8
Ri Jesús kebꞌutzuq kajibꞌ mil tikawex
(Mt. 15:32-39)
Chupa taq laꞌ la qꞌij xkimol kibꞌ ukꞌiyal tikawex. Y ruma na jinta kiwa re kakitijo, ri Jesús xebꞌusikꞌij rutijoꞌn y xubꞌiꞌij chike:
—Lik kajuchꞌ kaꞌn nukꞌuꞌx chike wa tikawex ma e urox qꞌij waꞌ e kꞌo wukꞌ y na jinta chi kiwa. Yey we e laꞌ kebꞌenutaq bꞌi chikocho y na jinta kꞌo kitijom, riꞌ kebꞌeꞌqꞌochqꞌobꞌ pa bꞌe, ma e kꞌo jujun chike lik naj e petinaq wi —xchaꞌ.
Rutijoꞌn xkibꞌiꞌij che:
—Pero, ¿pa kariqitaj wi wa re ketzuq wa ukꞌiyal tikawex? Ma chupa wa luwar na jinta ne kꞌo e jeqelik —xechaꞌ.
Ri Jesús xutzꞌonoj kꞌu chike:
—¿Janipa chi pam kꞌo iwukꞌ? —xcha chike.
—Wuqubꞌ —xecha rike.
Ewi ri Jesús xtaqan che ketzꞌuyiꞌ ri tikawex chuꞌlew. Xukꞌam kꞌu ri wuqubꞌ pam y xtioxin chwach ri Dios. Tekꞌuchiriꞌ, xuwechꞌ upa y xuya chike rutijoꞌn chaꞌ kakijach chike rukꞌiyal tikawex; y rike e xkiꞌano. Yey kukꞌaꞌam ne jujun raltaq ko kar. Ekꞌu ri Jesús xtioxin chwach ri Dios puwi waꞌ y xtaqan kꞌu che kajachiꞌ chike ri winaq.
Xewaꞌ kꞌut y lik xenoj chi utz. Tekꞌuchiriꞌ, xmol ri chꞌaqaꞌtaꞌq kiqax y rukꞌ waꞌ xnoj wuqubꞌ chakach. Ri xewaꞌik, laj e juna kajibꞌ mil tikawex.
Ekꞌu ri Jesús xebꞌuchꞌaꞌbꞌej kanoq, 10 xok kꞌu bꞌi chupa ri barco kukꞌ rutijoꞌn y xebꞌek pa taq ri luwar re Dalmanuta.
Ri fariseos kakitzꞌonoj juna kꞌutubꞌal re ruchuqꞌabꞌ ri Jesús
(Mt. 16:1-4; Lc. 12:54-56)
11 Kꞌo jun qꞌij ri fariseos xebꞌopon rukꞌ ri Jesús y xkijeqo e laꞌ xa pa chꞌaꞌtem kakichap pa chꞌaꞌoj. Xkitzꞌonoj kꞌu che kuꞌan juna kꞌutubꞌal re chilaꞌ chikaj chikiwach chaꞌ kaqꞌalajinik we Rire taqom lo ruma ri Dios; waꞌ xkiꞌano xa re kꞌambꞌal upa.
12 Ekꞌu ri Jesús lik xukꞌis ukꞌuꞌx y xubꞌiꞌij chike:
«¿Suꞌbꞌe ri tikawex re waqꞌij ora e kakitzꞌonoj kanꞌan juna kꞌutubꞌal chaꞌ kaqꞌalajinik we intaqom lo ruma ri Dios? Paqatzij wi kambꞌiꞌij chiwe: Na jinta juna kꞌutubꞌal kayaꞌtaj chike» xchaꞌ. 13 Ewi xebꞌuya kanoq, xok tanchi ubꞌi chupa ri barco y xqꞌax chꞌaqa yaꞌ.
Ri kikꞌutunik ri fariseos
(Mt. 16:5-12)
14 Ekꞌu rutijoꞌn ri Jesús xikꞌow chikikꞌuꞌx kakikꞌam bꞌi pam y xa jun chi pam kꞌo kukꞌ chupa la barco. 15 Ewi ri Jesús xebꞌupixabꞌaj, jewaꞌ xubꞌiꞌij chike: «Lik chichajij iwibꞌ chwa ri “levadura”* ke ri fariseos y chwa ri “levadura” re ri Herodes» xchaꞌ.
