6
Hiyay Tepet tungkol ha Mangaamot nin Pagpainawa
(Mateo 12:1-8; Marcos 2:23-28)
1 Ha maghay Mangaamot nin Pagpainawa, hiyay Apo Jesus boy hilay mānumbong na, nipadān hila ha katidigowan. Haanin, hilay mānumbong na, nandayon hilan nante nin tidigo. Ket an-itatangay lan antim-en.
2 Haanin, main met nangaanon Papariseo ihtew. Ket hinabi la, “Taket ta andiyagen yoy wanabay? Ampante kawon tidigo, ket bawal yain ha Mangaamot nin Pagpainawa!”
3 Nakibat yay Apo Jesus kanla, “Ahe yo po nayi nabaha ye dinyag nan David hatew? Ha nabitlan ya boy hilay kalalamoan na,
4 hinumlep ya ha Toldan Panggalangan kanan Apo Dioh. Ket nangwa yan tinapay a inhagpa kanan Apo Dioh. Kinan na boy pinakan na hila met ye kalalamoan na. Noba ahe ya nagkahalanan agya po man bawal yatew ha Bibilin, ta hilay papadi bengat ye malyadin mangan nin inhagpa kanan Apo Dioh.”
5 Hinabi na po Apo Jesus, “Hiko a ibat ha langit a in-Anak nin Tao, ket main kapalyadiyan a mangihabi no hinyay huhton diyagen ha Mangaamot nin Pagpainawa.”
Hiyay taon Kinumpit ye maghay Gamet na
(Mateo 12:9-14; Marcos 3:1-6)
6 Ha kanayon a Mangaamot nin Pagpainawa, hiyay Apo Jesus, nakew ya ha pāytiponan lan Jujudio, ta mangiadal ya. Main maghay laki ihtew a kinumpit ye dapit wanan a gamet na.
7 Kananyatew a mangaamot, hilay Papariseo boy hilay mamaihtodo nin Bibilin, ambantayan laya no paitaahen na yan Apo Jesus agya Mangaamot nin Pagpainawa. Ta no diyagen na yain, ket main hilaynan pangidaloman kana.
8 Noba tanda nan Apo Jesus ye an-ihipen la. Kaya-bay hinabi na kanan laki a kinumpit ye gamet na, “Mideng ka, ket makew ka ihti ha adapan.” Ket nideng ya met ye laki haka ya nakew ha adapan la.
9 Pangayadi, hinabi nan Apo Jesus kanlan Papariseo boy kanlan mamaihtodo nin Bibilin, “Tepeten katawo. Hinyay an-ipaluboh nin Bibilin a malyadin diyagen ha Mangaamot nin Pagpainawa? Manyag nayin manged o maloke? Mangiligtah nayi o mamatey?”
10 Binilew na hilan kaganaan ye anti ha palibot na haka na hinabi kanan lakin kinumpit ye gamet na, “Ipanat moy gamet mo.” Impanat nay gamet na, ket nitaah yayna.
11 Noba napoot hilan tubat ye Papariseo boy mamaihtodo nin Bibilin, ta namaitaah yay Apo Jesus ha Mangaamot nin Pagpainawa. Kaya-bay pinaytotongtongan la no hinyay diyagen la kanan Apo Jesus.
Hiyay Pamili nan Apo Jesus nin Labinluwan Pag-apohtol na
(Mateo 10:1-4; Marcos 3:13-19)
12 Ha maghay mangaamot, hiyay Apo Jesus, hinumaka ya ha mapantay. Ket mikahumda yan nakigwang kanan Apo Dioh ihtew.
13 Kabekahan, hinagyat na hilay mānumbong na. Ket namili ya kanla nin labinluwan lalaki a hinabtan nan apohtol.
14 Hilabayti ye Simon a anhabtan Pedro, hiyay Andres a katongno nan Pedro, hiyay Santiago, hiyay Juan, hiyay Felipe, hiyay Bartolome,
15 hiyay Mateo, hiyay Tomas, hiyay Santiago a anak nan Alfeo, hiyay Simon a magha kanlan ampangimahakit kanlan Israelita,
16 hiyay Judas a anak nin lumbo a Santiago boy hiyay Judas a anhabtan Iscariote a nangiopit kanan Apo Jesus.
