13
Arakan pachis nuikiartamu
(Marc. 4.1-9; Luc. 8.4-8)
Nu kintati Jesús jeanmaya jiinki, juun kucha yantamen keemsamiayi. Tura aints untsuri kautkaram, Jesús kanunam engkema nuni keemsamtai, aints ainau kucha kaanmatkarin wajasarmiayi.
Turinamtai untsuri nuikiartutai chichamjai aints ainaun nuiniartas chicharak:
“Anturtuktaram. Aints arakan tsaamratas ni jeenia jiinkimiayi. Tura arak tsaamam, araka jingkiaji jintá kakeekamiayi. Jintá kakeekamtai, chingki kautkar jingkiajin yuwaarmiayi. Chikich jingkiaji kayanam nungka jumchik amanum kakeekamiayi. Tura kakeak nungka jumchik ayat kakarmachu tsapaimiayi. Tura tsapaiyat, tsaa yakí waakak sukuam kaarmiayi.
“Tura kangkape atsau asamtai jakamiayi. Chikich jingkiajisha jangki amanum kakeekamiayi. Jangki tsakar pempearam, araksha nerekchamiayi. Chikich jingkiajisha nungka pengkernum kakeekamiayi. Tura nekas pengker tsapai nerekmiayi. Chikich jingkiaji cien (100) nerekmiayi, tura kitcha sesenta (60) nerekmiayi, tura kitcha treinta (30) jingkiajin nerekmiayi. Aints ainautiram ju chicham antukrum nintimrataram,” Jesús timiayi.
¿Jesús waruka nuikiartamuncha etserkamiayi?
(Marc. 4.10-12; Luc. 8.9-10)
10 Chichas umisamtai ni nuiniatiri ainauti Jesús chicharkur:
—¿Waruka aints ainausha nuikiartutai chichamsha ujaa weame? —timiaji.
11 Takurin Jesús iin chichartamak:
—Yus nayaimpinmaya aints ainaun itiur inartinuita tusar, chikich ainau paan nekaachmin wainiatrum, atumka paan nekamtikiamuitrume. 12 Tura asamtai Yuse chichamen antinak nekasar pengker nintinam ukusar, nukap nintimrar pujuinaunka chikich chichamnasha nuna nangkamasang Yus paan nekamtikiatnuitai. Antsu chikich ainau wina chichamrun jumchik antinayat, antutan nakitinau asar, jumchik antukarmia nuka ataksha wári kajinmakiartinuitai.
13 “Tura asamtai nu aints ainau wína chichamrun paan nekatan nakitinau asar, ni jiijaingkia paan waininayat, wainmichua nunisarang ainawai. Tura antutnasha antinayat jampekua nunisarang: Warintua tusar nekaawartatkamawar yuumatinawai. Turinau asaramtai, nu aints ainaun wikia aya nuikiartutai chichaman ujainajai. 14 Nu aints ainaun pachis Yuse chichame etserin Isaías tímia nunaka mash umikuitai. Nu aarmauka nuwaitai. “Yus Isaíasan chicharak:
‘Nu aints ainau jiisam chicharkata: Atumka paan antayatrumek antukchatnuitrume. Tura paan wainmatcha wainmayatrumek nekaashtinuitrume. 15 Nu aints ainau katsuram nintintin asar, kuwishi epekua nunisarang antukartatkamawar tujintinawai. Tura wainmichua nunisarang wainmaktatkamawar tujintinawai. Tu ainiachkungka paan nekaawarminuitai. Tura nekasar antukarminuitai. Tura nintijai paan nintimsar ni tunaarin inaisaramtaikia, wikia nu aints ainaun uwemtikratnuitjai,’
Yus Isaíasan timiayi.
16-17 “Nekasan tajarme: Yaanchuik Yuse chichame etserin ainau, tura pengké aints ainau untsuri atum waintrume nunasha wainkartas wakerinayat wainkacharmiayi. Tura atum antuwearme nunasha antukartas wakerinayat antukcharmiayi. Tura atumka wi turamu wainkau asaram, tura wína chichamur antuku asaram, nekasrum warastinuitrume,” Jesús turammiaji.
