecano naj isbisil chꞌen yin̈ ebnaj. Yalnicano naj tet ebnaj: “Munlahan̈we yeb chꞌen inmelyutiꞌan masanto yet chinhulan, cat heyakꞌni chꞌen yeb yal wetan,” ẍi naj, isto naj xin.
14 Yajaꞌ wal ebnaj yet con̈ob naj xin, caw chichiwa iscꞌul ebnaj yin̈ naj, yuxin yet isto naj, tzujanticꞌa yu isto huntekꞌan ebnaj akꞌocꞌule yin̈ naj tet naj awten naj tuꞌ, yalni ebnaj tet naj caw yahaw tuꞌ hacaꞌ ti: “Haꞌ huneꞌ naj tiꞌ caw mach chijochehan̈ chꞌoc naj yahawilo yul cocon̈oban̈,” ẍi ebnaj.
15 Yaj caw akꞌlaxticꞌa huneꞌ ismunil naj yoc yahawo iscon̈ob tuꞌ.
Haxa yet ayxa naj yul iscon̈ob hunelxa, yawten naj ebnaj lahon̈wan̈ bay yakꞌ naj ismelyu tuꞌ yu iskꞌamben naj hantaxa yal chꞌen yikꞌ hunun ebnaj.
16 Yapni huneꞌ naj babel, yalni naj: “Mamin, haꞌ chꞌen hamelyu hawacano yul inkꞌaban, lahon̈ebto chꞌen wikꞌan yu chꞌen,” ẍi naj.
17 Istakꞌwi naj yahaw tuꞌ tet naj: “Hach tiꞌ, caw cꞌul yu hamunla yin̈ hanicꞌchꞌan wacanojan tawet, yuxinto chaẍwacanicojan yahawo lahon̈eb con̈ob,” ẍi naj.
18 Lahwi tuꞌ xin, yapni hunxa naj munlawom, yalni naj hacaꞌ tiꞌ: “Mamin, haꞌ chꞌen hamelyu hawakꞌcano yul inkꞌaban, howeb to chꞌen wikꞌan yin̈ chꞌen,” ẍi naj.
19 Yalni naj yahaw tuꞌ tet naj: “Hach tiꞌ, chaẍwacanicojan yahawilo howeb con̈ob,” ẍi naj.
20 Lahwi tuꞌ xin yapni hunxa naj, yalni naj tet naj yahaw tuꞌ hacaꞌ tiꞌ: “Mamin, ay hamelyu lah. Cꞌubabil chꞌen yul huneꞌ payuꞌe tiꞌ wuhan.
21 Caw quinxiwan intzabnihan hamelyu tiꞌ, yuto wohtajan ta caw how ach, yebpaxo toxan̈e chachah tzet ye tuꞌ maẍtajach watxꞌen̈e, yeb ton̈e chahatxꞌ tzet ye tuꞌ maẍtajach tzꞌunn̈e,” ẍi naj tet naj yahaw.
22 Yalni naj yahaw tuꞌ tet naj: “Walach hach tiꞌ, caw machiswalil yu hamunlahi, yu tzet maxawal wettiꞌan yuxin chaẍwacanicojan yin̈ isyaꞌtajil.
23 ¿Tzet yin̈ yuxin mach hawakꞌ inmelyutiꞌan cꞌamil tet anma, haxinwal yet manhultiꞌan ayxa yal chꞌen chikꞌa?” ẍi naj.
24 Yalni xin naj yahaw tuꞌ tet ebnaj ayco iscꞌatan̈ hacaꞌ tiꞌ: “Iwelo chꞌen melyu tet naj tiꞌ, cat heyakꞌni chꞌen tet naj ikꞌni chꞌen lahon̈eb to,” ẍi naj yahaw tuꞌ.
25 Yalni ebnaj: “Mamin, yaj huneꞌ naj chawal tuꞌ, caw lahon̈ebxa chꞌen ecꞌbal ikꞌbil yu naj,” ẍi ebnaj.
26 Istakꞌwi naj yahaw tuꞌ xin: “Haꞌ mac ay yet, chꞌakꞌlax yakꞌbil tet, haꞌ mac machi yet, haꞌ nichꞌan ay yul iskꞌab tuꞌ, chiꞌilaxolo tet.
27 Yebpaxo xin, ebnaj ayco ishowal win̈an mach choche chinocan yahawilo yul con̈ob tiꞌ, iweti ebnaj bey tiꞌ, cat hepotxꞌni camo ebnaj yin̈ insatan,” ẍi naj yahaw tuꞌ, ẍi Comam.
Yet yocto Comam Jesús yul con̈ob Jerusalén
(Mt 21:1-11; Mr 11:1-11; Jn 12:12-19)
28 Lahwi yalni Comam Jesús huntekꞌan tuꞌ xin, isto Comam bey Jerusalén yeb ebnaj iscuywom.
29 Hayet ayco Comam yin̈ istzalanil won̈an Olivo, xolbal con̈ob Betfagé yeb con̈ob Betania, ischejnito Comam cawan̈ ebnaj iscuywom, yalni Comam tet ebnaj:
30 —Asiwe bey huneꞌ aldea cosatacꞌto tiꞌ. Yet chexapno bey tuꞌ, cheyilaꞌ huneꞌ noꞌ burro xecan, maẍto hunu mac chiꞌahto yiban̈ noꞌ. Chepuholo noꞌ, cat heyinoti noꞌ wetan, ẍi Comam.
31 Yalnipaxo Comam:
—Ta ay mac chikꞌamben teyet, “¿Tzet yin̈ xin chepuhilo noꞌ?” ta ẍi, cheyalaꞌwe hacaꞌ tiꞌ: “Ay chꞌocnico noꞌ yu Comam Jesús,” quexchi, ẍi Comam.
32 Isto ebnaj iscuywom tuꞌ, yilcha noꞌ yu ebnaj hacaꞌticꞌa yu yalni Comam.
33 Yet lan̈an ispuhnilo ebnaj noꞌ yapni ebnaj ay yet noꞌ tuꞌ, yalni ebnaj:
—¿Tzet yuxin chepuhilo noꞌ? ẍi ebnaj.
34 Istakꞌwi ebnaj:
—To ay chꞌocnico noꞌ yu Comam Jesús, ẍi ebnaj.
35 Lahwi tuꞌ xin yinito ebnaj noꞌ tet Comam, yanahto ebnaj huntekꞌan xil iskꞌap yiban̈ noꞌ, tzujan tuꞌ xin iscolwa ebnaj yanahto Comam yiban̈ noꞌ.
36 Hayet lan̈an yecꞌto Comam xin, islitxꞌbanayo anma xil iskꞌap yul beh sata Comam yu chitzala iscꞌul anma yin̈ Comam.
37 Hayet lan̈anxa yapni Comam yin̈ isxulanil won̈an Olivo tuꞌ, yah yaw sunil anma tzujan yinta Comam yu tzalahilal. Yalni anma cꞌulla tzotiꞌ yin̈ Comam Dios yu sunil cꞌaybalcꞌule xayil anma.
38 Chalni anma hacaꞌ tiꞌ:
—Jalaꞌwe cꞌulla tzotiꞌ yin̈ Jahawil chul coxol yu Comam Dios. Ayojab akꞌancꞌulal yul satcan̈, caw jakꞌaweco ismay Comam Dios.
39 Ay xin huntekꞌan ebnaj fariseo ayco xol anma tuꞌ, halni tet Comam:
—Mam cuywawom, cach huntekꞌan anma chꞌel yaw tiꞌ, ẍi ebnaj.
40 Yalni Comam Jesús tet ebnaj:
—Chiwalan teyet, ta chisbejaꞌ anma yelo yaw, haxam chꞌen chꞌen chiꞌaho yaw selelo anma tiꞌ, ẍi Comam.
41 Haxa yet lan̈anxa yapni Comam iscawilal con̈ob Jerusalén, yokꞌcan̈ Comam yilni con̈ob tuꞌ.
42 Yalni Comam hacaꞌ tiꞌ:
—Tinan̈ xin, hex ah Jerusalén, majaltam yet huneꞌ tzꞌayic tiꞌ chinachalo heyu yin̈ huneꞌ mac chu yakꞌni akꞌancꞌulal yul heyanma, yaj wal xin mach chinachalo huneꞌ tiꞌ heyu yuto caw ewan ye yul hesat.
43 Cꞌanchꞌanex, ay huneꞌ tiempo bay chihulo isyaꞌtajil teyiban̈ yu anma ayco ishowal teyin̈. Chihoylaxayo hecon̈ob tiꞌ, hacaꞌ xan̈e peyab chuco ebnaj soldado, cat yanico ebnaj howal teyin̈.
44 Chitan̈tzelaxilo huneꞌ con̈ob tiꞌ. Matxa hunu chꞌen chꞌen chicancano yiban̈ yet chꞌenal, cat ispotxꞌlax camo sunil anma yuto mach hechah huneꞌ Mac Akꞌbilti texol Hecolomalo yu Comam Dios, ẍi Comam.
Yet istzumbenilti Comam Jesús anma chitxon̈wi yul yatut Comam Dios
(Mt 21:12-17; Mr 11:15-19; Jn 2:13-22)
45 Lahwi tuꞌ xin, yocto Comam Jesús yul yatut Comam Dios, istzumbenilti Comam anma chitxon̈wi bey tuꞌ.
46 Yalni Comam tet anma:
—Tzꞌibn̈ebilcano yul Yum Comam Dios hacaꞌ tiꞌ: “Haꞌ watutan yet txah yehi,” ẍicanoj. Yaj hex tiꞌ hacaꞌ hunu isn̈achꞌen elkꞌom ye heyu, ẍi Comam tet ebnaj.
47 Hunun tzꞌayic isbey Comam Jesús cuywal yul yatut Comam Dios. Yajaꞌ ebnaj yahawil yeco yin̈ ebnaj sacerdote, yeb ebnaj cuywawom yin̈ isley naj Moisés, yebpaxo ebnaj yahaw yeco yin̈ con̈ob, caw issay ebnaj tzet chute yakꞌni camo Comam.
48 Yajaꞌ mach chitxumcha yu ebnaj tzet chu ispotxꞌlax Comam, yuto caw ayco yanma sunil anma yaben tzet chal Comam.
Ishelanil yip Comam Jesús
20
(Mt 21:23-27; Mr 11:27-33)
1 Ay huneꞌ tzꞌayical tiꞌ yet lan̈an iscuywa Comam Jesús yul yatut Comam Dios, yet chalni Comam cuybanile yet colbanile, yapni ebnaj yahawil yin̈ ebnaj sacerdote yebpaxo ebnaj cuywawom yin̈ isley naj Moisés, yeb ebnaj ichamta iswiꞌehal yin̈ con̈ob tuꞌ.
2 Iskꞌamben ebnaj tet Comam:
—¿Mac cachchejni hawatxꞌen huntekꞌan tiꞌ? yebpaxo ¿mac akꞌni hawip? ẍi ebnaj.
3 Istakꞌwi Comam Jesús tet ebnaj:
—Haquinpaxtuꞌan, ay huneꞌ inkꞌambebalan chiwakꞌan teyet. Pajtzewe wetan,
4 ¿mac chejniti naj Juan anican̈ haꞌ iswiꞌ anma, Comam Dios mato haꞌ anma? ẍi Comam.
5 Yichico ebnaj iskꞌamben tet hunun:
—¿Tzet xin chijute jalni tet naj tiꞌ? Ta chijalaꞌ ta Comam Dios chejn̈eti naj Juan tuꞌ, chalaꞌ naj jet: “¿Tzet yin̈ yuxin machi heyayto yul heyanma yin̈ tzet yal naj?” ẍim naj jet.
6 Macato ta chijalaꞌpaxo ta maẍtaj Comam Dios an̈eti naj, chitij ishowal anma jin̈, cat con̈iskꞌojno camoj, yuto haꞌ naj Juan tuꞌ caw ischejab Comam Dios ye naj yul sat anma, ẍi ebnaj.
7 Yuxin yal ebnaj tet Comam:
—Mach johtajojan̈ mac akꞌni ismunil naj Juan tuꞌ, ẍi ebnaj.
