8
Ngaeta Mo Keni Kire Pe'i-pe'ie
A Jisas Aana To'o-To'olada
Oto puriha'ana walu olana e saro mango, a Jisas e si lae i sulie ahutana mo henue paine na mo kele huilume mwai-mwei aana po'o ni henuena, aana ko laenga'inie Tataroha Diana aana Aalahanga a God. Aawalai pwaarongoisuli mwana rue ingeie kire lae no'one pe'ie. Na ngaeta mo keni no'one pe'ire, mo iini nge ha'a-uurilada e lae mwaanie mo li'oa aaela na mo maelaa. Ngaeta mo iini aada, a Meri (keni aana huilume i Makdala nge a Jisas e oohea e hiu li'oa aaela mwaanie), na a Susana, na a Joana nge poro ingeie a Kusa (nge ingeie na'ohai mwane au'esu haahie ahutana mo mwane au'esu i nume a Herod Antipas), na mo keni hunge lo'u. Mo keni ngeena kire ko pe'i-pe'ie a Jisas na mo pwaarongoisuli ingeie aana to'o-to'olada.
A Jisas E Aalahuu
Aana Iini Ko Hesi Lite
MATIU 13:1-9; MAK 4:1-9
Na mwala hunge e ruru mei saana Jisas uure mwaanie ta'ena nga hanue. Oto ingeie ko si ere ni aalahuunge hunire uuri, “Ngaeta mwane au'esu hohola e o'o'o, oto ko lai hesie mo litei ola ingeie mala mo kooni. Hasinge ngeena ko lae mola aana tataa'inilana mo lite, na maholo ko tatataa'inie mo litei ola hailiu i laona hohola ingeie, ngaeta mo lite iini eeni kire ko teke i sulie tala. Oto mwala ko uuri'i na mo menu ko ngeu'i mola. Ngaeta mo iini eeni kire ko teke i lengine mei heu-heue. Oto maholo kire ko pwito poi, kire ko tolana nunulu mola aena aana leune e a'ate. Ngaeta mo litei ola kire ko teke i matolana mo walo kau-keu. Oto kire ko pwito tararuru pe'ie mo walo kau-keu, ta'e mo walo kau-keu kire paine haahi'i na kire ko si melusi'i mola. Ta'e ngaeta mo litei ola kire teke i lengine mei mwakano diana, na kire ko pwito diana. Oto kire ko si hungu ha'atangalau lo'u.”
Oto a Jisas e si ere ooreta hunire uuri, “Mwaanie omu rorongo aasie mola mo wala ienini, ta'e omu ke lo'o-lo'onga'i diana i suli'i.”
?Aena E Ue Nge A Jisas
E Ha'a-uusuli
Aani Aalahuunge Hali'ite?
MATIU 13:10-17; MAK 4:10-12
Oto mo pwaarongoisuli ingeie kire ko dolosi aana uuri, “?Nga taa ni lo'onga'inge aana aalahuunge ienini?”
10 Oto a Jisas ko unue uuri, “A God e lio hilisi'omu hunie omu ke saenanau aana walaimolinge mumuni aana Aalahanga a God. Ta'e hunie mo iini aaopa, no ko ere ni aalahuunge oto ha'alaa, hunie uri kire ko lio-lio na kire ke su'uri lio sai'i, kire ko rorongo na mwaanie kire rongo sai'i.”
A Jisas E Luhesie Aalahuunge Aana Iini Ko Hesi Litei Ola
MATIU 13:18-23; MAK 4:13-20
11 Na a Jisas e he'i unue lo'u uuri, “Lo'onga'inge aana aalahuunge ienini e lae uuri. Mo lite walana God ni ngeena. 12 Tala nge mo lite ngeena kire teke i sulie e urihana mo iini nge kire rongoa taane mo wala. Ta'e e ka'a tewa na a Satan e lae mai ko ta'aasie mwaanie manatada, hunie uri kire ke su'uri hiiwalaimoli na mwaanie uri ha'a-uurilada e lae. 13 Na mo iini nge manatada e urihana mei mwakano hau-heue ngeena, kire rongoa walana God, na oto lau-leu kire ilenimwa'e haahie. Ta'e ola mala nga ai ke uure i laona mei mwakano urine, ha'alaa imi-imine e ka'a susu'imi ike hiito'o i aano. Kire hiiwalaimoli mola ha'awali, na aana maholo malaahongalada kei lae, oto kire ko tolana toli'aa mola. 14 Nga mo iini lo'u manatada e urihana mei mwakano e honu aana walo kau-keu ngeena, kire rongoa no'one walana God, ta'e kire ne'isae painesie mola mau-meuringe aana walumalau. Kire tolahi'e, na kire saeto'o aana mola to'o-to'onga, na kire ko saehanalie ta'ena nga ola. Oto mo wala diana ngeena kire ka'a pwito kohi, na kire ka'a hungu ike lo'u. 15 Ta'e mo iini lo'u, mo iini urihana mei mwakano diana ngeena, kire rongoa mo wala ngeena, na kire koni diana aani i laona manatada. Kire tola i sulie mo ha'a-uusulinge ngeena, na kire ko si hungu eeni noruto'onga pe'i esunge susule'i hunie Aalahanga a God.”
