41
Yi xtx'olol Ẍep xo'l yi wutzicy' faraón
Itzun bantz te yi nsken wi't el cobix yob yi baje'n yi xtxolbila'se'j nintzun witzcy'aj faraón yi cho'n txiclij i' stzi' jun chin tzanla' yi na bi'aj Nilo. Ej nin te yi txiclij stzi' yi jun tzanla'a'tz nin ben tilol yi chije'n tzaj juk wacẍ yi chin chiyube'n nin, nin chin chilanewe'n nin. Nin e' baj bentz tan bajse'n yi txa'x ch'im yi at xo'l aj. Wutz chicoc yi juka'tz xomche'e'n tzaj jukt wacẍ yi chin ẍtow nin e', nin chin juntlen nin chiyubil. Cho'n tzun cyopone'n stzi' a' chinaka'jil yi juk balaj wacẍa'tz. Cyoque'n tzun yi juk wacẍa'tz yi chin ẍtow nin e' tan chibajse'n yi jukt yi chin chilanewe'n nin.
Ele'n nintzun ban watl faraón te yi jun tkuja'tz. Poro taje'n tzun subij junt tir faraón tan watl, nin oc ẍchajol tib junt wutzicy' swutz. Nin til yi je'n mule'n jun wi' triw yi baj elu'l juk bakaj wutz te'j, yi chumbalaj nin. Poro i te'n nin te yi jun tkuja'tz yi e' eltu'l te ite'n nin wi' triwa'tz jukt bakaj triw yi chin matz' nin wutz nin chin tz'e'nak nin. Ej nin yi juk bakaj wutz triwa'tz yi chin matz' nin, e' oc tan chibajse'n yi juk bakaj yi chin balaj nin.
Ele'n nintzun ban watl faraón nin el xtxumtz tetz yi wutzicy' na ban. Itzun yi tule'n skil le junt eklok wi'nin txumu'n atit cu'n tan paj yi wutzicy', nintzun cawunintz tan quicy'le'n tzaj cyakil yi e' nachol yi ate' Egipto tan xtx'olche'n xo'l yi wutzicy'. Toque'n tzun faraón tan xtxole'n yi wutzicy' i' scyetz. Poro cya'l nin jun xcye' tan talche'n tetz yi mbi na elepont yi wutzicy'. Bene'n tzun tlol yi cyajcawil yi ak'ol tc'a' faraón tetz:
—Max c'u'lu' ta', poro jalcu'n ja ul tx'akx tinc'u'l yi kil yi kajuchnak swutzu', yi in wetz tu yi k'ajtzun cyajcawil yi e' bnol pamu'. 10 Ya'stzun ẍchi'che'n c'u'lu' ske'j nin cho'n tzun o' bene'ntz tanu' xetze', xe ca'l yi wi'tz ajcaw squibaj yi e' q'uicy'lom pres. 11 Ej nin te yi ato' xetze' nintzun oc ẍchajol tib jun wutzicy' swutz yi cyajcawil yi bnol pam. Ej nin ncha'tz in wetz at jun inwutzicy' ban. Apartchk len eka'n tan yi jujun kawutzicy'a'tz. 12 Ej nin tul yi ama'la'tz kale ato't xetze' at jun xicy attz yi hebrey i', jun ẍchakum yi wi'tz ajcaw scye'j q'uicy'lom pres. Cho'n tzun katxolil yi kawutzicy' te yi jun xicya'tz nin xcye' i'-tz tan xtx'olche'n xo'l yi mbi na elepont. 13 El cunintz te'j quib yi baj tlol i' sketz. Yi in wetz in no'c junt tir te wak'une'j. Ma yi junt je nin ch'imba'n te'tz tcya'j jalen cu'n quime'n, stzun i' bantz tetz faraón.