8 Yuxinto yal Comam Jesús tet ebnaj:
—Hac intuꞌan, mach chiwalpaxilojan teyet mac akꞌn̈e huneꞌ wiptiꞌan inwatxꞌenan huntekꞌan tiꞌ, ẍi Comam.
Yechel yin̈ ebnaj munlawom mach cꞌuloj
(Mt 21:33-44; Mr 12:1-11)
9 Lahwi tuꞌ xin, yichico Comam Jesús yalni huneꞌxa yechel tiꞌ tet anma:
—Ay huneꞌ naj winaj tzꞌunni teꞌ uva sat istxꞌotxꞌ. Lahwi tuꞌ xin yanito naj istzꞌunub comonal tet huntekꞌan ebnaj munlawom. Isto naj niman tiempo bey huneꞌ txꞌotxꞌ caw nahat.
10 Yet yapni istiempohal yuxlax teꞌ uva, ischejnito naj yahaw txꞌotxꞌ huneꞌ ischejab ischabaꞌ ismajul tet ebnaj munlawom tuꞌ. Hayet yilni ebnaj yapni naj, yoc ebnaj ismakꞌno naj. Maẍticꞌa xin tzet akꞌlax tet naj, ischejlaxtopaxo naj.
11 Lahwi tuꞌ xin, ischejnipaxto naj yahaw tuꞌ huneꞌxa ischejab. Hayet yapni naj, yoc ebnaj munlawom tuꞌ iscajno naj, ismakꞌnipaxo ebnaj naj. Maẍticꞌa tzet akꞌlaxpaxo tet naj, istzumbelaxto naj.
12 Lahwi tuꞌ xin, yanipaxto naj yahaw txꞌotxꞌ tuꞌ huneꞌxa ischejab yet yoxel. Hayet yapni naj tuꞌ, yocpaxo ebnaj munlawom tuꞌ ismakꞌno taho naj, istzumbelaxpaxti naj.
13 Yuxinto yal naj yahaw txꞌotxꞌ hacaꞌ tiꞌ: “¿Tzet wal wutenan tinan̈? Wal xin chinchejtojan huneꞌ incꞌaholtiꞌan caw ochebil wuhan, etzan̈em chixiw ebnaj tet naj,” ẍi naj.
14 Hayet yilni ebnaj yapni naj cꞌahole tuꞌ, yalni ebnaj tet hunun: “¡Ilwecꞌanabtoj! Lan̈an yul naj cꞌahole lah. Haꞌ tet naj chicancano istxꞌotxꞌ ismam tiꞌ. Wal tinan̈ xin comakꞌaꞌwe camo naj haxinwal jetxa chuboco huneꞌ txꞌotxꞌ tiꞌ,” ẍi ebnaj munlawom tuꞌ.
15 Lahwi tuꞌ xin yilaxilto naj yintalto peyab tuꞌ, haꞌ bey tuꞌ akꞌlax camo naj, ẍi Comam. Iskꞌamben Comam tet anma:
—¿Tzet xin chiutelax ebnaj munlawom yu naj yahaw tzꞌunub tuꞌ, heyalni?
16 Wal xin haꞌ naj caw yahaw tuꞌ, chitij cat istan̈tzencanilo naj ebnaj munlawom tuꞌ, cat yanito naj istzꞌunub comonal tet hunuxa majan ebnaj munlawom, ẍi Comam.
Hayet yaben anma huneꞌ tuꞌ yalni:
—Machojab bakꞌinal chu hacaꞌ chawal tiꞌ, ẍi anma.
17 Yuxinto oc tꞌan̈no Comam Jesús yin̈ anma, yalni Comam:
—¿Yaj tzettaxca chalilo huneꞌ tzꞌibn̈ebilcano yul Yum Comam Dios heyalni bay chal hacaꞌ tiꞌ?:
Haꞌ huneꞌ chꞌen chꞌen istirilo ebnaj watxꞌem n̈a, haꞌ chꞌen caw ecꞌbal cꞌul yoc xeꞌo n̈a, ẍicanoj.
18 Yaj macn̈eticꞌa chiꞌaycꞌay yiban̈ huneꞌ chꞌen tuꞌ chikꞌahtoj, yaj ta haꞌ chꞌen chꞌaycꞌay yiban̈ huneꞌ mac tuꞌ, chiquechmoto yalan̈ chꞌen, ẍi Comam.
19 Yuxin ebnaj yahawil yin̈ ebnaj sacerdote yeb ebnaj cuywawom yin̈ isley naj Moisés, yet hunep tuꞌ yoche ebnaj istzabayo Comam Jesús, yuto nachalo yu ebnaj ta haꞌ ebnaj chal huneꞌ cuybanile yal Comam, yaj chixiw ebnaj istzabnayo Comam yu anma ayicto bey tuꞌ.
Chꞌen tohlabal chikꞌanlax yu naj yahaw Roma
(Mt 22:15-22; Mr 12:13-17)
20 Yuxin haꞌ ebnaj yahaw yin̈ ebnaj sacerdote yeb ebnaj chicuyni anma yin̈ isley naj Moisés istohla ebnaj huntekꞌan ebnaj to ilno ta chꞌaycꞌay Comam yin̈ hunu lekꞌtiꞌal. Cꞌul yub ebnaj cꞌulchꞌan istzotel ebnaj tet Comam yun̈e yaycꞌay Comam yin̈ hunu tzotiꞌ, cat yanico ebnaj Comam yul iskꞌab naj gobernador.
21 Yalni ebnaj tet Comam:
—Mam cuywawom, caw johtajan̈ ta tzet chawala yeb tzet chacuyu caw toholcanoj, yebpaxo lahan yelapno ye anma yul hasat. Chacuypaxo yin̈ caw isyelal tzet chu cowatxꞌen yin̈ tzet choche Comam Dios.
22 Yuxin chicokꞌambehan̈ tawet: ¿Cꞌulmi jakꞌni cotohlabal tet naj jahaw ay bey Roma, naj César, mato machoj? ẍi ebnaj.
23 Yajaꞌ yohtaxa Comam ta txꞌoj nabil yu ebnaj, yuxin yal Comam tet ebnaj:
24 —Yewe hunu chꞌen melyu wilaꞌan nan̈. ¿Mac najil ayco yechel sat yeb isbi yin̈ chꞌen? ẍi Comam. Istakꞌwi ebnaj:
—Yechel sat naj jahaw ay bey Roma yeb isbi naj ayco yin̈ chꞌen, ẍi ebnaj.
25 Yalni Comam tet ebnaj xin:
—Akꞌwe tet naj César tuꞌ baytet yet naj yehi, cat heyakꞌni tet Comam Dios baytet yet Comam yehi, ẍi Comam.
26 Yajaꞌ maẍticꞌa hunu tzotiꞌ txꞌoj ilchalo yin̈ Comam yu ebnaj yin̈ tzet yal Comam sata anma. Ton̈e cꞌaycanocan̈ iscꞌul ebnaj yu ispaj istzotiꞌ ebnaj yakꞌ Comam. Yuxin matxa tzet yal ebnaj.
Iskꞌambe ebnaj saduceo yin̈ yet chiitzitzbican̈ camom
(Mt 22:23-33; Mr 12:18-27)
27 Lahwi tuꞌ xin yapni huntekꞌan ebnaj saduceo ilwal yin̈ Comam Jesús. Ebnaj saduceo tuꞌ, chal ebnaj tato matxa chiitzitzbi anma chicami. Iskꞌamben ebnaj tet Comam:
28 —Mam cuywawom, tzꞌibn̈ebilcano yu naj Moisés tato chicam yichamil hunu ix ix, mach xin yuninal naj yeb ix, yilal yikꞌni ix yuẍta naj camna tuꞌ, haxinwal ay yuninal naj yeb ix, cat yoc yuninalo naj camna tuꞌ.
29 Yaj ay hunel ay hujwan̈ ebnaj yuẍtan̈e isba. Naj babel mohyi naj yeb huneꞌ ix, yaj cam naj, machi xin hunu yuninal naj yeb ix.
30 Hacpax tuꞌ naj iscab, mohyi naj yeb ix, iscampaxo naj, machipaxo yuninal naj yeb ix.
31 Ismohyipaxo naj yox yeb ix. Hac tuꞌ xin yu ismohyilo ebnaj hujwan̈ tuꞌ yeb ix, yaj ton̈e la-cam ebnaj sunil. Maẍticꞌa xin hunu yuninal ebnaj yeb ix.
32 Islahobal xin, iscampaxo ix.
33 Yuxin hayet chiapni istzꞌayical yet chiitzitzbican̈ anma camnaxa, ¿mac xin ebnaj hujwan̈ tuꞌ chꞌoc yichamilo ix yuto mohyina ebnaj hujwan̈ tuꞌ yeb ix? ẍi ebnaj.
34 Istakꞌwican̈ Comam Jesús:
—Bey yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ ebnaj winaj chiyikꞌ ebnaj yixal, yeb ebix ix chikꞌ ebix yichamil.
35 Yajaꞌ anma yetticꞌa satcan̈ yehi, yet chiitzitzbocan̈ xol camom, matxa yixal naj winaj, matxapaxo yichamil ix ix.
36 Matxa chicam anma tuꞌ yuto lahanxa chꞌelico yeb ebnaj yángel Comam Dios. Chiꞌoc yuninalo Comam Dios bey satcan̈ yet chiitzitzbican̈.
37 Naj Moisés, yakꞌcano naj johtan̈eloj tato chiitzitzbican̈ anma camnaxa, bay tzꞌibn̈ebilcano yin̈ yet yilni naj yoc kꞌaꞌ yin̈ hun hoban teꞌ txꞌix yet istzotelilti Comam Dios xol kꞌa kꞌaꞌ tet naj. Yalni Comam:
—Haninan isDiosal icham Abraham, isDiosal naj Isaac yebpaxo isDiosal naj Jacob, ẍi Comam.
38 Waxan̈ca camnaxa ebnaj, yaj itzitz ebnaj yul sat Comam Dios, yuto mach isDiosalo camom ye Comam. Yuxin yul sat Comam Dios sunil anma itzitz, ẍi Comam.
39 Yalni huntekꞌan ebnaj chicuyni anma yin̈ isley naj Moisés tet Comam:
—Mam cuywawom caw cꞌul maxawute hapajtzen huneꞌ tiꞌ, ẍi ebnaj.
40 Lahwi tuꞌ xin matxa hunu ebnaj yakꞌ iskꞌambebal tet Comam.
Comam Cristo Iscꞌahol Comam Dios yehi
(Mt 22:41-46; Mr 12:35-37)
41 Yalni Comam Jesús tet anma ayco iscꞌatan̈ tuꞌ:
—¿Tzet yin̈ yuxin chihallaxi tato yin̈ naj David titna Comam Cristo?
42 Yajaꞌ yalcano naj David yin̈ Salmos hacaꞌ tiꞌ:
Yal Comam Dios tet Wahawilan: “Ayan̈ tzꞌon̈no yin̈ inwatxꞌkꞌabtiꞌan,
43 masanto chiwacojan anma ayco ishowal tawin̈ yalan̈ hawoj,” ẍi naj David.
44 ¿Tzet yin̈ yuxin yal naj David Wahawan yin̈ Comam Cristo, tato yin̈ naj titna Comam? ẍi Comam Jesús tet anma.
Yal Comam Jesús istxꞌojal ebnaj cuywawom yin̈ isley naj Moisés
(Mt 23:1-36; Mr 12:38-40; Lc 11:37-54)
45 Yet ayco anma yaben tzet chal Comam Jesús tuꞌ, yalni Comam tet ebnaj iscuywom:
46 —Caw cheyil heba haxinwal mach chexcꞌayto yu iscuybanil ebnaj chicuyni anma yin̈ isley naj Moisés, yuto ton̈eticꞌa choche ebnaj yecꞌ hucxi yeb huntekꞌan nime xilkꞌape chaco yin̈. Chochepaxo ebnaj ta nanxa islow chu istioẍli anma tet ebnaj yet chiecꞌ ebnaj yulaj txon̈bal. Chisaypaxo ebnaj huntekꞌan tzꞌon̈obal caw ay yelapno yul iscapilla ebnaj Israel, yebpaxo yet chꞌawtelax ebnaj waꞌo yin̈ kꞌin̈.