Arak tsaamramun taja nunaka takun tajai tusa etserkamuri
(Marc. 4.13-20; Luc. 8.11-15)
18 Nunia Jesús ataksha iin chichartamak: “Yamaikia nuikiartutai chichamjai arak tsaamramun pachisan wi takun tajai tamati anturtuktaram. 19 Yus aints ainaun nayaimpinmaya inartinun pachisar etsermaun antinayat ¿warina takua tawa? tusar, tenapka nekainachu asaramtai, iwianch tari, ni antukmaurin nintin ukuscharti, antsu wári kajinmakiarti tusa kajinmamtikui. Nu aintska árak jinta kakeekaun chingki kautkar yuwamua nunisketai. 20-21 Arak kayanam kakeekamia nuka chikich aintsua nunisarang ainawai. Nu nangkamtaik nu aints ainau Yuse chichamen pengker nintimsar antinayat, nuniangka itiurkachmin amatai, Yusen nakitin ainau wishikinam, Yuse chichamen umirkachmin nintiminak umirtan wári inainawai. Tura asar árak kayanam kakeekamia nunisarang ainawai. 22 Arak jangki amanum kakeekamia nuka chikich aintsua nunisarang ainawai. Nuka Yuse chichamen paan antinayat, ju nungkanmaya aa nuna nintiminawai. Tura kuikiartin wajastaj tu nintimsar, Yuse chichamen nintimtsuk pujuinawai. Tura asar árak jangki amanum kakeekamia nuka pengké nerekchatnuitai. 23 Antsu árak pengke nungkanam kakeekamia nuka chikich aintsua nunisarang ainawai. Nu aints ainau Yuse chichamen antukar nintinam ukuinawai. Tura miatrusarang umirinak, Yusen nintimsar pujuinawai. Tura asar cien (100), tura kitcha sesenta (60), tura kitcha treinta (30) nerekua nunisarang ainawai,” Jesús turammiaji.
Nupaa trigojai pachimramun pachis nuikiartamuri
24 Nunia Jesús chikich nuikiartutai chichaman nuitamak: “Yus aints ainaun nayaimpinmaya inartinka aints ni ajarin trigon pengkeran araamua nunisketai. 25 Tura aints ainauka mash kaninamtai, ajartinu nemase kashi tari, nu ajanam nupaa jingkiajin trigoa nunisang tsapaiti tusa araamiayi. Tura araa umis waketkimiayi. 26-27 Tura trigo tsapaamtai, nupaasha tsapaimiayi. Tura nupaa tsapaamtai, aja takau ainau nuna wainkar, ajartinun weriar iniinak: ‘Apua ¿ameka pengke trigo araachmakum? ¿Tura nupaasha pasé aa nusha itiurak tsapaiya?’ tiarmiayi. 28 Tu iniinam ajartin aimiak: ‘Wína nemasur aitkayi,’ timiayi. Tamati ni inatiri ainau ataksha iniinak: ‘¿Tura nu nupaa pasé aa nuka waruka uwertaram tatsume?’ 29 Tu iniinam nuka aimiak: ‘Atsa, turuwairap. Nupaa uweakrum trigo uweni tusaram inaisataram. 30 Mai metek tsakararti tajarme. Tura mai metek tsakaramtai, juuktin kinta jeamtai, chikich ajan takau ainaun akupkan: Nupaa eemkar uwerar irumrar jingkiawar epeewarti. Nuniasha trigon juukar chumpiwar, jeanam ukusarti tusan akupkatatjai,’ ajartin timiayi.” Jesús tu nuikiartutai chichamjai iin nuitamramiaji.
Mostaza jingkiaji pachis etserkamuri
(Marc. 4.30-32; Luc. 13.18-19)
31-32 Nunia Jesús ataksha chikich nuikiartutai chichaman ujatmak:
“Yuse aintsri itiur yujainawa tusan, chikich nuikiartutai chichamnasha nekamtikiatjarme. Anturtuktaram. Mostaza jingkiaji chikich jingkiaji nangkamasang tuupchitai. Aints nuna ni ajarin araam, tsapai tura tsakar chikich arakan nangkamasang numia nunisang juun wajaayi. Tura kanawe timiá saram asamtai, chingki yakiiya kaunkar, mostaza kanawen pasungminawai,” Jesús turammiaji. *
Pang pachimtain pachis etserkamuri
(Luc. 13.20-21)
33 Nunia ataksha chikich nuikiartutai chichaman ujatmak:
“Nuwa pangkan najanatas trigo sairin nekapmar, pang pachimtaijai pachimui. Yus aints ainaun nayaimpinmaya ina nuka nu nuwa turawa nunisang turawai,” turammiaji.
