12
Apak Mare Munek Rohw Um Kupaishi
(Matyu 10:26-27)
Douk sabaishi arpesh abom shanaki sheyotu ba shuknigun aria shanokunish um abom. Aria Jisas nakrip ananim disaipel nakri, “Ipak ko gamo pudukemesh um amam Farisi amamis yis. Eik douk yakri um ehudok amamih aih um henek rohw um heyagwreh biyen baraen. Eshudok douk sheshigarish shakus iri, Iruhin ta nuwerehesh shukus yopugunum aria ihishmorim ta shutrish aria shudukemesh. Aria eshudok douk ipak peyagwrehesh weibus iri, Iruhin ta wata nukrip arpesh shumnekesh aria wata shudukemesh. Aria eshudok douk ipak mirimiri panakripam-umesh numun urusag iri, Iruhin ta wata nuwerehesh. Anan ta nuwerehesh aria arpesh douk sheyotu iruhw urusag iri ta shukripesh um ihishmorim shumnek-umesh.”
Apak Ta Munogugur um Iruhin Atun
(Matyu 10:28-31)
“Ipak eikish arpesh, eik yakripep, ipak mare punogugur um eshudok douk ta shubo yegeshiweruh aturuh hugok aria kweipon mare dodogowish um shunek enesh yoweishi inahos eshudok shopunek iri, uwok. Aria eik yakri iyabigep anudok arman douk ipak ta punoguguran iri. Ipak ta punogugur um Iruhin atun douk ta nep pugok iyoh aria kweipon shopunek anan douk dodogowinam wata neshopokep punam yoweiburi wabur hel iri. Adur atin eik yakripep, ipak punogugur abom um anan atun!
“Ipak padukemesh, arpesh apa shator 5-poreiguh shokuguhwi armiguhw um 2 toea atin. Aria Iruhin douk madae urkum mukonaguk um anar arudok shokuri armir uwe. Aria ipak Iruhin douk nadareh atubur atubur ehirub douk bakih ipakig barag iri. Aria anan douk nadukemep wosik abom. Douk namudok aria ipak mare punogugur. Iruhin ananim urkum douk morum aguhwudok shokuguhwi karowiguhw armiguhw atin. Aria ipakin Iruhin douk urkum morum ipak um meshagrakuk armiguhw. Douk namudok aria anan ta nutaurumep wosik abom.”
Apak Mare Munogugur Um Mukripesh Um Jisas Ananin Nyeigur Um
(Matyu 10:19-20, 32-33, 12:32)
“Eik yakripep, douk enen arpen nyukripesh yopugunum sabaishi arpesh um agundok enyen nyape eikin um eik Anudok Arman douk yatogur adurinyi arpen iri ta ikripesh yopugunum Iruhin ananish enselahos shapeum enyudok arpen enyenyin nyeigur. Aria enyudok arpen douk nyukripesh yopugunum nyukri enyen douk madae eikin iri uwe, eik shopunek ta inekumen namudok atin enyudok arpen gani Iruhin ananish enselahos esheshis nabes. 10 Douk enen arpen nyukri enen yoweinyi baraen um eik Anudok Arman douk yatogur adurinyi arpen iri, Iruhin wosik ta nukweshih enyudok yoweinyi baraen enyen nyakriyen um eik iri. Aria enyudok arpen douk nyukri enen yoweinyi baraen um Iruhin ananin Mishin iri, Iruhin ta nusuwen aria mare nukweshih enyudok arpen enyenyin baraen enyen nyakriyen um Ananin Mishin Iri.
11 “Aria abudok nyutob shukri shusuwep shuraep um apak Juda mape meyagwreh baraen-ogwi urusag um, o eshesh gavman shuni amudok nyeiguhw shatoumam iri um agundok ipak pagipesh eik um, ipak mare punogugur-umam. Aria shopunek mare pukri, ‘Kadak munak muwanamesh baraen mumam? O kadak munak aria mukri maren baraen?’ Uwok. 12 Um maresh? Abudok atub nyutob ipak pakri piyagwreh um, Iruhin Ananin Mishin ta nyukripep enyudok baraen douk ta ipak pukriyen iri.”
Wobuwobren Baraen Um Anan Debeini Nagrem Sabaishi Eshudok Iri
13 Anan arman douk nani eshudok sabaishi arpesh sheyotu iri nakrip Jisas nakri, “Debeini tisa, eik yakri nyak nyunak nyukrip eikin ashuken nisiyaumohw eshudok douk ohwakin yaken nagremesh neshubukuk um ohwak iri.”
