16
Naiꞌ Timotius nabua nok naiꞌ Paulus ma naiꞌ Silas
Rarit naiꞌ Paulus sin nnaon nkonon neun kota Derbe. Rarit sin nnaon nkonon neun kota Listra. Anbi naan, sin nateef nok atoin muinf es, kaan ee naiꞌ Timotius. In aamf ee, atoin Yunanis. Mes in ainf ee, bifee Yahudis reꞌ npirsai nrair neu Usif Yesus. Naiꞌ Timotius njair apirsait neu Usif Yesus amsaꞌ. Areꞌ apirsait ein abitan kota Listra ma kota Ikonium nahinin nak naiꞌ Timotius naan, atoin reko. Naiꞌ Paulus anroim he naiꞌ Timotius nok sin. Mes anmuiꞌ atoin Yahudis et bare naan nahinin nak naiꞌ Timotius in aamf ee, atoin Yunanis, onaim in reꞌ naan, ka naꞌheriꞌ fa feꞌ, natuin harat atoin Yahudis. Es naan ate, naiꞌ Paulus anꞌator ma sin naꞌheriꞌ naiꞌ Timotius.*
Rarit sin nnaon naꞌkon bare neu bare, he natoon rasi tfekaꞌ reꞌ Usif Yesus In haef ein ma atoni mnasiꞌ Kristen sin nafeek anrair je nbi Yerusalem. Nok ranan naan, sin nhaꞌtani ntein nonot apirsait ein sin neek ein. Ansuun neno, nonot apirsait feuꞌn ein sin naꞌbaab ok piut.
Naiꞌ Paulus napein hanaf he nnao neu Makedonia
Rarit naiꞌ Paulus sin nnaon nkonon. Sin nnaon neun propinsi Frigia ma propinsi Galatia, natuin Uisneno In Asmaan Akninuꞌ npenan sin he kaisaꞌ nnao natoon Usif Yesus In Rais Reko anbi propinsi Asia. Oras sin ntean baer jes reꞌ anmanakan nok propinsi Misia, sin nsoob ein he ntaman neun propinsi Bitinia. Mes Usif Yesus In Asmaan ee npenan sin he kaisaꞌ nnaon neun bare naan. Rarit sin nnaon nkonon npeoꞌ ranan reꞌ nbi propinsi Misia, ma ntean kota Troas.
Mabeꞌ naan, Uisneno nakriraꞌ mnitas neu naiꞌ Paulus. In niit tuaf es anhake nbi tais je panin, anbi propinsi es, kaan ee, Makedonia. Atoniꞌ naan anhunun ma ntoti mnak, “Aam! Au uskau ko he uum meu ia, he mturun kai, tua!” 10 Naiꞌ Paulus niit on naan ate, hai mifeek he mnao meu Makedonia. Hai mitenab mak, naan Uisneno es reꞌ anreun kai, he mnao mitoon In Raan Aꞌhonis meu abitan tais je panin. Etun In npenan kai, he kaisaꞌ mnao meu baer sonaꞌ.
Anbi kota Filipi, ain Lidia anpirsai neu Usif Yesus
11 Rarit hai msae bnao oe mbi kota Troas, he mraak meu puur aan es, kaan ee, Samotrake. Nokaꞌ te, hai mraak amtein ma mtea kota es, kaan ee, Neaporis. Hai msanu mbi naan. 12 Miꞌko bare naan, hai mnao raan metoꞌ meu kota kouꞌ goes, kaan ee, Filipi. (Filipi naan matekaꞌ nbi propinsi Makedonia, ma anaaꞌ aprenat pah Roma msaꞌ nnaaꞌ kuasat anbi kota naan.) Hai mitua neno fauk aah ambi bare naan.
