I Surat-na Si Pablo
Pada'iray Si Mga Taga
Galacia
Pagbulig Pagsabot Sito Surat
I magsurat sito, iya si apostol Pablo (1:1). Kulawin na hamok ari si pahina 394 pagpasayod si bug'os pagka'a'a-na si Pablo. Ka'urugan i mag'isip nga agsurat-nay to ngan 52 AD (mga 22 anyos kahuman abanhaw si Jesus) ngan kari'i-na si syudad Antioquia o ma'in ngani' ngan kari'i-na si syudad Corinto.
Agsurat-nay to si Pablo para si mga manniniripon pag'ampo' si pala'in-la'in lugar ari si prubinsya Galacia. Yaynan prubinsya, adda si mga lugar nagpasamwakan-na si Pablo si primiro biyahi-na (Buhat 13:14,51; 14:1,6-8,20-21).
Anakka i panahon nga ga'i ag'aradda i manniniripon pag'ampo' ari. Aniya' si magpanutu'o mga Hebro nga agpipirit-na i mga ma'in Hebro pagpasunod pa si ditangnga' Bala'ud-na si Moises, labihan na i pagpaturi' (2:11b). Maniguroy to mga a'a nga aturi' i mga ma'in Hebro kay para si mga iya, ungod ag'ako' i Diyos si a'a bilang nagtalwas-na si Jesus kon matinumanon iya si dimu'an maka'anna' si Kada'an Kasuratan. Iyay nan i tuluhu'an nga nagdiri'-na gayod si Pablo kay si kamatu'uran atalwas i a'a pina'agi hamok si pagtapod si Jesus. Si kamatu'uran, agpakada'itoy to mga a'a basi' hamok ga'i mga iya nagpasakitan si mga igkasi-na Hebro nga hugot pa gayod i pagsunud-na si Bala'od. Klarado i tuyu'-na sito mga a'a nga pagsamok hamok si kalibrihan-na si magpanutu'o ari si Galacia ngan agpanla'om to nga sapabaliku'-na mga iya i mahalap sumat hi'unong si Kristo (1:7). Agparalimbungan-na mga iya i pagka'apostul-na si Pablo ngan tungod kuno' si karuyag-na si Pablo nga i mahalap sumat ahimo nga makasisindak para si mga ma'in Hebro, ag'ala'-na tikang si mahalap sumat i mga kinahanglanon pagsunod si mga kasugu'an-na si Diyos.
Agsurat sito si Pablo basi' i mga manniniripon pag'ampo' si mga lugar ari si prubinsya Galacia ga'i pama'amban si Diyos ngan ga'i abawa pag'ako' si mahalap sumat kuno' nga aniya' pagkala'inan-na kuntra si nagpasamwak-na si Pablo (1:6). Ato sito surat agpasayod si Pablo nga i mahalap sumat nagparapasamwak-na ma'in hamok tikang si isip-na si a'a (1:11) kundi' mismo si Jesus gayod i magpakatu'an sito si iya (1:12). Pina'agi kunta' si pagtamba si kinahanglanon kon pinapa'i i a'a akwinta matadong si pangulawan-na si Diyos, saguyud-na kunta' si mga magpankuntra si Pablo i mga Kristiyano nga magin uripon si bala'od. Ngan kon angalagad kunta' mga iya nga nagpanturi', ga'i kunta' gayod mga iya agpakaprubitso si nagbuhat-na si Kristo para si mga iya (5:2).
Ato sito surat agpasayod si Pablo nga i a'a ga'i akwinta matadong si pangulawan-na si Diyos pina'agi si pagtuman si bala'od, kundi' pina'agi dina si pagtapod si Jesu-Kristo (2:16). Agsumat iya ato kon ay i bali haya pagkala'inan-na si risulta-na si pagtapod si Kristo kuntra si pagtuman si bala'od (3:1-25).