?A Tei Kei Ne'ie Laite
I Hahana Nime?
MAK 4:21-25
16 Oto a Jisas ko he'i unue lo'u uuri, “Na nga ta'a-ta'a iini e sa'a ha'akaunie ike mola nga laite na ke pwaoha'inie nga nime haahie, wa ke mumunie mola i hahana nga tahe. Ta'e kei aaroroa oto i lengi hunie ke matapwa i laona numena, na hunie ahutana mwala nge ko sili mei nume kire sai lio diana. 17 Aana ta'ena nga ola mumunilana e lae, nge haata'inilana kei saronai lae taane mai haada'i aana leu matapwa. Na nga taa nge aaluhilana e lae, aelilana kei saronai lae taane mai haada'i huni leesie. 18 Aena ngeena, omu ke rorongo mwako. Aana ta'ena nga iini e mwa'e-mwa'e huni rongo i sulie mo ha'a-uusulinge ineu, nge sapeilana saenanaunge ni Lengi kei lae lo'u hunie. Ta'e a tei nge e ka'a mwa'e-mwa'e huni rongo i sulie mo ha'a-uusulinge ineu, nge ma'alana uri nga kele mei saenanaunge ni Lengi e to'o aana, ta'e ta'aasilana kei lae mola mwaanie.”
?Kira Tei Mo Tohungei Eesine
A Kraes?
MATIU 12:46-50; MAK 3:31-35
19 Oto nikana Jisas na mo eesine mwane kire mani hute, kire sare lae mai saana, ta'e kire ka'a sai lae mai kara'inie, aena aana mwala e hunge. 20 Oto ngaeta iini aana mwala ngeena ko unue hunie a Jisas uuri, “!Lio ka'u! A nikemu na mo eesimu kire uure mola ta'i sinaha, na kire ko sare leesi'o.”
21 Oto a Jisas ko aalamie uuri, “A nikeku na mo eesiku oto ahutana mo iini nge ko rongoa walana God na kire ko lulu i sulie oto.”
A Jisas E Ere Aana Ooru
MATIU 8:23-27; MAK 4:35-41
22 Aana ngaeta hai dinge a Jisas ko te'uri hunie mo pwaarongoisuli ingeie, “Kolu ke aatoholo ka'u hunie raune aasi po'o ta'au.” Oto kire ta'elie iiola, kire ko si lae, 23 na lae-lae a Jisas e lae otoi eno huni ma'ahu, no ko ma'ahu eelisuu oto. E ka'a tewa na paineha'ana mawasidengi ko hite aada oto i laona aasi, na iiola ko aehota honu oto aana aasi, hule aana kire ko kara'i dodo oto.
24 Oto mo pwaarongoisuli kire ko ha'alioa Jisas na kire ko te'uri hunie, “!Poro paine! !Poro paine! !O ke lio ka'u, kolu ko kara'i mae oto!”
Oto a Jisas e ta'ela'i ko ere aana ooru na aahe, oto kire ko tolana aapwana'i na ko hoolaa oto. 25 Oto a Jisas ko si te'uri hunie mo pwaarongoisuli ingeie, “?Nge i tei hiiwalaimolinge i'omu?”
Ta'e kire ko me'u pe'i pangata'inge, na kire ko unue oto hunire maraada uuri, “?A tei mwane ni ie? !Oto hule aana e ere aana mola ooru na aahe, oto kire ko meni tola i sulie oto walana!”