14 Yi tbital faraón yi xtxolbila'tze'j nintzun cawunin tan ẍchakle'n Ẍep. Lajke'l tzun tele'n tzaj quicy'altz xetze'. Ma Ẍep ninin octz tan telse'n jak' wi', nin tan xtx'ixpe'n be'ch tetz. Kalena's tzun tocopone'n swutz faraón. 15 Jilone'n tzun faraón tetz. Itzun taltz:
—At jun inwutzicy' mban, poro cya'l nin jun yi jak xcye' tan xtx'olche'n xo'l. Poro ja wit yi aẍatz yi na awit jun kawutzicy' na cxcye' tan xtx'olche'n xo'l.
16 —Ta' nk'e'tz bin in wetz na tx'olon xo'l, stzun Ẍep. —Ma na Ryos xtx'olonk xo'l teru', ilu' jun c'oloj inrey.
17 Saje'n tzun xtxolil faraón yi wutzicy' tetz Ẍep. Itzun taltz:
—Yi inwutzcy'aj i'tz, yi cho'n txiclchin stzi' a' Nilo. 18 Nin jalt cuntunin nwilnin yi nchije'ul juk wacẍ yi chin chic'atzaj nin, nin chin chiyube'n nin. Yi nchije'ul nin ncho'c tan bajse'n ch'im yi at txo'l aj. 19 Wutz chicoc yi juka'tz xomche'e'n tzaj jukt wacẍ yi qui'c nin chiyubil nin chin ẍtow nin e'. Qui cunin otojt na wil wacẍ tzone'j Egipto chi quitane'n yi e' wacẍa'tz yi nwil yi qui'c nin chiyubil. 20 Itzun yi juk wacẍa'tz yi chin ẍtow nin e' nin ncho'c tan chibajse'n yi juk yi chin chic'atzajwe'n nin. 21 Yi nwi't baj yi juka'tz cyak'un iẍnin chiẍtowil mban quentz. Ele'n nintzun mban jun rat inwatltz.
22 ”Ma yi nchinwit junt tir nin mmo'ct ẍchajol tib junt wutzicy' tzinwutz. Nin ja wil yi nje'ul jun wi' triw. Nin te yi jun wi' triwa'tz ja chelu'l juk bakaj wutz yi chin yube'n nin. 23 Ej nin ta'ste'n nin te yi jun wi' triwa'tz ja wil yi chibaj elu'l jukt bakaj triw yi chin matz' nin. 24 Itzun yi juk bakaj wutz triwa'tz yi chin matz' nin, nin ncho'c tan bajse'n yi jukt bakaj wutz triw yi chumbalaj nin. Ja intxol scyetz yi e' nachol, poro cya'l nin jun yi nink nxcye' tan xtx'olche'n xo'l swetz yi mbi na elepont.
25 Jilone'n tzaj tzun Ẍep tetz faraón. Itzun taltz:
—I cob wutzicy' yi nẍchaj tib swutzu' ta', jun ntzi' xtxolbil na ẍchaj. Na tzan Ryos tan talche'n teru' yi mbi cu'n sbne' i' tzone'j Egipto. 26 I yi juk wacẍ yi chin chic'atzaj nin na ẍchaj juk yob. Ncha'tz yi juk bakaj wutz triw yi chumbalaj nin ite'n nin yi juk yoba'tz na ẍchaj. Yi cob wutzicy'u' na ẍchaj ite'n nin xtxolbila's. 27 Ma yi juk wacẍ yi chin ẍtow nin na ẍchaj juk yob. Ncha'tz yi juk bakaj wutz triw yi chin matz' nin ite'n nin yi juk yob na ẍchaj. Yi juk yoba'tz na ẍchaj juk yob we'j. 28 Tan yi xtxolbile'j, na tzan Ryos tan ẍchajle'n teru' yi mbi sbne' i' tzone'j Egipto. 29 At juk yob balaj cosech sbne' swutz cyakil yi luwar cwent Egipto. 