17
Yi quime'n Goliat tan Luwiy
1 I tzun bantz nintzun e' mol quib yi e' sanlar cwent filistey tan oyintzi' junt tir scye'j yi e' xonl Israel. Cho'n tzun chimolol quibtz le ama'l Soco cwent Judá. Yi cyopone'n Soco cho'n cwe'n chicampament le ama'l Efes-damim yi at txo'l Soco tu Azeca.
2 Ncha'tz e' ban Saúl yi rey cwent Israel tu yi e' tetz sanlar. Cho'n tzun chimolol quibtz le joco'j yi na bi'aj Ela, nin cho'n e' cyaje'n cyentz cobox k'ej. Ej nin e' ban list quibtz tan oyintzi' scye'j yi e' filistey.
3 Cho'n tzun chibnol list quib yi e' filistey wi jun ju'wtz. Ncha'tz e' ban yi e' xonl Israel, ntin cu'n yi joco'j cyaj cyen ẍchixo'l.
4 Tele'n tzaj tzun jun chin wutzile'n yaj ẍchixo'l yi e' filistey, i'tz jun wi'tz aj oyintzi'inl, yi aj Gat i'. Yi wutz tkan, at lo' mas ox metr, nin yi bi', i'tz Goliat.
5 At jun casco te'j wi' yi brons, nin at cyen jun chalec te'j yi ncha'tz i'tz brons, nin yi talal yi jun chaleca'ts i'tz jun quintal tu lajuj liwr.
6 Ncha'tz yi ch'ich' yi at tan colche'n yi wutz ẍch'ecy brons cu'n. Nin eka'n jun chin spar ta'n yi brons cu'n yi at tul soquil yi c'alije'n ta'n wutz coc.
7 Ma yi c'atzaj yi tkan yi lans yi cy'a'n ta'n ni'cu'n c'atzaj tu ox tkan xbil, nin yi cchilu' yi nim wutz yi at swi' yi lans i'tz coblaj liwr talal. Ej nin bajxij jun sanlar swutz yi cy'a'n jun chin makbil flech ta'n.
8 Yi tele'n tzaj Goliat ẍchixo'l yi e' tuch' nin tzun jilon tzajtz scyetz yi e' sanlar cwent Israel:
—¿Oyintzi' pe' na itaj? ¿Nxac tzitetz yi tircunin ncu' imolol itib tan oyintzi'? Ma inchuc atin wetz, nin in filistey, ma axwok itetz axwok jun c'oloj tu' esclaw Saúl. Ba'n tcu'n txa'woke'n jun mero yaj tzixo'lwok tan tule'n tan oyintzi' swe'j.
9 Ej nin kol xcye' yi juna'tz swe'j, nin kol chinquim ta'n kocopon tzuntz cyakil o' yi o' filistey jak' ica'wl. Ma ko in wetz chinxcye' te'j, cxocopon tzuntz tetz ka'esclaw.
10 ¡Ko at jun cham tzixo'l, or saje'n tan oyintzi' swe'j! na ẍchin tzaj Goliat scyetz.
11 I tzun yi tbital Saúl scyuch' yi e' tetz sanlar yi xtxolbil yi tal Goliat, nintzun e' xobtz nin cya'l jun nimsaj c'u'l tan oyintzi' tuch'.
12 I tzun bantz at tzun jun yaj aj Belén cwent Judá yi na bi'aj Isaí. Nin te yi jun tiempa'tz yi at tzaj Saúl tetz rey nsken tzun tijin c'u'l i'. Nin ate' wajxak cy'ajl yi jun yaja'tz, nin at jun yi na bi'aj Luwiy.
13-14 Cho'n tzun ate' pon ox scyeri yi e' cy'ajl Isaí ẍchixo'l yi e' sanlar tetz Saúl te yi jun oyintzi'a'tz. Yi oxa'tz i'tz Eliab yi bajx cy'ajol tu yi ca'p yi na bi'aj Abinadab, tu Sama yi toxi'n cy'ajol. Ma Luwiy, ya'stzun yi chich'i'pil.
15 Ilenin tzun na xa'k i' tan chixajse'n yi e' stzicy nin na ajt i'-tz Belén tan pstore'n yi tawun yi taj, na tal pstor cneru' tu' Luwiy.
16 Ej, ma Goliat yi filistey, cha'tz cuntunin i'-tz tan chixuxe'n yi e' sanlar cwent Israel. Cyakil jalchan nin cyakil cwe'n k'ej na eltzaj tan chixuxe'n. Ya'stzun ban i'-tz tetz ca'wunak k'ej.
17 At tzun jun k'ej nin tal Isaí tetz Luwiy, yi cy'ajl:
—Or Luwiy, or tzabene'n tan tak'le'n mu'ẍ chiwa' yi e' awutzicy yi ate' xo'l wutz tul chicampament. Cy'ajnin junak liwr yi triw yi woyi'nt, nin cy'ajnin lajuj pame'j.