Hiyay Pangiadal boy Pamaitaah nan Apo Jesus
(Mateo 4:23-25; 5:1-12)
17 Haanin, hiyay Apo Jesus boy hilay aapohtol na, dinumoong hilayna. Ket tinumgen hila ha napo, ta anti hila ihtew ye malabong a mānumbong na boy malabong a tataon nangibat ha kaganaan a lulugal nin plobinhiyan Judea, banwan Jerusalem, boy ha lulugal ha ambay dagat nin banwan Tiro boy banwan Sidon.
18 Nakew hila ihtew ta-omen manlenge kanan Apo Jesus boy mapaitaah hila ha hahakit la. Ket hilay tataon hinelpan nin maloke a ihpidito, pinaitaah na hila met.
19 Kaganaan lan ampaghakit, ket ampakaapehen la yan makimpaan ye Apo Jesus, ta main kapalyadiyan a ampangibat kana a mamaitaah nin agya hinyaman a hakit.
20 Haanin, binilew na hilan Apo Jesus ye mānumbong na boy hinabi na kanla,
“Minged kawon mangaidap,
ta maibilang kawo kanlan anhakopen nan Apo Dioh.
21 Minged kawon angkabitlan haanin,
ta mabhoy kawo lano.
Minged kawon antumangih haanin,
ta kumaili kawo lano.
22 Minged kawo no uli ha panumbong yo kangko a ibat ha langit a in-Anak nin Tao,
ket pag-inakitan la kawo,
ikahwil la kawo,
umihen la kawo
boy damaen la kawo.
23 Ta wanabay met ateed ye dinyag lan nangaunan tutoa yo hatew kanlan popodopita nin Dioh. Kaya-bay no diyagen la yati kanyo, ket maghayaghag kawo boy umugto-ugto ha kaaliketan yo, ta mayadet ye plimyo yo ha langit.
24 Noba kakaingalo kawon mangabatnang,
ta napakinabangan yoynay kainomayan yo.
25 Kakaingalo kawon angkabhoy haanin,
ta mabitlan kawo lano.
Kakaingalo kawon angkumaili haanin,
ta lumele boy tumangih kawo lano.
26 Kakaingalo kawo no andangalen la kawon kaganaan a tatao,
ta wanabay met ateed hatew ye dinyag lan nangaunan tutoa kanlan aliwan peteg a popodopita.”
Hiyay Pangado kanlan Kakaaway
(Mateo 5:38-48; 7:12)
27 “Noba yati ye habiyen ko kanyon ampanlenge kangko,” wanan Apo Jesus. “Adoen yo hilay kakaaway yo boy manyag kawon kangedan kanlan ampangahulog kanyo.
28 Inged yo hilay ampanuboy kanyo. Ket hilay ampangapi kanyo, ipakigwang yo hila met.
29 No main manikpa nin pingipingi mo, iadap mo po kana ye kahampad. No main manamham nin hamda mo, ket ibyay mo, dayon bado mo.
30 No main met makikwa kammo, biyan moya. Ket no main mangwa nin bandi yo, adi yoyna an-ipaudong.
31 Diyagen yo kanlan kanayon ye labay yon diyagen la kanyo.”
32 “No hilay ampangado bengat kanyo ye adoen yo, homain kawon plimyo a maagad kanan Apo Dioh. Ta agya hilay māgkahalanan, ket ampangado hila met kanlan ampangado kanla.
33 Ket no hilay manged kanyon bengat ye panyagan yon manged, homain kawon plimyo a maagad kanan Apo Dioh. Ta agya hilay māgkahalanan, ket andiyagen la met yain.
34 No hilay makabayad bengat kanyo ye padaman yo, homain kawon maagad a plimyo kanan Apo Dioh. Ta agya hilay māgkahalanan, ket ampamadam hila met kanlan kapadiho lan māgkahalanan a angkahigudo lan makabayad kanla.
