6
Yesu Ipakan Di Tooltool Alunu Ben 5,000
(Matiu 14:13-21; Maka 6:30-44; Luka 9:10-17)
Tinepe a ke kapala iman a ila, motong la Yesu imadit a ila pang ye ran yo Galili i, in koonoo kapala. Ngan ran tani in tiwete ene san ye Taibirias. Ngan di tooltool malala mai tikamata mos yo iyei ye di tooltool yo matamatenge ikap di nga, le nga di lapau timadit a titoo. Motong la Yesu inau a ilo ye kawal atu madini a lo iye di galiunu tiwur. Ngan ye kene tani in, lal kidi Yuda ke sungunu yo tiweta ye Paskimoolooningi ke Maro i, in potai oo.
Le nga Yesu bet matan gaga, ngan ikamata di tooltool malala mai tina yo timan pang ye nga, motong la itoro Pilip nen, “Ai, nga ole tayimi kaningi ngai pang di tooltool nga bet tapakan di ye nga?” Ngan betanga ke Yesu yo itor ye i, in bet nen a itoua ye, yesoo ye taunu in lon galanga ye so yo bet iyeii, in oo.
Itoro Pilip nen, le nga Pilip iraua betanga ki. Iyei ne, “Ona, kumata bet tayimi porong ye pat silba ke yimoongoo so ben 200 nga*, ngan o ke bet di tooltool nga le imot ole di atu atu tikanen kasin kasin leu.”
Motong la Yesu galiunu san yo Antares i, ye in Simon Pita taini, in iwete pang Yesu nen, “Tool kase atu yo inepe ni, in porong ki nga dukumu limi, inbe i paranga ki ru leu. Bong di tooltool nga malala mai san. Le bet nen ngan ole porong le i tina nga ilonidi balai?”
10 Antares iwete panga nen, motong la Yesu iyei ne, “Kawete pang di tooltool ngan a sila tiwur.” Ngan ni tani in dingding isup ye le alunu, le di tooltool tina ngan du tiwur dingding pono. Ngan kinkatingi kidi tamoto leu ngan ben 5,000. 11 Di tooltool tina ngan du tiwur, motong la Yesu ikap porong dukumu tina a iwete lo ponana ki pang Maro ye, inbe itepalapala a iwete bet timalimi di tooltool tina ngan ye. Motong la iyei nen lapau ye i ru tina a timalimi di, ngan le tikap le lo ige di tooltool tina le imot.
12 Ngan le tikan tikan le lo kapodi sung, motong la Yesu iwete pang di galiunu nen, “Kawinnoko kaningi naunu naunu yo iken ngan a kagaua dook, ken le kagege kasin pa a ilene sorok be.” 13 Motong la di galiunu tina tiwinnoko porong dukumu limi yo di tooltool tina ngan tikan bet tiwulai naunu naunu nga, ngan a tipadid ngan le ikan karei ponene sangaul be ru.
14 Le di tooltool tina ngan tikamata mos tani yo Yesu iyeii i, le tiyei ne, “Moolmool yege, i Maro koonoo tani yo tatar matada ye bet ole isi tana, in naii.” 15 Ngan Yesu ilongo tina yo tiwete nen nga, le nga lon galanga ye di nen, nga bet tiparama a nen ngan titaru a iyei tool kuto mai yo bet matan kala tana kidi le imot i. Le nga igege di, inbe yetaleu ilo pang kawal.
Yesu Ipa Ran Pono
(Matiu 14:22-33; Maka 6:45-52)
16 Ye kene tani in tinepe le du rrai, motong la Yesu di galiunu tidu pang ran koonoo. 17 Tidu, tinam ngan Yesu pombe pang ye di tarrai tiap. Motong la tisuku ookoo atu a tiyiri ye, a bet tisautu ran a tila pang Kapenam yo iken ke ran koonoo kapala i, ngan bong oo. 18 Tikooi a tila, ngan eng mai imadit a kokor ki popobe le dook tiap yege. 19 Ngan di galiunu tina, ngan tipoi ye ookoo tani a tila kataunu, le manga mooloo kasin. Inbe matadi nen ngan tikamata Yesu yo ipa ran pono a ipot potai pang ye ookoo nga, le nga titattadaii. 20 Bong ngan Yesu iwete pang di nen, “Katattadai be! I au tani naii.” 21 Motong la lodi ponana ye a tikauu a ilo ookoo lono, ngan le pattu leu be ookoo ila isolo ye ni tani yo bet tila pang ye i.