18 Ncha'tz cy'ajnin lajuj ques, nin ak' cyen tetz yi ajcaw tetz yi jun k'u'j sanlar kale ate't awutzicy. Ej nin ilwe' tzaj yi ko ba'n ate't nin cy'ajtzaj jun e'ch takle'n tan ẍchajle'n swetz yi ko bintzij nin ba'n ate't, stzun Isaí bantz tetz Luwiy.
19 Ma tetz Saúl scyuch' yi e' stzicy Luwiy cho'n ate' cyetz tan oyintzi' scye'j yi e' filistey le joco'j yi na bi'aj Ela.
20 Itzun le junt eklok, chin jalchan cunin tzun c'ase'n Luwiy nin bentz tan tak'le'n chiwa' yi e' stzicy yi ben tk'ol yi taj. Ma yi e' tawun apart junt cyaj cyentz tan chiq'uicy'le'n. Yi topone'n Luwiy le ama'l kale ate't yi e' stzicy nsken tzun chiwek quib yi e' sanlar tan oyintzi'.
21 Na chiẍch'in lentz tan chiqiwsal quibtz, na nsken baj len chitxolil quibtz, list ate't tan oyintzi'. Ncha'tz quitane'n yi e' filistey.
22 Cyajcyen tu tzun tk'ol Luwiy yi chiwa' yi e' stzicy tetz yi jun yi at tan q'uicy'le'n yi e'chk ma'cl, tu yi chiwa' yi e' mas sanlar. Bene'n tzun i'-tz ẍchixo'l yi e' sanlar tan chijoyle'n yi e' stzicy nin tan jakle'n scyetz yi ẍe'n quitane'n.
23 Poro te yi na chijilon Luwiy scyuch' yi e' stzicy, nintzun el tzaj junt tir Goliat ẍchixo'l yi e' sanlar cwent filistey tan xcy'aklil scye'j yi e' xonl Israel. Nin tzun ben tbital Luwiy yi yol yi jun wi'tz aj oyintzi'inla'tz.
24 Wi'nin tzun chixobe'n yi e' aj Israel tetz, nin at e' yi e' el ojkuj swutz.
25 Nin at e' cyal: “Ilwok nin yi jun chin wutzile'n yaje'j yi na tzan tan telse'n kak'ej yi o' aj Israel, na yi tajbil i' i'tz tan toque'n jun tan oyintzi' te'j. Ej nin ja tal kareyil yi alchok scyetz yil xcye' te yi jun chin wutzile'n yaje'j, swak'e' wi'nin me'bi'l tetz, nin swak'e' inme'l tetz txkel. Ncha'tz quil tzinjak alcawal tetz najal i' sbne' opon tunintz,” stzun chij.
26 Qui nin tbit David yi xtxolbila'se'j cha'stzun te, yi bene'n tbital Luwiy yi yol Goliat nintzun jak scyetz yi e' sanlar yi ate' naka'j:
—¿Mbil tz'ak'lij tetz jun yil xcye' tan biyle'n yi jun yaje'j, yi na tzan tan telse'n kak'ej yi o' xonl Israel? na yi mero bintzi qui'c eka'n ta'n, na qui na k'uklij c'u'l te ketz kaRyosil, yi itz'nin tetz stzun Luwiy.
27 Ite'n nin xtxolbil cyal yi e' sanlar tetz Luwiy chi yi nsken cyal squibil quib te yi mbi tz'ak'lok tetz jun yil xcye' tan biyle'n Goliat.
28 Yi tbital Eliab yi mbi'tz jak Luwiy scyetz yi e' sanlar, nintzun saj colp wi'-tz te yi titz'un, i tzun taltz tetz:
—¿Mbi na ajoy tzaj tzone'j? ¿Na' tzun ncyaj cyen awa'n tan chiq'uicy'le'n yi e' tawun kataj le ama'l tz'inunin tu'? Na el intxum tzatz yi mbi tzuntz yi atiẍ tzone'j, yi awajbil i'tz tan awilol yi mbi na bajij tul oyintzi', stzun Eliab tetz.
29 —¿Mbi'tz ncu' injuchul jalcu'ne'j? stzun Luwiy, —na chinch wetz qui'c jun e'chk takle'n cachi' na chintzan tan banle'n, nin yol tu' na imban wetz, stzun i'.
30 Itzun yi nsken tal Luwiy yi e'chk yola'tz tetz yi stzicy, nintzun el jatxol tibtz te'j. Nin ben jakol ite'n nin xtxolbila'tz tetz junt sanlar, nin ite'n nin a'lchija'tz tetz i'.