Bali kapusukado si Pablo ato pag'ataki si mga magkuntra si iya nga agpansarig kuno' si pagkamatinumanun-na mga iya si bala'ud-na si Moises. Para si mga a'a magpansarig si pagtuman si bala'od, ungod nga i mga allingun-na si Pablo ato bali paddi nagpakalihan pero iyay nan i kagrabi-na si kamutangan-na mga iya atubang si Diyos. Kay kon abaraw i a'a kapapaniguro pagtuman si mga rilihuso kabatasanan, ahimo iya uripon sinan. Kundi', agpalibri-na si Kristo i a'a basi' ma'in na kinahanglan nga i pangiwa-kiwa-na angirog pa si adda uripon (5:1). Ngan pwidi agdaluman-na si Espirito i mga pangiwa-kiwa-na si mga nag'ayupan-na basi' ga'i iya abawa pagbuhat si mga kasindak-na si makasasala' kina'iya-na (5:16). Ungod i mahalap sumat kon i pagtapud-na si magpanutu'o awinan sito baha'o kinabuhi' nga risulta-na si Espirito, ma'in i pagtapod si sakaya-na pagtuman si kasugu'an.
Sanglit, i tuyu'-na si Pablo nga, kunta', aka'angkon i magbasa si kamutangan-na si ungod libri a'a. Pwira pa sinan, agtapusan-na i surat-na pina'agi si mamahalap tugon kon pinapa'i pagsiburulig-buligay labihan na i paglikay nga ga'i a'uripon si sala' (6:1-10).
I Pagtunga'-tunga' Sito Surat
1. I Pagpakilala (1:1-5)
2. I Ga'i Paglabba si Mahalap Sumat (1:6-10)
3. I Pagpamatu'ud-na si Pablo Hi'unong si Nagparapasamwak-na pati' Hi'unong si Pagka'apostul-na (1:11–2:21)
4. I Pagtapod si Kristo pati' Kon Say i Libri (3:1–4:31)
5. I Kinabuhi'-na si Libri A'a (5:1-26)
6. I Pagburulig-buligay Basi' Akalikay si Pagka'uripon si Sala' (6:1-10)
7. I Ultimo mga Panugun-tugon (6:11-18)
1
Tikang to surat si Pablo, adda apostol nga ma'in tinu'inan-na si mga a'a o pinabawa-na si a'a, pero nagpabawa-na si Jesu-Kristo pati' si Diyos Tata' nga magbanhaw si iya. Atiya' agtangka' si ako i dimu'an kahuruwangan-ko kabugtu'an si pagtu'o.
Tigsurat-koy to para si manniniripon pag'ampo' si mga lugar nan anan si prubinsya Galacia.
Amalako ako si Diyos nga Tatay-ta kam pati' si Paragdalom Jesu-Kristo nga sa'angkun-bi i mapinalangga'on pagpanginanu-na pati' i kamurayaw-na mga iya. Agpatubyan-na i kinabuhi'-na para si mga sala'-ta kam basi' asapod kita kam si kamutangan-na si ina'anto kapanahunan nga lagtok si karat'an. Atuman to sigon si katuyu'an-na si Diyus-ta kam pati' Tatay-ta kam, nga darayawon hasta si kahastahan. Amen.
Gana' Na La'in Mahalap Sumat
Ag'usa gayod ako si kakali'-bi pag'i'a'amban si Diyos nga mag'agda si ka'am pina'agi si pagpasamwak si mapinalangga'on pagpanginanu-na si Kristo ngan aghuna'-huna' kam dayon pag'ako' si mahalap sumat kuno' nga aniya' pagkala'inan-na. Si kamatu'uran, gana' na la'in pa mahalap sumat. Aniya' kuno' mga a'a nga agparapamasamok hamok si mga pamurubu'ut-bi. Agla'om to mga a'a nga sapabaliku'-na mga iya i mahalap sumat hi'unong si Kristo. Pero bisan kon addangan si kami' o ma'in ngani' adda anghel man langit kuno', i magpasamwak nga aniya' pagkala'inan-na kuntra si nagpasamwak kami' na si ka'am, angay hamok iya akagaba'an hasta si kahastahan! Pariho si nagsurat kami' na, bwilta-ko gihapon agpinugad si ka'am: Kon aniya' magparapasamwak si ka'am nga aniya' pagkala'inan-na kuntra si mahalap sumat nga nag'aku'-bi na, angay hamok iya akagaba'an hasta si kahastahan!