16 Rutijoꞌn xkibꞌiꞌij kꞌu chikiwach: «Kubꞌiꞌij waꞌ ma retaꞌam na jinta pam xqakꞌam loq» xechaꞌ.
17 Ri Jesús xretaꞌmaj saꞌ la kakichꞌaꞌtibꞌej chikiwach y xubꞌiꞌij kꞌu chike:
—¿Suꞌbꞌe kichꞌaꞌtibꞌej chiwach puwi ri na xikꞌam ta lo pam? ¿Kꞌamajaꞌ nebꞌa kimaj usukꞌ? ¿Lik kami kꞌa chꞌuqutal rinaꞌoj? 18 Kꞌo waꞌ kꞌu iwach yey e pachaꞌ na kixtzuꞌn taj. Kꞌo waꞌ kꞌu ixikin yey e pachaꞌ na kixtan taj. ¿Lik nebꞌa na kakꞌun ta chikꞌuꞌx 19 echiriꞌ xinjach ri woꞌobꞌ pam chike ri woꞌobꞌ mil tikawex? ¿Janipa kꞌu chakach xinojisaj rukꞌ ri kiqax? —xchaꞌ.
Rutijoꞌn xkikꞌul uwach:
—Kabꞌlajuj chakach —xechaꞌ.
20 Xutzꞌonoj tanchi chike:
—Yey echiriꞌ xinjach ri wuqubꞌ pam chike ri kajibꞌ mil tikawex, ¿janipa lo chakach xinojisaj rukꞌ ri kiqax? —xchaꞌ.
Rike xkikꞌul uwach:
—Wuqubꞌ chakach —xechaꞌ.
21 Jekꞌuwaꞌ xukꞌisbꞌej kukꞌ:
—¿Suꞌbꞌe kꞌu riꞌ kꞌamajaꞌ kꞌana kimaj usukꞌ? —xcha chike.
Ri Jesús kukunaj jun potzꞌ pa ri tinamit Betsaida
22 Tekꞌuchiriꞌ, xebꞌopon pa ri tinamit Betsaida. Taq ri winaq xkikꞌam lo jun potzꞌ chwa ri Jesús y xebꞌelaj kꞌu che chaꞌ kukunaj. 23 Ekꞌu ri Jesús xuchap ruqꞌabꞌ ri potzꞌ, xresaj bꞌi chupa ri tinamit y xchubꞌan che taq ruwach. Tekꞌuchiriꞌ, xuya ruqꞌabꞌ puwiꞌ y xutzꞌonoj che we karil kꞌenoq.
24 Ri potzꞌ xtzuꞌn pana chwach y xubꞌiꞌij:
—Kebꞌenuwil rachijabꞌ pachaꞌ chi e cheꞌ kebꞌinik —xchaꞌ.
25 Ri Jesús xuya tanchi ruqꞌabꞌ puwi ruwach ri potzꞌ. Jekꞌulaꞌ ri potzꞌ xkunutajik y utz xtzuꞌnik. Xtzuꞌn kꞌu pana naj y xril ronoje chi utz.
26 Tekꞌuchiriꞌ ri Jesús xutaq bꞌi chirocho y jewaꞌ xubꞌiꞌij che:
—Matok bꞌi pa ri tinamit y matzijoj ne kꞌana che junoq e riꞌin xatinkunaj —xcha che.
Ri Pedro kuqꞌalajisaj ri Jesús e ri Cristo
(Mt. 16:13-20; Lc. 9:18-21)
27 Ri Jesús kukꞌ rutijoꞌn xebꞌek pa taq ri aldeas re ri tinamit Cesarea re Filipo. Yey chupa kꞌu ri bꞌe, ri Jesús xutzꞌonoj chike rutijoꞌn:
—Chikiwa ri winaq, ¿in china nawi riꞌin? —xchaꞌ.
28 Rike xkikꞌul uwach che:
—Kꞌo kebꞌiꞌn re, lal ri Juan Aj Yaꞌl Bautismo; jujun chik kakibꞌiꞌij lal ri Elías; y jujun chik, lal junoq chike taq ri qꞌalajisanelabꞌ re ojertan —xechaꞌ.