30 Yil jepon tampuj yi juk yob balaj cosecha'tz, xomt tzaj tzun jukt yob yi ploj cosech sbne'. Nin copon jun chin wutzile'n we'j. Cya'lt nin jun yi nink ltz'ult tx'akxuj tc'u'l yi e'ch balaj cosech yi sjalok cyen, na i yi jun chin wutzile'n we'ja'tz ya'stzun ltz'ocsan yab twi' cyakil yi tnum Egipto. 31 Chin wutzile'n nin sbne' yi jun chin we'ja'tz, na sicyer nink lcyaj cyen senil yi balaj cosech yi sjalok. 32 Cob tir nẍchaj tib ite'n nin wutzicy'a'tz swutzu' ta' na ja wi't bixe' tan Ryos tan tele'n cu'n te'j nin sbnixok chan ta'n. 33 Cha'stzun te ilu' jun c'oloj karey, ba'n tcu'n yi nink ljoyu' jun yaj yi chin list nin, nin yi at tajtza'kl tan toque'n i' tetz ajcaw tibaj cyakil yi tnum Egipto. 34 Ilu' jun c'oloj karey, je ltuleju' je'j: Che' bixbaju' cobox gobernador, tan chibene'n tulak yi e'chk luwar cwent Egipto tan molche'n yi to'i'n part tetz yi balaj triw yi sjalok tul yi juk yob balaj cosech. 35 Cho'kentz tan molche'n yi balaj triw yi sjalok tul yi balaj tiemp yi tz'ul. Nin ba'n lchimoltz tul jun ama'l tan toque'n tcwentu' ilu' karey. Nin ba'n lchicoltz tulak jujun tnum, bantz jale'n chiwa' yi e' wunak tzantzaj. 36 Tan yi xtxolbile'j scolxok wi'nin triw tetz cyakil yi e'chk tnum tcwent Egipto bantz qui chiquime'n yi e' wunak tan we'j tul yi juk yob we'j yi copon, stzun Ẍep bantz.
Yi toque'n Ẍep tetz gobernador Egipto
37 Ba'n tzun bantz ẍchiwutz faraón scyuch' yi e' mas ajcaw yi ate'-tz xlaj. 38 Cha'stzun te talol faraón scyetz:
—Chinch wetz quil jal junt yaj ka'n yi ni'cu'n i' tu yi jun yaje'j, yi xomij yi espíritu Ryos te'j. 39 Bene'n tzun tlol faraón tetz Ẍep:
—Cya'l nin junt yi chin list nin, nin chin tz'aknak cu'nk tzawutz, na Ryos mma'lon cyakil yi xtxolbile'j tzatz. 40 Ma jalu', cẍocopon tetz ca'p ajcaw tzinxlaj. Nin cyakil wunak chocopon tzak' aca'wl. Cya'l jun yi atk mas k'ej sbne' tzawutz ma na ntin cu'n in, na in yi rey. 41 ¡Bit tzaj Ẍep! in nchincawun tan awoque'n tetz ca'p ajcaw tibaj cyakil Egipto, stzun faraón bantz.
42 Yi wi't tlol yi xtxolbile'j, nintzun ben faraón tan telse'n tzaj yi xmalk'ab yi at wi k'ab, tu yi sey i', nin cu tk'ol yi xmalk'ab wi k'ab Ẍep. Ncha'tz tulej yi sey, nin cu cotbaltz skul Ẍep. Nin lajke'l nin cawune'n nintz tan toque'n tak'le'n e'chk balaj be'ch tetz Ẍep yi lino cu'n, nin tan cwe'n cotba'n jun balaj uwaj yi or cu'n skul. 43 Yi wi't wekxe'n Ẍep kalena'tz tzun je'n nintz tan yi faraón tul yi jun balaj care't yi cyakil nin tir cho'n na xomnin wutz coc yi tetz care't. Nin cawun nintz scyetz e' ẍchakum tan chibajxe'n tbe' swutz Ẍep yi na xon tul care't, tan talche'n scyetz cyakil yi e' wunak yi ate'-tz tan chije'n tbe'. Ya'stzun bantz yi bixewe'n Ẍep tetz ca'p ajcaw tibaj Egipto.
