8
Hilay Babayin Nangalingay kanan Apo Jesus
Ha ahe nabuyot, hiyay Apo Jesus, nilakew nay babanwa boy babadiyo. Ket impatanda nay Manged a Balita tungkol ha panakop nan Apo Dioh. Kalamo na hilay labinluwan mānumbong na boy nangaanon babayin pinaitaah na ha hahakit la boy hilay namaalihan na nin mangaloke a ihpidito. Magha ya kanla ye Maria a anhabtan Magdala ye namaalihan na nin piton mangaloke a ihpidito. Kalamo laya met ye Juana a ahawa nan Cusa a mamaala ha mayadet a baey nan Gobilnadol Herodes Antipas, hiyay Susana, boy hilay kanayon po a babayi. Hilabay ye ampangalingay kanan Apo Jesus boy kanlan mānumbong na. Ket hadili lan babandi ye anggawien la ha pangalingay la.
Hiyay Pangilalayi tungkol ha Mānabwag
(Mateo 13:1-9; Marcos 4:1-9)
Haanin, malabong a tataon nangibat ha kanayon a babanwa ye ampakew kanan Apo Jesus. Ket in-adal na kanla yatin pangilalayi, “Main maghay māgtalon ye nakew nanabwag nin bini ha pananeman na. Ha panabwag na, main nangaanon bini ye naampag ha dān. Ket hilatin bibini, natudakan lan tatao boy kinan nin mamanokmanok. Main met nangaanon bini ye naampag ha kadapahan a main maimpih a luta. Tinumubo hila noba kadudumali hilan nalangey, ta mamala ye luta. Main met nangaampag ha antuboan nin madiwin iilamon. Ket ha tinumubo hilatew a bini, kadlan lan nilumake ye madiwin iilamon. Ket tinugpawan lay tinumubo a bibini. Noba main met bibini a naampag ha mabona a luta. Ket malambot ye tubo la boy nanawa hilan titigatoh.” Pangayadi, impakakhaw nan hinabin Apo Jesus, “Hikawon ampanlenge, pakaihipen yo yatin manged.”
Hiyay Tikih nin Pangilalayi
(Mateo 13:10-17; Marcos 4:10-12)
Haanin, hilay mānumbong nan Apo Jesus, nanepet hila kana, “Hinyay labay habiyen nin pangilalayi mo?”
10 Nakibat yay Apo Jesus, “Nabyayan kawon pagkataloh nin hiklito nin tungkol ha panakop nan Apo Dioh. Noba kanlan kanayon, ampaghabi kon bengat makauli ha pangilalayi ta-omen agya po man ‘mamilew hilan mamilew, ket ahe hila makabalay boy agya po man manlenge hilan manlenge, ket ahe hila makataloh.’ ”*
Hiyay Labay Habiyen nin Pangilalayi nan Apo Jesus tungkol ha Mānabwag
(Mateo 13:18-23; Marcos 4:13-20)
11 Hinabi nan Apo Jesus kanlan mānumbong na, “Wanae ye labay habiyen nin pangilalayi tungkol ha mānabwag. Hiyay bini ket Habi nin Dioh. 12 Ket hiyay dān a kinaampagan nin bibini, ket hilabay ye tataon nakange nin Habi nin Dioh. Noba nilumateng yay Satanas. Ket inalih na ha puho la ye Habi nin Dioh ta-omen hila ahe mamteg boy ahe miligtah. 13 Ket hiyay kadapahan a main maimpih a luta, ket hilabay ye tataon angkaaliket a nakange boy nananggap nin Habi nin Dioh. Noba ahe ya nanyamot ha puho la. Kaya-bay ahe nagbuyot ye pamteg la, ta ha nilumateng ye papanubok kanla, ket tinalingkukolan la yaynay pamteg la. 14 Hiyay luta a antuboan nin madiwin iilamon a kinaampagan nin bibini, ket hilabay ye tataon nakange nin Habi nin Dioh. Noba hiyay Habi nin Dioh a nange la, ket natugpawan yan malabong a babagay a ampakayootan la, kalabayan a bumatnang boy panumbong ha kalabayan nin laman la. Kaya-bay ahe ya nakapanawa ye Habi nin Dioh ha bi-ay la. 15 Noba hiyay mabona a luta a kinaampagan nin bibini, ket hilabay ye tataon luboh a nanlenge nin Habi nin Dioh. Ket intanem la ha puho la boy pinaghehpetan la yan hinumbong anggaynan nanawa ha bi-ay la.”