47 Chelkꞌanpaxilo ebnaj sunil tzet ay ebix hunix. Yun̈e yallax ebnaj cꞌulal yuxin caw nime chute ebnaj yoj istxah. Yaj hanan chiwalan ta caw niman isyaꞌtajil chul yiban̈ ebnaj, ẍi Comam Jesús.
Yofrenda huneꞌ ix mebaꞌ
21
(Mr 12:41-44)
1 Yet hunel ayicto Comam Jesús yul yatut Comam Dios, yilni yanayto ebnaj kꞌalom yofrenda yul caẍa bay chayto anma yofrenda.
2 Yilnipaxo Comam yanayto huneꞌ ix hunix caw mebaꞌ cabeb chꞌen melyu.
3 Yalni Comam hacaꞌ tiꞌ:
—Yin̈ caw isyelal chiwalan teyet, haꞌ huneꞌ ix hunix tiꞌ, caw mebaꞌ ix, yajaꞌ caw ecꞌbal mayakꞌ ix sata sunil mac mayayto yofrenda tiꞌ.
4 Yuto haꞌ ebnaj tiꞌ, iskꞌal xan̈e chakꞌ ebnaj tet Comam. Wal huneꞌ ix tiꞌ, caw mebaꞌ ix, yajaꞌ caw cꞌuxan mayayto ix ismelyu chilokꞌni tzet chiocnico yu, ẍi Comam.
Yal Comam Jesús ta chiuchcꞌalaxto yatut Comam Dios
(Mt 24:1-2; Mr 13:1-2)
5 Ay huntekꞌan ebnaj cuywom tiꞌ lan̈an yalni ta caw cꞌulchꞌan jilni yatut Comam Dios yu huntekꞌan chꞌen chꞌen caw cꞌulchꞌan ayco yin̈, yebpaxo yu issabehal anma ayco yelawiloj. Yuxinto yal Comam Jesús:
6 —Sunil huntekꞌan cheyil tiꞌ, chul istiempohal bay chiuchcꞌalaxayoj. Matxa huno chꞌen chꞌen latzꞌbil tiꞌ chican yiban̈ yet chꞌenal, ẍi Comam.
Huntekꞌan yechel chu yet chihul islahobal tzꞌayic
(Mt 24:3-28; Mr 13:3-23)
7 Iskꞌamben ebnaj iscuywom Comam:
—Mamin, ¿bakꞌin chu huneꞌ chawal tiꞌ? ¿Tzet chiyenilo yet chul huneꞌ tiempohal tuꞌ? ẍi ebnaj.
8 Yalni Comam:
—Caw cheyil heba haxinwal machi mac chexakꞌni subchahoj yuto caw ay mac chuli, cat yalni hacaꞌ tiꞌ: “Hanintiꞌan Cristo hinan, maꞌayilo huneꞌ istiempohal tiꞌ,” ẍi ebnaj. Yaj mach chexoc tzujno yinta tzet chal ebnaj tuꞌ, ẍi Comam.
9 Hayet cheyabeni ta ay howal, yebpaxo yet chꞌah wejna anma howal yin̈ ebnaj yahaw txꞌotxꞌ nime con̈ob, mach chexxiwcan̈ yuto yilal yul huntekꞌan tuꞌ babel, yaj maẍto istan̈balo yiban̈kꞌinal tiꞌ, ẍi Comam.
10 Yalnipaxo Comam:
—Chakꞌle howal huneꞌ txꞌotxꞌ nime con̈ob yeb hunxa txꞌotxꞌ nime con̈ob, yebpaxo huntekꞌanxa con̈ob chakꞌlecan̈ howal yeb huntekꞌanxa.
11 Chulpaxo nimeta chixcab, cat yul wahil, yebpaxo yabil caw how yulajla con̈ob yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ. Ay huntekꞌan xiwbalcꞌule yeb nimeta cꞌaybalcꞌule chu satcan̈, caw chixiw anma yilni.
12 Yajaꞌ yet maẍto chul huntekꞌan tuꞌ, chextzablaxayoj, cat hetzumbelaxicꞌoj. Chexilaxto yulajla iscapilla ebnaj Israel cat heyilwelaxi, cat heyalaxico preso, cat heyilaxto sata ebnaj rey yeb sata huntekꞌanxa ebnaj yahawil, sunil huntekꞌan isyaꞌtajil tiꞌ chechah yu ayexxaco yul inkꞌaban.
13 Hac tuꞌ xin chu quinheyalnilojan tet ebnaj.
14 Yaj mach cheyaco yin̈ hecꞌul yin̈ tzet cheyal sata ebnaj yu hecolni heba yin̈ tzet chal ebnaj.
15 Hanintiꞌan chiwakꞌan hehelanil hetzoteli, haxinwal haꞌ ebnaj ayco ishowal teyin̈, mach chikꞌoji ebnaj yin̈ ispaj hetzotiꞌ, yeb matxa tzet tzꞌaj yalaꞌ ebnaj.
16 Ayex chexalaxico yul iskꞌab ebnaj yahaw yu hemam, hemiꞌ, yu heyuẍtaj, yu heyicꞌal yebpaxo yu heyamigo. Ayex chexakꞌlax camoj.
17 Sunil anma chꞌoc ishowal teyin̈ yuto ayco heyanma win̈an.
18 Wal xin mach chexxiwi yuto Comam Dios chexcolni. Machi hunu xil hewiꞌ chicꞌaytoj.
19 Tohol cheyute heba haxinwal chexcolchahi.
20 Hayet hoyanxaco ebnaj soldado yin̈la Jerusalén tiꞌ, cheyohtan̈eweloj ta toxa chiuchcꞌalaxayoj.
21 Haꞌ mac ay yul sunil ismajul Judea tiꞌ tojab yebaꞌ isba iswiꞌla witz. Haxa mac ay yul con̈ob Jerusalén tiꞌ, elojabcan̈. Yebpaxo haꞌ mac ayto xol ismunil, matxaojab chimeltzo yul con̈ob tiꞌ.
22 Yuto hayet huneꞌ tiempohal tuꞌ, chul isyaꞌtajil yiban̈ anma ay yul huneꞌ con̈ob tiꞌ, haꞌ ton ispaj sunil istxꞌojal tzet xaꞌiswatxꞌe, cat yijnicano isba tzet tzꞌibn̈ebilcano yul Yum Comam Dios.
23 Yaj cꞌanchꞌan ebix ix ayxa tzet ye yin̈ huneꞌ tiempohal tuꞌ, yeb ebix chito txutxwi yunin yin̈. Yuto chitit ishowal Comam Dios yiban̈ anma tiꞌ, cat yul isyaꞌtajil yiban̈ huneꞌ txꞌotxꞌ con̈ob tiꞌ.
24 Caw txꞌiꞌal anma chicam xol howal, cat yilaxto anma yulajla nan con̈obal, cat yoccano con̈ob Jerusalén yalan̈ yoj anma mach Israeloj masanto chꞌapni istzꞌayical bay halbil yu Comam Dios.
Yin̈ tzet chu yul Comam Jesucristo
(Mt 24:29-31, 42-44; Mr 13:24-27)
25 Ay huntekꞌan yechel chisyecan̈ isba yin̈ tzꞌayic yeb yin̈ ixahaw, yeb yin̈ txꞌumel. Wal anma ay sat yiban̈kꞌinal tiꞌ, chisomchaocan̈ iscꞌul yu xiwquilal yaben ishuccha haꞌ mar yet chismakꞌnican̈ isba haꞌ, yuto caw ayxa ismay chute haꞌ.
26 Chipaxilo yip anma yu xiwquilal yu isnani tzet chu yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ. Yebpaxo sunil tzet caw ay yip satcan̈ chitzicobtan̈elaxi.
27 Chilahwi tuꞌ xin, cat yilni anma wayilojan xol moyan Hanin Akꞌbilintijan texol yu Comam Dios. Chinhulan yeb sunil iskꞌakꞌal wipan.
28 Hayet lan̈an istzabnico yuni huntekꞌan chiwaltiꞌan, cheyaweco yip heyanma, cat hetꞌan̈xiwecan̈ satcan̈ yuto toxa chexcolchahi, ẍi Comam Jesús.
Cuybanile yin̈ teꞌ higuera
(Mt 24:32-35; Mr 13:28-31)
29 Yanipaxico Comam hunxa yechel tiꞌ:
—Chisje hetxumnilo yin̈ teꞌ higuera yeb hunuxa teꞌ comon kꞌeptaj.
30 Hayet cheyilni yelilo xaj teꞌ, chinachalo heyu ta toxa chꞌoc n̈ab.
31 Hacpax tuꞌ, yet chiyuni huntekꞌan tiꞌ cheyohtan̈eweloj tato toxa chꞌoc Comam Dios Yahawiloj.
32 Yin̈ caw yeli chiwalan teyet, chul huntekꞌan chiwaltiꞌan yet maẍto chilahwilo iscam huntekꞌan anma Israel tiꞌ.
33 Haꞌ satcan̈ yeb txꞌo txꞌotxꞌ tiꞌ chitan̈iloj, yaj wal Intzotiꞌan xin mach chꞌecꞌto yet yijni isba tzet chala.
34 Caw nann̈e heyu, machojab cheyakꞌ cawxolo henabal yu pekꞌal, yu ucꞌu teꞌ, yeb yin̈ tzettaj ye tuꞌ bay cheyaco heyanma yul yiban̈kꞌinal tiꞌ, haxinwal yet chul huneꞌ tzꞌayic tuꞌ, mach tona nahul ayex.
35 Yuto hacaꞌ hunu latzꞌab, hac tuꞌ chu yul huneꞌ tzꞌayic tuꞌ yiban̈ anma ay yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ.
36 Yuxin caw majwan̈wej, txahlan̈we yin̈ sunilbal tiempo, haxinwal chu hecolni heba yalan̈ huntekꞌan tzet chihul tuꞌ, haxinwal mach chexxiw yet chexoc lin̈no insatajan, Hanin Akꞌbilintijan texol yu Comam Dios, ẍi Comam Jesús.
37 Yet tzꞌayical chicuywa Comam Jesús yul yatut Comam Dios, haxa yet akꞌbalil xin, chibey Comam bey huneꞌ won̈an Olivo isbi.
38 Wal xin, hunun sacꞌayal yapni anma yul yatut Comam Dios yaben tzet chal Comam.
Issay ebnaj yahawil yin̈ lahtiꞌ yin̈ tzet chu yakꞌlax camo Comam Jesús
22
(Mt 26:1-5, 14-16; Mr 14:1-2, 10-11; Jn 11:45-53)
1 Yet lan̈anxa yayilo kꞌin̈ Pascua, yet chiwahlax ixim pan machi yan̈al chialaxicoj.
2 Yoc ebnaj yahawil sacerdote yeb ebnaj chicuyni anma yin̈ isley naj Moisés issayaꞌ yin̈ tzet chu ispotxꞌni ebnaj Comam Jesús; yaj yin̈ ewantajil, yuto chixiw ebnaj tet anma.
3 Yayto naj matzwalil yul yanma naj Judas, chihallaxpaxo Iscariote, naj ayco istzꞌajo ebnaj cablahon̈wan̈ iscuywom Comam.
4 Yuxin, to naj iscꞌatan̈ ebnaj yahawil yin̈ ebnaj sacerdote yeb iscꞌatan̈ ebnaj chitan̈en yatut Comam Dios, yu istzotel yin̈ tzet chu yanico naj Comam yul iskꞌab ebnaj.
5 Caw tzalacan̈ ebnaj yaben huneꞌ tuꞌ, yuxinto yalte ebnaj melyu tet naj Judas.
6 Hac tuꞌ xin yu iswatxꞌencanayo ebnaj istzotiꞌ; yuxinto oc naj Judas issayaꞌ tzet chu yanico naj Comam yul iskꞌab ebnaj yin̈ ewantajil.
