25
Tiyan Míkan Arintará Ma O Sian Baékein Baya Ino
*“Maí damú inaru yafisin mano siyan míkan arintai vaya an mi yanten mino. Mana vanta anasi iman amintéin béi eriyákan maen mai arinta kayo ano yaamu on uruaren mai ma anasií ono van iyain arinta amápin o ave inton oren mino. Oren mifo yan manápá arintafin ída afova vákan inká dan manápá arintafin afova varen mino. Mai ma ída afova vain arinta máa ano karasin ída varanton daamu ana varen oren mino. Mai ma afova vain arinta máa ano yaamu variyan botorefin karasin banaaren oren mino. Oríkan mai ma anasi iman ameno van iyain banta ano ída ainen eriyaimpin mai arinta kayo auu nan aiíkan auun baren oreraen mino.
“Aun bakharen betí ankan iníkan inuran aúbaná mana vanta ano oovaren temí, ‘Anasi ma iman amin banta inka eren mifo varufá erafúbe avirano.’
“Máa siyain má minó arinta ano orun mantaven daamu avové en oreraen mino. Máan tiyákan afova ma ída vain arinta kéká ano afova ma vain arinta kayo máa sen tiamemí, ‘Tetinti yaamu yusimirí iyá umpo manáa karasin timeno.’
“Máa síkan mai ma afova vain arinta kéká ano evaránen betin tiamemí, ‘Ída ino. Ma karasin mano minó tetimpin ída kanaí inten mifo siretí ankan orive vá mai ma karasin kaiyain pimpá dosiriya miyaní ono.’
10 “Máa síkan mai ma afova ída vain arinta kéká ano karasin barano van orivíkan anasi ma iman amin nain banta ano eren mino. Eríkan mai ma útakhá ein arinta máa ano mai vanta vá anasií ono van ma yunan tamádan baré ein namumpin un pébin ona munken mino.
11  *“Munkurákan ínaimpáké ena arinta kéká ano enóben temí, ‘Kákan banta oe, kákan banta oe, setin ona yisintano!’
12  *“Máa síkan betin evaránen tiamemí, ‘Téi fura siré tiretin tiamiyá uno. Tiretin ída afová ukhé uno.’
13  *“Máan tukhein mifo vá Bafani erin damú bá áau vá tiretí ída afová ukha ompo yafían ná ákona ono.
Moníká Ma Kamaen Dafisin Nan Ma Sian Baéádan Baya Ino
(Ruku 19:11-27)
14 Máa siren Yisasi evaránen temí, “Mana vanta ano ayá barufá orono van iyáken ma vei yoran banta kayo átaru uren ma veina yanasinta vetin amintin dafisino van ma einíi inaru yafisin mano ukhen mino. 15  *Mana mana yoran bantai avúavá bá ákona vá béi iniyáken moní daíden mana vanta yan manápá tauseni (5,000) moní amen inká ena vanta kan tauseni (2,000) moní amen ena vanta mana tauseni (1,000) moní amen uren béi me onen ena varufá oren mino. 16 Máan turen béi orivíkan mai ma yan manápá tauseni (5,000) moní ma mantaré ein banta ano ainen mai monípó dóáken ena yan manápá tauseni (5,000) veni aman moní o yóáden mino. 17 Máan tíkan inká kan tauseni (2,000) moní ma mantaré ein banta vá ano mai monípó dóáken ena kan tauseni (2,000) aman moní o yóádan en mino. 18 Máan ten mifo mana tauseni (1,000) moní ma mantaré ein banta ano ve ayafai moní baren mo varafin úden aúpá masíen mino.
19 “Mai yoran banta kékái ayafa vanta ano ayáká o varen ínaimpáké ovaránen eriven mai ma moní amikharé ein nan puntarano van aran eren mino. 20 Eriven dan manápá tauseni (5,000) moní ma mantaré ein banta ano ma ena yan manápá tauseni (5,000) moní bá ma yóan kova urákaré ein baren meren máa semí, ‘Kákan banta oe, onano. Éi yan manápá tauseni (5,000) moní ma simeonafó téi yódé ena yan manápá tauseni (5,000) vá maman kovaé uno.’
21  *“Máa síkan beni ayafa vanta ano véin evaránen tiamemí, ‘Éi kama yoran bantan bákeya mai moníká kama e yafíbeya yoreóna kokhon danáká tékuya yafisin nompo eriveya sen má manafin amusin ono!’
22 “Máa siran kan tauseni (2,000) moní ma mantaré ein banta vá ano yere eriven mai ma ena kan tauseni (2,000) moní bá ma yóan kova urakaré ein baren meren máa semí, ‘Ayafa vanta oe, onano. Éi kan tauseni (2,000) moní ma simeonafó téi yódé ena kan tauseni (2,000) vá maman kovaé uno.’
23 “Máa síkan beni ayafa vanta ano véin evaránen tiamemí, ‘Éi kama yoran bantan bákeya mai moníká kama e yafíbeya yoreóna kokhon danáká tékuya yafisin nompo eriveya sen má manafin amusin ono.’
24 “Máa siran mana tauseni (1,000) moní ma mantaré ein banta vá ano eriven temí, ‘Ayafa vanta oe, éi ákona vantan bákeya éi ma ída yókaré eona yunan unafiyákeya inká éi ma ída ayun pafasikharé eona yunan duyasiyaona vantan baná téi afová ukhéi 25 e nan pédé eni mana tauseni (1,000) moní barafin mo aúpá masí urakaré umpo ma ei moní ifo onano!’