31 At tzun e' yi quibit yi mbi cu'n na tzan Luwiy tan jakle'n, nintzun e' bentz tan xtxole'n tetz Saúl. Ej nin yi tbital Saúl yi puntil, nintzun el mantartz ta'n tan ẍchakle'n Luwiy.
32 Itzun yi tpone'n Luwiy swutz Saúl nintzun tal Luwiy tetz:
—Qui tajwe'n yil kaxob tetz yi jun filisteya'tz, na yi in wetz yi in ẍchakumu' Ta', ba'n chimben tan oyintzi' te yi jun wi'tz aj oyintzinla'tz, chij Luwiy tetz Saúl.
33 —Cuquen yaj, qui'c rmeril tan abene'n achuc tan oyintzi' te yi jun yaja'tz, na yi aẍatz aẍ xicye't. Ma yi jun yaja'tz i' jun wi'tz aj oyintzinl jetz yi juyil tzaj, stzun yi rey Saúl tetz Luwiy.
34 —Ta', yi in wetz yi in ẍchakumu', in pstor yi e' tawun intaj. Poro quinin ben intzakpul jun cneru' tetz jun txuc. Na at jun tir ja chinxcye' tan colpe'n jun ne'ẍ cne'r tja'j jun león, ite'n nin bana's tk'ab jun oso.
35 Na yi na ben cya'n, na chinxom nin wutz chicoc tan chitz'amle'n jalen yi na chinxcye' tan majle'ne'l tzaj le chitzi', poro yi na cho'c yi e' txuca'tz tan inchi'le'n klo', na chinxcye' tan chibiyle'n cu'n, na na chinxcye' tan jak'e'n chitzi'.
36 Ya'stzun na wulej, qui'c na ban ko i'tz jun león nka jun oso. Ma jalu' ilu' jun c'oloj wajcawil, yi nink tak'u' ama'l swetz, ya'stzun sbajok te yi jun filistey yi na tzan tan chixo'wse'n yi e' sanlaru', poro yi e' sanlaru' e' ẍchakum yi Ryos yi itz' nin tetz.
37 Na yi ko ja oc Wajcaw tan incolche'n tk'ab jun león nin tk'ab jun oso, ncha'tz sbne' i' tan incolche'n tk'ab yi jun kacontra'tz, stzun Luwiy tetz yi rey Saúl.
—Or bin yaj, swak'e' bin ama'l tzatz tan awoque'n tan oyintzi' te yi jun yaja'tz, nin lo'k xom Ryos tan aq'uicy'le'n, stzun Saúl.
38 Cawune'n tzun Saúl tan wekle'n Luwiy te yi tetz ma'cl yi na xcon ta'n tetz oyintzi'. Je' jun casco te wi' Luwiy yi brons cu'n, nin oc jun chalec te'j yi ch'ich' cu'n.
39 Ej nin oc yi spar Saúl xe c'u'l. Nintzun piltz tan xo'n tu yi e'chk ma'cla'tz, yi inak cu'n toque'n bajx tir te'j. Poro quinin tzun a'w xo'n ta'n tuch', nin ben tloltz tetz Saúl.
—Wajcaw, quil tz'aw xo'n wa'n tu yi e'chk ma'cle'j na qui na'wnakin te'j, chij Luwiy.
Toque'n tzun i'-tz tan telse'n len yi e'chk ma'cla'tz te'j.
40 Nin tzun bentz tan ticy'le'n tzaj yi tal xtx'amij, tu yi tetz xc'oxl yi cy'a'n cyen tu' ta'n. Nin tzun octz tan joyle'n o' tal ne'ẍ c'ub le tkambil a', nin cu' nintz ta'n le tal ne'ẍ sam yi ilen nin cy'a'n ta'n jak' k'ab. Ntina'tz tetz ma'cl ben tcy'altz, nin bentz tan oyintzi' te yi jun filisteya'tz.
41 Ma yi Goliat cheb cuntu' na ẍkans tzaj tib kale atit Luwiy, bajx cuntu' yi ẍch'eyum swutz, yi cy'a'nl tetz yi makbil flech.
42 Ma yi saje'n xmayil Goliat Luwiy, nintzun tze'en cu'ntz tan telse'n k'ej, nin tan paj yi chin nitxaje't nin i'.
43 —¿In pe' jun tx'i' yi ncẍsaj tan imbiyle'n tan tze' tu'? chij.
Toque'n tzuntz tan jisle'n Luwiy tan bi' yi tetz ryosil.
44 —Ma jalu', ẍquimok wa'n, nin swak'e' yi awankil tetz chiwa' ku's. Nin tetz chiwa' yi e' smaron txuc, stzun Goliat tetz Luwiy.