Watxꞌelax tzet chilolax yin̈ kꞌin̈ Pascua
(Mt 26:17-25; Mr 14:12-21; Jn 13:21-30)
7 Hayet yayilo istzꞌayical bay chiwahlax ixim pan machi yan̈al chialaxicoj, yeb yet chipotxꞌlax noꞌ meꞌ xahanbalil yin̈ kꞌin̈ Pascua,
8 yalni Comam Jesús tet naj Pedro yeb naj Juan:
—Asiwe hewatxꞌeꞌ tzet chicolo yin̈ kꞌin̈ Pascua tiꞌ, ẍi Comam.
9 Iskꞌamben ebnaj tet Comam:
—¿Baytuꞌwal chawoche chon̈tohan̈ cowatxꞌeꞌan̈ hawalni? ẍi ebnaj.
10 Yalni Comam tet ebnaj xin:
—Hayet chexapno bey yul con̈ob tuꞌ, cheyilaꞌ huneꞌ naj ikꞌbil huneꞌ tzꞌajab haꞌ yu. Chexocowe tzujno yinta naj masanto yul n̈a bay chiocto naj,
11 cat heyalno tet naj yahaw n̈a tuꞌ: “Haꞌ yaꞌ cuywawom macon̈chejnitijan̈, ẍi yaꞌ hacaꞌ tiꞌ: ‘¿Baytuꞌwal ay huneꞌ cuarto bay chinwaꞌojan yin̈ kꞌin̈ Pascua yeb ebnaj incuywoman?’ ” ẍi yaꞌ, quexchi.
12 Haꞌ naj chiyeno huneꞌ niman cuarto yin̈ iscab piso cꞌulxa yehi. Haꞌ bey tuꞌ xin chewatxꞌeꞌ tzet chicolo, ẍi Comam.
13 Hac tuꞌ xin yu isto ebnaj. Yilcha yu ebnaj hacaꞌticꞌa yu yalni Comam. Yoc ebnaj iswatxꞌeno tzet chilolax yin̈ kꞌin̈ Pascua.
Waꞌcano Comam yeb ebnaj ischejab
(Mt 26:26-30; Mr 14:22-26; 1Co 11:23-26)
14 Hayet yapni yorahil, yoc Comam yeb ebnaj ischejab sat meẍa.
15 Yalni Comam tet ebnaj:
—Hayeltaxam chiwochehan chiwecꞌtzehan huneꞌ wah yin̈ kꞌin̈ Pascua tiꞌ yeb hex yet yalan̈to maẍto chincaman.
16 Chiwalan teyet, matxa chiwecꞌtzehan huneꞌ kꞌin̈ tiꞌ masanto chij isba tzet yelapno ye huneꞌ tiꞌ yet chꞌoc sunil yalan̈ yip Comam Dios, ẍi Comam.
17 Lahwi tuꞌ xin, yinican̈ Comam chꞌen copa, bay ayayto yal teꞌ uva, yakꞌni yuchꞌandiosal tet Comam Dios, yalni Comam hacaꞌ tiꞌ:
—Chahwej lah, ucꞌwej, awecꞌo teyin̈ hununex.
18 Caw chiwalcanojan teyet, matxa chiwucꞌan yal sat teꞌ uva masanto yet chꞌoc sunil yalan̈ yip Comam Dios.
19 Lahwi tuꞌ xin, yinican̈ Comam ixim pan, yakꞌni Comam yuchꞌandiosal tet Comam Dios, iskꞌaxpon Comam ixim, yakꞌni Comam ixim tet ebnaj, yalni Comam:
—Haꞌ huneꞌ tiꞌ yechel innimanilan chiwakꞌan yin̈ camical yu hecolchahi. Wawej, yu quinhenanitijan, ẍi Comam.
20 Lahwi iswaꞌilo Comam yeb ebnaj yinipaxocan̈ Comam chꞌen copa, yalni Comam:
—Haꞌ huneꞌ ayayto yul copa tiꞌ haꞌ chakꞌni henab yin̈ huneꞌ acꞌ trato akꞌbil yu Comam Dios, chij isba yet chimalto inchiqꞌuilan yu hecolchahi, ẍi Comam.
21 Yajaꞌ naj chinanicojan yul iskꞌab ebnaj chichiwa iscꞌul win̈an, ayco naj sat meẍa coxol tiꞌ.
22 Hanin Akꞌbilintijan texol yu Comam Dios, yilal wecꞌan yin̈ camical hacaꞌ halbil yu Comam Dios, yajaꞌ cꞌanchꞌan naj chinanicojan yul iskꞌab camical, ẍi Comam.
23 Hayet yaben ebnaj huneꞌ tuꞌ, yichico ebnaj iskꞌamben tet hunun yin̈ mac chꞌanico Comam yul iskꞌab camical.
Iscajle isba ebnaj iscuywom Comam Jesús yin̈ mac ecꞌbal yelapno ye xol ebnaj
24 Lahwi tuꞌ xin, yichico ebnaj iscuywom iscajlen isba yin̈ mac ecꞌbal yelapno ye xol ebnaj.
25 Yalni Comam Jesús tet ebnaj:
—Haꞌ ebnaj ayco yahawo txꞌotxꞌ nime con̈ob ay yip ebnaj yiban̈ anma. Ebnaj ayco yahawilal tuꞌ xin chihallax cꞌulal yin̈ ebnaj yu anma.
26 Wal xin mach haco tuꞌ cheyute heba. Ta ay hunujex caw ay heyelapno cheyabe, iweyo heba hacaꞌ huno mac mach yelapno yehi. Yebpaxo haꞌ mac caw iswiꞌehal yeco texol chabe yakꞌabico isba hacaꞌ hunu chejab.
27 Kꞌinalo ta ay huneꞌ niman wah chioqui, ¿mactaxca caw niman yelapno ye heyalni? ¿Tom haꞌ naj ayco sat meẍa, mato haꞌ naj chibatxnicꞌo itah? Wal xin, haꞌ ton naj ayco sat meẍa caw niman yelapnoj. Yajaꞌ walinan, ayinicojan texol hacaꞌ naj chibatxnicꞌo itah.
28 Hex tiꞌ, caw ayexn̈eticꞌaco yet yul isyaꞌtajil wiban̈an.
29 Chexwacojan yahawiloj, hacaꞌ wocan yahawilo yu Inmaman.
30 Hex tiꞌ, chexwaꞌ sat inmeẍahan bay chinocan Yahawiloj, cat heyay tzꞌon̈no yul hecapil hununex, cat heyoc yahawil yiban̈ cablahon̈eb majan ebnaj Israel, ẍi Comam.
Yal Comam Jesús ta chal naj Pedro ta mach yohtajo naj Comam Jesús
(Mt 26:31-35; Mr 14:27-31; Jn 13:36-38)
31 Yalni Comam Jesús tet naj Pedro:
—Simón, Simón xaiskꞌan naj matzwalil tet Comam Dios ta chexyilwe naj hacaꞌ chu istxayelax ixim trigo.
32 Yaj xaꞌinkꞌanan tet Comam Dios haxinwal mach chabej iscawxi hawanma yin̈ Comam. Yajaꞌ yet chawanico hawanma win̈an hunelxa, chawiptze sunil ebnaj hawuẍta xayaco yanma win̈an, ẍi Comam.
33 Yalni naj Pedro tuꞌ tet Comam:
—Mamin, caw hinaninan intohan tawintaj, waxan̈ca yul preso maca yin̈ camical, ẍi naj.
34 Yalni Comam Jesús tet naj xin:
—Pedro, chiwalan tawet, yalan̈to maẍto chiꞌokꞌ noꞌ icham chiyo, oxelxa chawala ta mach quinhawohtajojan, ẍi Comam tet naj.
Hul isyaꞌtajil yiban̈ Comam Jesús
35 Iskꞌamben Comam Jesús tet ebnaj iscuywom:
—Yet quexinchejnitojan yet walnihan teyet ta mach cheyito hetzꞌispa yeb hemelyu, yeb hexan̈ab, ¿aymi tzet mach yabe yul hekꞌab? ẍi Comam. Istakꞌwi ebnaj:
—Matzet, ẍi ebnaj.
36 Yalnipaxo Comam tet ebnaj:
—Wal tinan̈ xin, maquex ay hetzꞌispa yeb hemelyu, iwetoj. Haꞌ mac mach yespada, istxon̈abto ischumpa cat islokꞌni yet.
37 Yuxinto chiwalan teyet, yilal yijnicano isba sunil tzet tzꞌibn̈ebilcano win̈an yu ebnaj ischejab Comam bay chala: “Hacaꞌ chꞌutelax ebnaj caw xiwquilta ismul, hac tuꞌ chꞌutelaxo naj,” ẍiayoj. Yuxinto yilal yijni isba sunil, ẍi Comam.
38 Yalni ebnaj tet Comam:
—Mamin, ay cabeb chꞌen espada ikꞌbil juan̈ lah, ẍi ebnaj. Yalni Comam:
—Cꞌuxanxa xin, ẍi Comam.
Txahli Comam Jesús bey Getsemaní
(Mt 26:36-46; Mr 14:32-42)
39 Lahwi tuꞌ, yelti Comam Jesús yul n̈a, isto bey huneꞌ won̈an Olivo isbi, bayticꞌa chibeycꞌo Comam. Istopaxo ebnaj iscuywom Comam yintaj.
40 Hayet yapni Comam bey tuꞌ, yalni Comam tet ebnaj:
—Txahlan̈wej, haxinwal mach chexaycꞌay yul iskꞌab istxꞌojal, ẍi Comam.
41 Lahwi tuꞌ xin, yel Comam iscꞌatan̈ ebnaj hacaꞌmi xol bay chꞌapni hunu chꞌen chꞌen chikꞌojlaxtoj. Haꞌ tuꞌ xin, ay jahno Comam txahloj.
42 Yalni Comam yin̈ istxah:
Mamin, ta choche hacꞌul, colinnilojan yin̈ huneꞌ isyaꞌtajil chul wiban̈tiꞌan, yaj machojab hacaꞌ chiwochehan, to hacaꞌojab tzet chal hacꞌul, ẍi Comam.
43 Lahwi tuꞌ xin, yayilo huneꞌ naj yángel Comam Dios yul satcan̈, yakꞌno yip yanma Comam.
44 Caw occano niman isyaꞌil yin̈ yanma Comam, yuxin caw islahico Comam istxahli yin̈ sunil yanma. Caw xin chꞌel haꞌ yin̈ Comam hacaꞌ nimeta tuꞌan chicꞌ yaycꞌay sat txꞌotxꞌ.
45 Yet islahwi istxahli Comam, isto bay cancano ebnaj iscuywom. Hayet yapni Comam iscꞌatan̈ ebnaj, caw wayan̈ chu ebnaj yu biscꞌulal.
46 Yalni Comam tet ebnaj:
—¿Tzet yin̈ xin chexwayi? Ahan̈wewanoj, txahlan̈wej haxinwal mach chexaycꞌay yul iskꞌab istxꞌojal, ẍi Comam tet ebnaj.
Yet istzablaxayo Comam Jesús
(Mt 26:47-56; Mr 14:43-50; Jn 18:2-11)
47 Lan̈anto yalni Comam Jesús huneꞌ tuꞌ yapni hun bulan ebnaj; babelico naj Judas sata ebnaj, naj ayco istzꞌajo ebnaj cablahon̈wan̈ ischejab Comam. Ishitzico naj Judas tuꞌ iscꞌatan̈ Comam yun̈e istzꞌohni naj iskꞌotx Comam.
48 Yalni Comam tet naj:
—Judas, yet chatzꞌohnilo inkꞌotxtiꞌan, ¿tom hac tuꞌ chu quinhawanicojan yul iskꞌab camical? Hanin Akꞌbilintijan texol yu Comam Dios, ẍi Comam.
49 Hayet yilni ebnaj iscuywom Comam Jesús tzet lan̈an yul yiban̈ Comam, iskꞌamben ebnaj:
—Mamin, ¿chimisje jakꞌnihan̈ chꞌen espada yin̈ ebnaj tiꞌ? ẍi ebnaj.
50 Ay xin huneꞌ naj xol ebnaj iscuywom Comam tuꞌ, pitnilto istxiquin huneꞌ naj ischejab naj yahawil yin̈ ebnaj sacerdote, huneꞌ istxiquin naj yin̈ iswatxꞌkꞌab.
51 Yalni Comam Jesús:
—¡Bejwej! Mach cheyute hacaꞌ tuꞌ. Istzabnico Comam istxiquin naj, iswatxꞌiloj.