Jesús nuikiartamun untsuri aints ainaun ujakmau
(Marc. 4.33-34)
34 Jesús nuikiartutai chichaman untsuri aints ainaun nuinimiayi. Antsu nuikiartutai chichamchaujaingkia aints ainaun nuinichmiayi. 35 Jesús aints ainaun tu nuiniaru asa, yaanchuik Yuse chichame etserin aarmaurin miatrusang umikmiayi. Nu aarmauka nuwaitai:
“Aints ainaun nuikiartutai chichamjai ujaktinuitjai. Yus nu nangkamtaik nintimramia nuna aints pengké nekaachminun wainiatnak, wikia aints ainaun chichasan nekamtikiatnuitjai,” tu aarmawaitai.
Nupaa trigojai pachimramun pachis taku tawai tusa etserkamuri
36 Jesús aints ainaun ukuki, jea wayaamtai, ni nuiniatiri ainautisha jea wayaar Jesús chicharkur: “Nupaa trigojai pachimramu ajanam araamu nuikiartutai chichamka nuwaitai tusam ujakratkata,” timiaji.
37 Takurin Jesús iin airmak:
“Ayu, anturtuktaram. Wikia aints ayatun Yus akupkamu asan, aints trigo jingkiajin araawa nunisketjai. 38 Tura ajan pachisan taja nunaka mash nungkanmaya ainaun takun tajai. Tura trigo jingkiaji taja nunaka Yusen nekasampita tinu ainaun takun tajai. Antsu nupaa pasé aa nuna pachisan taja nunaka Satanásan umirkaru ainaun takun tajai. 39 Aints nupaan pasé araamia nuna pachisan taja nunaka Satanásan takun tajai. Tura trigon juukmaun pachisan taja nunaka nungka amuamunam Yus aints ainaun mash irurmanum ni takatrin jiistin takun tajai. Tura ajan takau ainaun pachisan taja nunaka Yuse awemamuri ainau aints pasé ainaun, tura pengker ainauncha irurtinuitai takun tajai. 40-41 Wikia aints ayatun Yus akupkamu asan, Yuse awemamuri ainaun akupkan, chikich aintsun tunau takamtikin ainaun, tura tunau takau ainauncha mash irurarti tusan awematnuitjai. Ajan takau ainau nupaan yaruakar keemakartas jinum japinawa nunisarang Yuse awemamuri ainau tunau ainaun irurartinuitai. Nungka amuamunam tu atinuitai. 42 Tura tunau ainaun ji tuke kajintrashtinnum chumpiawaram, nuni wait wajainak juutinak tura nain katertinak matsamsartinuitai. 43 Tura Yuse wakeramuri umirkaru ainau ni Apaachiri Yuse pujutirin jear, tsaa jiitsumir tsantua nunisarang pujusartinuitai. Atumka wi etsermaur antuku asaram nintimrataram,” Jesús turammiaji.
Kuri uukmaun pachis etserkamuri
44 Nunia Jesús ataksha iin nuitamak: “Yusnum pujustinun pachis chikich nuikiartutai chicham antuktaram. Yusnum pujustinka kuri kajunam chumpiar nungka taimunam uukmawa tumawaitai. Tura asamtai nu kajun uukmia nuka jakamtai, chikich aints nungkan tai kajun aneachmaun wainak urak jiis waras, nunia ataksha epeni nungkajai yukuar ni jeen waketki, ninu aa nuna mash suruk, nunia kuikiancha mash irur, nu kuikiajai ajanka sumawai. Tura ajan sumaku asa, nu kajuka niinuitai,” Jesús turammiaji.
