10
Arrkarenheng iwerretyek
(Matthew 19:1-12; Luke 16:18)
Jesus Jordan Ilpay-angkwarr artarnpenhek, apmer Judea-warl alhek. Akngerr akarrirrek ikwer-warl. Ra renh-rnem ingkerrenh akaltyilek.
Pharisee-rnem ikwer-warl apetyek, renh arrkernetyek. Rernem renh ayernek, “Mwerrang artwel anew ikwerenh iwetyek?” Rernem iterrenh renh arrkernetyek, ra apmwel-areth angketyek, rernem renh angka ilkwewarl akngetyek.
Jesus-el renh-rnem ayernek, “Ilek-angkwarrarl Moses-kenh angkan aynteyel?”
Rernem renh ilek, “Moses-kenh angka nhenh aynteyel: ‘Artwa pip-warl itna ingkwernelhemel, arelh ikwerenh pip renh anthemel, arelh renh iwetyek.’ ”
Jesus angkek, “Moses-el arrenhantherr iterl-arenh, arrantherrarl apmwel-areth aneyel, ikwer-angkwarr-anem arrenhantherr law renh anthek. Arrantherr iterl-aremer Akngeyel angka nhenh anwekantherr anthek, atharl arrenhantherr ileyel. Akngeyel arelh-then artwethen arrernek, ahern nhenh-warl, ratherr intem iteng anetyek. Ra artwel amikw-then aynikw-then ipmem-anem ra arnkentyel-anem aneyel itengerrey-alentyan. Akngeyel renh-atherr itengilemel anthek artwa renh. Nthakenh ratherr iwerreyang, intem-antey ratherr anetyek. Nthakenh ingwerel renh-atherr akngakey-angenh.”
10 Jesus warl kwen-warl aylpenhek, kwertengerl ikwerenh-rnem-akert. Rernem Jesus renh ayernek, “Nthakenharl ntwa Pharisee-rnem ilek?” 11 Jesus angkek, “Arelh ngkwenh ntwa iwem, ntwa arelh ingwer-rnemarl ikngwetyek, ntwa ilenh iwem apmwel-aretharl. 12 Arelh anyentel arrkarikw ikwerenh iwerl-alpem, artwa ingwer-warl-anemarl alhemel, apmwel-aretharl.”
Jesus-el ampa akely-rnem atnyeneyel
(Matthew 19:13-15; Luke 18:15-17)
13 Akngerr Jesus-warl alhek, ampa ikwer-rnem-kenh-akert, ra akapwert renh-rnem arnetyek. Jesus-kenh kwertengerl-rnemel ampa renh-rnem irrentek.
14 Jesus-el arek kwertengerl ikwerenh-rnem ampernemarl irrentek. Ra ahelirrek, angkemel, “Ampernem menty apetyey atyeng-warl! Alakenh ikwer-rnem arrkngert angkey-angenh! Ayeng arlkwenteyel, ampernem ingkerrenh atyeng-warl apetyetyek. Akngey arlkwenteyel, ra Ingkart ikwer-rnemek anetyek. 15 Atha arrenhantherr ileyel. Ampernem-apeny arrantherr akarrirretyek Akngey-warl, ikwer awelhetyek, Akngey Atyetyart arrekantherrenh anem.” 16 Jesus rap ampernem atnyeney-ayntek-anem. Rap akapwert iltyel renh-rnem arnek. Jesus rap ayernek Akngey, ra ampa ingkerrenh atnyeneyek.
Artwa anyent man akngerr-akert
(Matthew 19:16-30; Luke 18:18-30)
17 Jesus rarl anperl-alhek-warl, artwa man akngerr-akert anyentan Jesus ikwer-warl anterrey-alhekarl. Ra arrernelhek kwenirremel, Jesus-itwel angkemel, “Akalty-anthenh-anthenhay, ngan artwa mwerran. Nthakenh ayeng iteth intem anetyek?”
18 Jesus-el renh ilek, “Nthakenharl ayenh mwerran ntwa ileyel? Akngeyantarl ntwa mwerran iletyek. 19 Ntwa Moses-kenh angka renh iterl-areyelarl, ntwa ingwerenty ipmek atwetyekarl arrangkwarl. Ingwer-kenh anewikw nthakenh ikngwey-angenh. Ampwal-rnem nthakenh irrtyertel iney-angenh. Ingwer-rnemek irrtywerremel iley-angenh, inngant ntwa iletyek. Akngeyek-then ameyek-then awelhetyek.”