13 Nateef nok neno snasat atoin Yahudis sin, hai mnao maim baer onen atoin Yahudis. Hai mitenab mak baer onen naan of et noe je ninin. Es naan ate, hai mnao mpoi kreꞌo miꞌko kota naan, tar amtea hai miꞌeuk mok noe jes. Hai miteef mok bifee puukn es anbi naan.§ Onaim hai mtoko ma miꞌuab mok sin. 14 Naꞌko bifee pukan naan, anmuiꞌ bifee jes, kaan ee bi Lidia. In naꞌko kota es, reꞌ naꞌroo et propinsi Asia, kaan ee, Tiatira. Bifee reꞌ ia, naꞌsosaꞌ tai maas me-umub reꞌ maꞌosaꞌ, neu atoin makanaꞌ. In nmakoe nbi rais onen neu Uisneno. Onaim in nneen naiꞌ Paulus in uab ein, ma in ntoup nain sin oras naan.
15 Rarit hai misrain ain Lidia nok in uim je naan ee okeꞌ. Misrain amrair sin ite, sin nfee haan askaut neu kai mnak, “Sin amaꞌ arki. Karu hi mitenab mak au ꞌpirsai ꞌrair ꞌeu Usif Yesus te, hi iim meu hai umi ma mitua mtahan mok kai.” In nfuir kai piut, tar antea hai mituin.
Sin nataam naiꞌ Paulus ma naiꞌ Silas nbi bui et kota Filipi
16 Neon goes, oras hai mnao meu baer onen, hai miteef riꞌ feot goes. In reꞌ naan, atoniꞌ in ate. Niut reuꞌf es antaamn ee, onaim in bisa ntae ma nrees atoniꞌ in uan. In bisa nahiin atoniꞌ in rasi naꞌko uun aꞌbaꞌan amsaꞌ. Onaim atoniꞌ mfaun anromin he nfeen roit neu riꞌaan feto naan, ma ntotin he in ntae sin uak ein. Mes aan feto naan, in aꞌnaet ein es reꞌ napein areꞌ roit ein naan, tar antea sin aꞌmuiꞌk ein kah een. 17 Neno naan, oras hai mnao te, aan feto naan natuin kai piut. Ma in nhunun am nak, “Atoin ein reꞌ ia, aten naꞌko Uisneno Akuasat. Sin neman he nakriraꞌ ranan, he on mee te atoniꞌ bisa napeni ꞌhonis, ma nafeitn ok naꞌko sin saant ein!”
18 Riꞌaan feto naan anmoeꞌ on naan, tar antea neno nua-mteun. Kro-roo te, naiꞌ Paulus ka nroim he nneen anteniꞌ fa riꞌaan feto naan in uaban. Onaim in nabaniꞌ ma nkius naꞌkeꞌen riꞌaan feto naan, ma in napreent ee mnak, “Hoe! Niut reꞌuf! Au ꞌeik Usif Yesus In kuasan, ma uprenat ko, ampoi nai muꞌko riꞌaan feto ia, oras ia!” Naiꞌ Paulus naꞌuab anrair on naan ate, niut reꞌuf naan anpoi nain.
19 Oras in aꞌnaet ein nahinin nak, sin ate naan in maꞌtanin ma mainenun naan namneuk, sin natoꞌon, natuin sin ka napenin fa roit anteinꞌ een. Rarit sin nnaaꞌ neik naiꞌ Paulus ma naiꞌ Silas neu ꞌmasaꞌ, reꞌ nmuiꞌ baer jes reꞌ biasa sin npaek je he nafekan rasi. 20 Anbi bare naan, sin nkoaꞌ ein naher-heran am nak, “Atoin ein ia neman he nareuꞌ hit kota. Sin ka naꞌkon fa bare ia. Sin atoin Yahudis reꞌ neman naꞌkon bare ꞌroo-ꞌroo he nmoꞌen taisibu nbin ia! 21 Sin nanoniꞌ too mfaun am nak, hit kaisaꞌ attoe anaaꞌ aprenat pah Roma sin atoran, he tatuin sin atoran.”