Hiyay Pangilalayi tungkol ha Kingki
(Marcos 4:21-25)
16 Hinabi na po Apo Jesus, “Homain taon mamaet nin kingki haka na hakeban nin koden o ikonin ha hilong nin papag, no aliwan ikonin naya ha hadya a pangikunaan ta-omen mahnag ye loob nin baey kanlan lumoob. 17 Ta homain nakatayo a ahe lano mibagwa boy homain hiklito a ahe lano matandaan.”
18 “Kaya-bay pakaleng-en yon manged ye anhabiyen ko. Ta hiyay taon ampanumbong nin nange na a kaptegan, ket mapahanan ya po ye tinanda na. Noba hiyay taon ahe ampanumbong nin nange na a kaptegan, ket agya po man hiyay nibaan na a anti kana, ket maalih po kana.”
Hiyay Indo boy hilay Kakatongno nan Apo Jesus
(Mateo 12:46-50; Marcos 3:31-35)
19 Haanin, hiyay indo nan Apo Jesus boy hilay kakatongno na a lalaki, ket nakew hila kana. Noba ahe hila makahaley kana uli ha kalabong nin tatao. 20 Kaya-bay main tao a nangihabi kanan Apo Jesus, “Hiyay indo mo boy hilay kakatongno mon laki, anti hila ha ilwah. Ket labay lay makikit kammo.”
21 Noba hinabi nan Apo Jesus kanla, “Hilay ampanlenge boy ampanumbong nin Habi nin Dioh, ket hilabay ye kakatongno ko boy indo ko.”
Hiyay Pamatgen nan Apo Jesus nin Makhaw a Angin
(Mateo 8:23-27; Marcos 4:35-41)
22 Ha maghay mangaamot, hiyay Apo Jesus boy hilay mānumbong na, ket nilumugan hila ha mayadet a bangka. Hinabi nan Apo Jesus kanla, “Lumipay kitawo ha dagatdagatan.” Ket ginaodan laynay mayadet a bangka la. 23 Ket legan anlumipay hila, hiyay Apo Jesus, ket nipakatuloy ya. Haanin, kinumhaw ye angin. Ket hiyay mayadet a bangka la, magaynan mapno nin lanom. Kaya-bay ampipaloke hilayna, ta lumdeg yaynay mayadet a bangka la.
24 Haanin, hilay mānumbong na, pinokaw la yay Apo Jesus, a wanla, “Apo! Apo! Lumdeg kitawoyna!”
Nimata yay Apo Jesus. Ket pinaghabiyan na yay angin boy dawyon, a wana, “Tumgen kawo!” Ket tinumgen ye angin boy dawyon. Ket tinumana ana.
25 Haanin, hinabi nan Apo Jesus kanlan mānumbong na, “Way-ihtew ye pamteg yo?” Ket hilay mānumbong na, nagtaka hila boy nangalimowan.
Kaya-bay napaytepet-tepet hila, “Aya ya lagi yatin tao? Ta agya angin boy dawyon, ket angkapatgen na.”
