22
Judas Nanu Nebemi Habo Balan Nyakus Atugun Umu Nugilapam Jisas Hunak Huhwanamu
(Matyu 26:1-5; 26:14-16; Mak 14:1-2; 14:10-11; Jon 11:45-53)
Ahudak nyumnah echech Juda chunek agundak nebeguni Pasovaigun* woligun douk chawak bret douk chotoweh wo titak nebetali uli e douk ahanaki halakati. Ali amam nebemi pris hanu amudak anam douk henek skulumech umu lo uli hape hatimu anah yah umu hakli hubo Jisas nugak umu. Umu moneken, amam elgeim umu hakli kedeke huneken yopugunmu ali almam almagou chom.
Ali Satan nawich Judas douk nanaki wabul Kariot uli. Anan douk ananamu amudak Jisas ananim 12-poleim disaipel. Douk Satan nawichanu ali nanak nanu amam nebemi pris hanu amam henek wasumu God ananitu nebetali wilpat uli amamim nebemi heyagwleh umu huwechik Jisas umu. Ali anan naklipam nakli wosik umu nugilapam umu Jisas nanak napemu ali amam hunak huhwanu huwechikanu. Ali douk hemnek namudak ali amam hanubu henehilau halikuk. Ali amam habo balan umu hakli eke hukanu anabal utabal. Ali Judas nakli wosik umu hukanu utabal umu ali anan anape natulugunmu anabu yopubali nyultab umu nugilapam Jisas hunak huhwanamu. Anan nape natulugun umu nakli nutik kobi enech elpech chunanu chupe ali anan nunak nuklipam hunaki huhwanu hulawanu hunak.
Biam Jisas Ananin Disaipel Henek Redi Umu Pasovaigun Woligun
(Matyu 26:17-25; Mak 14:12-21; Jon 13:21-30)
Aliga ali ahudak nyumnah hanak hatoglolimu chuwak bret douk chotoweh wo titak nebetali uli e. Ali ahabuk nyumnah, echech isave chabo nugach sipsip umu chichah ababuk nyultab chunek agundak nebeguni Pasovaigun woligun umu. Ali Jisas naklipu Pita uli Jon enyudak balan ali nakagam hanak. Nakli, “Ipak punak ali punek redimu agundak Pasovaigun woligun umu apak mugnah uli.”
Ali amam wata hasolikanu hakli, “Nyak nyakli wunak wunek redimogun agnumu?”
10 Ali anan naklipam nakli, “Ipak mnek! Ipak eke punak puwich ati wabul ali ananu alman nasahi anap abal bloleyopi malup uli eke nugwatepu. Ali pugipechanu punak puwich atabuk wilpat anan nunak nuwichatali. 11 Ipak puwich ali puklipu atabuk wilpatinali pukli, ‘Apakinu Nebenali Tisa nakli amudak rum douk elpech chape chechuh omi douk eke anan nunu apak ananipu disaipel muwak Pasovaigun woligun umu douk omumu?’ 12 Ali anan eke nugilapepu anam nebemi iluhim rum douk echudak chape chawak woligunechi chakusomi. Ali ipak pulto pukih pupe punek redimapamu woligun.”
13 Ali douk hanak ali hatik umu enyudak nyatoglu kobi douk dukwechuk Jisas naklipam umu. Ali amam henek redimu Pasovaigun woligun.
Jisas Nakam Bret Uli Wainibal Abal Ananim Disaipel Hachah
(Matyu 26:26-30; Mak 14:22-26; 1 Korin 11:23-25)
14 Douk aliga abudak nyultab umu huwak woligun abali batoglu, ali Jisas nanu ananim aposel hanaki hape halihi halih tebol.
15 Amam hape ali anan naklipam nakli, “Yek yanubu oub baitak umu inepu muwak agundak Pasovaigun woligun iyuh ali adakio ilau nebehi nyih. 16 Aduligu atugu yek yaklipepu. Yek eke kobi wata iwak anagun agundakmali Pasovaigun woligun, wak. Yek eke ipe namudak aliga wata inepu muwak aduligeigun Pasovaigun woligun agnabuk God ananich elpech chapemu.”
17 Ali Jisas nohuli anap kap wainibal abal bloleyapi nenek beten nenek tenkyumu God ali naklipam nakli, “Suh kap ali ipak punatimaguk pubalah punoblowabal ati. 18 Yek yaklipepu, nameitu aliga kwali, yek eke kobi wata iwak anabal abaludakmali wainibal abal, wak. Yek eke ipe namudak aliga ababuk nyultab douk eke God nupe nebenalimu ananich elpech umu butoglu.”