14 Aria Jisas nakripan nakri, “Uwok. Eik douk ami nyakripe um inek jas um ipak aria isiyaumep eshudok um ipak biyep?” 15 Aria Jisas wata natanam nakrip ihishmorim arpesh nakri, “Ipak pumnek aria gamo pudukemesh um ipak mare penek nyigiya um eneshenesh eshudok. Um maresh? Eshudok douk shogrem worobaishi eshudok iri, esheshish sabaishi eshudok eshesh shogremesh iri ta mare shutaurumesh um shupe wosik, uwok.”
16 Aria Jisas nakripesh enyudok wobuwobren baraen nakri, “Anan debeini ananig nahobig sabaiguni worigun jurugigun nape. 17 Aria anan urkum mape mor manak aria anan urkum mor, ‘Eik urupat madae anat uwe um inabuk eikish worigun um. Douk namudok aria eik ta inekesh mumam?’ 18 Aria anan naneyagwreh nakri, ‘Eik ta ibrik eikig worigunig urusag aria wata irok debeigwi otug. Aria eik inabuk agundok worigun nini eneshenesh eikish eshudok shopunek. 19 Aria eik kanak ta ineyagwreh ikri, “Eik sabaishi eshudok shakusume aria eshesh ta inagremesh um sabaishi kwarahos. Douk namudok aria eik ta ipe meyoh aria inadudareh ipeum ishoh atin.” ’
20 “Aria Iruhin nakripan namudok, ‘Nyak nyagagak iri! Kadak abudok atub wab nyak ta nyugok aria eshudok nyak nyanagremesh nyeshubukuk iri ta omi nyugremesh?’ ”
21 Aria douk Jisas nakripeshuk enyudok baraen jurug aria wata shopuk nakri, “Eshudok arpesh douk esheship urkwip pur abom um shugrem sabaishi eshudok shuneshubuk, aria eshesh urkwip mare purum Iruhin iri, Iruhin natrish ananis nabes um, eshesh kabi douk yaruhish eshudok eneshenesh wokeshi arpesh um. Eshesh douk shagugak kabi douk anudok nagagak iri arman um.”
Urkwip Mare Pur Punak Aria Aparuh Mare Yoweruh Um Eshudok
(Matyu 6:25-34)
22 Aria Jisas nakrip ananim disaipel nakri, “Namudok aria eik yakripep, ipak aparuh mare yoweruh um worigun ipak pugnoh iri nini rupeh ipak punekeh iri, uwok. 23 Um maresh? Enyudok mupe wosik um douk nyeshagrakuk worigun aria yegeshiweruh douk heshagrakuk rupeh. 24 Ipak putik armiguhw. Ogwoguhw douk madae hwunou anagun worigun aria hutormoguni, uwok. Aria ogwoguhw madae hwunarak onog sabaigwi worigunig urusag uwe. Aria Iruhin anan kanak nape nakoguh worigun! Aria ipak douk peshagrakuk armiguhw abom. Douk namudok aria anan ta nutaurumep wosik abom! 25 Ipak ta meinyi arpen um ipak apahw yowehw abom um eneshenesh eshudok aria anan wata nunek ananih nyumneh rouhi aria nupe roubi nyutob agundok atap? Uwok. 26 Aria douk ipak mare wosik um punek enyudok shokwinyi mour um, ipak douk urkwip porum eneshenesh eshudok um maresh?
27 “Ipak putik aruruhish douk shakih urah iri. Eshesh madae shunek enen mour uwe. Madae shunek eneh rupeh um shihur iri uwe, uwok. Aria eik yakripep, seiwok Solomon douk nyeigur nyato abom aria nagrem sabaishi eshudok aria nenenek yopihi atih rupeh. Aria ananih rupeh douk madae eneh yopih abom kabi douk eshudok aruruhish um uwe, uwok. 28 Adur atin eshudok aruruhish douk shape aria nuhutih atuh ta shutupesh shunak shishehuk nyih iri douk Iruhin naginohwesh. Aria ipak arpesh douk ipakin bilip madae dodogowin iri uwe, douk peshagrakuk eshudok aruruhish abom. Douk namudok aria ipak ta pudukemesh um Iruhin ta nutaurumep niginohep rupeh. 29 Aria shopunek, ipakiruh aparuh mare yoweruh um eshudok ta ipak pishoh iri. 30 Um maresh, eshudok douk madae shudukem iruhin iri uwe esheship urkwip douk por abom um sabaishi eshudokmori atish ihih nyumneh. Aria ipakin Yaken douk nadukemesh um eshudok ipak wokesh iri. 31 Aria sagomatin ipak ta urkwip purum purik puwish um agundok Iruhin nape Debeini um ananish arpesh um aria anan ta kadak nukep eshudok ipak wokesh iri shopunek.”
