22
Isutas E'kama'pʉ Sises Eparankato' Pe Tʉuya
(Ma'siu 26:1-5, 14-16; Ma' 14:1-2, 10-11; Isaan 11:45-53)
A'ko pe si A'sarutanʉ'sa' Pen Pʉreti Pɨ' Enta'nan Weyu, To' Epoi Itɨ'pʉ Weyu Rʉ'pʉ tato' pɨ' enta'nan weyu e'seporo esi'pʉ.+ Use'man nɨto' tʉrawasomanin nan epuru ton eke ton kuru mɨrɨ awonsi'kɨ Main pɨ' enupanin nan esi'pʉ Sises ma'tanʉ'to' tʉuya'nokon winɨ eporo i'se, ama'ai, apʉne pʉra ka'pon amʉ' pɨ' tenari'nʉmʉ kon pɨ'.
Mɨrɨpan a'tai, Se'tan* ewomʉ'pʉ Isutas, Eskariya' tato' ipɨ' ya', 12 kaisaron kon ipoitorʉ ton tonpa pe te'sen. Mɨrɨ a'tai si, Isutas utɨ'pʉ use'man nɨto' tʉrawasomanin nan epuru ton eke ton kuru mɨrɨ awonsi'kɨ Esuwerʉ amʉ' use'mato', ɨpʉremato' iwʉ' pa'simanin nan piya'. Mɨrɨpan kon a'kɨrɨ usauro'nɨ pɨ' iyesi'pʉ Sises eparankato' tʉuya pɨ' to' uya a'sito' pe. To' epori'ma'pʉ, mɨrɨpan pʉrata ke irepa pɨ' to' e'kama'pʉ. Mɨrɨpan uya, “Ewai',” ta'pʉ, mɨrɨpan esi'pʉ Sises tʉto' tʉuya weyu eporo i'se, anpisin pe ka'pon amʉ' esi a'tai pʉra.
Itepuru Enta'nato'
(Ma'siu 26:17-25; Ma' 14:12-21; Isaan 13:21-30)
Mɨrɨ a'tai A'sarutanʉ'sa' Pen Pʉreti Pɨ' Enta'nan Weyu e'seporo'pʉ karimeru mʉre wɨto' Itepoi Itɨ'pʉ Weyu Rʉ'pʉ iwano' pe. Sises uya Pi'ta mɨrɨ awonsi'kɨ Isaan ennoko'pʉ, tai'ma to' pɨ', “Entantɨ' enta'nan nɨto' To' Epoi Itɨ'pʉ Weyu Rʉ'pʉ pɨ' ikonekatantɨ',” ta'pʉ iya.
“Nai yau ken si ina uya ikoneka i'se ɨwesi ite'ma ta'?” tukai' to' uya ekama'po'pʉ.
10 To' eikʉ'pʉ iya, “Eke pata pona ɨyepa'kasa' kon a'tai, ka'pon tuna yen anin uya ɨyeporo kon mɨrɨ. Mɨrɨpan pɨkɨrɨ ɨutɨ newonyai'ne' ta' mʉtɨtʉi'. 11 Mɨrɨpan ɨutɨ esa' pɨ' mɨkatʉi', ‘Ti'sa man, nai yau tʉpoitorʉ ton pokon pe To' Epoi Itɨ'pʉ Weyu Rʉ'pʉ pɨ' tenta'na kon tukai' ɨni'tupai.’ 12 Kʉrɨ rɨ ka'pon uya ka'tawon eke ɨutɨ ekama mɨrɨ tanporon nɨ e'to' itau. Mɨrɨ yau si tanporon nɨ mʉkonekatʉi',” ta'pʉ iya.
13 Mɨrɨpan kon utɨ'pʉ nin si mɨrɨ, to' uya eporo'pʉ Sises uya ekama'pʉ poro rɨ. Mɨrɨpan kon uya si To' Epoi Itɨ'pʉ Weyu Rʉ'pʉ pɨ' te'to' kon koneka'pʉ.
