Yowan
Bingi Dook Mata Yo Yowan Iwode I
1
Betanga Iportak Le Iyei Tooltool
1 Kulkulunu yege, ye kene yo Maro itar so nga le imot a pompombe tiao nga, ngan Betanga inepe. Le Betanga tani in iye Maro tinepe, inbe ye taunu in Maro.
2 Le ye kene tani in nga, ngan Betanga iye Maro tinepe.
3 Ye in la dada ke so tina le imot yo Maro itar a pompombe nga. Le so sa yo pombe ye dada san mulu, ngan tiap.
4 Inbe Betanga tani in nepongo dook mata ipa ye. Inbe nepongo dook mata tani, in la iyei ben sul a ilangarai di tooltool nga le imot i.
5 Ngan sul tani, in ilangaraia ni yo todo lono i, inbe todo in taukan gurana yo bet illosi nga.
6 Kene atu in Maro iwanga tool atu a si pombe, in ene la Yowan i.
7 Ye in isi bet si iwetewete pang di tooltool ye sul tani, a bet nen ngan di tooltool nga le imot tilongo betanga ki ngan titara lodi medana panga.
8 Yowan ye taunu in sul tani in tiap. Bong ye in isi nga, ngan bet si iwetewete pang di tooltool ye sul tani in leu.
9 Ngan sul tani, in sul moolmool yo bet isi tana a bet si ilangarai di tooltool le imot i.
10 Le Betanga tani in si inepe la tana nga. Ye taun in dada ke so tina le imot yo Maro itar a pompombe nga, bong ngan le di tooltool ke tana i tikilala tiap.
11 Ngan bet isi pang ye tana ki ye taunu, bong ngan di rara ki lodi ponana ye a bet tikauu, ngan tiap.
12 Bong di tooltool yo titara lodi medana panga a tikauu nga, ngan di la bet imalum pang di a tiyei ben Maro di natunu nga.
13 Ngan di tooltool tina yo bet tiyei ben Maro di natunu nga, ngan pombe ye rara ke di tamadi le tinadi, too ye tool ke tana i sa lono, too ye dada ke di kerenge, ngan tiap, bong ye Maro ye taunu lono ngan la iyei di le tiyei ben di natunu nga.
14 Ngan Betanga tani in iportak le iyei ben tooltool a si amye amnepe. Ye in lono pam mai san a iyei dada dook mata pam, inbe itoo dada moolmool yo ke Maro nga. Inbe amkamata ben Tamana iyeie ene le ilo ete ke bet di tooltool tipayiti ye, yesoo ye in Natunu ataleu.
15 Yowan iwetewete pang di tooltool ye, le tina koonoo le mai nen. Iyei ne, “Tool tani, in tool yo mugu ngan awete pang ye a ayei ne, ‘Tool atu yo bet itoo au a ipa mur a isi i, in ene mai san le illosau, yesoo ye kene yo tipasui au ye tiao nga, ngan ye in inepe mukot.’ ”
16 Dada ki yo bet lono paidi mai san a iyei dada dook mata paidi ye nga, ngan ke bet imot tiap. Ngan nen le iyei urata dook mata paidi le ikenen leu nen a tala.
17 Moolmool, wer ke Maro ngan ipa ye Mose bene, bong dada yo bet Maro lono paidi mai san a iyei urata dook mata paidi nga, inbe dada dook mata moolmool yo ki nga, ngan ipa ye Yesu Kirisi.
18 Ngan idi nga tool sa ikamata toko Maro pitiap yege. Bong Maro Natunu ataleu yo iye tinepe i, in ye la ipitnaia Maro pang di tooltool a lodi galanga ye i.
Yowan Yo Irriu Di Tooltool In Iwete Bet Ye In Kirisi Tiap
(Matiu 3:1-12; Maka 1:1-8; Luka 3:1-18)
19 Kene atu in di kuto maimai kidi Yuda yo tinepe Yerusalem nga, ngan tiwanga di tooltool ke paroranga so pang Maro, tiye di rara ke Liwi yo tiyei urata bareme mai ke sungunu lono ngan bet la titoro Yowan bet ye in sei.