19 Ali wata nohuli bret nenek beten nenek tenkyumu God ali nagwudukatu nakam. Ali naklipam nakli, “Atudak bret douk yekihw yegenyihw. [Yek yekepeyohw umu igakomepu. Ali ipak pupe punek namudak umu ipak ulkwip wata pulomu yek.”
20 Ali douk amam hawak bret heyatatu ali wata nenek namudak ati. Anan nohuli kap wainibal abal blolomu nakam ali naklipam nakli, “Abaludak wainibal abal ababal douk yekig butog douk eke che ali gutukwlemu gwugakamu ipak elpech uli. Ogudak butog douk gwonek enyudak God ananin nupolein adulin atinyi balan kontrak nyatoglu dodogowin.] 21 Wakuli tik. Anudak alman douk eke nugilapu yekich birua ali chuhwe chulawe uli douk anudak nane wape wawak woligun enyudak tebol. 22 Yek Anudak Alman douk yatoglu aduligeinyi elpen uli eke che igak kobi douk seiwak God anaklimu eke chugimahumemu. Ali anabuk douk nugilapu yekich birua umu yek uli, anan douk yanubu yakli mapilinu. Umu moneken, enen nyanubu nebenyi hevi eke nyutoglomanu.”
23 Ali douk Jisas naklipam namudak ali amam hape hanasalimamu eke meinali nuneken enyudak.
Amam Disaipel Heyagwleh Halpok Balan Umu Meinali Eke Nupe Nebenalimu Amam
24 Ali amam disaipel hohul enen balan ali hape halpoken umu hakli amam yet eke meinali nunubu nyape amaminu nebenali. 25 Ali Jisas naklipam nakli, “Amam king hape abudak amnab uli douk hanubu dodogowim atum hanalak hapemu elpech umu chunek enech echudak, ali echech isave chemnek amamin balan ali chenekech. Ali amabuk douk hape echechim nebemi uli, elpech isave chohwalam chakli, yopumi hagakamech uli. 26 Wakuli ipak kobi punek namudak, wak. Ipak meinali alman nukli niyotu nulikepaluli, anan imas nunubu nupe kobi douk ananu nape nugikuk yeul wakanalimu. Ali anabuk douk nukli nupe ipakinu nebenali uli, anan imas nunubu nupe kobi douk ananu yeul wakanu nenek moul meyoh umu kipaichi ulimu. 27 Ipak pakli meinali alman douk nape nebenalimu ipak panatimaguk? Anabuk douk nape tebol nawak woligun uli o anudak douk noluhumanu woligun uli? Adul, nebenali douk anudak nape tebol nawak woligun uli. Wakuli yek douk yanepu mape ali yagimeh kobi douk anudak noluhumanu woligun uli ali yenek moul umu yagakamu ipak. 28 Ali abudak nyultab hevi nyatoglu nyechakome abali, ipak douk pane huluk ali wo putukemeik e. 29 Ali yekinu Aninu douk noke namba umu ipe nebewelimu elpech. Ali douk namudak ati. Yek douk yekepu namba umu ipak pupe nebepalimu punek bosumu enech elpech. 30 Yek douk yenekepu namudak umu pune mupe yekin tebol muwak woligun uli abal agnabuk yekich elpech chapemu. Ali ipak eke putemu dudukech siahas kobi douk amam king atum hapenyich uli. Ali ipak eke pupe nebepali pusuh kwotog umu asudak 12-poleis awilas echech Isrel.”
Jisas Nakli Pita Eke Nukli Anan Wo Nudukemu Jisas E
(Matyu 26:31-35; Mak 14:27-31; Jon 13:36-38)
31 Ali Jisas nakli, “Saimon, Saimon! Nyak mnek! God anaklipanu wosik Satan umu nichakamu ipak punatimaguk umu puneyais umu putukemaguk bilip kobi douk cheyomaguk ouguhitu wit umu. 32 Wakuli Saimon, yek ayenek beten yasalik God umu nugakamenyamu kobi nyutukemaguk nyakin bilip umu yek, wak. Ali ababuk nyultab nyutanamu nyugipech yek abali, nyak wata nyugakamu nyakim sahlim owahlim douk hagipech yek ulimu hiyotu dadag.”
33 Ali Pita wata naklipu Jisas nakli, “Diginyali, yek ayenek redimu inenyu wune kalabus ali chopuk yaklimu inenyu wugak ati.”
34 Ali Jisas naklipanu nakli, “Pita, kehikib wab, owotu eke kobi kebes tiyagwleh ali nyak eke anyunekuk loh bieh atuh nyukli nyak wak nyudukemu yek e.”