Di Tooltool Malala Mai Tikau Urata Ye Serenge Yesu
22 Tinepe a mongmongini ki, motong la di tooltool malala mai tina yo tinepe ran koonoo kapala nga, ngan lodi galanga nen, rono ngan tikamata ookoo ataleu la iken ye ni yo tinepe ye i. Inbe ookoo tani in tikamata toko Yesu pa bet iye di galiunu tiyiri ye, nga tiap, bong di galiunu leu la tiyiri ye a tila nga. 23 Motong la ookoo pattu kidi Taibirias tilong le long tisolo potai pang ye ni tani yo Tool Mai iwete lo ponana ki pang Maro ye porong, motong di tooltool tikan i. 24 Ngan tina di tooltool tina ngan tikamata toko Yesu iye di galiunu pitiap nga, le nga tiyiri ye ookoo tina ngan a tila pang Kapenam bet la tisere Yesu.
Yesu In Dawa Ben Porong Ke Nepongo Dook Mata
25 Di tooltool malala mai tina tila le la tipusye Yesu ran koonoo kapala, motong la titoru. Tiyei ne, “Pannoongoo, kuman ni nga ye soo lal?”
26 Motong la Yesu iraua betanga kidi nen, “Awete pang moolmool nen, ang nga kaman kaserau nga, ngan ye mos yo ayeii a iyei ben tarkilanga kiau a kakamata, in tiap, bong ye porong yo apakanang ye a kakan ngan le kapomu sung belebele ye nga. 27 Ngan nen le ken urata porang ye kaungu kaningi yo bet ibi palbe le dook tiap, in be, bong bet nen ngan urata porang ye kaungu kaningi yo bet ikaua nepongo dook mata yo taukan motingi i. Ngan kaningi tani in ole Tool Moolmool ke Maro la bet ikauu pang i, yesoo Tamana Maro ipootoo bet ye la ole iyei urata tani i.”
28 Yesu iwete pang di nen, motong la titoru nen, “Nga ole amyei balai a bet nen ngan amyei urata ke Maro yo lono dook mata ye nga?”
29 Motong la Yesu iraua betanga kidi nen, “Urata ke Maro in nen, bet katara lomu medana pang tool yo Maro iwanga a isi i.”
30 Iwete pang di nen, motong la titoru. Tiyei ne, “Ole kuyeie soo mos a nen ngan iyei ben tarkilanga kiong pam bet amkamata, ngan amtara lomam medana yong i? 31 Mugu ngan di sasa kiam tikana porong yo ene mana in ye ni soorookoonoo, ben betanga tina yo tiwodo lo ye Rau ke Maro nga. Ngan betanga tina ngan iwete nen, ‘Ye in ikap porong yo ipa ye malala ke Maro, ngan pang di tooltool bet tikan.’
32 Motong la Yesu iwete pang di nen, “Mose la ikap porong yo ipa ye malala ke Maro ngan pang di tooltool bet tikan, in tiap, bong Tamak la ikap pang di i. Inbe ye la ikaua porong moolmool yo ipa ye malala ke Maro, in pang i. 33 Ngan porong moolmool ke Maro i, in tool yo ipa ye malala ke Maro a isi bet si ikaua nepongo dook mata yo taukan motingi i, in pang di tooltool ke tana i.”
34 Yesu iwete nen, motong la tiwete panga. Tiyei ne, “Tool mai, bet nen nga, ngan kanakana ngan kouo porong tani in pam.”