52 Haꞌ ebnaj beycꞌo tzabnoti Comam, haꞌ ton ebnaj yahawil yin̈ ebnaj sacerdote, yeb ebnaj yahawil yilomal yatut Comam Dios, yeb ebnaj ichamta winaj iswiꞌehal con̈ob; yalni Comam tet ebnaj:
—¿Tom elkꞌominan teyet yuxin ikꞌbil heyespada yeb heteꞌ, cat heyul quinhetzabnotojan?
53 Hunun tzꞌayic ayinicꞌtojan yul yatut Comam Dios, yajaꞌ mach quinhetzabayojan. Yaj wal tinan̈ maꞌapni yorahil quinisbejtzonicojan Comam Dios yul hekꞌab yeb tet naj yahawil kꞌejholo, ẍi Comam.
Yal naj Pedro ta mach yohtajo naj Comam Jesús
(Mt 26:57-58, 69-75; Mr 14:53-54, 66-72; Jn 18:12-18, 25-27)
54 Lahwi tuꞌ xin, istzabnayo ebnaj Comam, yilaxto Comam bey yatut naj yahaw yin̈ ebnaj sacerdote. Wal naj Pedro xin, nahat tzujan naj yinta Comam.
55 Yanico xin ebnaj tuꞌ iskꞌaꞌ yictabal yamakꞌil teꞌ n̈a, yoc tzꞌon̈no ebnaj kꞌaẍnoj. Ocpaxo tzꞌon̈no naj Pedro kꞌaẍno xol ebnaj.
56 Ay xin huneꞌ ix munlawom bey tuꞌ, ilni naj Pedro yet tzꞌon̈anico naj yin̈ kꞌaꞌ. Yoc tꞌan̈no ix yin̈ naj, yalni ix:
—Huneꞌ naj tiꞌ, yetbi isba naj yeb naj Jesús, ẍi ix.
57 Hayet yaben naj Pedro huneꞌ tuꞌ, yalni naj:
—Mach wohtajojan naj chawal tuꞌ, ẍi naj tet ix.
58 Hunepixto xin, yillax naj Pedro yu huneꞌ naj, yalni naj tet naj:
—Hach tiꞌ hawetbi haba yeb ebnaj tuꞌ, ẍi naj. Istakꞌwi naj Pedro:
—Machoj, mach wetbiho inbahan yeb ebnaj, ẍi naj.
59 Ayxam hunu orahil xin, ischilban yalni huneꞌxa naj yin̈ naj Pedro tuꞌ:
—Yin̈ caw yeli, haꞌ naj tiꞌ yetbi isba naj yeb naj Jesús tiꞌ, yebpaxo ah Galilea naj, ẍi naj.
60 Yalni naj Pedro:
—Mach wohtajan huneꞌ tzet chawal tiꞌ, ẍi naj.
Yet lan̈an yalni naj Pedro huneꞌ tuꞌ xin, yokꞌcan̈ huneꞌ noꞌ icham chiyo.
61 Istꞌan̈xito Comam yin̈ naj Pedro tuꞌ. Hac tuꞌ xin yu isnaniti naj Pedro tzet yal Comam tet naj: “Oxelxa chawala ta mach quinhawohtajojan yet chiꞌokꞌcan̈ noꞌ icham chiyo,” ẍi Comam Jesús tet naj.
62 Hac tuꞌ xin yu yelto naj, yoc naj okꞌoj.
Yet isbuchlax Comam Jesús
(Mt 26:67-68; Mr 14:65)
63 Wal ebnaj ayco tan̈eno Comam Jesús tuꞌ, oc ebnaj tzebo yin̈ Comam, ismakꞌnipaxo ebnaj Comam.
64 Yoc ebnaj ismajcheno sat Comam, chi-la-iskꞌamben ebnaj tet Comam:
—Halilo mac macachmakꞌni, ẍi ebnaj tet Comam.
65 Hantato buchwal tzotiꞌ yal ebnaj yin̈ Comam.
Ilaxto Comam Jesús sata ebnaj iswiꞌehal con̈ob Israel
(Mt 26:59-66; Mr 14:55-64; Jn 18:19-24)
66 Hayet issajbilo xin, iscutxbanico isba ebnaj ichamta winaj yin̈ con̈ob Israel, yeb ebnaj yahawil yin̈ ebnaj sacerdote, yeb ebnaj chicuywa yin̈ isley naj Moisés; ischejni ebnaj ilaxoti Comam Jesús sataj. Iskꞌamben ebnaj tet Comam:
67 —Hal jetan̈, ¿tom yeli hach tiꞌ Cristo hach? ẍi ebnaj.
Istakꞌwican̈ Comam:
—Ta chiwalan teyet ta Haninan Cristo hinan, mach cheyakꞌayto yul heyanma.
68 Taca ay tzet chinkꞌambepaxojan teyet, mach chepajtzepaxo wetan.
69 Yaj wal tinan̈ Hanin Akꞌbilintijan texol yu Comam Dios chinoctzꞌon̈nojan yin̈ iswatxꞌkꞌab Comam Dios; Comam caw aycano yip, ẍi Comam.
70 Yuxinto sunil ebnaj oc kꞌambeno tet Comam:
—¿Tom Iscꞌahol Comam Dios hawe chal tuꞌ? ẍi ebnaj. Istakꞌwi Comam Jesús:
—Hoꞌ, Iscꞌahol Comam Dios wehan hacaꞌ cheyute heyalni tiꞌ, ẍi Comam.
71 Yalni ebnaj:
—Tinan̈ matxa yilalo chicokꞌan anma chihalni ismul naj tiꞌ, to han̈-caw-on̈ majabe tzet chal naj, ẍi ebnaj yin̈ Comam.
Yet yilaxto Comam Jesús sata naj Pilato
23
(Mt 27:1-2, 11-14; Mr 15:1-5; Jn 18:28-38)
1 Sunil ebnaj ah wejnahi, yinito ebnaj Comam Jesús sata naj Pilato.
2 Yoc ebnaj akꞌocꞌule yin̈ Comam tet naj Pilato hacaꞌ tiꞌ:
—Machalo huneꞌ naj tiꞌ juan̈, sunil anma chisomchato isnabal yu naj, cat iscachni naj anma ta mach chakꞌ istohlabal tet naj César, naj jahaw ay bey Roma, cat yalnipaxo isba naj Cristohal, haꞌ chalilo jahawil, ẍi ebnaj.
3 Iskꞌamben naj Pilato tet Comam:
—¿Tom yahawil anma Israel hawehi? ẍi naj. Istakꞌwi Comam:
—Hoꞌ, yeli hacaꞌ hawalni tiꞌ, ẍi Comam.
4 Yuxinto yal naj Pilato tet ebnaj yahawil yeco yin̈ ebnaj sacerdote, yeb tet sunil anma cutxanico tuꞌ:
—Haꞌ huneꞌ winaj tiꞌ, machi hunu mule chiꞌilchalo yin̈ wuhan, ẍi naj.
5 Ischilban ebnaj, yalni yin̈ caw ip:
—Lan̈an issomchato isnabal sunil anma yu cuybanile chakꞌ naj. Ichiti naj iscuyni anma bey Galilea, tinan̈ xin hac tuꞌ chutepaxo naj bey Judea tiꞌ, ẍi ebnaj.
Yet yilaxto Comam Jesús sata naj Herodes
6 Hayet yaben naj Pilato huneꞌ tuꞌ, iskꞌamben naj ta ah Galilea Comam.
7 Hayet yaben naj ta ah Galilea Comam, yanito naj Comam yul iskꞌab naj Herodes, yuto naj Herodes tuꞌ ayco yahawilo bey Galilea. Cꞌuxan xin aycꞌo naj Herodes bey Jerusalén yet yuni huneꞌ tuꞌ.
8 Hayet yilni naj Herodes Comam, caw tzalacan̈ naj yuto payxa ichi yochen naj yilaꞌ Comam. Caw xin txꞌiꞌalxa bay chabe naj yin̈ Comam. Caw xin choche naj yilaꞌ iswatxꞌen Comam hunu cꞌaybalcꞌule.
9 Caw txꞌiꞌal tzet iskꞌambe naj tet Comam, yajaꞌ maẍticꞌa takꞌwi Comam tet naj.
10 Wal ebnaj iswiꞌehal yin̈ ebnaj sacerdote yeb ebnaj chicuyni anma yin̈ isley naj Moisés, caw ischilba ebnaj yoc akꞌocꞌule yin̈ Comam.
11 Naj Herodes yeb ebnaj issoldado tuꞌ oc ebnaj isbuchuꞌ Comam. Yanico ebnaj huneꞌ xilkꞌape yin̈ Comam hacaꞌ chaco ebnaj rey yun̈e yoc ebnaj tzebo yin̈ Comam. Lahwi tuꞌ xin, yanipaxto naj Herodes tuꞌ Comam yul iskꞌab naj Pilato hunelxa.
12 Yin̈ticꞌa huneꞌ tzꞌayical tuꞌ, naj Pilato yeb naj Herodes oc ebnaj amigohal, yaj wal yet yalan̈to caw ayleco ishowal ebnaj yin̈ hunun.
Yet iscawxelaxico camical yiban̈ Comam Jesús
(Mt 27:15-26; Mr 15:6-15; Jn 18:39–19:16)
13 Iscutxbanico naj Pilato ebnaj iswiꞌehal yin̈ ebnaj sacerdote, yeb ebnaj yahaw con̈ob, yebpaxo sunil anma yul con̈ob tuꞌ.
14 Yalni naj tet ebnaj:
—Haꞌ huneꞌ naj maxeyiti wettiꞌan cheyala ta lan̈an issomchancan̈ naj isnabal sunil anma. Wal xin tesata mankꞌambehan tet naj, yajaꞌ caw machi hunu ismul naj chiꞌilchalo wuhan hacaꞌ cheyute heyalni tiꞌ.
15 Mawatojan naj yul iskꞌab naj Herodes, yajaꞌ mach ismul naj mailcha yu naj, yuxin mayapaxti naj Herodes tuꞌ naj hunelxa wetan. Wal xin, mach ismul naj chꞌakꞌni camoj.
16 Ton̈e xin chiwakꞌ hatelaxojan naj, cat inbejtzonan naj, ẍi naj Pilato tuꞌ,
17 yuto yin̈ hunun kꞌin̈ Pascua chibejtzolax hunun ebnaj presowom.
18 Yaj sunil anma cutxanico bey tuꞌ, ah yaw yin̈ caw ip:
—¡Ilo huneꞌ naj tiꞌ yin̈ cosatan̈, cat hebejtzon naj Barrabás! ẍixan̈e anma.
19 Yaj naj Barrabás tuꞌ, ayco naj preso yu huneꞌ howal yicheco naj yul con̈ob tuꞌ, yebpaxo potxꞌom anma naj.
20 Wal naj Pilato, caw yoche naj isbejtzoꞌ Comam Jesús, yuxinto tzotelilti naj xol anma hunelxa.
21 Yajaꞌ anma tuꞌ, caw ecꞌbalto ah yaw, yalni hacaꞌ tiꞌ:
—¡Camojab naj yin̈ culus! ¡Camojab naj yin̈ culus! ẍixan̈e anma tuꞌ.
22 Yalni naj Pilato yin̈ yoxel tet ebnaj:
—¿Tzet yu? ¿Tzet istxꞌojal iswatxꞌe naj heyalni? Mach hunu ismul naj chiꞌilchalo yin̈ wuhan chꞌakꞌni camoj. Wal xin ton̈e chinchejan hatelaxo naj, cat inbejtzonan naj, ẍi naj.
23 Ischilban ebnaj yel yaw yin̈ caw ip, iskꞌanni camo ebnaj Comam yin̈ teꞌ culus. Yu caw chꞌel yaw ebnaj yuxinto akꞌlax tzet choche ebnaj.
24 Yuxinto isyije naj Pilato tzet iskꞌan ebnaj.
25 Wal xin, haꞌ naj ayco preso yu howal yeb yu potxꞌwal, haꞌ naj isbejtzoto naj Pilato hacaꞌ yu iskꞌanni ebnaj. Yanico naj Pilato Comam yul iskꞌab ebnaj.