Jisas Naklipu Ananim Umu Hunosuh Begas Sunu Bainatog Uli Paus Hanaluk Utabal Umu
35 Ali Jisas wata naklipam nakli, “Likuk yek yekegepu panak penek moul umu, ipak wo punosuh begas uli su wunu paus panaluk utabal umu e. Ali ababuk nyultab ipak panak meyoh umu, ipak tukwahepamu enech echudak waka wak?”
Ali amam haklipanu hakli, “Wak, apak wo tukwahapamu enech echudak e.”
36 Ali anan naklipam nakli, “Wakuli nameitu, anabuk douk nanaluk utabal anas paus uli o nanabuk anagu beg uli imas nunohwech. Ali meinali douk bainat wakanali imas nunek salimumu ananitu saket ali nunatal anatu bainat.
37 Umu moneken, balan douk chenyemu nyaklimu yek ali nyetemu God ananik buk uli imas nyutoglu adulin. Balan enyudak, ‘Anan douk chonowanuhuk yowemi henek yowenyi uli.’
Adul, enyudak balan douk nyaklimu yek uli nameitu douk nyape nyatoglu adulin.”
38 Ali amam disaipel haklipanu hakli, “Diginyali, tiki. Apak douk masuh biog bainatog.”
Ali anan naklipam nakli, “Julug.”
Jisas Nakih Nenek Beten Maunten Oliv
(Matyu 26:36-46; Mak 14:32-42)
39 Ali Jisas natukemaguk Jerusalem natoglu naltomu maunten Oliv kobi douk wihluwehlu anan nape nanak umu. Ali ananim disaipel hagipechanu hanak. 40 Ali douk anan nanak natoglu ali naklipam nakli, “Ipak imas punek beten umu ababuk nyultab traim nyutoglo-mepamu, ipak kobi punek yowenyi.”
41 Douk naklipamuk namudak ali natukemamuk nanak kwalowi lougun. Lougun umu douk kobi elpech chuwachak anam utam munak mubih umu. Douk nanak ali nabih noduk ohlubus nape nenek beten nakli, 42 “Aninu, sapos nyukli wosik umu, nyak kobi nyukutuk enyudak hevi nyutoglome, wak. Wakuli yek yakli wak umu nyugipech yekin laik, wak. Nyak nyugipech nyakin atin laik.” 43 [Ali enen ensel nyapeli iluh heven uli nyabihi nyatoglomanu ali nyagakamanu nyenekanu dodogowinu. 44 Ali ananin michin nyanubu yowen ali nanubu dodogowinu atunu nape nenek beten nechalakuk dukwechuk nalik neneken umu. Ali beyotog gweyohol-unaluli gwau gwagluk atap kobi douk butog gwakihi gwau gwagluk umu.]
45 Douk nenek beten julug ali naitak nanak umu nutik ananim disaipel. Ali nanakumogu, anan natulum umu amam hechuh hagak. Amamich michich chanubu yowech umu enyudak douk eke nyutogloluli ali amam wo dodogowim e ali hechuh. 46 Ali anan nanak nasolikam nakli, “Ipak pechuh umu moneken? Kitak ali punek beten umu ababuk nyultab traim nyutoglo-mepamu, ipak kobi punek yowenyi.”
Judas Naliki Jisas Ananim Birua Hanaki Hasuh Jisas Halawanu Hanak
(Matyu 26:47-56; Mak 14:43-50; Jon 18:3-11)
47 Ali douk Jisas wata nyape neyagwleh ati, wakuli Judas, ananamu amudak 12-poleim disaipel naliki wolobaimi almam hanak hatogloli. Ali Judas nanaki halakatimu Jisas umu nakli nunoplikanu. 48 Wakuli Jisas naklipanu nakli, “Judas, douk nyak nyagilapech yek Anudak Alman douk yatoglu aduligeinyi elpen uli yekich biruamu agundak nyanaki nyanaplikemu, waka?”
49 Ali Jisas ananim disaipel douk hananu heyotu uli hatik umu enyudak douk Jisas ananim birua hakli huneken-umanaluli ali amam hasolikanu hakli, “Diginyali, nyak nyakli malmu, apak mukumom apakig bainatog waka?”
50 Ali ananu amam disaipel natupak ananu nenek moulamu nanubu nebenali pris uli ananih anuh atah ali hanubu tukalah.
51 Wakuli Jisas nakli, “Julugin enyebukmali pasin.” Ali nasuh anudak alman ananih atah hatakamu ali ahah wata yopuh.
52 Ali Jisas nasalik amam nebemi pris hanu amam henek wasumu God ananitu nebetali wilpat uli amamim nebemi hanu echech Juda echechim nebemi douk hanamali huhwanu hulawanu uli. Anan nasolikam nakli, “Ipak pakli yek onowe yoweweli alman douk yenek onohw wanohw uli o, yakwu aluh ulimu pasuhi bainatog uli lowas umu punaki puhwe pulawemu? 53 Eheh nyumneh yek yanepu mape numun banis God ananitu nebetali wilpat tatawomu wakuli ipak wak kwalowi puklimu puwemeye ipakis wis puhwe e. Wakuli nameitu abudak nyultab douk banubu ipakibu nyultab umu Satan nupe yomotokweh atih ali dodogowinu atunamu nubo yek ibihuk umu.”