Sises Enta'na'pʉ Tʉpoitorʉ Ton Pokon Pe Te'nonka Pe
(Ma'siu 26:26-30; Ma' 14:22-26; 1 Koren 11:23-25)
14 Iweyu e'sepoka'sa' a'tai, Sises mɨrɨ awonsi'kɨ ipoitorʉ ton enapɨtʉ'pʉ tʉteire' kon po tepʉrʉ piyau. 15 Mɨrɨpan uya ta'pʉ to' pɨ', “Aya'kɨrɨ'nokon kuru rɨ enta'napai e'sa' serɨ To' Epoi Itɨ'pʉ Weyu Rʉ'pʉ i'kiyari pɨ', ukota'ma to' uya rawɨrɨ. 16 Ekama uya ɨpɨ'nokon, enta'nato' oton pen ipɨ' kanan, Papa na'ne' esa' wannɨ pe yau e'seposa' a'tai rɨken kanan enta'nan,” ta'pʉ iya.
17 Sises uya ko', waain yen anʉmʉ'pʉ temiyatʉ ya', mɨrɨpan uya tenki ta'pʉ Papa pɨ', mɨrɨpan tʉpo tʉpoitorʉ ton pɨ' ta'pʉ, “Akaisarɨ'ne'nokon se waain, ko' yawon ensitɨ'. 18 Apʉne pʉra ekama uya ɨpɨ'nokon, iteperu euku ensito' uya oton pen, Papa e'to' esa' wannɨ pe uyepʉ pʉ'kʉ pona,” ta'pʉ iya.
19 Mɨrɨpan uya pʉreti anʉmʉ'pʉ, tenki ta'pʉ iya Papa pɨ', mɨrɨpan i'kwɨ'pɨtʉ'pʉ iya, mɨrɨpan ekamʉ'pʉ iya to' ena', tai'ma to' pɨ', “Serɨ serɨ upun iye'tʉsa' ɨiwano' kon pe; serɨ iku'tɨ' ɨyenu kon yau ukupʉ auya'nokon ekamanin pe,” ta'pʉ iya. 20 Mɨrɨ kasa rɨ marɨ tenta'na tʉpo, ko' anʉmʉ'pʉ iya. To' pɨ' ta'pʉ iya, “Serɨ ko' esi emenna' pe ekonekan nɨto' umʉnʉ yau, ɨiwano' kon pe iye'kwansa'.+ 21 E'tane kʉrɨ rɨ uyeparanka ton emiya esi uyemiya pokon pe rɨ tepʉrʉ po.+ 22 Ka'pon, Papa winon utɨto' oton tʉpɨ' isekamasa' na'ne' kasa rɨ, e'tane ɨsɨ yau rɨ kʉrɨ rɨ ka'pon esi eparankanin,” ta'pʉ iya.