22 Annenan on naan ate, too mfaun ein antaisibun, ma nnaon nbaan naiꞌ Paulus ma naiꞌ Silas. Onaim atoin aꞌnakat tuaf es anbi naan, anreun sin anpius nareuꞌ naiꞌ Paulus ma naiꞌ Silas sin paken, rarit anbeos sin. 23 Sin nbeos naiꞌ Paulus nok naiꞌ Silas, rarit sin nataam sin neu bui. Sin nreek aꞌnaak paot anbi naan, he npanat atoin nuaꞌ ein naan rek-reko. Kais-kaisaꞌ sin naenan. 24 Anneen on naan ate, aꞌnaak paot naan nataam sin neu keꞌen es anbi bui naan in atnanan. Onaim in nhaip sin haek ein neik hau ꞌhapit.
25 Of aiꞌ oras fai tnanaꞌ te, naiꞌ Paulus ma naiꞌ Silas anꞌoen ein ma nsiin he nboꞌis Uisneno. Atoin hukun bian nokan nbin reꞌ naan, nokan nnenan sin nsiin. 26 Nok askeken, auf goe naꞌbekoꞌ koꞌu on reꞌ ntainuun, tar antea bui naan ok-okeꞌ naꞌbekoꞌ msaꞌ. Bui naan in eonꞌ ein nasoitn ok mainua fekon. Onaim atoin huukn ein, sin korein fuuts ein natseifꞌ ein okeꞌ.
27 Oras naan, aꞌnaak paot anbi bui naan, naskeke nfeen, ma in nkius bui naan in eonꞌ ein nasoitn ok mainua fekon. Ankius on naan ate, in natenab nak aiꞌ atoin huukn ein naenan nrarin. Rarit in nfaik in beens ee he nheo niis on. 28 Mes naiꞌ Paulus ankoaꞌ naher-heer ma nakain ee mnak, “Airoo, aam! Kaisaꞌ mheo miis om! Hai es ia feꞌ, tua!”
29 Anneen hanaf naan ate, aꞌnaak paot naan namtau nmaet, ma in ntakaꞌnanaꞌ amsaꞌ. Rarit in nreun he neikn ee ꞌnopoꞌ, onaim in naen antaam neu bui naan in nanan, mes in aon ii taꞌi-taꞌi. Ma in nriꞌtuu anbi naiꞌ Paulus ma naiꞌ Silas sin haek ein.
30 Onaim in napoit sin naꞌkon bui, rarit in nataan sin am nak, “Sin amaꞌ arki! Au neek ii nsuus anmaet. Au he ꞌmoeꞌ saaꞌ he au bisa ufeitn ok uꞌko suust ein ia?”
31 Naiꞌ Paulus sin ntonin am nak, “In raan ii on nai: ho mpirsai meu Usif Yesus, he In nsoi nafetin ko muꞌko ho saant ein naan. Ho uim je naan ee msaꞌ.” 32 Rarit naiꞌ Paulus ma naiꞌ Silas naꞌuab nok aꞌnaak paot bui naan, ma in uim je naan ee arsin. Sin natoon Usif Yesus In Raan Aꞌhonis neu sin. 33 Ankono kreꞌo naꞌko fai tnanaꞌ naan, aꞌnaak bui naan neik naiꞌ Paulus ma naiꞌ Silas he nboe ma npairoir papaꞌ reꞌ afi sin nbeos sin. Rarit sin nasrain aꞌnaak paot naan nok in uim je naan ee ok-okeꞌ. 34 Rarit in nok sin antaman neu in uim je, ma ntuthae sin. In nok in uim je naan ee nmariin anmaten, natuin sin npirsain Uisneno.
35 Kik-kiku te, aꞌnaet ein reꞌ nafeek rasi, sin nfeen hanaf neu aꞌnaak paot bui, he in napoitan naiꞌ Paulus ma naiꞌ Silas.