10 I nagsurat-ko ina'anto ma'in para hamok nga angabuyon kam si ako, kundi' nga padayon i pag'abuyun-ko si Diyos. Ga'i ako a'ulingag pagpalipay si a'a. Kon aniya' si mga katuyu'an-ko nga pagpaki'angay dina si a'a, ma'in ako angay bilang rilihugun-na si Kristo.
I Pag'agda-na si Diyos
si Pablo
Buhat 9:1-31; 15:1-4; 2Cor 11:16–12:10; Flp 3:4-11
11 Mga kabugtu'an si pagtu'o, aruyag ako pagpakatu'an si ka'am nga i mahalap sumat nagparapasamwak-ko ma'in tikang hamok si isip-na si a'a. 12 Ga'i to sakarawat-ko tikang si la'in a'a ngan gana' magturo' sito si ako, kundi' mismo si Jesu-Kristo sito i magpakatu'an si ako.
13 Kulawi-bi daw kon ay i manakka si kapapaniguru-ko pagsunod si Hebruhanon rilihiyon. Akapakali kam nga bali ako kapapasakit si manniniripon pag'ampo' ngan agtalinguha gayod ako nga abungkag to. 14 Kay tikang pa si kadadi'-ko pirmi ako mas rilihuso pagsunod si Hebruhanon rilihiyon kuntra si kalabbatan ka'idad-ko ngan maniguro gayod ako pagtuman si mga kabatasanan-na si mga kapapu'an-ko. 15 Pero i sakatu'anan-ko hi'unong si Kristo ma'in tikang si a'a. Si kamatu'uran, agla'in-na na ako andang si Diyos myintras pa si paghinganak si ako mangno tungod hamok si mapinalangga'on pagpanginanu-na ag'agda-na ako pagsirbi si iya. Si panakka-na si tama' uras, alipay i Diyos 16 pagpakatu'an si ako hi'unong si Dadi'-na basi' sapasamwak-koy to si mga ma'in Hebro, ngan gana' bisan say aha'a nagpakunsultahan-ko parti sito. 17 Ga'i ako pasagka pan Jerusalem pagbagat si mga dati na apostol myintras si ako. Lugod, pada'iray dayon ako si mga mamingaw lugar si Arabia ngan si kaliyat-liyatan agbwilta ako pan Damasco.
18 Kahuman si katallo ta'on tikang si pakakatu'an-ko hi'unong si Dadi'-na si Diyos, iya na dina i pasagka-ko pan Jerusalem pagbagat si Pedro* ngan ag'istar ako huwang si iya sallod si kinsi diyas. 19 Gana' la'in sabagatan-ko si ditangnga' mga apostol pwira na si Santiago, nga bugtu'-na si Ginu'o. 20 Agsumpa' ako atubang si Diyos nga kamatu'uran surat-koy to si ka'am. 21 Kahuman sinan, pada'iray ako si mga prubinsya Siria pati' Cilicia. 22 Sito mga panahon, ga'i pa ako sabagatan-na si manniniripon pag'ampo' si mga lugar ray ari si prubinsya Judea nga dati na ag'adda si Kristo. 23 Agpakabati' hamok mga iya si sumat nga: “I a'a magparapasakit siray si kita kam nga magpanutu'o si Kristo, agparapasamwak na ina'anto si ungod pagtu'o nga nagparabubungkag-na siray.” 24 Ngan agparapandayaw mga iya si Diyos tungod si ako.
* 1:18 Si Grikuhanon: Cefas, kay iyay nan i sagara'an-na si mga Hebro pag'aron si Pedro. Kulawin si 2:9,11,14.