23 Mɨrɨpan ipoitorʉ ton usekama'popɨtʉ'pʉ, “Ɨnʉ' kuru rɨ si u'koro'tawon kon uya serɨ ku'to' oton?” ta'pʉ to' uya.
E'sei'pɨ'nɨ'pʉ Ɨnʉ' Kuru E'to' Oton Eke Pe Tukai'
24 Mɨrɨpan kon si e'sara'tɨ'pʉ tiwano' kon pe rɨ e'sei'pɨ' nɨ pɨ' ɨnʉ' kuru e'to' oton eke pe tukai'.+ 25 Sises uya ta'pʉ to' pɨ', “Kin amʉ' Esuwerʉ amʉ' pen esanon esi to' esa' pe, mɨrɨ awonsi'kɨ kamo tʉmeruntɨrʉ kon apurɨnin nan to' pɨ' e'sesakʉ ‘ka'pon amʉ' pika'tɨnin nan’ tukai'. 26 E'tane mɨrɨ kasa ɨwe'to' kon pe pʉra iyesi. E'tane ru'ku, eke pe na'ne' ɨ'koro'tau'nokon e'to' pe iyesi a'mi'pɨ wannɨ kasa, mɨrɨ awonsi'kɨ esa' wannɨ, apiyo' wannɨ kasa.+ 27 Ɨnʉ' rupɨ esi eke pe, iyereutasa' na'ne' enta'nan pɨ', mɨrɨ pe pʉra apiyo' wannɨ katɨ? Enta'nan pɨ' iyereutasa' na'ne' esi eke pe ɨpona, tʉusekansen entai, e'tane urɨ esi ɨpiyau'nokon tʉusekansen kasa.+
28 “Ɨmɨrɨ'nokon kamoro uya'kɨrɨ iye'sa' kon ui'tupɨ'to' yau'ne rɨ, 29 mɨrɨpan uya rɨ ɨkupʉ kon kin pe ɨwesi kon pa ukʉipʉnʉ uya rɨ uku'sa' na'ne' kasa itesa' pe e'to' pe, 30 ɨyenta'na kon pa mɨrɨ awonsi'kɨ ensi kon pa utepʉrʉʉi po esa' wannɨ pe e'to' yau mɨrɨ awonsi'kɨ ɨyereuta kon pa apono' po 12 kaisaron kon Esuwerʉ pon kon eseru aimenka pɨ',” ta'pʉ iya.+
Pi'ta Uya Tʉnonkato' Oton Ekama'pʉ Sises Uya
(Ma'siu 26:31-35; Ma' 14:27-31; Isaan 13:36-38)
31 Mɨrɨ a'tai si, Sises uya Pi'ta pɨ', “Saiman, Saiman,” ta'pʉ, “apʉne uyetakɨ. Se'tan uya Papa ekama'posa' man ɨi'tupɨ'to' kon pe tʉuya, ka'pon uya ta'nasi eisika kasa, 32 e'tane ɨpʉremasa' man ɨpona, Saiman, anapurɨnʉ apai ɨyemo'ka namai'. Ɨyenna'posa' pe iyesi a'tai, ɨtonpa ton mʉmeruntɨtanʉkʉi' to' tauro'kai',” ta'pʉ iya.
33 E'tane Pi'ta uya ta'pʉ, “Uyepuru, e'kamasa' rɨ serɨ aya'kɨrɨ rɨ pariki'si ta' utɨto' pe mɨrɨ awonsi'kɨ uma'tato' pe rɨ aya'kɨrɨ,” ta'pʉ iya.
34 Sises uya eikʉ'pʉ, “Ekama uya serɨ ɨpɨ', Pi'ta, kɨrɨtɨkɨ uturumʉ rawɨrɨ serɨ pe, osorʉwau ite'kwa ui'tunin pe pʉra ɨye'ku'to' oton,” ta'pʉ iya.
Tapuruui Ke Rɨ Si Utɨn Nɨto'
35 Sises uya to' ekama'po'pʉ, “Ɨyenno'sa' uya 'nokon a'tai, itekare ekamai', ɨpʉrataai kon pʉra, apaikii kon pʉra mɨrɨ awonsi'kɨ asapatooi kon pʉra, ɨ'rɨ rɨ na'kɨ i'se ɨwe'to' kon mʉwarinpata'tʉi'nokon?” ta'pʉ iya.
“Kane,” ta'pʉ to' uya.+
36 Mɨrɨpan kon pɨ' nin si ta'pʉ iya, “Serɨ pe nin si tʉpʉrataai ke ɨwesi kon a'tai, atɨ' rɨ si aya'kɨrɨ'nokon, mɨrɨ awonsi'kɨ apaikii kon nɨ kanan. Ɨsuparaai kon pʉra iyesi yau, ɨpon kon tʉkʉrʉpo'pomai' ɨsuparaai kon me'matʉi'. 37 Ekama uya, iye'menukasa' na'ne' upɨ' uta'ku'tɨto' pe rɨ iyesi, ‘Ka'pon amʉ' uya ɨri ton main awɨron kon pen tonpa pe iyesi'pʉ tato' oton,’ tawon. Serɨ iye'menukasa' rʉ'pʉ urɨ pɨ' rɨ uta'ku'tɨ mɨrɨ,” ta'pʉ iya.