20 Titoru, ngan le ipataukala tiap, bong iwete pobe pang di nen, “Au i Mesaia, tool yo Maro ipootoo bet si ikap di tooltool ki a ipamulu di ye so dook tiap yo bet igarung di i, in tiap.”
21 Motong la titoru mulu nen, “Ngan ong i sei? Ong i Maro koonoo yo Ilia i, too?”
Ngan Yowan iyei ne, “Tiap.”
Motong la titoru mulu. Tiyei ne, “Ngan ong i o Maro koonoo yo amtar matamam ye bet isi i, too?”
Ngan iraua torungu kidi nen, “Tiap.”
22 Motong la titoru mulu a tiyei ne, “Ngan ong i sei? Am nga lomam bet kuwete ninong dook pam, a bet nen ngan la amwete pang di tooltool yo tiwangam a amman nga. Ngan ong taum i kuwetong ye sei?”
23 Motong la Yowan iwete pang di ye betanga ke Maro koonoo Esai yo mukot ngan iwete nen,
“Au i tool atu yo kalongo kalngana ye ni soorookoonoo a iwete le koonoo maimai nen,
‘Kakarata dada le igalanga pang Tool Mai bet ipa ye.’ ”
24 Motong la di tooltool pattu yo di Paresi tiwanga di nga, ngan timan
25 le man titoro Yowan nen. Tiyei ne, “Ai, ngan ong i bet Kirisi tiap, inbe Ilia tiap, inbe Maro koonoo yo amtar matamam ye, in tiap nga, ngan nga gelei a le kurriu di tooltool nga?”
26 Motong la iraua betanga kidi nen, “Au i arriu di tooltool ye ran leu, bong tool atu yo dookoot man ikododo kataunu kiang i, in lomu galanga ye tiap.
27 Ye in tool tani yo bet itoo au a ipa mur a isi i. Inbe ye in ene mai san, le au i akamatau ben au i tool dook mata ke bet aloni ben poranga ki a aruku ooroo ye loningi ke kene tiap.”
28 Ngan so tina nga pombe ye malala yo ene Betani i, inbe malala tani in iken ke ran Yodan koonoo kapala ye ni yo ke ipa ye a ise i. Ngan ye ni tani in la Yowan irriu di tooltool ye i.
Yesu In Sipsip Natunu Ke Maro
29 Tinepe le nga mongmongini ki, motong la Yowan ikamata Yesu ipa a iman pang ye, le nga iyei ne, “Ai, kakamata! Sipsip Natunu Ke Maro yo isi bet si imata a bet nen ngan igiri sennene kidi tooltool ke tana i, in la iman i!
30 Ye in tool tani yo mugu ngan awete pang ye, a ayei ne, ‘Tool atu yo bet itoo au a ipa mur a isi i, in ene mai san le illosau, yesoo ye kene yo tipasui au ye tiao nga, ngan ye in inepe mukot.’
31 Moolmool, mugu ngan au tauk i lok galanga ye tiap. Bong ye punu yo dookoot ngan man arriu di tooltool ye ran in nga, ngan bet nen a nen ngan di tooltool ke Isrel lodi galanga ye.”
32 Motong la Yowan isudungu betanga ki mulu a iwete nen, “Akamata Maro Amunu Silene igege malala ke Maro a isi dawa ben man utu le si iwot ye.
33 Ngan au i lok galanga ye tiap lapau, bong ngan tool yo iwangau bet si arriu di tooltool ye ran i, in iso talngak nen, ‘Kumata le bet kumata Amuk Silene isi le si iwot ye tool atu nga, ngan tool tani in la bet irriu di tooltool ye Amuk Silene i.’
34 Le akamata so tina yo nen ngan pombe pang ye, ngan la bet awete pang nen: Ye in Maro Natunu moolmool.”
Yesu Di Galiunu Yo Ikap Di Mugu Nga
35 Tinepe a mongmongini ki, motong la Yowan iye di galiunu ru timulu a tila ye ni tani in mulu.
36 Inbe nga ikamata Yesu yo ipa a iman a ila nga, motong la iwete pang di nen, “Ai, kakamata! Sipsip Natunu ke Maro meneng, e ni!”