36 Anneen on naan ate, aꞌnaak bui naan naꞌuab neu naiꞌ Paulus am nak, “Sin amaꞌ arki! Aꞌnaet ein nafeek anrarin he nafetin ki. Es naan ate, hi mnao nai nok ao-minaꞌ.”
37 Anneen on naan ate, naiꞌ Paulus ka ntoup fa reko. Onaim in natoon neu aan renuꞌ tuaf es am nak, “Kais on naan! Natuin hai mmuiꞌ hak too Romas kai. Onaim hai mtoit hai hak! Anaaꞌ apreent ein ro he nꞌator hai rasi ia natuin atoran. Amneon ii te, ro ttook he tꞌaaꞌ rasi feꞌ, rarit naꞌ thukun atoniꞌ. Mes sin ka nmoꞌen fa on reꞌ naan. Sin ka ntokon fa he nꞌaꞌan rasi nahuun, he naim nahiin hai saant ii saaꞌ, mes sin nbeos naꞌbaꞌ-baꞌe kai nbi too mfaun ein sin maatk ein. Ka tiit fa sanat saaꞌ reꞌ he njair tuꞌin, he sin nataam kai neu bui. Ia ro namneo-namneo, sin ntanhai nrair atoran prenat pah Roma. Onaim oras ia, sin he napoitan kai mninuꞌ-mninuꞌ naꞌko bui, maut he atoniꞌ kais nahinin nak, hai saant ii saaꞌ? Ka on fa naan! Amreun aꞌnaet ein neikn ok neman, he nafetin kai. Nok ranan naan ate, naꞌ hai of amtoup.”
38 Oras aan renuꞌ naan anfain ma natoon naiꞌ Paulus in uab ein naan, aꞌnaet ein nahinin nak sin nua sin anmuꞌin hak too Romas. Onaim sin namtaun nmaten. 39 Rarit aꞌnaet ein neman neun bui ma nmanakuꞌ sin saant ein, rarit antotin saok sanat naꞌko naiꞌ Paulus ma naiꞌ Silas. Rarit sin nafetin sin nua sin, ma sin ntotin he sin nua sin nasaitan kota naan. 40 Anpoin naꞌko bui naan ate, naiꞌ Paulus sin nnaon neu ain Lidia in umi. Anbi naan, sin nabuan nok apirsait ein. Sin nanoniꞌ sin ma nhaꞌtani nteniꞌ sin neek ein. Rarit sin nnaon nasaitan kota naan.
* 16:3 Naiꞌ Paulus nahiin nak, atoniꞌ reꞌ ka naꞌheriꞌ fa feꞌ, ka nabeiꞌ fa he ntaam neu atoin Yahudis sin uim onen. Karu naiꞌ Timotius anroim he nturun ma nbaab naiꞌ Paulus he natoon Rais Reko naꞌko Usif Yesus neu atoin Yahudis sin, in ro he naꞌheriꞌ on reꞌ atoin Yahudis msaꞌ. Nok rasi naan ate, naꞌ nabeiꞌ he in npoi ma ntaam anbi atoin Yahudis sin atnaank ein. 16:7 Oras ia, propinsi-propinsi reꞌ nahunu te anteek sin nak, Frigia, Galatia, Asia, Misia, ma Bitinia, arsin antaman et Pah Turki. 16:10 Anbi retaꞌ reꞌ ia, anmurai npaek kata ‘hai’, natuin naiꞌ Lukas anmurai nnao nabua nok naiꞌ Paulus sin. Naiꞌ Lukas es reꞌ antui surat reꞌ ia. § 16:13 Natuin atoran, ro he nmuiꞌ atoin Yahudis boꞌes feꞌ, naꞌ bisa sin nmoꞌen uim onen Yahudi. Sin ka nsoiꞌ fa bifee ngguin. Onaim natuin anmuiꞌ bifee fauk aah anꞌoen ein et noe Gangites in ninin, hit tahiin tak, anbi kota Filipi naan, atoin mone Yahudis ka ntea fa tuaf boꞌes.