38 Ipoitorʉ ton uya ta'pʉ ipɨ', “Apʉne enkɨ, asa'rɨ rɨ supara man ina piyau,” ta'pʉ to' uya.
“Mɨrɨ kasa rɨ si e'paka'tɨ', tʉron nɨ enna pɨ' kasauro'tʉu,” ta'pʉ iya to' pɨ'.
Sises Ɨpʉrema'pʉ Are' Wʉpʉ Po
(Ma'siu 26:36-46; Ma' 14:32-42)
39 Sises utɨ'pʉ Are' Wʉpʉ airɨ'ne te'pɨ'to' kasa rɨ ipoitorʉ ton uya e'ma'pʉka'pʉ. 40 Pata eposa' tʉuya'nokon a'tai, ta'pʉ iya to' pɨ', “Ɨpʉrematɨ', i'tupɨ'nɨto' ya' auta'mo'ka kon namai',” ta'pʉ iya.
41 Tɨ' eno'mato' enta' rɨ itɨ'pʉ, iye'sekunka'pʉ ɨpʉremase'na. 42 “Papai, ɨnku'pai ɨwesi yau, serɨ ko' imo'kakɨ uyenapai, e'tane i'se ɨwe'to' awɨrɨ iku'kɨ, i'se e'to' awɨrɨ pen,” ta'pʉ iya. [ 43 Mɨrɨ ta iya koro'tau, Papa inserʉʉi uyee'pʉ ipiya' imeruntɨrʉ'tɨi'. 44 Mɨrɨpan Sises ɨpʉrema'pʉ ipan pe, tʉuta'kwarʉkai', apʉne pʉra pokoi pe tesi pɨ', mɨrɨpan eramu'ta usee'kwa esi'pʉ non pona mʉn kasa.]§
45 Tʉwɨpʉrema tʉpo, iye'mʉ'sa'kasa' utɨ'pʉ tʉpoitorʉ ton piya'. To' e'nʉnpɨ'sa' eporo'pʉ iya, pokoi uya to' eketu'kasa'. 46 “Ɨ'rɨto' pe ɨye'nʉmʉ kon? Te'mʉ'sa'kai' ɨpʉrematɨ', i'tupɨ'nɨto' ya' auta'mo'ka kon namai',” ta'pʉ iya to' pɨ'.
Sises A'si'pʉ To' Uya
(Ma'siu 26:47-56; Ma' 14:43-50; Isaan 18:3-11)
47 Usauro'nɨ pɨ' rɨ marɨ iyesi koro'tau, anpisin uyee'pʉ to' piya', ka'pon, Isutas tukai' tesa'sen, 12 kaisaron kon tonpa pe te'sen esi'pʉ to' esa' pe. Sises piya' a'ko pe iyee'pʉ a'su'kase. 48 E'tane Sises uya ekama'po'pʉ, “Isutas, Ka'pon, Papa winon pe' eparanka auya mɨrɨ uta'su'kan ke?” ta'pʉ iya.
49 Ipoitorʉ ton uya te'ku'sen ensa' a'tai, Sises pɨ' ta'pʉ to' uya, “Ina epuru, ina uya pe' si to' panta'ma serɨ tʉsuparaai kon amʉ' ke?” ta'pʉ to' uya. 50 To' tonpa uya use'man nɨto' tʉrawasomanin nan epuru poitorʉ pana enwo'ne' winon a'tɨ'pʉ.