29 Tekꞌuchiriꞌ, xutzꞌonoj chike:
—Yey chiwach riꞌix, ¿in china riꞌin? —xchaꞌ.
Ri Pedro xukꞌul uwach:
—Rilal lal ri Cristo, Ruchaꞌoꞌn lo ri Dios —xchaꞌ.
30 Ewi ri Jesús xebꞌutaq che na kakitzijoj ta che junoq china Rire.
Ri Jesús kachꞌaꞌt puwi rukamik y rukꞌastajibꞌal
(Mt. 16:21-28; Lc. 9:22-27)
31 Xujeq kꞌu ubꞌiꞌxikil chike:
«Lik chirajawaxik che Ralaxel Chikixoꞌl Tikawex kutij na ri kꞌax y kakꞌaq bꞌi uqꞌij kuma ri nimaq winaq re ri tinamit, ri nimaq e aj chakunel pa Rocho Dios y raj kꞌutunel re ri tzijpixabꞌ. Tekꞌuchiriꞌ, kakamisaxik; noꞌj churox qꞌij kakꞌastaj loq» xchaꞌ. 32 Waꞌ xuqꞌalajisaj chi utz chike.
Ekꞌu ri Pedro xresaj bꞌi ri Jesús chikixoꞌl y xuchꞌaꞌbꞌej upa ruma ri xubꞌiꞌij. 33 Noꞌj ri Jesús xutzuꞌ lo kiwach rutijoꞌn y xuchꞌaꞌbꞌej kꞌu upa ri Pedro, jewaꞌ xubꞌiꞌij che:
—¡Chatel chinuwach, Satanás! Ma riꞌat na e ta kachꞌobꞌ puwi ri uchꞌobꞌom lo ri Dios, xew e kachꞌobꞌ jelaꞌ pachaꞌ ri kakichꞌobꞌ ri winaq —xcha che.
Ri chirajawaxik chike ri kakaj keterej chirij ri Jesús
(Mt. 16:24-28; Lc. 9:23-27)
34 Ekꞌuchiriꞌ, xebꞌusikꞌij ri winaq y rutijoꞌn, y jekꞌuwaꞌ xubꞌiꞌij chike:
«We kꞌo junoq karaj katerej lo chwij, lik chirajawaxik che muꞌan xew ri karaj rire, e chukuyu ri kꞌax kape puwiꞌ ruma ukojom ri nubꞌiꞌ yey tereja lo chwij. 35 Ma china ri na kuya ta ranimaꞌ rukꞌaslem, riꞌ e kujam ri chomilaj kꞌaslemal chwach ri Dios; noꞌj ri kuya ranimaꞌ rukꞌaslem wuma riꞌin y ruma ri Utzilaj Tzij, riꞌ e kuriq ri chomilaj ukꞌaslemal chwach ri Dios. 36 Ma ¿saꞌ kꞌu kutiqoj riꞌ che ri tikawex we kuꞌan rajaw ronoje ruwachulew yey kusach kꞌu uwach rukꞌaslemal? 37 ¿O kꞌo nawi rajil kutoj rachi chwa rukꞌaslemal chaꞌ na kujam taj? ¡Na jintaj!
38 »Mixkꞌix kꞌu chwe riꞌin y che ri nuchꞌaꞌtem chikiwach raj makibꞌ re waqꞌij ora, ri na jusukꞌ ta ri kanimaꞌ chwach ri Dios. Ma ri kaꞌanaw waꞌ, ri in Alaxel Chikixoꞌl Tikawex kinkꞌix che rire echiriꞌ kinkꞌun lo rukꞌ runimal uchomalil ri Nuqaw y kukꞌ taq ri santowilaj ángeles» xchaꞌ.
* 8:15 “Levadura”: Jelaꞌ pachaꞌ ri levadura kusipowirisaj upa ri pam; jekꞌulaꞌ ri kinaꞌoj ri fariseos y ri Herodes, na jampatana kuyoj ri kinaꞌoj ri winaq. 8:27 Kꞌo kebꞌ tinamit Cesarea kibꞌiꞌ. Wa jun e ri kꞌo chwa ri juyubꞌ Hermón pa xtaqan wi ri Felipe, rukꞌajol ri Herodes.