44 Bene'nt tzun tlol faraón tetz Ẍep:
—Yi in wetz, in yi wi'tz ajcaw tzone'j, poro cya'l nin jun yi nink scaw cu'n tib tan banle'n jun takle'n yi ko nk'e'tz aẍ cawunin te'j.
45 Nintzun oc tk'ol yi faraón jun bi' Ẍep tetz Zafnat-panea. I'tz jun bi'aj yi cho'n na xcon ẍchixo'l yi e' aj Egipto. Ncha'tz nin e' cu tok'bel faraón yi Ẍep tu Asenat, yi me'l Potifera yi jun wi'tz pale' le tnum On. Ya'stzun bantz yi toque'n cyen Ẍep tetz ca'p ajcaw tibaj Egipto.
46 At tzun Ẍep tul junaklaj yob yi topone'n ticy'le'ntz swutz faraón. Yi tele'n tzaj i' swutz faraón nintzun bentz tan xajse'n cyakil yi luwar cwent Egipto. 47 Wi'nin tzun cosech bantz tul yi juk yob balaj tiempa'tz. 48 Nintzun oc Ẍep tan molche'n cyakil yi triw yi jaltz Egipto tul yi juk yoba'tz. Nin baj cyen cololtz tulak yi jujun tnum. Cyakil yi triw yi baj mololtz wutzak yi e'ch cojbil, cho'n baj cyaje'n cyen cololtz tulak yi e'ch tnum yi ate'-tz naka'j. 49 Cho'n cunin ban triw yi baj molol Ẍep chi tane'n yi samlicy' tzi mar. Tan paj yi wi'nin triw opontz swutz Ẍep qui nin xcye' i' tan ticy'le'n nin tajlal. Cha'stzun te tele'n stzakpul yi ma'le'n yi triw yi na opon.
50 Te yi ntaxk xe'tij yi juk yob we'j, ya'stzun e' jale'n yi cob cy'ajl Ẍep te yi txkel yi na bi'aj Asenat. 51 Yi bajx cy'ajl yi itz'ij nin oc tk'ol yi bi'-tz tetz Manasés*, na nin taltz: “Ryos me'lsan te inc'u'l cyakil yi sotzaj c'u'lal. Nin ncha'tz qui't na chu'l tx'akxuj inxonl tinc'u'l.” 52 Ma yi ca'p yi itz'ij nin oc tk'ol yi bi' tetz Efraín, na nin taltz: “Ryos nchijalsan innitxa' tzone'j tul yi jun tnume'j kale intijnakwit wi'nin q'uixc'uj.”
53 Yi ticy'e'n pone'n yi juk yob balaj cosecha'tz Egipto, 54 xe'te'n nintzun ban yi jukt yob we'j quib yi talnak Ẍep. Ncha'tz wi'nin we'j ban tulak e'chk mas tnum. Ntin cu'n Egipto qui nchiquim tan we'j na at cyetz chiwa' colij cya'n. 55 Ma yi baje'n chiwa' yi e' aj Egipto yi colij cya'n xe'ak chipach nintzun e' bentz swutz faraón tan jakle'n chiwa'. Itzun taltz scyetz:
—Quilo'kwok swutz Ẍep, nin tzibanwok tane'n yi mbil tal i' tzitetz, stzun faraón bantz.§
56 Itzun yi bene'n lo'on yi we'j tulak yi e'chk tnum cwent Egipto nintzun baj je jakol Ẍep cyakil yi e'chk cu'lbil triw tan c'aye'n scyetz e' aj Egipto, na maxe'n nin ban yi we'j. 57 Ncha'tz e' baj sajle'n wunak tulak e'chk nación tan lok'che'n triw tetz Ẍep, na qui'c chiwa' jaltz tulak cyetz chitanum.
* 41:51 Yi bi'aj “Manasés” na elepont “Elsbil sotzaj c'u'lal”. 41:52 Yi bi'am “Efraín” na elepont “Ja chipuc'un inxonl”. 41:54 Hch 7:11. § 41:55 Jn 2:5.