Ipak Purao Yopishi Eshudok Gani Iruhw Heven Um
(Matyu 6:19-21)
32 “Ipak arpesh kabi douk karowish sipsipahos iri um ipak mare punogugur, uwok. Um maresh, ipakin Yaken nanadudareh um ipak puwish um agundok Iruhin nape Debeini um ananish arpesh shapeum aria pupe debeipari. 33 Douk namudok aria ipak pukesh ipakish eshudok eneshenesh kupaishi arpesh shutorish shukep utabor aria pusiyabor um yaruhish eshudok eneshenesh wokeshi um putaurumesh. Aria agundok ipak pataurum yaruhish arpesh um, agagun kabi douk ponaruk ipakish eshudok apudok munuhwip douk ta mare yowep iri um. Um maresh? Gani heven eshudok ta mare shunak shuwishuk atin. Aria amudok hakwuaruh iri ta mare hunak hurukatin um ipakish eshudok eneshenesh. Aria tutubrugos ta mare sutupesh, uwok. 34 Ipak ta punabuk ipakish yopishi eshudok gani iruhw heven. Aria ihih nyumneh ipakip urkwip ta purum abrudok wabur douk ipakish eshudok eneshenesh shakus aburi atubur.”
Shenek Mour Iri Shenek Redi Shape
(Matyu 24:42-44)
35 “Ipak punadaresh rupeh pihunug baneh aria punotug letog um pupe punek redi um punek mour. Aria pishir ipakish lamhos aria punek redi pupe putrugun um punek mour. 36 Ipak pupe putrugun kabi douk eshudok shenek mour iri shenek gibegabe shape shatrugun um esheshin debeini um. Anan douk nanak natrish um anagun worigun douk shenekagun um biyesh douk ta shanaraum um iri aria anan ta wata nutanamori. Eshesh shape shatrugun um kadak anan nukri nunaki nubo wit, aria ahudok atuh eshesh shikitak shijikagun-uman. 37 Aria douk debeini nunaki aria nutik eshudok shenek mouraman iri shupe shunek redi shutrugun-uman um, eshesh ta shunadudareh abom. Aria adur atin eik yakripep, debeini anan kanak ta nudaresh ananih rupah nuhunug nunatugah let aria ta nukripesh shunak shupe aria anan kanak ta nukesh worigun. 38 Aria douk nunaki orokohunib um wab um, o nunaki abudok nyutob sagomatin owotog gwakitak um aria nutrish um shunek redi shupe um, eshesh ta shunadudareh abom!
39 “Aria ipak urkwip purum enyudok! Douk nagrem urupat iri nudukemesh um abudok nyutob nakwuaruh atuh iri ta nunaki nubrig ananit urupat nuwish um akure, anudok nagrem urupat iri ta mare nukutukuk urupat um ta nubrigat nuwish, uwok. 40 Aria ipak shopunek ta punek redi pupe. Um maresh, eik Anudok Arman douk yatogur adurinyi arpen iri ta wata inaki anob nyutob douk ipak ta pukri eik ta mare inaki obi nyutob.”
Wobuwobren Baraen Um Biom Henek Mour iri, Anan Yopuni Aria Anan Yoweini
(Matyu 24:45-51)
41 Aria Pita narig Jisas nakri, “Debeini, nyak nyakripap um enyudok wobuwobren baraen apak atup aka, eshudok ihishmorim arpesh shopunek?”