Shaak akikian pachis etserkamuri
45 Nunia Jesús ataksha nuitamak: “Kichnasha tajarme: Yusnum pujustin pachisrum chicham antuktaram. Aints shaakun sumin shaak nekas akik shiiram wawiknumia jukimun eaktinuitai. 46 Tura wekaa wekaaka kichik shaakun timiá akikian wainak, sumaktatkama kuikiari jeachu asamtai, ninu aa nunaka mash suruk, nujai nu shaakun sumaktinuitai. Nu shaakun timiá akikian aints wakerina nuna nangkamasarang Yusnum pujustinnaka nekasar wakerukartinuitai,” Jesús turammiaji.
Reden pachis etserkamuri
47 Nunia Jesús ataksha iin nuitamak: “Kichnasha tajarme: Yusnum pujustinka red sarma tumawaitai. Kuchanam reden nangkimiawar namaknasha mash pachitsuk achiinawai. 48 Nunia red piakamtai, namakan achiu ainau japikiar kaanmatkanam tuksar, namakan jiisar, pengker ainaun changkinnum chumpinawai. Antsu yuchatai ainaun kuchanam japinawai. 49 Nungka amumanum aints namakan achiinawa nunisarang Yuse awemamuri tunau nintintin ainaun akankar, tura pengke nintintin ainauncha akankar irurartinuitai. 50 Tura tunau ainaun ji tuke kajintrashtinnum chumpiawaram, nuni wait wajainak juutinak tura nain katertinak matsamsartinuitai,” Jesús turammiaji.
Yaanchuik antukmiarume tura yamai antukurme nusha nuiniartaram
51 Nunia ni nuiniatiri ainauti ininmak:
—¿Atumsha wi etserkaja nu paantak antukuram? —turammiaji.
Tu ininmamtai:
—Ja ai, Apuru, —timiaji.
52 Tu aimkau asakrin ataksha chichartamak:
—Yus aints ainaun nayaimpinmaya inawa nuna pachis Yuse chichame nekau chichaman nuimiaru asa, chikich ainaun nuiniartas wakerakka, jeenua tumawaitai. Jeentin ni aintsrin yuumamurin suwak, yaanchuik sumakmia nuna, tura yamai sumakma nunasha ni aintsri yuumamurijai metek suawai, —Jesús turammiaji.
Jesús Nazaretnum pujusmauri
(Marc. 6.1-6; Luc. 4.16-30)
53 Nu nuikiartutai chichaman mash umis, Jesús nunia jiinki, 54 ni tsakarmaurin wemiayi. Tura nuni jea, iruntai jeanam waya, aints ainaun nuiniatan nangkamamiayi. Tura nuininam aints ainau untsuri Jesúsa chichamen antukar nintiminak:
—¿Junasha yáki ni nekamtairincha nuiniaria? ¿Wainchati takatan turati tusasha, yáki kakarmarincha susaya? 55 ¿Juka tau takakminu uchirinchukai? ¿Ni nukuri Maríchukai? ¿Tura ni yachí Santiago, tura José, tura Simón, tura Judas naartinchaukai? 56 Ni umaji iijai pujuinauka mash wainiaji. ¿Tuniana jusha nekamtairincha tura kakarmarincha juwawa? —tunaiyarmiayi.
57 Tura asar Jesúsan suwirpiaku jiinak pachischarmiayi. Pachischaram Jesús chicharak:
—Yuse chichame etsernun aints mash anturinawai. Antsu ni nungkarin pujuinausha ni weari ainausha anturinatsui, —timiayi.
58 Tura nunia aints ainau niin nekasampita tichau asaramtai, Jesús nuningkia wainchati takatnaka untsurinka turachmiayi.
13:2 (Luc. 5.1-3) 13:12 (Mat. 25.29; Marc. 4.25; Luc. 8.18;19.26) 13:15 (Isa. 6.9-10; Juan 12.39-40; Hech. 28.26-27) 13:16-17 (Luc. 10.23-24) * 13:31-32 (Yuse aintsri ainausha mianchau ainayat, mostaza nunisarang nukap yujarartinuitai, taku timiayi.) 13:44 (Nu kajuka Yusnum pujustinua tumawaitai. Yusnum pujustinka mash nungkanam aa nuna nangkamasang timiá pengkeraitai, taku timiayi.) 13:52 (Atumsha wína chichamur paan antuku asaram, nu aintsua nunisrumek yaanchuik antukmiarume nusha, tura yamai antukurme nusha chikich ainau nuiniartaram, taku timiayi.) 13:57 (Juan 4.44)