26 “Máa síkan kákan banta ano evaránen béin tiamemí, ‘Éi avesara yoran banta ompo séi ma ída yokaréeruna yunan ma unafiyáké inká téi ma ída ayun pafasikharéeruna yunan ma yuyasiyáeruna mai máan in banta inó éi siya fono. 27 Máan tiyaruna ifo éi fará tenti moní ída moní ma kain namumpin kaenan baré irá ovaráné ma ereruna yamú tesi moní bá aman moní bá bare rafuno.
28 “ ‘Mai vará mana tauseni (1,000) moní ma mantá ein banta vaípáke vá dafian mai ma siyan míkan tauseni (10,000) moní ma yákein banta vá ameno. 29  *Para vara seyo, kokhon danasinta ma yantin baréin nain nanin bantan móeken aminten mino. Inká ída ma yakáin nain kéká ina mai sanáa ma yaká intin mai vá deren minó baranten mino.’ 30  *Máa siren temí, ‘Mai namu yoran banta karú desin ná barufá títípa ukheimpin orun báken ná ifí diyan aveantuntá inkekí piyan bano.’
Memé Bá Sipisipi Vaká Ma Sian Baékein Baya Ino
31  *“Banta Anin ma erin nain damú bei kakhan má kantasí ukhein kin karáká kumamen enisori kayo vá erinten mino. 32  *Kumamen erintin maen enisori kayo ano minó nanin banta o éke e éke uan béi vaintá me átaru urantin sipisipirá dafisin banta ano ma sipisipi yo aíáden memé do aíáden iyainíi en kampintan daiminten mino. 33 Daíden sipisipi kayo ve ayan kurompá kaen inká memé kayo ve ayan ópá kaen inten mino.
34 “Máan turantin maen kin mano ayan kurompá ma vain nanin banta máa sen tiamintemí, ‘Tifóe ano siretin nan amusin uren avábá ein mai ma vara ma araí ein tákéi inaru yafisimpin tiretin ninan utaan kaúantan baré ein mifo erive vá barano. 35  *Para vara seyo, séi sirafan bákeya yunan timikhare ono. Téi non nan ékuya non timikhare ono. Téi enafá banta erékuya e amápin e sivían kae ono. 36 Téi suí dana san ékuya simikhare ono. Téin tíiyá bákuya sentá dafíkare ono. Inká téi karavusifin bákuya o sontare ono.’
37 “Máa sintin maen puntákein nanin banta ano evaránen béin máa sen tiamintemí, ‘Bafan noe, inte yamusá éi arafan nan ená dunan amiré non nan ená non amé é tife rafuno. 38 Inte yamusá éi enafá bantá erenará aviré teti simá ore rafuno. Inte yamusá éi auí dana san enará amikharé tiferafuno. 39 Inte yamusá éin aí iya vayá inká karavusifin bayá ukhenasá tetí ankan o oné tiferafuno.’
40  *“Máa sintin maen kin mano evaránen betin tiamintemí, ‘Téi fura sé tiretin tiamiyá uno. Mai ma sen tifá tiváeyan ída aví bain kéká ká ma mai yanasinta variyaréeron mai sentái variyare ono.’
41  *“Máan ma siren ayan ópá ma varéin nain kéka san kin mano máa sintemí, ‘Afeyoran nanin banta siretí ankan tifó uveya Ban Anon má bei enisori kéká bá ina ma ída kípan ira ma utaádan baré ein maifin ná orono. 42 Para vara seyo, séi sirafan bákeya yunan ída simikhare ono. Téi non nan ékuya non ída simikhare ono. Téi enafá banta erékuya e amápin ída e sivían kae ono. 43 Téi suí dana san ékuya ída simikhare ono. Téin tíiyá bákuya sentá ída yafíkare ono. Inká téi karavusifin bákuya ída o sontare ono.’
44 “Máan ma sintin maen betí ankan béin evaránen ina intemí, ‘Bafan noe, inte yamusá éi arafan nan eyá non nan eyá enafá bantá ereyá auí dana san eyá aí iya vayá inká karavusifin bayá ukhenará tetí ankan ída aya é tiferafuno.’
45 “Máan ma sintin maen béi evaránen máa sen betin tiamintemí, ‘Téi fura sé tiretin tiamiyá uno. Mai ma sen tifá tiváeyan ída aví bain kéká ká ma ída mai yanasinta variyaré eona mai sentái ída variyare ono.’
46  *“Máa sirantin maen mai nanin banta ano ma namu miyan o varan nain mai ída kípan para van oriyan ma van nain aí danái varanten mifo funtákein nanin banta ano ída kípan para van oriyan ban aunan baranten mino.
* 25:1 Ruk 12:35; Rev 19:7 * 25:11 Ruk 13:25-27 * 25:12 Mat 7:23 * 25:13 Mat 24:42 * 25:15 Rom 12:6 * 25:21 Mat 24:45‑47; Ruk 16:10 * 25:29 Mat 13:12; Mak 4:25; Ruk 8:18 * 25:30 Mat 8:12; Ruk 13:28 * 25:31 Mat 16:27; 19:28 * 25:32 Isi 34:17; Rev 20:11-13 * 25:35 Ais 58:7 * 25:40 Pro 19:17; Mat 10:42; Mak 9:41 * 25:41 Mat 7:23 * 25:46 Dan 12:2; Yon 5:29