A Jisas E Ha'a-uurie
Mwane Li'oa Aaela E Hite Aana
MATIU 8:28-34; MAK 5:1-20
26 A Jisas na mo pwaarongoisuli ingeie kire aatoholosie aasi uure i Kalili hunie po'o ni henue mo Kerasa. 27-29 Maholo a Jisas ko siho hai oone i leune mwaanie iiola, na ko oodoie oto ngaeta mwane mo li'oa hunge aaela aana. Mwala aana hanuena kire ko pwesue ka'u mo ki'ine na mo ae'aena aani iieli heu, ta'e ko mousi'i mola na ko tehi oto i henuesala. Ko lae tewa oto mai, na mwaena e ka'a sai ho'osie nga mei sala wa nga to'oni, na ii'olana oto tarau mola i saana mo kilipwe'u.
Oto maholo a Jisas e oodoie a mwaena, ko si ere aana mo li'oa aaela ngeena hunie kire ke iisitaa mwaanie. Oto a mwaena ko uulo na ko lai pouruuru oto i na'ona Jisas pe'ie mei wala paine uuri, “!Jisas Kalena God, iini e paine liutaa! ?O kei uaau oto eena? !No ko eitanai'o, uri o ke su'uri ha'aloieu!”
30 Oto a Jisas ko dolosi aana uuri, “?A tei ni satamu?”
Oto a mwaena ko aalamie uuri, “Sataku a Hunge.” E ere urine aena aana mo li'oa aaela hunge ni kire aana. 31 Na mo li'oa aaela ngeena kire aitanaie a Jisas uri ke su'uri uusunge'i aasire i laona kalinge ni ha'amotaahinge nge e ka'a to'o kaona.
32 Maholona na hakaa ni poo oto paine ko susude ta'au i sulie uuwo i leune. Oto mo li'oa aaela ngeena kire aitanaie a Jisas uri ke toli'aasire hunie kire ke lai sili i laona mo poo ngeena. Oto a Jisas e si toli'aasire mola. 33 Na maholo mo li'oa aaela ngeena kire iisitaa mwaanie a mwaena, oto kire si lai sili i laona mo poo. Amaa ni poo ngeena e mani tehi, na kire ko lai pola oto i sulie mao'i i laona aasi, na kire ko meni inu oto.
34 Oto mwala nge kire lio-lio i sulie mo poo ngeena kire leesie nga taa e raune, kire si huru na kire ko lae otoi taroha'inie tataroha aana i laona huilume ikire, na lo'u aana mo henue kali-kelie. 35 Oto mwala kire lae mai huni leesie nga taa e raune, kire lai hule i saana a Jisas, na kire ko lio oodoie uri mwane nge a Jisas e oohea mo li'oa aaela mwaanie, e ii'o oto i saana Jisas. E manata na e ho'o sala oto. Oto mwala ngeena ko si meni me'u oto. 36 Na mo iini e leesie mei olana, kire ko si ha'arongoa mwala aana uri a Jisas e ha'a-uurie a mwaena uri taa. 37 Oto ahutana mwala aana po'o ni henuena kire ko si meni eitanaie a Jisas uri ke lae mwaanire, aena aana kire ko tohungei me'u oto hiito'o. Oto a Jisas e ta'elie iiola ko si lae mwaanire.
38 Oto mwane nge mo li'oa aaela e iisitaa mwaanie ngeena ko eitanaie a Jisas uri ke hakusie, ta'e a Jisas e uusunge'i eeliho'i mola aana, na ko unue hunie uuri, 39 “O ke aaliho'i mola i saana uluhe i'oe, na o ke ha'arongoa mwala aana walu ola diana nge a God e asui'i huni'o.” Oto a mwaena e si lae hailiu i laona huilumena pe'i taroha'inie oodoie mwala nga taa a Jisas e asuie aana.
A Jisas E Ha'a-uurie
Kele Pule A Jaeras
Mwaanie Maenga
MATIU 9:18-26; MAK 5:21-43
40 Maholo a Jisas e aaliho'i lo'u hunie po'o ni eesi ta'au, na mwala oto hunge kire maa'oohie i leune pe'ie saemangonga oto liutaa haahie. 41 Oto ngaeta mwane satana a Jaeras e lae mai, na ingeie nga na'ohai mwane aana nume ni palo-palo mo Jiu aana hanuena. A mwaena ko pouruuru i aano oto i na'ona Jisas, na ko eitanaie a Jisas uri ke lae ka'u ta'au i nume ingeie, 42 aana kele pule ingeie ko kara'i mae oto. A pulena ta'a-ta'a mwela moute'i, na ola mala aawalai helisi mwana rue ue aana.