45 —Qui'c na ban, stzun Luwiy, —xconk yi sparu' tu yi lansu' tanu' tan oyintzi' swe'j. Ma yi in wetz qui'c e'chk ma'cl cy'a'n wa'n, poro nocpon tan oyintzi' te'ju' tan bi' Kataj Ryos yi cya'l na xcye' quen te'j, yi chiRyosil yi e' sanlar cwent Israel yi na tzanu' tan chixo'wse'n.
46 Ej nin ja wi't tak' Wajcaw ama'l swetz tan inxcyewe'n te'ju'. Squimoku' wa'n, tz'elepon inkuxul yi wi'u', nin ẍchiquimok cyakil yi e' sanlar yi xomche' te'ju'. Ej nin swak'e' yi chiwankil scyetz ku's nin scyetz smaron txuc. Ej nin yil quibit cyakil wunak bene'n tzi'n, tz'elepon chitxum tetz yi at jun ketz kaRyosil yi o' xonl Israel yi at wi'nin ẍchamil.
47 Ej nin cyakil yi e' yi ate' tzone'j tz'elepon chitxum tetz yi nk'e'tz tajwe'n tan xcone'n lans nka spar tan Ryos tan kacolche'n, na tz'ocpon i' tan oyintzi' scye'ju' tetz ketz kaxel jalu', nin stk'e' ama'l sketz tan kaxcyewe'n scye'ju', stzun Luwiy tetz Goliat.
48 Saje'n tzun Goliat tan biyle'n klo' Luwiy, poro lajke'l nintzun bnol list tib Luwiy tan biyle'n Goliat.
49 Bene'n tzun Luwiytz tan je'se'n tzaj jun tal c'ub tul yi tal ne'ẍ sam yi at jak' k'ab, nin octz ta'n tc'u'l yi xc'oxl. Bene'n tzun jo'liltz. Noje'n quen tzuntz wutz plaj yi jun chin yaja'tz. Yi noje'n cyen yi c'ub wutz plaj, saje'n tzun jokloktz wuxtx'otx'.
50 Ya'stzun bantz yi xcyewe'n Luwiy te Goliat. Qui nin xcon spar ta'n, ma na jun tu' xc'oxl tu jun tal c'ub xcon tan biyle'n cu'n.
51 Yi saje'n jokloktz Goliat wuxtx'otx', lajke'l nin tzun bene'n Luwiytz tan je'se'n tzaj yi spar yi at wutz coc Goliat nin cu' wi'tzaltz, nin octz tan kuxle'n len yi wi' yi jun chin yaja'tz.
Itzun yi quilol yi e' filistey yi quime'n yi chibajxom yi aj wi'tz oyintzi'inl, nin tzun e' el ojktz ẍchiwutz yi e' xonl Israel.
52 Ej nin yi quilol yi e' aj Israel yi ya'stzun bajij, nin e' ẍch'intz nin e' xomnintz tan chibiyle'n cu'n tul yi be' jalen le tnum Gat. Ncha'tz at e', e' xom nin tan chibiyle'n cu'n yi e' yi e' opon cunin swutz yi sawanil yi tnum Ecrón. Nin tul cyakil yi be' yi na el Saaraim tan topone'n jalen Gat tu Ecrón, wi'nin alma' filistey ban cyentz tbe'.
53 Itzun yi nsken chixcye' yi e' xonl Israel scye'j yi e' filistey, nintzun e' pakxij le chicampament chicontra'tz nin ben chimajol cyakil yi nojcyentz ẍchiwutz.
54 Ma tetz Luwiy, nintzun aj tcy'al yi wi' Goliat jalen Jerusalén. Ma yi e'chk ma'cl Goliat cho'n cyaje'n cyen ta'n le tetz mantial yi at le chicampament yi e' xonl Israel.
55 Poro te ntaxk xcye' Luwiy tan biyle'n cu'n Goliat, nin yi bene'n i' tan oyintzi' te'j nin tzun jak Saúl tetz Abner yi cyajcawil yi e' tetz sanlar:
—¿Na' scyetz i' taj yi jun xicye'j?
56 —Wajcaw, cuyu' impaj, poro qui na wil na' lo' scyetz taj i', chij Abner.
—Joyaj puntil tan tele'n atxum tetz yi na' scyetz taj, stzun rey Saúl bantz.
57 Itzun bantz yi xcyewe'n Luwiy te Goliat, nin te yi cy'a'n yi wi' Goliat ta'n, nintzun ben tcy'al Abner i' swutz yi rey Saúl.
58 Yi cyopone'n swutz Saúl nintzun jaktz tetz Luwiy:
—Aẍ jun c'oloj xicy ¿na' scyetz i' ataj?
—Cuyu' impaj ta', yi wetz intaj na bi'aj Isaí yi aj Belén, nin c'ulutxum i' jak' ca'wlu', chij Luwiy bantz.