Hiyay Pamaitaah nan Apo Jesus ha Lakin Hinelpan nin Mangaloke a Ihpidito
(Mateo 8:28-34; Marcos 5:1-20)
26 Haanin, hiyay Apo Jesus boy hilay mānumbong na, ket niabot hilayna ha lugal lan tataon anhabtan Geraseno, ha lipay nin dagatdagatan Galilea. 27 Ha nakalumbah yaynay Apo Jesus ha bangka, hinagana yan maghay laki a angkumonin ana ihtew a hinelpan nin maloke a ihpidito. Nabuyot anan panaon a loh-ok ya boy ahe yayna angkumonin ha baey, no aliwan angkumonin yaynan bengat ha yukib a pangilbengan. 28-29 Agya ikulong laya man o balolen nin tanikala ye gagamet boy bibitih na, ket angkaboyto na. Maheheg yan anhigiyan nin mangaloke a ihpidito boy an-iugot ha wangwang. Hinabi nan Apo Jesus kana, “Hikan maloke a ihpidito, alihan mo yayna!”
Pamakange nan laki ye hinabi nan Apo Jesus, nangha ya boy nilumukob ya ha adapan na. Ket angkumolih yan ampaghabi, “Jesus, tanda ko a hika ye Anak nan Pinakamakapalyadiyan a Dioh. Aya ka nayi kangko? Pangiingalo mo, adi moko dayi paidapan!”
30 Haanin, tinepet na yan Apo Jesus, “Hinyay ngalan mo?”
“Kawan.” Wanabay ye inhebat na, ta malabong a maloke a ihpidito ye hinumlep kana. 31 Haanin, hilay mangaloke a ihpidito, impakiiingalo la kanan Apo Jesus, a wanla, “Adi mo kayi dayi palakwen ha maalale a tubat a kulongan ha lale-luta! 32 No aliwan palubohan mo kayi tana a humlep ha malabong a bababoy a ampambok ha aling nin mapantay.”
Ket hinabi nan Apo Jesus, “Higi, kokawoyna!” 33 Kaya-bay inumalih hilay mangaloke a ihpidito kanan laki. Ket nakew hilaynan hinumlep ha bababoy. Haanin, hilay bababoy, nipapayew hilan nipataboy ha bengaw nin dagatdagatan. Ket ihtew hilaynan nangaalimeh.
34 Ha nakit lan ampanayhay nin bababoy ye nalyadi, ket nayew hilan nangibalita kanlan tatao ha banwa boy babadiyo. 35 Kaya-bay hilay tataon nakange, nakew hila ihtew ta-omen la bilewen ye nalyadi. Pamiabot la kanan Apo Jesus, hiyay lakin inalihan nin mangaloke a ihpidito, nakit la a matino yayna boy nakabadoyna a ampikno ha haley bitih nan Apo Jesus. Ket nalimowan hilay tatao uli ha nakit la. 36 Haanin, hilay tataon nakakit nin nalyadi, imbalita la kanlan tataon kapipilateng, “Hiyay Apo Jesus, pinaalih na hilay mangaloke a ihpidito kanan laki.”
37 Ket hilay tataon taga Geraseno, impakihabi la kanan Apo Jesus, a wanla, “Umalih kayna ihti ha lugal mi, ta angkalimo kayinan tubat kammo.”
Kaya-bay hiyay Apo Jesus boy hilay mānumbong na, nilumugan hilayna ha bangka. Ket inumalih hilayna nin yatew a lugal. 38 Bayo yan inumalih ye Apo Jesus, hiyay lakin inalihan nin mangaloke a ihpidito, ket nakiiingalo ya kana, a wana, “Makilakew ako met dayi kammo.” Noba ahe na inawo Apo Jesus, no aliwan pinauli na yaynan ingat, a wana, 39 “Muli kayna ha angkunaan yo. Ket hiyay kapagtakaan a dinyag nan Apo Dioh kammo, ibalita mo kanlan tatao.” Ket nuli yan peteg ye laki. Ket imbalita na kanlan kaganaan a tatao nin yatew a banwa ye kapagtakaan a dinyag nan Apo Jesus kana.