42 Aria Debeini Jisas nakri, “Meini nenek mour iri nunek ananin debeini ananin mour wosik iri, anudok ta ananin debeini nugraehan um nusuhw merik um eshudok enesh shenekuman mour iri abudok nyutob anan nunakuk anabik um. Aria anan ta nukesh esheshigun worigun abudok nyutob eshesh shurao worigun obi nyutob. 43 Aria douk ananin debeini nutanamori aria nutrun um nuneken wosik kabi douk anan nakripanaguk um, anudok nenekuman mour iri ta nanadudareh! 44 Adur atin eik yakripep, ananin debeini ta nutrun namudok aria ta nugraehan um nupe debeini um ihishumori ananish eshudok eneshenesh. 45 Aria douk anudok nenekuman mour iri niyagwreh anan kanak nukri, ‘Ah, eikin debeini ta mare nunaki arigas.’ Aria anan nikitak nupe nubo eshudok enesh shenek mour iri. Aria nupe nuwok worigun nini dodogowibari abar aria nugugak. 46 Aria ananin debeini ta wata nutanamori anah nyumnah abudok nyutob douk anudok nenekuman mour iri nakri anan ta mare nutanamori ahi. Anan ta nutanamori nutrun namudok aria ta non yowiyokuk nupe yowen abom aria nushopokan nunak nini eshudok douk madae shunek bilip um Iruhin iri uwe shupe. 47 Aria anudok nenekuman mour iri nudukemesh um ananin debeini nakripan um nunekesh iri, aria anan mare nunek redi um nunekesh um, ananin debeini ta nunaki aria non debeg abom. 48 Aria nanudok douk madae nudukem ananin debeini nakri um anan nunekesh iri uwe, aria anan nunek enen yoweinyi mour aria douk nyeneken um ta non um, debeini ta nunaki aria non shokubur. Aria shashudok arpesh douk Iruhin nukesh sabainyi yopinyi saki nyuni dodog um shunek mour iri, anan ta nukripesh dodogowin atun um shunek yopinyi mour aria ta shuneken wosik atin. Aria eshudok douk ta nukesh sabaishi eneshenesh abom eshudok um shunek mour um, anan ta nukripesh um shunek yopinyi mour aria ta shuneken wosik abom.”
Jisas Nanakumori Ta Nisia Arpesh
(Matyu 10:34-36)
49 “Eik douk yanakumori iyutik nyih um hunu ihishmorim yoweishi inahos eshudok douk shape agundok atap iri. Aria eik yakri douk ta ehudok nyih hunu akure, douk ta wosik. 50 Eik ta imnek debeiri eriger, aria eik douk wata imnekar uwe aria eikihw apahw douk yowehw abom! Um maresh? Eik wata imnekar uwe. 51 Aria ipak pakri eik yanakumori inek agundok atapishi arpesh shupe atugun aka uwok? Eik yakripep, eik yanamori ta isiyaesh. 52 Douk ahudok nyumnah arigaha kweipon, 5-poreis atus awirosish arpesh ta shikitak shunadiyogur um aria 3-poreis ta shutrishuk yoweisi nabes biyos. Aria asudok biyos ta shutrishuk yoweisi asudok 3-poreis. 53 Aria arpesh ta shunadiyogur um. Yakenyim ta hutrum yoweisi nabes nugamim aria nugamim shopunek ta hutrumuk yoweisi nabes yakenyim. Aria amakenyiyu ta utruwaguk yoweisi nabes owoiyu nugariyu aria nugariyu ta utruwaguk yoweisi nabes amakenyiyu. Aria nakwurihiyeu ta utruwaguk yoweisi nabes mehiyariyu aria mehiyariyu ta utruwaguk yoweisi nabes nakwurihiyeu.”
Ahudok Aih Um Mudukem Nyutob Um
(Matyu 16:2-3)
54 Aria Jisas nakrip eshudok armam armago nakri, “Douk putik onog orug gwir gwunak gani aun nabuhum, ahudok atuh ipak ta pukri ‘Eshah ta hurauri.’ Aria ta mare roubi nyutob aria ahah ta hurauri, adur.* 55 Aria ipak patik uhwin nyanaki saut iri nyahuri dodog, Aria ipak apa pakri ‘Wah ta hutao.’ Aria wah hatao. 56 Ipak penek rohw iri! Ipak patik amnab bani utag shenekesh shanak um aria padukemesh um shashudok douk ta shutograri. Aria douk ipak patik eshudok douk shatogur shanak abudok nyutob iri aria ipak madae pudukemesh um shashudok douk ta shutograri uwe um maresh?”
Ipak Puni Shashudok Douk Shakri Shenekumep Kwot Iri Ta Punagabeum Arigas
(Matyu 5:25-26)
57 “Ipak kanak ta punek skelimum eneheneh aih aria punek yopihi aih. 58 Douk nyak nyuni enen arpen douk nyukri nyunekumen kwot iri pukri punam kwot um, ipak wata pupe punak yah aria ipak ta pugabe ipakin baraen nyugokumep-aguk yah. Ipak mare pugabeyen um, enyen ta nyuraen nyunam debeini jas douk nasuhw kwotog iri. Aria jas ta nuraen nyunam shusim aria amam ta huweshigen. 59 Aria ganudok eik yakripen, nyak ta mare nyutograri arigas, uwok. Nyak ta nyugabe nyakin dinau nyiyatenyuk namudok aria ta nyutograri.”
* 12:54 Eshesh Juda eshesh um, orug apa gweir aun nabuhum aria eshah hor, kupaigunum uwok.