Pita Nakli Anan Wak Nudukemu Jisas E
(Matyu 26:57-58; 26:69-75; Mak 14:53-54; 14:66-72; Jon 18:12-18; 18:25-27)
54 Douk Jisas neyagwleh umu julug ali hahwanu halawanu hanak hawich nanubu nebenali pris ananitu wilpat. Ali Pita nagikuk ati nape nagipecham nanak. 55 Ali agnabuk anam almam hejigul nyih olokohunis umu banis douk chenekas salihi salih nanubu nebenali pris ananitu wilpat tatawomu. Ali amam hanak hanopemu nyih hape atugun ali Pita chopuk nanak nanopemeh.
56 Ali onok kwonek moul agnabuk uli kwanaki kwatulunamu napemu nyih ali kwatulunu duk kwakli, “Anabuk alman chopuk douk nanu Jisas uli.”
57 Wakuli Pita nenek loh nakli, anan wo nudukemanu e Jisas.
58 Ali douk chapegu wo loubali e ali ananu alman wata natulunu ali nakli, “Nyak chopuk douk nyatanuh Jisas ananim uli.”
Wakuli Pita nakli, anan wak.
59 Ali chape aliga loubamu nyultab halakatimu 1 aua banakuk, ali kipainali neyagwlehi nebegun nakli, “Aduligu, atugu. Anudak alman douk nanu Jisas uli. Umu moneken, anan chopuk douk napeli provins Galili uli.”
60 Wakuli Pita nakli, “Nya, balan nyak nyeyagwlehen uli, yek wak idukemen e.” Ali Pita wata nape neyagwleh ati ali owotu teyagwleh. 61 Ali douk owotu teyagwleh ali Diginali natanamali natulunali duk Pita. Ali Pita wata ulkum molomaguk enyudak balan nabatik Diginali nakli-paneyenyi. Balan enyudak, “Owotu eke kobi kebes tiyagwleh ali nyak eke anyunekuk loh bieh atuh nyukli, nyak wo nyudukemu yek e.” 62 Ali Pita ulkum molomu enyudak balan ali natoglu aduk ali neleh chukeich chanu.
Amam Soldia Henekanu Enenyi Enen Jisas Ali Hanu
(Matyu 26:67-68; Mak 14:65)
63 Ali amabuk douk heyotu henek was umu Jisas uli henekanu enenyi enen heyakasunu ali hanu. 64 Ali amam howechik ananis nabes anap lupahip ali hasalikanu hakli, “Nyak klipapu kobi amam profet umu, nameitu douk omuni nyanyu?” 65 Ali amam henek tok bilasumanu ali hape heyagwlehumanu wolobainyi enenyi enen yowenyi balan chopuk.
Halau Jisas Umu Echech Juda Echechim Nebemi Kansol Umu Humnek Ananin Balan
(Matyu 26:59-66; Mak 14:55-64; Jon 18:19-24)
66 Douk gagluk ali echech Juda echechim nebemi hanu nebemi pris hanu amudak anam henek skulumech umu lo uli hanaki hape atugun. Ali echech chalawali Jisas chanaki agundak amam hapemu. 67 Ali amam hasolikanu hakli, “Nyak klipapu, anudak alman Krais douk God naklimu nutalihanu nukaganu nunamali nunolau elpech uli douk nyak?”
Ali anan naklipam nakli, “Sapos iklipepamu, ipak eke kobi punek bilip umu yekin balan. 68 Ali sapos yek isolikepu enen balan ele, ipak deke kobi pubeyenyume. 69 Wakuli nameitu aliga kwali, yek Anudak Alman douk yatoglu aduligeinyi elpen uli eke ipe anunamu nanubu dodogowinu atunali God.”
70 Ali hanatimaguk hasolikanu hakli, “Namudak ali nyak douk nyanubu God ananinyu Nuganinu?”
Ali anan naklipam nakli, “Ipak pakli duldul. Yek douk kobi ipak paklimu.”
71 Ali amam heneyagwleh hakli, “Apak kobi wata mulimu enen alagun balan. Balan douk enyudak amemneken anan yet nakliyen.”
* 22:1 Tik futnot Matyu 26:17