Hiyay Anak nan Jairo boy hiyay Babayin Andayaen
(Mateo 9:18-26; Marcos 5:21-43)
40 Ha nag-udong yay Apo Jesus ha lipay dagatdagatan, hilay tatao ihtew, ket angkaaliket hilan nananggap kana, ta an-agaden laya. 41 Haanin, main nilumateng a maghay lakin nagngalan Jairo a maghay mānguna ha pāytiponan lan Jujudio. Nanalimukod ya ha adapan nan Apo Jesus. Ket hinabi na, “Pangiingalo mo, Apo, ta makew ka dayi ha baey ko. 42 Ta hiyay bugtong a anak kon balatang a nagtaon labinluwa, ket angkakamatey yayna.”
Ket legan anlakwen na yan Apo Jesus ye anak nan Jairo, malabong hilay tataon ampaypapaletpet kanan Apo Jesus. 43 Haanin, main met maghay babayi kanla ihtew ye labinluway taon anan andayaen. [Ket nauboh nayna ye babandi na ha pagpapatambal na.] Noba homain bega nakapaitaah kana. 44 Ket nakipaletpet ya met kanlan tatao angga ha niabot ya ha golotan nan Apo Jesus. Ket kiniwit nay laylay nin bado na. Ket kapipikhaan, tinumgen anay pandumaya na.
45 Ket haanin, nanepet yay Apo Jesus, “Ayay nangiwit kangko?”
Noba hinabi lan kaganaan, “Aliwan hiko!”
Kaya-bay hinabi nan Pedro, “Apo, tanda moynabay met a malabong ye tataon ampaypapaletpet kammo.”
46 Noba hinabi nan Apo Jesus kanan Pedro, “Main nangiwit kangko, ta natanam kon main kapalyadiyan a nilumwah kangko.” 47 Haanin, ha natandaan nan babayi a ahe na maitayo kanan Apo Jesus ye dinyag na, ampamigpig yan hinumaley kana boy nilumukob ya ha adapan na. Ket hinabi na kanlan kaganaan a tatao a anti ihtew no taket ta kiniwit na yay Apo Jesus boy no way-omen yan nitaah.
48 Haanin, hinabi nan Apo Jesus kana, “Inang, nitaah ka uli ha pamteg mo. Muli kaynan main katanaan.”
49 Legan angkatongtongen naya po Apo Jesus ye babayi, main nilumateng a taon nangibat ha baey nan Jairo. Hinabi na, “Adi mo yayna an-abaen ye Maihtodo, ta natey yaynay anak mo.”
50 Pamakange nan Apo Jesus ye hinabi nan tao, hinabi na kanan Jairo, “Adi ka angkalimo. Mamteg kan bengat, ket mabi-ay yan uman ye anak mo.” 51 Pamiabot nan Apo Jesus ha baey nan Jairo, homain yan kanayon a inlamo ha loob nin baey, no aliwan hiyay Pedro, Santiago, Juan, boy hilay tutoa nan anak bengat. 52 Hilay kaganaan a tataon anti ihtew, antangihan boy an-andangan la yay anak a natey.
Noba hinabi nan Apo Jesus kanla, “Adi kawo antumangih, ta ahe yan natey ye anak, no aliwan angkatuloy yan bengat.” 53 Ket kinailiyan laya, ta tanda la a natey yaynay anak. 54 Haanin, ginemgeman na yan Apo Jesus ye gamet nan anak. Ket hinabi na, “Inang, mimata ka.” 55 Ket kananyatew met ateed, nabi-ay yay anak boy nimata ya. Hinabi nan Apo Jesus kanla, “Pakanen yoya.” 56 Haanin, nagtaka hilan tubat ye tutoa nan anak. Noba imbilin nan Apo Jesus kanla, “Yatin nalyadi, ket adi yo anhabiyen ha agya ayaman a tao.”
* 8:10 Isaias 6:9.