20 Artwel Jesus renh ilek, “Ingkartay, ayengan law ilenh-angkwarr anek awey akelyank.”
21 Jesus inkwerelhek ikwer, renh awemel, rarl ikwer ilelhek. Jesus-el renh ilek, “Artwa ilenh-rnem, irrepern-rnem, man-weny-rnem ntwa man ingkerrenh-then ampwal-rnem-then renh-rnem antheyna! Ikwer-penhan Akngeyel-anem ngenh arntarnt-arem, ngenh atnyenem. Man antheynenty-penh atyeng-angkwarrant-anem apetya!”
22 Artwa man-akert ra iterrek man-then ampwal-rnem-then ingkerrenh ra menty impen anterrkwetyek. Artwa ra amperrngirrek, “Nthakenh-angkwarr ayeng iteth intem-antey aneyenh, man akngerr-akert, ampwal akngerr-akert?”
23 Jesus-el kwertengerl ikwerenh-rnem ilek, “Man-areny ilenh-rneman rernem Akngey-angkwarr anetyek arrangkwarl. Rernem manantarl apenteyel.” 24 Kwertengerl ikwerenh-rnem ywarn iterrek. Rerneman iterrenh Akngeyelang man akngerran man-areny ilenh-rnem anthentyek-athen. 25 Jesus angkek, “Kamwerlan neyl altywer akely-angkwarran nthakenh aylpenhey-angenh, arrangkwarl. Kamwerlan altywer akely-angkwarr aylpey-angenh-apeny, man akngerr-akert-rneman Akngeyel nthakenh anyentiley-angenh ikwerenh-rnem-warl.”
26 Kwertengerl ikwerenh-rnem ywarn iterrek. Rernem renh ayernek, “Ilek-apeny-rnemant Akngeyel ikwerenh-rnem-warl anyentiletyek?”
27 Jesus angkek, “Akngey rantarl iterl-areyel ikwerenh-rnem-warl anyentiletyek, ahern-arenyel-rnem iterl-areyang arrangkw.”
28 Peter-el renh ilek, “Anwernantherr-alew? Kwertengerl anwernantherran ampwal-rnem menty-anem ipmek, ngenhant-anem apenteyel. Akngeyel anwernenhantherr anyentilem, ikwerenh-rnem-warl?”
29-30 Jesus-el renh-rnem ilek, “Artwa anyentarl alhem, angka atyenh-akert ikwerenh-rnem iwerl-alhemel, angka Akngey-kenh ingwer-rnem ilerl-alpetyek, Akngeyel renh aleth-antey arntarnt-arem. Artwa ra alhentyelan, ahern ikwerenharlap ra iwerl-alheman, ikwerenh-rnem-then, warl ikwerenh-then, Akngeyel renh arntarnt-areyenh, intem-antey. Akngey ra ingwer-rnem renh anthem ilkwatherr, warl ingwer-rnem-then. Apmwernem arrkernelherl-aneyenh, apmwangkwarr apentetyek-arrpantey, rernem-anem arlkarirremel atweyenh. Ra iteth intem-antey aneyenh. 31 Akngerr ilkelheyel Akngey-angkwarr apentetyek. Akngerr ilkelheyel Atyetyart arrwekel anetyek, warrkenh iylpareth-rnem-they. Rernem ingkern-they apetyeyenh, warrkenh iylpareth-rnem-warl.”
Jesus ilelheyel kwertengerl ikwerenh-rnemek
(Matthew 20:17-19; Luke 18:31-34)
32 Jesus kwertengerl ikwerenh-rnem-akert Jerusalem-warl alhek. Kwertengerl ikwerenh-rnemel renh apentek. Akngerrelan renh-rnem apentek ingkern-theyarl. Rernem aterirrek, ingwer-rnemel Jesus renh atwekerr apmer Jerusalem-itwek. Jesus arlkek kwertengerl ikwerenh-rnemek, rernem rtnetyek. 33 Ra ilelhek kwertengerl ikwerenh-rnemek, “Awelhenherr-arey atyeng! Rlengk apmer Jerusalem-warl anwantherr alhem. Ayeng Akngey-kenh Artwa Impenan. Anwantherrarl Jerusalem-el aney-alhem. Ahelengkw-rnemel ayenh anterrkweyenh ikwer-anem. Ayenh rernem akngeyenh, atyetyart tyaty-areny ilkwernem-warl, atyetyart ilkwa Moses-kenh angka akalty-anthenh-anthenh-rnem-warl. Rernem ayenh ahayiwetyek, alethang ahelengkw-rnem-warl, rernem ayenh ipmek atwey-alenty. 34 Rernem ayenh irrwaremel whip-el-tangkwel atweyenh, ayenh rernem ipmek atwey-alenty. Ingwa atherr-penh ayeng ipmepenh itethirreyenh.”