35 Motong la Yesu iwete pang di nen, “Au tauk i la porong tani yo ke nepongo dook mata i. Ngan nen le sei tool bet iman yau nga, ngan o ke bet pitola mulu tiap. Inbe sei tool bet itara lono medana pau nga, ngan o ke bet moraku mulu tiap lapau. 36 Bong dawa ben awete pang koot nga, ang nga kakamata gurana kiau oo, bong lomu bet katara lomu medana pau tiap. 37 Di tooltool le imot yo Tamak ikap di pau nga, ngan ole timan pang yau. Inbe sei tool bet iman pang yau nga, ngan o ke bet anganga tiap lapau. 38 Yesoo, au i apa ye malala ke Maro a asi nga, ngan bet si atoo au tauk lok tiap, bong bet si atoo Tool yo iwangau a asi i, in lono. 39 Inbe Tool yo iwangau a asi i, in lono nen, bet ken agege di tooltool yo ikap di pau nga, ngan sa le ilene be. Bong bet apamadit di le imot ye lal yo itaru bet ikarata betanga kidi tooltool ye i. 40 Ngan Tamak lono nen, bet di tooltool le imot yo titar matadi pang Natunu a titara lodi medana panga nga, ngan ole tikaua nepongo dook mata yo taukan motingi i, inbe ole apamadit di ye lal yo itaru bet ikarata betanga kidi tooltool ye i.”
41 Di Yuda tilongo tina yo Yesu iwete bet ye in porong moolmool yo ipa ye malala ke Maro a isi i, le nga katedi malmal a timadit tina le tipasa mur ye. 42 Tiyei ne, “Ona tiap! Tool i Yesu, inbe ye in tamana la Yosep i, too? Idi nga lod galanga ye tamana le tinana, e nga gelei bet dookoot nga iwete bet ye in ipa ye malala ke Maro a isi nga?”
43 Motong la Yesu iwete pang di nen, “Ai, katemu malmal a kapasa mur yau dookoot! 44 Tool sa ke bet itoo ye taunu lono a iman pang yau, ngan tiap, bong bet Tamak yo iwangau a asi i, in ipamaditi lono bet iman, ngan la bet iman pang yau nga. Inbe tool yo nen, in ole apamaditi mulu ye lal yo Maro itaru bet ikarata betanga kidi tooltool ye i. 45 Le betanga yo Maro koonoo iwode a iken ye Rau ke Maro in nen, ‘Ole Maro ipatomonai di tooltool nga le imot.’ Ngan nen le di sima tooltool le imot yo tilongo betanga ke Tamak a lodi galanga ye nga, ngan ole timan pang yau. 46 Ngan tool sa yo ikamata Tamak koot, ngan tiap, bong tool ataleu yo iye Maro tinepe motong isi i, in leu la ikamata Tamak i. 47 Le awete pang moolmool nen, sei tool itara lono medana pau nga, ngan ikaua nepongo dook mata yo taukan motingi i, in oo. 48 Au tauk i la porong ke nepongo dook mata tani i. 49 Di sasa kiang tikana porong yo ene mana, in ye ni soorookoonoo nga, ngan di le imot timmata. 50 Bong porong moolmool tani in ipa ye malala ke Maro a isi, le kumata bet di tooltool tikani, ngan o ke bet timmata tiap. 51 Ngan au i la porong tani ke nepongo dook mata yo ipa ye malala ke Maro a isi i. Le kumata sei tool bet ikana porong tani in nga, ngan ole inepe ye nepongo dook mata yo taukan motingi i. Ngan porong tani in au tauk medak yo bet akauu pang di tooltool ke tana i le imot i, a bet nen ngan tikaua nepongo dook mata tani.”
52 Yesu iwete nen, le nga di Yuda tina tilongo, le katedi malmal a di tapdi tiparsu inbe tiwetewete nen, “Nga ole tool i iyei balai bet ikap medana a takan nga?”
53 Motong la Yesu ikatte betanga pang di nen, “Awete pang moolmool nen, kumata le bet kakana Tool Moolmool ke Maro medana tiap, inbe kayini rara ki tiap lapau nga, ngan o ke bet kakaua nepongo sa yo dook mata, ngan tiap. 54 Bong kumata sei tool bet ikana medak, inbe iyin rara kiau nga, ngan ole ikaua nepongo dook mata yo taukan motingi i. Inbe ye lal yo Maro itaru bet ikarata betanga kidi tooltool ye in nga, ngan ole apamaditi mulu ye ni ke matenge. 55 Yesoo, au medak in kaningi moolmool, inbe rara kiau in la ran moolmool ke yinungu i. 56 Ngan nen le tool yo ikana medak bet iyin rara kiau i, in ole inepe yau, inbe au i anepe ye. 57 Tamak yo nepongo dook mata ipa ye i, in ye la iwangau a asi i. Ngan ye in ikaua nepongo dook mata tani in pau. Ngan nen le ye dada gaongo leu ben yo ikaua nepongo dook mata pau nga, ngan la au i ole akaua nepongo dook mata pang di tooltool yo tikana medak nga. 58 Le porong moolmool tani yo ipa ye malala ke Maro a isi, in naii. Ngan porong i dawa ben yo mugu ngan di sasa kiang tikani, motong timmata, in tiap. Bong sei tool bet ikana porong moolmool i nga, ngan ole ikaua nepongo dook mata yo taukan motingi i.” 59 Ngan Yesu iwete betanga yo nga malala mai Kapenam, ye kene yo lo ipatomonai di tooltool ye rumu kidi Yuda ke gaongo in lono ye i.