51 E'tane Sises uya ta'pʉ tʉpoitorʉ ton pɨ', “Tɨwɨ nesii!” ta'pʉ iya. Mɨrɨpan uya a'pɨtʉ ke rɨ ipana epi'tɨ'pʉ.
52 Mɨrɨ a'tai, Sises uya use'man nɨto' tʉrawasomanin nan epuru ton eke ton kuru pɨ', use'man nɨto', ɨpʉreman nɨto' iwʉ' pa'simanin nan mɨrɨ awonsi'kɨ itepuru ton tʉkan iye'sa' kon pɨ' ta'pʉ iya, “Main awɨron kon pen pe' esa' pe esi serɨ, ɨuye'sa' kon na'ne' supara amʉ' mɨrɨ awonsi'kɨ wa'tana amʉ' esa' pe? 53 Wʉi kaisarɨ rɨ ɨpiyau'nokon esi'pʉ Esuwerʉ amʉ' use'mato', ɨpʉremato' iwʉ' pʉ'kʉ tau. Upɨ' ɨyemiyatʉ kon tʉsa' auya'nokon pʉra iyesi. E'tane serɨ pe ɨweyu kon pe iyesi—ewarupɨ esi pana' pe ɨyesa' kon pe koro'tau,” ta'pʉ iya.+
Pi'ta Uya Sises Nonka'pʉ
(Ma'siu 26:57-58, 69-75; Ma' 14:53-54, 66-72; Isaan 18:12-18, 25-27)
54 Mɨrɨ a'tai, ta'sise to' uya arɨ'pʉ use'man nɨto' tʉrawasomanin nan epuru iwʉ' ta'. Pi'ta uya e'ma'pʉka'pʉ ɨnnonsi'kɨ rɨ. 55 E'tane apo' po'tɨsa' to' uya a'tai pʉroroi aporo' po, mɨrɨpan kon ereutasa' esi'pʉ a'samʉtʉ yau, Pi'ta ereuta'pʉ to' piyau. 56 To' poitorʉ uri'san uya iyereutasa' ene'pʉ apo' weyu ya'. Enpɨtʉ'pʉ iya a'ko pe esii'ma, mɨrɨpan uya ta'pʉ, “Pʉse rɨ ka'pon ne'tai Sises a'kɨrɨ,” ta'pʉ iya.
57 E'tane i'tunin pe pʉra iye'kuu'pʉ. “Ma'non, kʉrɨ rɨ i'tunin pen urɨ,” ta'pʉ iya.
58 Emennʉ'pʉ iwa rɨ, tʉron nɨ uya kanan ensa' esi'pʉ, mɨrɨpan uya ta'pʉ ipɨ', “Ɨmɨrɨ sa'ne kʉrɨ rɨ ko to' tonpa,” ta'pʉ iya.
“Mooi, kʉrɨ rɨ pen nɨ urɨ!” ta'pʉ Pi'ta uya.
59 Tikin ite'kwa kʉra' emiya era'tɨ'pʉ tʉpo'ne rɨ, tʉron nɨ ka'pon uya e'se'ne' pe ipɨ', “I'napai rɨ sa'ne pʉse rɨ esi'pʉ iya'kɨrɨ; apʉne pʉra Kiyarari pon pe iyesi,” ta'pʉ iya.
60 Pi'ta uya eikʉ'pʉ, “Mooi, ipɨ' masauro'atʉi'ne' i'tu uya pʉra rɨ man!” ta'pʉ iya.
Usauro'nɨ pɨ' iyesi koro'tau, kɨrɨtɨkɨ uturumʉ'pʉ. 61 Itepuru era'tɨ'pʉ to'sa rɨ Pi'ta ense'na. Mɨrɨ a'tai si, Pi'ta uya Itepuru uya tauro'ka'pʉ rʉ'pʉ nee'pʉ tenu ya', “Kɨrɨtɨkɨ uturumʉ rawɨrɨ serɨ pe, osorʉwau ite'kwa unonkato' auya oton,” tawon. 62 Mɨrɨpan epa'ka'pʉ, mɨrɨpan ukaramʉ'pʉ ipan pe.