37 Ngan ye kene yo Yowan di galiunu ru ngan tilongo tina yo iwete nen ye in nga, ngan yeru timadit a tila le la titoo Yesu.
38 Motong la Yesu bet iportak ngan ikamata di tina yo titoo nga, le nga itor di nen, “Ai, nga angru kasere soo so?”
Ngan yeru tikiui Yesu ye di Ibru koodi inbe tiyei ne, “Rabai, ngan kunepe ngai?” (Ngan betanga yo “Rabai” in punu ben “Pannoongoo.”)
39 Motong la Yesu iraua betanga kidi nen, “Angru kaman a tala la kakamata.” Ngan ye kene tani in ke idu le so ben ke matana pai la yeru tiye Yesu tila la tikamata ni tani yo inepe ye i, inbe tiye tinepe tinepe le du bong.
40 Ngan di tooltool ru tina yo tilongo betanga ke Yowan a le titoo Yesu nga, ngan atu in Antares yo Simon Pita taini i.
41 Ngan Antares tani in inepe, motong la igege Yesu inbe ila la isere toonoo Simon. Le nga isere a ipusye, motong la ikaua bingi panga nen, “Simon, am nga ampusye Mesaia.” (Ngan betanga yo “Mesaia” i, in punu ben “Kirisi.”)
42 Motong la ikauu a tila pang ye Yesu nga.
Ngan tila, le nga Yesu ikamata, motong la matan kenen ye, inbe iyei ne, “Ai, ong i Simon tani yo Yowan natunu i. Bong pang dama ni ngan ole tikiui em ye Sipas.” (Ngan ene yo Sipas i, in bet tiportaki ngan punu ben Pita).
Yesu Ikiui Pilip Ye Nataniel Bet Tiyei Ben Di Galiunu
43 Tinepe a mongmongini ki, motong la Yesu lon kau urata bet ila pang Galili. Le nga ilo ngan ipusye Pilip, motong la iwete panga nen, “Ai, kuman a man kutoo au.”
44 Ngan Pilip tani in iye Antares ye Pita ngan di ke malala yo ene Betsaida i.
45 Motong la Pilip ila bet la isere Nataniel ngan ipusye, le nga iwete panga nen, “Am nga ampusye tool tani yo mugu ngan Mose iwodo betanga ki lo ye Wer ke Maro i, inbe di Maro koonoo lapau tiwodo betanga ye i. Ye in Yesu ke Nasaret, inbe tamana la Yosep i.”
46 Bong ngan Nataniel imadit tina le iwete panga nen, “Ona tiap! Ai, Nasaret la o ke bet so dook mata yo nen nga pombe ye i, too?”
Motong la Pilip iwete panga nen, “Kuman a tala la ong taum kumata ye matam.”
47 Ngan ye kene tani in Yesu ikamata Nataniel yo ipa a iman nga, le nga iyei ne, “Kakamata, tool yo ipa a iman i, in tool moolmool ke Isrel. Inbe ye ni dada yo ke kaplungunu ngan sa iken ye, ngan tiap.”
48 Yesu iwete nen, le nga Nataniel itoru. Iyei ne, “Ai, ngan ong i lom galanga yau balai?”
Motong la Yesu iraua betanga ki nen, “Ye kene yo Pilip koonoo pong ye tiao nga, ngan akamatong yo kunepe ye kai yo tiwete ene ye pik i, in parmana nga.”
49 Motong la Nataniel iyei ne, “Pannoongoo, ong in Maro Natunu moolmool! Inbe ong in tool kuto mai yo bet matam kala tana kidi Isrel le imot i!”
50 Motong la Yesu iwete panga nen, “Ngan ong in kutara lom medana pau nga, yesoo ye yo awete bet akamatong kunepe kai pik parmana nga, too? Awete pong nen, pang dama ni nga, ngan ole ayei urata maimai le illoso so yo dookoot kumata i.”
51 Motong la Yesu iseke betanga ki a iwete pang di mulu nen, “Awete pang moolmool nen, pang dama ni nga, ngan ole kakamata malala ke Maro koon panganga, inbe ole kakamata di bangabangana ke Maro bet tipa a tilo be tisi ye Tool Moolmool ke Maro nga.”