Yet yalaxcan̈ Comam Jesús yin̈ culus
(Mt 27:32-44; Mr 15:21-32; Jn 19:17-27)
26 Yet lan̈an yilaxto Comam Jesús bay chꞌalaxcan̈ yin̈ culus, istzabnayo ebnaj huneꞌ naj, Simón isbi. Lan̈an yocto naj yul con̈ob tuꞌ, haꞌ bey txꞌotxꞌ Cirene ay naj. Yalaxico isculus Comam yiban̈ naj, yoc tzujno naj yinta Comam.
27 Caw hantan̈e anma oc tzujno yinta Comam; xol anma tuꞌ ay huntekꞌan ebix caw chꞌokꞌ yu biscꞌulal yin̈ Comam.
28 Istꞌan̈xiti Comam yin̈ ebix, yalni Comam tet ebix:
—Hex ix ah Jerusalén tiꞌ, mach chexokꞌ win̈an. Okꞌan̈we teyin̈ yeb yin̈ niẍtej heyunin.
29 Yuto chihul istzꞌayical bay chihallax hacaꞌ tiꞌ: “Sakꞌal yet ebix ix maẍticꞌa yunin, yeb ebix maẍticꞌa unin chitxutxwi yin̈,” ẍi anma tuꞌ.
30 Yet huneꞌ tiempohal tuꞌ, chal anma hacaꞌ tiꞌ: “Majaltam chititcꞌay witz tiꞌ jiban̈, cat comujicano yalan̈,” ẍi anma tuꞌ.
31 Ta hanintiꞌan, lahaninan hacaꞌ hunu teꞌ kꞌepta caw yax, yaj chꞌecꞌyaꞌ wanmahan yu anma, hajxamex hex tiꞌ, lahanex yeb teꞌ tajin teꞌ caw niman isyaꞌtajil cheyila, ẍi Comam.
32 Aypaxo cawan̈xa ebnaj caw xiwquilta ismul, ilaxto camo yin̈ culus yinta Comam.
33 Hayet yapni ebnaj bey huneꞌ txꞌotxꞌ chij Calavera, chalilo Isbajil Wiꞌe, yalaxcan̈ Comam yin̈ culus. Hac tuꞌ utelax cawan̈ ebnaj xiwquilta ismul tuꞌ, huneꞌ naj ah yin̈ iswatxꞌkꞌab Comam, hunxa naj yin̈ ismeckꞌab Comam.
34 Hayet aycan̈ Comam yin̈ culus tuꞌ, yalni hacaꞌ tiꞌ:
—Mamin, akꞌ nimancꞌulal yin̈ anma tiꞌ, yuto mach chinachalo yu ta txꞌoj tzet chiswatxꞌe, ẍi Comam. Yoc ebnaj soldado yilweno isba yin̈ mac chiinito xil iskꞌap Comam.
35 Sunil anma tuꞌ tꞌan̈anico yilni tzet chuhi; yoc ebnaj yahaw con̈ob buchwal yin̈ Comam, yalni ebnaj:
—Ta haꞌ naj tiꞌ Cristo sicꞌbililo yu Comam Dios, iscolabayti isba naj, hacaꞌ yu iscolwa naj yin̈ anma, ẍi ebnaj.
36 Hacpax tuꞌ ebnaj soldado, oc ebnaj buchwal yin̈ Comam, yakꞌni ebnaj pahla vinagre yucꞌuꞌ Comam.
37 Yalni ebnaj:
—Ta yeli yahaw anma Israel hawehi, colayti haba, ẍi ebnaj.
38 Yin̈ iswiꞌ isculus Comam tzꞌibn̈ebilico hayeb tzꞌib, chalni hacaꞌ tiꞌ: “Haꞌ naj tiꞌ, yahawil anma Israel,” ẍicoj.
39 Xol ebnaj cawan̈ alaxcan̈ yin̈ culus yinta Comam, ay huneꞌ naj txꞌoj istzotel tet Comam, yalni naj tet Comam:
—Ta hach tiꞌ Cristo hach, colayto haba, cat con̈hacolnipaxaytojan̈, ẍi naj.
40 Haxa huneꞌxa yetbi naj cachwa yin̈ hacaꞌ tiꞌ: ¿Tom mach chaxiw tet Comam Dios? ¿Tom mach chawila tato lahan jeco yin̈ isyaꞌtajil yeb yaꞌ?
41 Wal han̈on̈ tiꞌ, lan̈an yecꞌyaꞌ janma yu cotohlan istxꞌojal cowatxꞌe, wal yaꞌ tiꞌ, machi nino istxꞌojal iswatxꞌe yaꞌ, ẍi naj tet yetbi tuꞌ.
42 Yalni naj tet Comam:
—Mam Jesús, chinhanabaꞌtijan yet chaẍhul cat hawoc yahawil, ẍi naj tet Comam.
43 Yalni Comam tet naj:
—Yin̈ caw isyelal chiwalan tawet, haꞌticꞌa tinan̈ chaẍapno incꞌatan̈an bey huneꞌ ehobal chij Paraíso, ẍi Comam tet naj.
Yet iscam Comam Jesús
(Mt 27:45-56; Mr 15:33-41; Jn 19:28-30)
44 Yet chuman xin iskꞌejholilo yul yiban̈kꞌinal tiꞌ masanto yin̈ chꞌen oxeb yin̈ kꞌejbiyal issajbipaxiloj.
45 Istzilmopaxayo huneꞌ kꞌap kꞌap aycan̈ yul yatut Comam Dios, cab ayico kꞌap.
46 Yah yaw Comam yin̈ caw ip, yalni:
—Mam, yul hakꞌab chiwacanicojan wanmatiꞌan, ẍi Comam.
47 Hayet yilni naj yahawil ebnaj soldado ah Roma huneꞌ tuꞌ, yoc naj yalno cꞌulla tzotiꞌ yin̈ Comam Dios, yalni naj:
—Yin̈ caw yeli, huneꞌ winaj tiꞌ mach ismul, ẍi naj.
48 Sunil anma cutxanico bey tuꞌ, hayet yilni tzet yuhi, cawtoxan̈e chistin̈ anma istxam iscꞌul yu biscꞌulal yet ispaxto yatut.
49 Wal sunil anma yohta isba yeb Comam Jesús, yeb huntekꞌan ebix tit yinta Comam bey Galilea, nahat lin̈anti yilni tzet chuhi.
Yet ismujlax Comam Jesús
(Mt 27:57-61; Mr 15:42-47; Jn 19:38-42)
50 Ay huneꞌ naj José isbi, ay bey con̈ob Arimatea, yul ismajul Judea; naj tuꞌ, caw cꞌul iscꞌul naj, caw cꞌulpaxo isbeybal naj. Ayco naj xol ebnaj iswiꞌehal yin̈ lahtiꞌ yul con̈ob Israel.
51 Yajaꞌ mach yaco isba naj yin̈ istxꞌojal iswatxꞌe ebnaj yetbi tuꞌ yin̈ Comam Jesús, yuto chechma naj yoc Comam Dios Yahawiloj.
52 Isto naj José tuꞌ iskꞌanno isnimanil Comam tet naj Pilato.
53 Lahwi tuꞌ xin, isto naj yinoyti isnimanil Comam yin̈ teꞌ culus, ispichnico naj huneꞌ sábana caw cꞌul yin̈. Isto naj yanocto isnimanil Comam yul huneꞌ chꞌen chꞌen holbil yul, caw xin maẍto hunu camom chiꞌalaxicto yul chꞌen.
54 Haꞌ yin̈ huneꞌ tzꞌayical tuꞌ chiskꞌuy isba anma Israel yin̈ tzet chislo yin̈ tzꞌayic xewilal. Lan̈anxa xin isto tzꞌayic cat yichico tzꞌayic xewilal.
55 Haꞌ ebix ix tit yinta Comam bey Galilea, topaxo ebix mujwal yin̈ Comam, yilni ebix chꞌen chꞌen bay alaxicto Comam, yilnipaxo ebix tzet yucanicto isnimanil Comam.
56 Lahwi ispaxto ebix, iswatxꞌen ebix cab majan an̈ caw xukꞌ sam chꞌoc yin̈ isnimanil Comam. Lahwi tuꞌ xin yichico tzꞌayic xewilal, yuxin xew ebix hacaꞌticꞌa yalni isley naj Moisés.
Yet yitzitzbican̈ Comam Jesús xol camom
24
(Mt 28:1-10; Mr 16:1-8; Jn 20:1-10)
1 Yet babel tzꞌayic yin̈ semana caw sahab to ebix bay alaxicto isnimanil Comam, ikꞌbil huntekꞌan an̈ caw xukꞌ sam watxꞌebil yu ebix.
2 Hayet yapni ebix bey tuꞌ, yilni ebix ta elnaxa chꞌen chꞌen ayco ismajilo bay alaxicto isnimanil Comam.
3 Yocto ebix yul chꞌen, yilni ebix ta matxa isnimanil Comam ayictoj.
4 Caw cꞌayilo iscꞌul ebix yu huneꞌ tuꞌ. Haxa yet yilniti ebix xin lin̈anxacan̈ cawan̈ ebnaj yángel Comam Dios, toxan̈e chitzejtzon xil iskꞌap ebnaj ayco yin̈.
5 Caw xiwcan̈ ebix, yay xulno ebix sat txꞌotxꞌ, yalni ebnaj tet ebix:
—¿Tzet yin̈ yuxin haꞌ bay chimujlax camom chesayicꞌo huneꞌ mac itzitzxa?
6 Matxa Comam ayicti bey tiꞌ, to xaitzitzbican̈. Naweti tzet yal teyet yet aycꞌo bey Galilea,
7 yet yalni hacaꞌ tiꞌ: “Hanin Akꞌbilintijan texol yu Comam Dios, caw yilal walaxicojan yul iskꞌab ebnaj txꞌoj, cat walaxcan̈an yin̈ culus, yajaꞌ yin̈ yox tzꞌayic cat witzitzbican̈an,” ẍi Comam, ẍi ebnaj.
8 Hac tuꞌ xin yu isnaniti ebix tzet yal Comam.
9 Isto ebix yalno tzet yabe tuꞌ tet ebnaj hunlahon̈wan̈ ischejab Comam, yeb tet huntekꞌanxa ebnaj.
10 Haꞌ huntekꞌan ebix bey halno tuꞌ, haꞌ ton ix María ah Magdala, ix Juana, yeb ix María, ismiꞌ naj Jacobo, yeb huntekꞌanxa ebix.
11 Wal ebnaj ischejab Comam tuꞌ, ton̈em chal ebix, yalni ebnaj; yuxin maẍticꞌa yayto ebnaj yul yanma yin̈ tzet chal ebix.
12 Wal naj Pedro xin, to naj yin̈ an̈e yilaꞌ bay alaxicto isnimanil Comam tuꞌ. Hayet yaycꞌon̈no naj yilnicto naj, haꞌxan̈e kꞌap sábana aycanayoj. Caw cꞌaycan̈ iscꞌul naj, ispaxto naj bay aya.
Isye isba Comam Jesús yul isbelal Emaús tet cawan̈ iscuywom
(Mr 16:12-13)
13 Haꞌticꞌa yin̈ huneꞌ tzꞌayical tuꞌ, ay cawan̈ ebnaj iscuywom Comam Jesús, to bey huneꞌ aldea Emaús. Aymi oxebo legua yelo yin̈ con̈ob Jerusalén.
14 Yet ayco ebnaj yin̈ isbel tuꞌ, chitzotel ebnaj yin̈ tzet yakꞌle Comam Jesús.
15 Hayet lan̈an istzotel ebnaj yin̈ huneꞌ tuꞌ, yapni Comam iscꞌatan̈ ebnaj, hunxa xin yu isto Comam yeb ebnaj.
16 Waxan̈ca yil ebnaj yin̈ Comam, yaj ay huneꞌ tzet machi chahni yohtan̈elo ebnaj Comam.
17 Iskꞌamben Comam tet ebnaj:
—¿Tzet tzotiꞌal ayco heyu yul beh tiꞌ? ẍi Comam. Caw xin biscꞌulal jilni sat ebnaj,
18 istakꞌwi huneꞌ naj chiyij Cleofas:
—Sunil anma ohtan̈e tzet yu yul con̈ob Jerusalén yin̈ huntekꞌan tzꞌayic tiꞌ. ¿Tom hach xan̈e yul con̈ob tiꞌ mach hawohtajoj? ẍi naj.