Sises Sapema'pʉ Soisa Amʉ' Uya
(Ma'siu 26:67-68; Ma' 14:65)
63 Sises erasu pe te'san e'sara'tɨ'pʉ isapema pɨ' mɨrɨ awonsi'kɨ iwɨpɨtʉ pɨ'. 64 To' uya itenu auromʉ'pʉ, mɨrɨpan kon uya ekama'po'pʉ, “Pu'kena' pe ekamakɨ! Ɨnʉ' ɨwɨnɨi?” ta'pʉ to' uya. 65 Mɨrɨpan kon usaurokʉ'pʉ eke pe rɨ ɨri pe rɨ tʉsapemai'.
Sises Arɨ'pʉ To' Uya Esuwerʉ Amʉ' Epuru Ton Koro'ta'
(Ma'siu 26:59-66; Ma' 14:55-64; Isaan 18:19-24)
66 Pata ema'sa' a'tai, ka'pon amʉ' epuru ton—asa'rɨ rɨ use'man nɨto' tʉrawasomanin nan epuru ton eke ton kuru mɨrɨ awonsi'kɨ Main pɨ' enupanin nan amʉra'pʉ, mɨrɨpan kon rakʉi' Sises arɨ'pʉ to' uya. 67 “Ina pɨ' ɨsekamakɨ, Kʉrai* pe ɨwesi yau,” ta'pʉ to' uya.
Sises uya to' eikʉ'pʉ, “Usekamasa' yau, uyapurɨ auya'nokon pʉra iyesi; 68 ɨyekama'posa' uya 'nokon yau, uyeikʉ auya'nokon pʉra iyesi. 69 E'tane serɨ awonsi'kɨ Ka'pon, Papa winon ereutato' oton meruntɨ pe te'sen Papa enwo'netʉ winɨ,” ta'pʉ iya.
70 Tanporo esii'ma to' uya ekama'po'pʉ, “Papa Mumu pe ken pe' si ɨwesi?” ta'pʉ to' uya.
To' eikʉ'pʉ iya, “Ipoken me'atʉi' kʉrɨ rɨ pe esi mʉkayatʉi'ne',” ta'pʉ iya.
71 Mɨrɨ a'tai, ta'pʉ to' uya, “Ɨ'rɨto' pe miyarɨ ekamanin i'se e'nɨ? Etaka'sa' sa'ne mɨrɨ ko inta apai,” ta'pʉ to' uya.
+ 22:1 E'sotas 12:1-27 * 22:3 Se'tan—Makoi ese' isakon, Papa eseru ewaruma'tɨnin ta e'kwa pe. + 22:20 Iseremaya 31:31-34 + 22:21 Eren 41:9 + 22:24 Ma'siu 18:1; Ma' 9:34; Ʉru' 9:46 + 22:26 Ma'siu 20:25-27; 23:11; Ma' 9:35; 10:42-44 + 22:27 Isaan 13:12-15 + 22:30 Ma'siu 19:28 22:31 Se'tan—Makoi ese' isakon, Papa eseru ewaruma'tɨnin ta e'kwa pe. + 22:35 Ma'siu 10:9-10; Ma' 6:8-9; Ʉru' 9:3; 10:4 22:37 Aisaya 53:12 § 22:44 Serɨ tawon pʉra iyesi mɨrɨ tʉron nɨ yau'ne. + 22:53 Ʉru' 19:47; 21:37 * 22:67 Kʉrai (Kiri' maimu yau), mɨrɨ pe pʉra Me'saya (Ipuru maimu yau), asa'rɨ rɨ marɨ iyesi, Papa Nanʉmʉnʉ ta e'kwa pe.