35 Aliwan wanabay ye diyagen yo, no aliwan adoen yo hilay kakaaway yo, manyag kawo kanla nin manged boy padaman yo hila a ahe yoyna an-ihipen no makabayad hila kanyo o ahe. No wanabay ye diyagen yo, ket mayadet ye plimyo yo boy mapaptegan a aanak na kawon Katatagayan a Dioh. Ta mapangingalo yay Apo Dioh agya kanlan ahe ampagpahalamat boy kanlan mangaloke.
36 Mag-ilyadi kawon mapangingalo a omen kanan Bapa yon Dioh a mapangingalo.”
Hiyay tungkol ha Panuhga kanlan Kanayon
(Mateo 7:1-5)
37 “Adi kawo ampanuhga nin kapadiho yon tao ta-omen na kawo met ahe uhgaan Apo Dioh. Mamatawad kawo ta-omen na kawo met patawaden Apo Dioh.
38 Mamyay kawo ta-omen na kawo met biyan nin Apo Dioh. Biyan na kawon huhton takal, hekhek, hedhed boy anhumwa ha takalan. Ulita no way-omen ye pamyay yo kanlan kanayon, ket wanabay met ateed ye pamyay nan Apo Dioh kanyo.”
39 Hinabi na po Apo Jesus makauli ha pangilalayi, “Hiyay kapkap, malyadi na nayi akayen ye kapadiho nan kapkap? Ahe, ta padiho hilan maampag ha lubot.
40 Homain ampag-adal a umiigit kanan maihtodo na. Noba no maadalan yan luboh, mag-ilyadi yan omen kanan maihtodo na.”
41 “Taket ta andelawen moy kahalanan nin katongno mo a ba-mon bengat makandin buwag ha mata na, noba ahe mo an-ibabano ye kahalanan mo a ba-mon mayadet a buwag ha mata mo?
42 Way-omen mo habiyen ha katongno mo, ‘Katongno, paolayan mon alihen koy buwag ha mata mo’, noba ahe moya met angkakit ye mayayadet a buwag a ba-mon batang a nipabanlag? Hikan ampagmamangedan! Muna mo po alihen ye mayadet a buwag mo ta-omen mo makit a manged ye makandin buwag nan katongno mo.”
Matandaan ye Kayo makauli ha Dawa na
(Mateo 7:16-20; 12:33-35)
43 “Hiyay manged a poon-kayo, ket manged ya met ye dawa na. Noba hiyay aliwan manged a poon-kayo, aliwa ya met manged ye dawa na.
44 Balang poon-kayo, ket matandaan ya ha dawa na. Ta hiyay poon-kayon madiwi, ahe yan manawa nin igoh o ubah.
45 Wanabay met ye tao. Hiyay taon manged, ket ampaghabi yan kangedan, ta pawa kangedan ye anti ha puho na. Noba hiyay taon maloke, ampaghabi yan mangaloke, ta pawa mangaloke ye anti ha puho na.”
Hilay Luway Kalahin Mānyag nin Baey
(Mateo 7:24-27)
46 Hinabi na po Apo Jesus, “Taket ta anhabtan yo kon ‘Apo’, noba ahe yo met anhumbongen ye anhabiyen ko?
47 Hiyay taon anhumaley kangko, ampanlenge boy anhumbongen nay anhabiyen ko. Ket ilalayi koya
48 ha taon nangipaideng nin baey. Nangali yan maalale a lubot. Ket impaideng nay baey na ha pundahyon a dapah. Ket ha nayadi na yaynay baey, nilumateng ye lanab. Ket nadugoh ye baey, noba ahe ya naagwat, ta maghen ye pagkadyag na.
49 Noba ayaman a nakange nin hahabi ko a ahe na anhumbongen, ilalayi koya ha taon nangipaideng nin baey a homain pundahyon. Kaya-bay ha nadugoh yan lanab ye baey a impaideng na, ket napuang ya boy nangaagwat kaganaan.”