19 Iskꞌamben Comam tet ebnaj:
—¿Tzet huneꞌ yu tuꞌ? ẍi Comam. Yalni ebnaj:
—Ay huneꞌ yaꞌ Jesús, ah Nazaret, ischejab Comam Dios, haꞌ tzet iswatxꞌe yeb tzet yala caw niman yelapno yul sat Comam Dios yeb yul sat anma.
20 Yaj haꞌ ebnaj yahaw yin̈ ebnaj sacerdote, yeb ebnaj iswiꞌehal con̈ob, haꞌ ebnaj anico yaꞌ yul iskꞌab camical, yalaxcan̈ yin̈ culus.
21 Haꞌ yaꞌ ayco yipo janmahan̈ yoc colnolo con̈ob Israel tiꞌ yul iskꞌab ebnaj romano. Yaj tinan̈ oxebxa tzꞌayic yuni huneꞌ tuꞌ.
22 Ay xin huntekꞌan ebix jetbi cobahan̈ yebi caw sahab mabeycꞌo bay alaxicto isnimanil yaꞌ. Caw macꞌayilo cocꞌulan̈ yu tzet mayal ebix.
23 Yuto hayet maapni ebix, matxa isnimanil yaꞌ ayictoj. Yuxin hayet mameltzo ebix, mayalni ebix jetan̈ ta mayil ebix huntekꞌan ebnaj ángel, mayalni ebnaj ta itzitz yaꞌ.
24 Ay xin huntekꞌan ebnaj jetbihan̈ mabey ilno bay alaxicto isnimanil yaꞌ. Caw xin matxa isnimanil yaꞌ ayicto hacaꞌticꞌa mayu yalni ebix jetan̈, ẍi ebnaj.
25 Yalni Comam Jesús tet ebnaj:
—Caw yaꞌta istxumchalo heyu yeb caw lan̈o cheyayto yul heyanma yin̈ tzet halbilcano yu ebnaj ischejab Comam Dios yet payat.
26 ¿Tom mach heyohtajo ta naj Cristo yilal yecꞌyaꞌ yanma hacaꞌ mayu tuꞌ, lahwi tuꞌ cat yoc naj Yahawil? ẍi Comam.
27 Yoc Comam yalno yin̈ caw haban yin̈ sunil tzet tzꞌibn̈ebilcanayo yin̈ Comam Cristo yul Yum Comam Dios. Ichico bay tzꞌibn̈ebilcano yu naj Moisés, masanta apni yin̈ sunil tzet tzꞌibn̈ebilcano yu ebnaj ischejab Comam Dios yet payat.
28 Hayet lan̈an yapni ebnaj yul aldea tuꞌ, isyenilo Comam ta palan̈ istohi.
29 Yajaꞌ mach ischato ebnaj Comam. Yalni ebnaj:
—Canan̈cano cocꞌatan̈an̈, yuto caw kꞌejbixa lah, ẍi ebnaj. Hac tuꞌ xin yu iscan Comam iscꞌatan̈ ebnaj.
30 Hayet ayxaco Comam sat meẍa yeb ebnaj, yinican̈ Comam ixim pan. Lahwi yakꞌni Comam yuchꞌandios tet Comam Dios, iskꞌaxponayo ixim, yakꞌni Comam ixim tet ebnaj.
31 Yin̈ haꞌmataj tuꞌ xin, hacaꞌtan̈e hajcha sat ebnaj, isnachalo Comam Jesús yu ebnaj. Wal Comam xin, cꞌaycan̈ Comam yin̈ sat ebnaj.
32 Yalni ebnaj tet hunun:
—¡Toꞌan yuxin caw matzalacan̈ janma yet macon̈iscuyni Comam yin̈ Istzotiꞌ Comam Dios yul beh! ẍi ebnaj.
33 Lahwin̈ena tuꞌ xin, ismeltzoto ebnaj bey Jerusalén, isto ebnaj bay cutxanico ebnaj hunlahon̈wan̈ yeb huntekꞌanxa iscuywom Comam.
34 Yalni ebnaj tet ebnaj cawan̈ tuꞌ:
—Yin̈ caw yeli, maitzitzbican̈ Comam, masye isba tet naj Simón Pedro, ẍi ebnaj.
35 Yalnipaxo ebnaj cawan̈ tuꞌ yin̈ tzet yu isyenican̈ isba Comam yul beh tet ebnaj, yeb tzet yu yohtan̈enilo ebnaj Comam yet iskꞌaxpon ixim pan.
Yet isyeni isba Comam Jesús tet iscuywom
(Mt 28:16-20; Mr 16:14-18; Jn 20:19-23)
36 Hayet lan̈an istzotel ebnaj yin̈ huneꞌ tuꞌ, yilniti ebnaj xin lin̈anxayo Comam Jesús yictabal ebnaj, yalni Comam tet ebnaj:
—Ayojab akꞌancꞌulal texol, ẍi Comam.
37 Caw xiw ebnaj, iscꞌaycan̈ iscꞌul ebnaj yuto ispixan camommi chil ebnaj yalni.
38 Yajaꞌ yal Comam tet ebnaj:
—¿Tzet yin̈ yuxin chexxiwi yeb chicabcon heyanma?
39 Ilwecꞌanab inkꞌaban yeb wojan bay to chꞌen lawuẍ. ¡Caw hanintonan! Tzabinwecꞌanaban cat heyohtan̈eniloj ta haninan. Wal hacaꞌ hunu ispixan camom, machi ischibehal, machipaxo isbajil hacaꞌ chu quinheyilnitiꞌan.
40 Hayet yalni Comam huneꞌ tuꞌ isyeni Comam iskꞌab yeb yoj tet ebnaj.
41 Yajaꞌ yu xatzalahilal yeb yu chicꞌay iscꞌul ebnaj yilni, yuxin machi caw yayto ebnaj yul yanma ta haꞌ Comam. Yuxin iskꞌambe Comam tet ebnaj:
—¿Aymi nichꞌano tzet chicolo aycꞌo heyu? ẍi Comam.
42 Yakꞌni ebnaj kꞌaxep noꞌ txobil cay tet Comam, yeb nichꞌan noꞌ cab.
43 Ischahnilo Comam noꞌ, iswaꞌ Comam yin̈ sat ebnaj.
44 Yalni Comam tet ebnaj:
—Haꞌ huntekꞌan isyaꞌtajil mawakꞌletiꞌan, haꞌ ton walan teyet yet ayintocꞌojan texol, ta yilal yijni isba hacaꞌ tzet tzꞌibn̈ebilcano win̈an yu naj Moisés, yebpaxo yu ebnaj ischejab Comam Dios yet payat, yebpaxo xin yin̈ Salmos, ẍi Comam.
45 Hac tuꞌ yu yakꞌni Comam Jesús yohtan̈elo ebnaj yin̈ tzet tzꞌibn̈ebilcanayo yul Yum Comam Dios.
46 Yalnipaxo Comam:
—Tzꞌibn̈ebilcanayoj ta yilal yecꞌyaꞌ wanmahan, cat incaman, Hanin Cristo intiꞌan. Lahwi tuꞌ xin, cat witzitzbican̈an yin̈ yox tzꞌayic.
47 Caw xin, yilal yallaxicꞌo Intzotiꞌan babel yul Jerusalén tiꞌ, yebpaxo sunil yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ, ta yilal yanico isba anma yul iskꞌab Comam Dios cat isbejnicano istxꞌojal, haxinwal chꞌakꞌlax nimancꞌulal yin̈ ismul.
48 Hex tiꞌ, cheyakꞌaco heba heyalnolo huntekꞌan tiꞌ, yuto hex cawex heyilaꞌ.
49 Tinan̈ xin, wal heye bey Jerusalén tiꞌ masanto chechah yip Espíritu Santo chinchejtijan bey satcan̈; huneꞌ halbilcano yu Inmaman, ẍi Comam tet ebnaj ischejab tuꞌ.
Yet yilaxto Comam Jesús satcan̈
(Mr 16:19-20)
50 Lahwi tuꞌ yinito Comam Jesús ebnaj ischejab yul ismajul Betania. Yinican̈ Comam iskꞌab, iskꞌanni Comam iscꞌulal Comam Dios yiban̈ ebnaj ischejab tuꞌ.
51 Lan̈antoticꞌa tuꞌ xin, yilaxto Comam satcan̈.
52 Yoc ebnaj yalno cꞌulla tzotiꞌ yin̈ Comam, ispaxto ebnaj bey Jerusalén yin̈ caw tzalahilal.
53 Hunun tzꞌayic xin iscutxban isba ebnaj yul yatut Comam Dios, chalni ebnaj cꞌulla tzotiꞌ yin̈ Comam Dios. ¡Hacojab tuꞌ!
TZOTIꞌ CꞌUL YET COLBANILE TZꞌIBN̈EBILCANO YU NAJ SAN JUAN
Istzotiꞌ Comam Dios, haꞌ ton Comam Jesucristo yuteco isba anmahil
1
1 Yet yalan̈tocanoj, yet maẍto hunu tzet watxꞌinaxa, ayxaticꞌa Comam Tzotiꞌ isbi. Haꞌ Comam Tzotiꞌ tuꞌ huneꞌn̈e ye yeb Comam Dios, caw Diospaxo yehi.
2 Yet caw yichebanil ayxaticꞌa Comam tuꞌ yeb Comam Dios.
3 Yu Comam Tzotiꞌ tuꞌ, yuxin iswatxꞌe Comam Dios Mame sunil tzettaj ay yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ yeb satcan̈. Machi hunu tzet ye tuꞌ watxꞌinaj ta mach yuho Comam Tzotiꞌ.
4 Yin̈ Comam Tzotiꞌ tuꞌ, chipitzcꞌati kꞌinale, haꞌ ton xin chiakꞌni issajilkꞌinal tet yanma anma.
5 Huneꞌ issajilkꞌinal tiꞌ chimujli xol kꞌejholo. Haꞌ kꞌejholo tuꞌ xin, mach chikꞌoji isbutnitan̈oj.
6 Ay xin huneꞌ naj ischejab Comam Dios, Juan isbi.
7 Hulicꞌo naj tzotelo yin̈ huneꞌ issajilkꞌinal tuꞌ yun̈e yanayto sunil anma huneꞌ issajilkꞌinal yul yanma.
8 Haꞌ naj Juan tuꞌ xin, maẍtaj naj huneꞌ issajilkꞌinal tuꞌ, caw ton̈e hul naj tzotelo yin̈ issajilkꞌinal.
9 Wal Comam yin̈ caw yeli issajilkꞌinal tuꞌ, hulicꞌo yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ yu yakꞌni Comam issajilkꞌinal yul yanma sunil anma.
10 Waxan̈ca iswatxꞌe Comam Dios sunil yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ yu Comam Tzotiꞌ tuꞌ, yajaꞌ yet yulicꞌoj maẍticꞌa ohtan̈elax Comam yu anma.
11 Hulicꞌo Comam yul iscon̈ob, yaj machi ischah anma Comam.
12 Yaj wal sunil mac chahni Comam, yanayto yul yanma yin̈ tzet chala, haꞌ ton huntekꞌan tuꞌ yakꞌ Comam yip yoccano yuninalo Comam Dios.
13 Yet chꞌoc yuninalo Comam Dios, mach lahano hacaꞌ chu ispitzcꞌa yuninal anma yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ, yeb mach hacaꞌo chal iscꞌul naj winaj, to hacaꞌ chiel yin̈ iscꞌul Comam Dios, hac tuꞌ chu yoc anma yuninalo Comam.
14 Comam Tzotiꞌ tuꞌ, yaco isba anmahil. Hulicꞌo coxol isyeni isyelal jet, yebpaxo iscꞌulal iscꞌul Comam Dios. Jilnipaxo iskꞌakꞌal yip Comam ischah tet Ismam. Wal xin han̈cꞌan̈e hunpilan Iscꞌahol Comam Dios tuꞌ.