James-then John-then ratherr Jesus renh ayerneyel
(Matthew 20:20-28)
35 Artwamp Zebedee-kenh alerikw-atherr, James-akerr, John-akerr. Ratherr Jesus renh ayernek, “Ingkartay, aylern ngenh ayernetyek apetyek.”
36 Jesus-el renh-atherr ayernek, “Ya, ilekekay?”
37 Ratherr renh ayernek, “Nga Atyetyart ilkwa aneyenh, kwertengerl ngkwenh-atherr, aylern apekanap Atyetyart ilkwa arrpemarl aneyenh, ngay? Ntwan aylernenh arraty-antey ilay.”
38 Jesus-el renh-atherr ilek, “Mpwel atyeng mwerranty awelhenherr-atherr. Ahelengkw-rnemel ayenh artewentyel irrwampetyek atweyenh. Mpwel-alew? Ahelengkw-rnemel mpwelenh artewentyel irrwampetyek atweyenh arrpemarl?”
39 Ratherr ilelhek Jesus ikwer-warl, “Ya, menty ahelengkw-rnemel aylernenh irrwampetyek atwey!” 40 Jesus-el renh-atherr ilek, “Inpa, athan iterl-arey-angenharl. Akngeyelantarl iterl-areyel, angwenharl ingweran Atyetyart ilkwa atyeng-apeny aneyenh, atyetyart ilkwan ingkerrenhek aneyenh, ayeng-apeny.”
41 Kwertengerl ingwer-rnem kwertengerl ikwer-atherr arlkarirrek ratherrarl Atyetyart ilkwa anetyek arlkwentek, Jesus-apeny. 42-43 Kwertengerl ikwerenh-rnem Jesus ra ilek, “Atyetyart ilkwernem apmer arrpanenh aneyel-rnem-apeny-wenyarl arrantherr mwerrant-arey anenherr-arey. Rernem atyetyart awerr ingkerr. Ingwer atyenh-rnem Atyetyart ilkwa anem, mwerr-angkwarr ingkerrenh arntarnt-aretyek. 44 Arrantherr Atyetyart ilkwa anem, arrantherr renh-rnem arntarnt-aretyek, warrkenh iylpareth awelheyel-apeny. 45 Akngey-kenh Artwa Impen anyent kel apetyek ahern nhenh-warl, ingkerrenh mwerr-angkwarr arntarnt-aretyek iylparethel, warrkenh-rnem iylpareth awelheyel-apeny.”
Jesus-el artwa aparrng renh mwerrileyel
(Matthew 20:29-34; Luke 18:35-43)
46 Jesus kwertengerl ikwerenh-rnem-akert apmer Jericho-warl alhek. Akngerrel renh-rnem apentek. Artwa aparrng Bartimaeus, Timaeus-kenh alerikw iwerr impalthel anenh. Rap ingwer-rnem ayerneyam-ayntenh renh-rnem ngkweltyek arlkarewemel. 47 Ra awek ingwerentyelarl renh ilek, “Jesus Nazareth-areny apetyem nhangkwarr kwertengerl ikwerenh-rnem-akert.” Artwa aparrng arlkek Jesus ikwer, “Jesus, David-kenh alerikw, atyeng amperrngirra!” 48 Akngerrel artwa aparrng renh ilek, “Akater ana! Jesus renh arlkareweyang!” Aparrng artewentyel arlkek Jesus ikwer arrpemarl, “Artwa David-kenh! Annga ayenh mwerrila, atha aretyek!”
49 Jesus rtnek, artwa ingwer-rnemek angkemel, “Atnwenhey-alhenherr-arey atyeng-warl, artwa aparrng ilenh!” Rernem artwa aparrng renh ilek, “Aterirrey-angenh, Jesus ikwer-warl apetya!” 50 Artwa aparrng kwet ikwerenh iwemel, Jesus ikwer-warl atnarnpenhek, inkwerelhemel.
51 Jesus-el renh ayernek, “Nthakenh atha ngenh ilem?” Artwa aparrng Jesus-warl angkek, “Ingkartay, annga ayenh mwerrila, aremel arrpemarl ayeng anetyek!”
52 Jesus-el artwa renh ilek, “Kel, ntwa ayenh iterl-areyel, ayengan mwerriley-angker. Kel ntwa mwerr arleng aremel-anem nga anem.” Artwa aparrng kel mwerr arleng aremel-anem, Jesus-anem apentek.