Maholo a Jisas ko lae hunie nume a Jaeras, mwala oto hunge ko si lae mai kali-kelie. 43 Na i matolana mwala e hunge ngeena, ngaeta keni no'one i leune maelaa mada'a aana apu raha-raha ko seunie oto hunie aawalai helisi mwana rue. A keine e nii mangoa oto to'o-to'olana hunie mwala kure-kure, ta'e nga iini na e ka'a ha'a-uurie ike. 44 A keni ngeena e lae poi i matolana ruruhaa i purine a Jisas, oto ko kopi aana ngongo'ana to'oni ingeie, na apu raha-raha ngeena ko tolana mango oto mwaanie.
45 Oto a Jisas ko dolosi uuri, “?A tei ni e kopi eeku?” Ta'e kire ko meni taateinge'inie mola.
Oto a Pita ko te'uri, “Aalaha, mwala hunge ka'u kire ruru kali-keli'o ngeena, na kire ko lae pe'i helipa'o uri huni leesi'o.”
46 Ta'e a Jisas ko te'uri, “!Ha'ike! Nga iini e kopi eeku, aana nou hiinge'inie uri nanamanga ineu e ha'a-uurie nga iini.” 47 Na a keine e saie mola uri e sa'a mumuni ike lo'u, oto ko si eriri na ko lai pouruuru oto i na'ona Jisas. Oto ko unu tahanga'inie hunie a Jisas i na'ona mwala uri aena nga taa e kopi aana, na uri ha'a-uurilana e tolana lae oto mola aana maholona. 48 Oto a Jisas ko si unue hunie a keine uuri, “Kaleku, hiiwalaimolinge i'oe e ha'a-uuri'o oto. O ke lae ni henuelama.”
49 Maholo na a Jisas ko ere-ere ue, ngaeta mwane e uure ta'au i nume a Jaeras, e lae mai hule i saada, oto ko te'uri hunie a Jaeras, “Kele pule i'oe e mae oto. O ke su'uri ha'aweoa lo'u a Ha'a-uusuli.”
50 Oto maholo a Jisas e rongo urine, ko si te'uri hunie a Jaeras, “O ke su'uri tolahi'e, ta'e o ke hiiwalaimoli mola aaku na a kalemu ha'a-uurilana kei lae oto.”
51 Maholo a Jisas e lai hule ta'au i nume a Jaeras, e ka'a toli'aasie ike nga iini ke sili lo'u pe'ie hai nume. Ta'e a Pita, a Jon, na Jemes pe'ie aamana na nikana a pulena, nge a Jisas e toli'aasire hunie kire ke lae sili i nume pe'ie. 52 Na aana maholona, ahutana mwala ko meni ngara-ngarasie oto a pulena pe'i saehuunge. Ta'e a Jisas e te'uri hunire, “Omu ke su'uri ngara-ngara. A pule ie e ka'a mae ike, ta'e ko ma'ahu mola.” 53 Oto ahutana mwala ngeena kire ko meni mwesi mola mwaanie a Jisas, aena aana kire saie uri a pulena e pwani mae.
54 Oto a Jisas e sili hai nume, e hele i nimana pulena na ko soie uuri, “!Kaleku, o ke ta'ela'i!” 55 Oto mangona pulena ko tolana aaliho'i oto lo'u, na ko ta'ela'i oto. Oto a Jisas ko si unue hunire uri kire ke nii ngeulaa ana. 56 Oto nikana a pulena na aamana, kirerue ko si tohungei pangata'i oto hiito'o. Ta'e a Jisas ko si ere honosire mola uri mwaanie kire ha'a-ha'arongoa nga iini aana walu ola e raune.
8:27-29 8:27 Mo Jiu oto i na'o sai didie mo heu hunie mo kilipwe'u ikire, wa kire sai heitolinge'inie mo rae i laona mo hahale mala mo kilipwe'u ikire. 8:43 8:43 Ha'atolanga a Mosis e unue uri mo keni apu raha-raha nge aada urine kire mada'a i maana God, na kire ke su'uri kopi aana nga iini lo'u mwaanie kire ha'amada'aa iini kire kopi aana ngeena. Leesie Levitikas 15:25-33.