15 Hacpax tuꞌ naj Juan yal naj yin̈ Comam tuꞌ yin̈ caw ip hacaꞌ tiꞌ:
—Haꞌ ton huneꞌ naj tiꞌ walan teyet ta tzujan yul wintajan yeb ta caw ecꞌbal yelapno ye insatajan, yuto ayxaticꞌa naj yet yalan̈to maẍto chinpitzcꞌahan, ẍi naj Juan tuꞌ.
16 Haꞌ Comam chiwaltiꞌan, caw cosunil chicochah iscꞌulal iscꞌul, yaj xin mach huneln̈eho chicochah, chilann̈eticꞌa cochahni.
17 Yul iskꞌab naj Moisés yakꞌ Comam Dios huneꞌ chejbanile caw how yakꞌni naj jet, haxa Comam Jesucristo xin, hul akꞌno sunil iscꞌulal iscꞌul yeb xin isyelal Comam Dios jet.
18 Caw maẍto hunu mac xailni yin̈ Comam Dios, hachcachann̈e hunpilan Iscꞌahol Comam Dios, haꞌ ton Comam Jesucristo ayn̈eticꞌa iscꞌatan̈, haꞌ Comam hul yeno jet tzet ye Comam Dios.
Naj Juan anican̈ haꞌ iswiꞌ anma chiakꞌni johtan̈elo Comam Jesús
(Mt 3:11-12; Mr 1:7-8; Lc 3:15-17)
19 Yet hunel xin ebnaj yahawil con̈ob Israel ay bey Jerusalén, ischejto ebnaj huntekꞌan ebnaj sacerdote yeb huntekꞌan ebnaj levita iskꞌambeno tet naj Juan hacaꞌ tiꞌ:
—¿Mac hach anmahil hach tiꞌ? ẍi ebnaj.
20 Yalnilo naj yin̈ caw isyelal tet ebnaj, matzet yebacano naj, yalni naj hacaꞌ tiꞌ:
—Maẍtajinan chiwijan Cristohal, ẍi naj tet ebnaj.
21 Iskꞌambenpaxo ebnaj hunelxa:
—¿Mac hach anmahilach, chal tuꞌ? ¿Tom hach tiꞌ Elías? ẍi ebnaj.
—Machoj, maẍtajinan, ẍi naj.
—¿Mato hach tiꞌ ischejab Comam Dios echmabil yul juhan̈? ẍi ebnaj tet naj.
—Machoj, ẍipaxo naj.
22 Iskꞌambenpaxo ebnaj hunelxa:
—¿Mac ach anmahil, chal tuꞌ? Halilo jetan̈ yun̈e jinitojan̈ ispaj istzotiꞌ ebnaj chejn̈eon̈tijan̈. ¿Tzet caw chawute hawalni jetan̈ tawin̈? ẍi ebnaj.
23 Istakꞌwi naj Juan tuꞌ xin, yalni naj:
—Hanintiꞌan yal naj Isaías, huneꞌ naj ischejab Comam Dios yet payat, yet istzꞌibn̈encano naj:
Ay huneꞌ mac chiawi bey txꞌotxꞌ desierto, chalni: “Hacaꞌ chu ishamlax hunu beh, cat istoholban̈elaxi yet chul naj jahaw, hac tuꞌ chu hewatxꞌenico heyanma, yuto chihul Comam Dios Jahawil,” ẍicano naj Isaías tuꞌ, ẍi naj Juan.
24 Ebnaj chejlaxto tzotelo tet naj Juan yu ebnaj fariseo,
25 iskꞌambe ebnaj tet naj:
—¿Tzet yin̈ yuxinto chawacan̈ haꞌ iswiꞌ anma tiꞌ tato maẍtajach tiꞌ Cristo hach? ¿Mach Elíaspaxo hach? ¿Maẍtajachpaxo ischejab Comam Dios echmabil yul juhan̈? ẍi ebnaj.
26 Yalni naj Juan tuꞌ tet ebnaj:
—Wal hanintiꞌan han̈e ha haꞌ chiwakꞌan yahbalo haꞌ iswiꞌ anma, yaj coxol tiꞌ ayco huneꞌ mac caw maẍto heyohtajoj.
27 Tzujan yul naj wintajan, yaj caw ecꞌbal naj insatajan, yuxin mach chu inpuhnilojan istxꞌan̈al isxan̈ab naj chiwabehan, ẍi naj Juan.
28 Haꞌ bey huneꞌ txꞌotxꞌ chiyij Betania, iskꞌaxepicꞌto haꞌ niman Jordán, bay yacan̈ naj Juan haꞌ iswiꞌ anma, haꞌ tuꞌ beycꞌo ebnaj iskꞌambeꞌ huntekꞌan tiꞌ tet naj.
Haꞌ Comam Jesús oc xahanbalil yu Comam Dios
29 Haxa yet hunxa tzꞌayical xin, yilnito naj Juan tato lan̈an yapni Comam Jesús iscꞌatan̈, yalni naj hacaꞌ tiꞌ:
—Ilwecꞌanabi lah, haꞌ huneꞌ mac lan̈an yul tiꞌ, haꞌ akꞌbilti jet yu Comam Dios coxahanbaloj, hacaꞌ chiyu yoc noꞌ meꞌ xahanbalil. Haꞌ naj chiinilo comul jiban̈ cosunil han̈on̈ ayon̈ yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ.
30 Haꞌ ton yin̈ naj tiꞌ quintzotelan yet walnihan teyet: “Ay huneꞌ naj tzujan yul wintajan, caw ecꞌbal yelapno insatajan, yuto ayxaticꞌa naj yet maẍto chinpitzcꞌahan yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ,” quinchiyan teyet.
31 Yet yalan̈tocanoj, caw maẍticꞌa wohtajojan mac Cocolomal, yaj wahcan̈an haꞌ iswiꞌ anma yun̈e yohtan̈elaxilo Comam yu anma Israel tiꞌ, ẍi naj Juan tuꞌ.
32 Yalnipaxo naj Juan:
—Caw wilan yayilo Comam Espíritu Santo yul satcan̈ yiban̈ naj. Hacaꞌ chiyu yay lalon hunu noꞌ palamuch, hac tuꞌ yu yay yiban̈.
33 Yet yalan̈tocano tuꞌ, caw maẍto wohtajojan naj, yaj Comam Dios chejn̈eintijan wanocan̈an haꞌ iswiꞌ anma tiꞌ, haꞌ Comam chalni wetan: “Haꞌ huneꞌ mac chawil yay Comam Espíritu Santo yiban̈, haꞌ ton huneꞌ tuꞌ chiakꞌni Comam Espíritu Santo tet anma,” ẍi Comam Dios wetan.
34 Caw ilbilxa wuhan, yuxin chiwalicꞌojan tato caw Iscꞌahol Comam Dios ye naj tiꞌ, ẍi naj Juan.
Ebnaj babel iscuywom Comam Jesús
35 Yet huneꞌxa tzꞌayical xin, aypaxicꞌo naj Juan bey tuꞌ yeb cawan̈xa ebnaj iscuywom iscꞌatan̈.
36 Hayet yilni naj Juan yecꞌto Comam Jesús, yalni naj tet ebnaj cawan̈ tuꞌ:
—Ilwecꞌanabi lah, haꞌ naj tuꞌ akꞌbil jet coxahanbalo yu Comam Dios hacaꞌ chiyu yoc noꞌ meꞌ xahanbalil ju, ẍi naj Juan tuꞌ.
37 Hayet yaben ebnaj cawan̈ tuꞌ tzet yal naj Juan, isto ebnaj yinta Comam Jesús.
38 Istꞌan̈xito Comam Jesús yintaj, yilni Comam tato tzujan ebnaj cawan̈ tuꞌ yinta Comam. Iskꞌamben Comam tet ebnaj:
—¿Tzet chesaya? ẍi Comam.
—Rabí, ¿baytuꞌwal ayach? ẍi ebnaj. (Huneꞌ tzotiꞌ rabí, cuywawom chaliloj.)
39 Istakꞌwi Comam xin:
—Catawej cat heyilni, ẍi Comam. Hac tuꞌ yu isto ebnaj yilno baytuꞌwal ay Comam. Iscancano ebnaj huneꞌ akꞌbal tuꞌ yuto kꞌejbixa.
40 Ebnaj cawan̈ aben tzet yal naj Juan occano tzujno ebnaj yinta Comam. Huneꞌ naj Andrés isbi, yuẍta isba naj yeb naj Simón Pedro.
41 Yet lahwi istzotel naj Andrés tuꞌ yeb Comam Jesús, yin̈ hamataj to naj saywal yin̈ yuẍtaj, yalni naj tet naj:
—Caw machahloyo Comam Mesías juhan̈, ẍi naj.
42 Hac tuꞌ xin yu yijbanto naj Andrés tuꞌ naj Simón iscꞌatan̈ Comam Jesús. Yoc tꞌan̈no Comam yin̈ naj Simón tuꞌ, yalni Comam tet naj:
—Simón, iscꞌahol naj Jonás, wal tinan̈ Cefas chioccano habihoj, ẍi Comam tet naj. (Yin̈ huneꞌ yabxubal ebnaj tuꞌ, huneꞌ bihe Cefas chal yelapnoj Pedro.)
Yet yawtelax naj Felipe yeb naj Natanael yu Comam Jesús
43 Yet huneꞌxa tzꞌayic xin yoc yin̈ isnabal Comam Jesús isto bey yulaj ismajul txꞌotxꞌ Galilea. Ischahni isba Comam yeb naj Felipe, yalni Comam tet naj:
—Ocan̈ tzujno wintajan, ẍi Comam.
44 Caw xin yet con̈ob isba naj Felipe tuꞌ yeb naj Andrés yebpaxo naj Simón Pedro; ah con̈ob Betsaida ebnaj.
45 Lahwi tuꞌ xin, isto naj Felipe saywal yin̈ naj Natanael. Yet ischahlo naj Natanael tuꞌ yu naj, yalni naj tet naj:
—Machahlo Comam tzꞌibn̈ebilcanayo yul Hum yet ley akꞌbilcano yu naj Moisés, yeb tzꞌibn̈ebilcano yu huntekꞌanxa ebnaj ischejab Comam Dios yet payat; haꞌ naj Jesús ah Nazaret, iscꞌahol naj José, ẍi ebnaj.
46 Yalni naj Natanael tuꞌ:
—¿Tom xin ay hunu mac cꞌul chielti xol ebnaj ay bey con̈ob Nazaret tuꞌ? ẍi naj. Istakꞌwi naj Felipe xin:
—Ton̈cꞌanab jilaꞌ cat hawilni, ẍi naj.
47 Yet yilnito Comam Jesús yapni naj Natanael iscꞌatan̈ tuꞌ xin, yalni Comam:
—Haꞌ huneꞌ naj lan̈an yul tiꞌ, caw Israel naj yul sat Comam Dios, caw machi nino lekꞌtiꞌal ayco yin̈ naj, ẍi Comam.
48 Iskꞌamben naj Natanael tet Comam:
—¿Tzet xin chu quinhawohtan̈enilojan? ẍi naj. Yalni Comam tet naj:
—Macachwilan yet maẍto chachyawte naj Felipe tiꞌ, yet ayach yich teꞌ higuera, ẍi Comam tet naj.
49 Istakꞌwi naj Natanael tuꞌ:
—Mam cuywawom, yin̈ caw yeli hach tiꞌ Iscꞌahol Comam Dios, Yahawil con̈ob Israel hawehi, ẍican̈ naj tet Comam.
50 Yalnipaxo Comam tet naj:
—Chawayto yul hawanma win̈an yuto mawalan ta macachwilan yich teꞌ higuera, wal xin caw ecꞌnato cꞌaybalcꞌule chito hawilaꞌ sata tiꞌ, ẍi Comam.
51 Yalnipaxo Comam hacaꞌ tiꞌ:
—Yin̈ caw isyelal chiwalan teyet, cheyilaꞌ ishajni isba satcan̈, cat heyilni yahtoj yeb yayilo ebnaj yángel Comam Dios wiban̈an Hanin Akꞌbilintijan texol yu Comam Dios, ẍi Comam Jesús.