Betanga Ke Nepongo Dook Mata
60 Ye kene tani in Yesu di galiunu alunu la tilongo betanga ki tina yo iwetewete nga, le nga tiyei ne, “Atoo, betanga yo ipatomonai idi ye nga, ngan imoo san. Nga ole sei tool bet ikap i?”
61 Bong ngan Yesu lon galanga ye di yo tipasa mur ye betanga ki tina, ngan oo. Le nga iwete pang di nen, “Nga gelei, betanga yo awete nga igarung lomu, too? 62 Ngan le bet kakamata Tool Moolmool ke Maro bet imulu a ilo pang ete ye ni yo mugu ngan inepe ye in nga, ngan ole kawete balai? 63 Maro Amunu la bet ikaua nepongo dook mata yo taukan motingi in pang di tooltool i. Bong di tooltool ke tana ngan taukadi gurana yo bet tiyei nen ye i. Ngan nanga, betanga yo awete pang ngan ipa ye Maro Amunu, le betanga tina ngan la bet ikaua nepongo dook mata yo taukan motingi in pang i. 64 Bong ang kapala ngan katara lomu medana pau tiap.” Yesu iwete nen, yesoo ye kene yo imadit ye urata ki ye in nga, ngan lon galanga ye di tooltool yo bet titara lodi medana panga tiap nga, inbe lon galanga ye tool yo bet pang dama ni ngan ole itaru la di koi ki bedi, in lapau. 65 Motong la Yesu iwete mulu nen, “Ye punu in la le awete pang bet tool sa ke bet itoo ye taunu lono a iman pang yau, ngan tiap, bong bet Tamak ipamede bet iman, ngan la bet iman pang yau nga.”
66 Ye kene tani in tilongo tina yo Yesu iwete nen nga, le nga di galiunu alunu la tigege a timulumulu pang ni kidi le titoo mulu tiap nga.
67 Motong la Yesu itor di galiunu tina yo sangaul be ru ngan nen, “Nga gelei, ang nga lomu bet kagegau a kala lapau, too?”
68 Motong la Simon Pita iraua betanga ki nen, “Tool Mai, sei tool bet amla ye i? Ong i, betanga kiong nga ke bet ikaua nepongo dook mata yo taukan motingi i, in pang di tooltool. 69 Le am nga lomam galanga yong, inbe amtara lomam medana nen, bet ong i la Tool Tani Yo Maro Ipootoo Panga Ye Taunu I.”
70 Pita iwete nen, motong la Yesu iraua betanga ki nen, “Ang di galiuk yo sangaul be ru nga, ngan au tauk la apootang i. Bong emu atu in tool kuto mai kidi so sidi inepe ye!” 71 (Ngan Yesu iwete nen nga ye Yuta yo Simon Iskariot natunu i. Ye in Yesu di galiunu tina yo sangaul be ru nga, ngan atu kidi, bong pang dama ni ngan ole itara Yesu la di koi ki bedi i.)
* 6:7 Ngan pat silba ke yimoongoo so tina ngan iye pat yo bet tool atu ikap ye urata kootoonoo ki yo iyei ye taudu limi be tol nga. 6:19 Manga yo tipoi ye ookoo a tila ye i, in mooloo kasin ben kilomita limi too limi be atu. 6:31 Pamulenge (Kisim Bek) 16:4; Rau ke Woungu (Buk Song) 78:24 6:45 Esai (Aisaia) 54:13